معضل حق‌تقدم‌های استفاده نشده در بازار سهام -بورس از نگاه همایون دارابی

بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته در شروع هفته کاری خود شاهد جو ضعیفی بود.
در بازار دیروز معامله‌گران در شرایطی فعالیت خود را شروع کردند که به دلیل برخی از مشکلات در تعطیلات پایان هفته شمار کمتری از معامله‌گران در بازار حضور داشتند از این رو بازار کم‌حجم‌تر از انتظارات اولیه بود، در همین شرایط بازار به دلیل انتشار گزارش‌های سه ماهه ضعیف در برخی ازنمادها و بلاتکلیفی نمادهای پالایشی با کمبود انگیزه هم مواجه بود. اما بازار در کنار مشکلات قدیمی با معضل تازه حق‌تقدم‌های استفاده نشده نیز روبه‌رو‌ شده است. سال گذشته در شرایط مناسب بازار سرمایه برخی از شرکت‌های بورسی با هدف جذب نقدینگی فراوان موجود در بازار اقدام به افزایش سرمایه‌های قابل ملاحظه‌ای کردند که این افزایش سرمایه با افت بازار جای خود را به مشکلی به نام حق‌تقدم‌های استفاده نشده داده است؛ حق‌تقدم‌هایی که به تعداد ده‌ها میلیونی در بازار عرضه شده و در نبود خریدار با افت قیمت فراوانی مواجه می‌شود که نمونه آن در هفته گذشته و دیروز در نماد خوارزمی و به زودی در نماد ایران خودرو به چشم می‌خورد. هر دو شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی و ایران خودرو با حدود 700میلیون برگه حق‌تقدم استفاده نشده مواجه هستند که به‌رغم تعهد تامین سرمایه‌ها برای خرید حق‌تقدم‌های استفاده نشده عملا خرید آن از توان موسسات تامین سرمایه کنونی که سرمایه کمی نیز دارند خارج است. از این رو افت شدید قیمت حق‌تقدم‌ها در بازار انگیزه معامله‌گران را کاهش داده است. در بازار دیروز حق‌تقدم خوارزمی که در اوج خود بیش از یک هزار ریال قیمت داشت و با قیمت 652 ریال متوقف شده بود به‌رغم ارزندگی به مرز 418ریال رسید تا در شرایطی که تنها 113میلیون برگه حق‌تقدم این شرکت معامله شده است بازار در مقابل نزدیک به 600میلیون برگه دیگر باقی بماند.در همین حال دیروز بازار با خبر بازگشایی نماد حق‌تقدم‌های ایران خودرو که نزدیک به 714میلیون برگه است مواجه شده و تمامی نمادهای خودرویی به ورطه صف فروش رفتند. از دیدگاه کارشناسان در صورت عدم حضور خریداران برای حق‌تقدم‌های موجود در بازار تاثیرات این برگه‌ها برای معاملات عادی سهام عمیق تر خواهد شد. در بازار دیروز معامله‌گران در گروه فلزی شاهد افت اکثر نمادها بودند این افت در شرایطی صورت گرفت که شرایط قیمت‌های جهانی همچنان مناسب است. در گروه فلزی شرکت فولاد مبارکه اصفهان موفق به ساخت قطعه تقویتی اکسل عقب خودرو تندر 90 (L90) برای شرکت رنو فرانسه شد.
