حسابرسی چیست؟
حسابرسی (به انگلیسی Audit) در یک جمله عبارت است از بازرسی جستجوگرانه کلیه مدارک و اسناد حسابداری به منظور کشف تقلب و اشتباه.
حسابرس کیست؟
عناوین مطلب:
حسابرس (به انگلیسی Auditor) وظیفه بررسی صحت اسناد مالی و حسابداری و انطباق آنها با اصول حسابداری و موارد قانونی را بر عهده دارد.
حسابرسی و حسابداری شباهت‌های زیادی با هم دارند.
در واقع حسابرسان، کار حسابداران را بررسی و نتیجه کار خود را به هیأت مدیره، سهامداران، بانک‌ها و سایر سازمان‌های نظارتی و قانونی، حسب مورد، گزارش می‌کنند.
حسابرس به فرد یا موسسه‌ای گفته می‌شود که مسئولیت نهایی حسابرسی صورتهای مالی یا ارائه خدمات مرتبط را به عهده دارد.
هدف ار حسابرسی صورتهای مالی چیست؟
اهدف از حسابرسی، اظهارنظر نسبت به این موضوع است که آیا صورتهای مالی بر اساس استانداردهای حسابداری تهیه شده است یا خیر.
حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر عهده کدام یک از موسسات حسابرسی است؟
بر اساس ماده 11 دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار (مصوب 8/5/1386 شورای عالی بورس و اوراق بهادار) حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار صرفاً توسط موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود.
آیا نهادهای مالی یا شرکتهای دیگر به جز شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ملزم به حسابرسی توسط موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار هستند؟
بله – بر اساس ماده 11 دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، علاوه بر شرکتهای پذیرفته شده در بورس سایر اشخاص حقوقی زیر نیز مکلفند حسابرس مستقل و بازرس قانونی خود را از میان موسسات حسابرسی که در فهرست موسسات حسابرسی معتمد درج شده‌اند، انتخاب نمایند:
الف – شرکتهای متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار
ب – شرکتهای فرعی شرکتهای پذیرفته شده یا متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار
پ – شرکتهای سهامی عام که کل حقوق صاحبان سهام آنها بیشتر از رقم تعیین شده توسط سازمان است
ت – شرکتهای فرعی شرکتهای سهامی عام موضوع بند “پ” فوق
ث – کلیه نهادهای مالی موضوع بند 21 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه 1384 و شرکتهای فرعی آنها
ج – کلیه کانون‌های موضوع بند 5 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه 1384
چ – سایر واحدهایی که متقاضی انتشار عمومی اوراق مشارکت مشمول ثبت نزد سازمان هستند.
مهارت‌های مورد نیاز حسابرس کدامند ؟
برای انجام کار حسابرسی شما باید در زمینه محاسبات و تحلیل اطلاعات مهارت بالا و قابل قبولی داشته باشید.
البته در سال‌های اخیر به دلیل کامپیوتری شدن سیستم‌های مالی و حسابداری، یک حسابرس کارآمد می‌بایست علاوه بر اصول و فنون حسابداری و حسابرسی به کار با نرم افزارهای مالی و حسابداری مختلف نیز تسلط داشته باشد.
همچنین باید دارای مهارت‌های ارتباطی، کلامی و نوشتاری خوبی باشید. شما به عنوان حسابرس باید بسیار دقیق بوده و توجه زیادی به جزئیات داشته باشید.
تقسیم‌بندی حسابرسان
شاغلان حرفه حسابرسی در یک تقسیم بندی کلی به دو گروه اصلی تفکیک می‌شوند:
1. حسابرسان داخلی
این گروه از حسابرسان ، کارمند واحد مورد رسیدگی هستند و در واقع رابط میان هیات مدیره و شرکت بوده و گزارش رسیدگی خود را به طور هفتگی، ماهانه یا سالانه به مدیرعامل و هیات مدیره ارائه می‌دهند.
این گروه از حسابرسان عملیات داخل واحد تجاری را رسیدگی می‌کنند.
2. حسابرسان مستقل
این گروه از حسابرسان، افرادی هستند که در موسسات حسابرسی مشغول کار هستند و بر اساس قرارداد میان شرکت‌ها یا سازمان‌ها با این موسسات، عملیات حسابداری و مالی واحد تجاری را بر اساس اصول و موازین حسابداری مورد رسیدگی قرار می‌دهند و گزارش خود را به مجمع عمومی صاحبان سهام ارائه می‌کنند.
در واقع حسابرسان مستقل رابط میان صاحبان شرکت و هیات مدیره شرکت هستند.
محل کار و ساعت کار حسابرس
در حال حاضر در ایران، سازمان حسابرسی به عنوان یک سازمان دولتی، بزرگترین موسسه حسابرسی است و در کنار آن سایر موسسات حسابرسی دولتی و خصوصی مشغول فعالیت هستند.
برای اینکه بتوانید یک حسابرس باشید ابتدا باید یک حسابدار توانا باشید. هرچند که گاهی برای حسابرس داخلی شدن لزوما نیازی به حسابدار بودن نیست اگرچه این می تواند به شما در برخی از مشاغل خاص کمک کند.
اغلب حسابرسان به صورت تمام وقت کار می کنند.
گاهی نیز بنا به نیاز اضافه کاری انجام می دهند.
کارکردن به صورت پاره وقت نیز در این شغل امکان پذیر است.
حسابرس می‌تواند در دفتر خود یا در سازمان مشتری کار کند. گاهی نیز برای رفتن به بخش ها و شعبه های مختلف مشتری باید در سفر باشند.
ساعت کار یک حسابرس همانند حسابداران در زمان‌های خاصی از سال مثل انتهای سال مالی شرکت‌ها (که معمولا در انتهای سال شمسی است) بسیار بیشتر از بقیه زمان‌هاست. به این دلیل که باید گزارش‌های مالی و حسابرسی را برای مدیران و سهامداران شرکت که در مجمع شرکت می‌کنند آماده نمایند.
وظایف و مسئولیت‌های حسابرس
- بررسی حساب‌های شرکت – به منظور تطبیق آنها با قوانین و مقررات مالی و اطمینان از صحت و درستی آنها
- جمع آوری و تحلیل آمار و ارقام – به منظور کنترل هرچه بیشتر عملیات حسابداران و اطمینان از صحت گزارش‌های ارائه شده توسط تیم حسابداری
- شناسایی مشخصات و ویژگی‌های کسب و کار – به منظور شناخت بیشتر شرکت و صنعت مورد فعالیت و در نتیجه افزایش کیفیت کار رسیدگی
- ارزیابی سیستم‌های گزارش مالی شرکت – به منظور اطمینان از صحت عملکرد آنها
- ایجاد ارتباط کاری مطلوب با مشتریان – به منظور تعامل بهتر با آنها و سهولت در دریافت اطلاعات و گزارش‌های مورد نیاز
- ارائه پیشنهادات به منظور پیشرفت و توسعه و ایجاد فرایندهای کنترلی داخلی برای جلوگیری از ایجاد خطا و مشکل و احیانا سوء استفاده مالی کارکنان
حسابرس داخلی نیز سیاست‌ها، رویه‌ها و توان مالی شرکت را به منظور بهبود کارآیی آن ارزیابی و بررسی میکند.
آشنایی با رشته حسابرسی
مجموعه عظیمی از شرکتهای صنعتی که با سرمایه گذاری های عظیم مادی در نصب و بهره برداری تاسیسات و تجهیزات گران قیمت و مدرن شکل گرفته است هر یک در ابعاد مختلف اداری و مالی، صنعتی، اقتصادی وظایف ویژه خود را عهده دار است.
به گزارش بورسینس یکی از ابعاد مهم این صنعت بعد اقتصادی و مادی است که جهت تقویت این بعد اصولی تدوین راه تربیت نیروی انسانی با اطلاعان لازم و کافی در امور مالی و حسابداری است.
تعریف و هدف رشته حسابرسی
هدف از برگزاری این دوره تربیت افرادی است که ضمن آشنایی با دروس نظری ، با سیستم های مالی و حسابداری صنعت آشنا شوند و هم چنین توانایی های لازم در تصمیم گیری صحیح و دقیق بر مبنای اطلاعات علمی و قابل اعتماد در بهینه سازی سیستم های گردش کار دستگاه مربوط را داشته و در انجام وظایف تعریف شده و همکاری موثر با کارشناسان مرتبط با این فن در مسائل برنامه ریزی بازرگانی و پیش بینی های مالی و اقتصادی شرکت، ایفای نقش نماید.
نقش و توانایی فارغ التحصیلان
فارغ التحصیلان این دوره دارای قابلیت ها و توانایی هایی به شرح زیر می باشند:
آشنایی با اصول حسابداری مالی و اصول علم اقتصاد و توانایی انجام عملیات مالی و حسابداری.
- شناخت کدهای اصلی و فرعی سیستم حسابداری صنعتی.
- آشنایی با حسابداری مالی پیشرفته، شامل حسابداری شرکت‌ها و خدمات مشترکین.
- آشنایی با حسابداری شعب و صورتهای اساسی مالی و حقوق بازرگانی.
- آشنایی با اصول و سیستم‌های حسابداری صنعتی.
- آشنایی با نحوه محاسبات قیمت تمام شده.
- آشنایی با اصول تنظیم بودجه و قوانین مالی حاکم بر کشور.
- آشنایی با کامپیوتر و کاربرد آن در حسابداری و مالی.
- آشنایی با حسابرسی و ممیزی و اصول مدیریت و تسلط بر سیستم متحد الشکل حسابداری.
- تسلط به حسابداری میانی، حسابداری صنعتی مقدماتی و سیستم‌های مالی حسابداری.