در گروه تصفیه نفت دیروز پالایشگاه لاوان با اخذ ذخیره پرداخت 26درصد سهم صندوق توسعه ملی از صادرات تعدیل منفی سنگینی را صورت داد.  شرکت پالایش نفت لاوان با سرمایه 114 میلیارد و 342 میلیون و 200 هزار تومانی گزارش فعالیت هیات‌ مدیره خود را در سال مالی منتهی به 29 اسفند 92 منتشر کرده است. «شاوان» در حالی برای هر سهم در سال مالی 92 مبلغ 912 ریال سود خالص محقق کرده که این رقم در مقایسه با آخرین پیش‌بینی با افت چشمگیر 70 درصدی روبه‌رو‌ شده است. در گروه پتروشیمی آمار اولیه صادرات فرآورده‌های پتروشیمی به ویژه گازهای مایع شده نشان‌دهنده جهش صادرات این محصولات است. در این گروه دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی از آغاز صادرات پتروشیمی ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا خبر داد و با اشاره به طلب چند میلیاردی ایران از کشورهای آسیایی خریدار محصولات پتروشیمی اعلام کرد: فعلا ظرفیت مازاد برای افزایش حجم صادرات به اروپا وجود ندارد.  احمد مهدوی در گفت‌وگو‌ با خبرگزاری مهر با اشاره به عدم تسویه حساب برخی از مشتریان آسیایی محصولات پتروشیمی ایران، گفت: هم‌اکنون شرکت‌های پتروشیمی ایران از برخی کشورهای آسیایی در قبال صادرات محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های پلیمری طلب دارند. دبیر‌کل انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی ایران با خودداری از اعلام میزان دقیق این طلب چند میلیارد دلاری از شرکت‌های خریدار محصولات پتروشیمی ایران، تصریح کرد: مبلغ ارزی که هنوز توسط شرکت‌های آسیایی به پتروشیمی‌های ایران پرداخت نشده، به وزارت امور خارجه اعلام شده است.
این مقام مسوول‌ همچنین در‌خصوص آخرین وضعیت صادرات محصولات پتروشیمی ایران اظهار کرد: در شرایط فعلی محدودیتی در صادرات محصولات پتروشیمی به بازارهای آسیایی و حتی اروپایی وجود ندارد. وی با بیان اینکه تعلیق تحریم‌های پتروشیمی صرفا محدود به آزادسازی صادرات نمی‌شود، بیان کرد: ایران از شرکت‌های بین‌المللی در قبال صادرات محصولات پتروشیمی خود انتظار گشایش خطوط جدید اعتباری از جمله منابع فاینانس را دارد. مهدوی با تاکید بر اینکه در کنار گشایش فاینانس طرح‌های جدید پتروشیمی، تامین کاتالیست، کالا، تجهیزات و دانش فنی از دیگر انتظارات ایران با لغو کامل تحریم‌ها است، تاکید کرد: علاوه بر این، باید در انتقال منابع ارزی هم برخی از محدودیت‌ها و موانع رفع شود.
این مقام مسوول‌ با تاکید بر اینکه کشورهای اتحادیه اروپا برای واردات محصولات مختلف پتروشیمی از ایران چراغ سبز نشان داده‌اند، گفت: هم‌اکنون صادرات محصولات پتروشیمی به صورت تک محموله به کشورهای اروپایی آغاز شده است اما صادرات با حجم بالا به دلیل بالا بودن تقاضا و نبود ظرفیت مازاد فعلا امکان‌پذیر نیست. در همین حال در گروه پتروشیمی دیروز اعلام شد تغییر سالانه قیمت خوراک پتروشیمی‌ها سبب ایجاد بی‌ثباتی در جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی می‌شود، از این رو فرمول قیمت خوراک حداقل باید برای مدت ١٥ سال مشخص باشد.
در گروه روغن‌سازان دیروز بحث در مورد عدم افزایش نرخ فروش روغن موتور به نمادهای تولید‌کننده این محصول فشار آورد. دیروز عباس سماواتی در گفت‌وگو با تسنیم اظهار کرد: الگوی مصرف روغن موتور و لاستیک در ایران بنابر سلیقه مصرف‌کننده است که بیشتر به دنبال خرید محصولات و برندهای وارداتی هستند.در مجموع بازار دیروز بازاری ضعیف بود که در آن شاخص با افت 21/0درصدی به 74هزار و 841واحد رسید ارزش معاملات نیز دیروز به 332میلیارد تومان بالغ شد.

برچسب‌ها: تحلیلهای بورس تهران