فارغ التحصیلان این دوره می‌توانند مشاغل زیر را احراز نمایند:
- کمک کارشناسی مالی
- مسئول خدمات مالی
- مسئول تدارکات
- مسئول انبار
- رئیس اداره حسابداری
- مسئول هزینه ها و وصول درامد ها
- کمک کارشناسی برنامه ریزی و بودجه
- متصدی صدور اسناد
انواع حسابرسی
حسابرسی انواع گوناگون دارد و مهمترین آنها عبارتند از:
- حسابرسی صورتهای مالی
- حسابرسی رعایتی
- حسابرسی عملیاتی
- حسابرسی قانونی
- حسابرسی داخلی
- حسابرسی صورتهای مالی
هر گاه از حسابرسی بدون قید و شرط اضافی یاد شود، منظور همان «حسابرسی صورتهای مالی» یا به اختصار «حسابرسی مالی» است.
هدف اصلی این حسابرسی اعتباردهی به صورتهای مالی است.
منظور از اعتباردهی، اظهار عقیده یا قضاوت شخص یا اشخاص مستقل و ذی‌صلاح نسبت به مطابقت تمامی جنبه‌های با اهمیت ادعاهای منعکس در صورتهای مالی با معیارهای تعیین شده یعنی اصول حسابداری است. البته چنین اظهار نظر یا قضاوتی باید مبتنی بر شواهد معتبر و کافی باشد.
حسابرسی رعایتی
مقصود از حسابرسی رعایت، تعیین میزان رعایت احکام، سیاست‌ها، پیمان‌ها، قوانین و مقررات دولتی و کنترلهای داخلی توسط شرکتهای مورد رسیدگی است.
برای مثال، شرکت‌ها می‌توانند تعیین میزان رعایت احکام و سیاست‌های داخلی توسط بخش‌های مختلف سازمان را از حسابرسان خود درخواست نمایند.
مثال دیگر، حسابرسی اظهارنامه‌های مالیاتی اشخاص یا شرکت‌ها توسط ممیزان وزارت امور اقتصادی و دارایی جهت تعیین میزان رعایت قانون مالیات‌ها است.
حسابرسی عملیاتی
تعریف حسابرسی عملیاتی از دیدگاه کمیتهٔ ویژهٔ حسابرسی عملیاتی و مدیریت (وابسته به انجمن حسابداران رسمی آمریکا) البته با اندکی دخل و تصرف به شرح زیر است: حسابرسی عملیاتی عبارت است از بررسی بسامان فعالیت‌های سازمان یا بخش معینی از آن در ارتباط با اهداف تعیین شده.
هدف اصلی حسابرسی عملیاتی، ارزیابی رعایتِ «صرفه اقتصادی» هنگام تهیه منابع و ارزیابی «کارآیی» عملیات هنگام اسنفاده از منابع و «اثربخشیِ» عملیات برای نیل به اهداف از قبل تعیین شده، تشخیص فرصت‌های بهبود عملیات و ارائه پیشنهادهای اصلاحی به مدیران سازمان ست.
ارزیابی صرفه اقتصادی، کارآیی و اثربخشی سیستم حسابداری کامپیوتری یک شرکت و ارائه پیشنهادهای اصلاحی، نمونه‌ای از حسابرسی عملیاتی است.
در این نوع از حسابرسی، معیار مورد استفاده برای ارزیابی ادعاهای مدیریت با معیار مورد نظر در حسابرسی صورتهای مالی متفاوت است.
به همین دلیل در مقایسه با حسابرسی صورتهای مالی و حسابرسی رعایت، حسابرسی عملیاتی با مسایل و چالش‌های دیگری نیز مواجه است؛ زیرا در این زمینه حسابرسان باید به شناسایی یا تعریف اهداف و معیارهای قابل اندازه گیری بپردازند تا بتوانند به کمک آن اثربخشی و کارآیی عملیات را ارزیابی کنند.
حسابرسی قانونی
در سال‌های اخیر، دعوت از حسابرسان برای ارائه خدمات «حسابرسی قانونی» (Forensic Audit) به ویژه هنگام بروز اختلافات مالی، گسترش فزاینده‌ای یافته است.
حسابرسی قانونی در واقع مشابه خدمت پزشکان در امر «پزشکی قانونی» است. برخی از مواردی که اجرای حسابرسی قانونی می‌تواند ضرورت یابد به شرح زیر است:
- تقلب‌های تجاری یا کارکنان شرکت‌ها
- خسارت‌های تجاری – اقتصادی
- اختلاف بین سهامداران یا شرکا
مقالات مرتبط:
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:
اگر مسوول انبار ارگان دولتی حواله کالایی را که به کارمندی داده است گم کند با توجه به اینکه کالا درارگان دولتی جهت استفا ده باشد آیا بازرس حسابداری مسوول انبار را بازرسی میکند و تنبیه میکند.در ارگانهایی که انبارداری سیستمی نیست منظورم هست .