یک پیشکسوت خوشنام بازار سرمایه عنوان کرد:
جنگل هم قانون دارد / حقوقی بزرگ نباید معامله روزانه بکند / برخی حقوقی ها نقدینگی 10 روز بازار را یکجا می بلعند / سازمان بورس باید سخت گیری کند / به عشق وزیر نخرند و به دستورش بفروشند
بازار سرمايه طبيعتش به مثابه يك جنگل است كه هر پرنده و درنده در آن داراي نقشي است مثلا شير حيواني است با قدرت ، روباه مكار و كفتار لاشه خور است ، كفتار و سگ وحشي گله اي حمله مي كنند و بعضا مي توانند سلطان جنگل را هم تسليم نمايند.
تمامي اين موارد طبيعت را به وجود مي آورند نمي توانيم حضور آنها را نفي كنيم اما به شرط آنكه وظايف خود را انجام دهند ، حقوقي ها به چند دسته تقسيم مي شوند:
١.صندوقهاي بازنشستگي
٢.شركتهاي هلدينگ
٣.شركتهاي سرمايه گذاري
٤.صندوقهاي موجود در بورس
٥.شركتهايي كه توليدي هستند و به امر خريد و فروش بعضا فعاليت مي نمايند.
٦.تامين سرمايه ها
سوال اصلي اين است آيا واقعا اين شركتها وظايف واقعي خود را در بازار انجام مي دهند و يا برنامه ريزي آنان با تغيير مديريت كلان آنچنان تغيير مي كند كه وظايف خود را فراموش مي كنند.
اما سوالهاي مطروحه:
١. اشخاص حقوقي كه داراي عضو هيات مديره هستند و داراي سهام با اهميت مي باشند داراي دسترسي به اطلاعات نهاني بوده و لذا قبل از خريد و فروش بايد اطلاع رساني كنند .
مثلا آقاي بيل گيتس زماني كه قسمتي از سهام مايكروسافت را ميخواستند بفروشند ٢ هفته قبل از طريق اطلاع رساني عمومي دلايل فروش و ميزان آن را اعلام نمود، ليكن سهامدارن عمده ما در چند روز و ماه هاي گذشته این کار را انجام نداده اند و سازمان هم نسبت به آن سخت گيري نكرده است.
٢.معتقدم يك فعال بازار اعم از حقيقي و حقوقي به هر روشي كه سهم را ميخرد به همان روش بايد بفروشد، مثلا اگر آستان قدس سهام بانكها را به صورت عمده خريده است به عنوان يك نهاد عمومي مورد وثوق بازار و خوشنام در عرضه بازار سرمايه نبايد اين سهام را به صورت خرد و روزانه در بازار عرضه نمايد مگر آنكه صف طولاني خريد و متقاضيان زيادي براي سهم وجود داشته باشد.
٣.باید يك جمع بندي داشته باشيم كه سازمان بورس ، نهاد ناظر است و شركت بورس ، مديريت معاملات در بستر مناسب براي حراج فراهم مي نمايد و به غير از مقررات اطلاعات نهاني و افشاي به موقع كه جزو وظايف نهاد ناظر است به هيچ وجه در ميزان عرضه و تقاضا و قيمت مچينگ نبايد دخالت كند و به معناي ديگر مسئول پارك جنگل موصوف فوق الذكر نبايد به يك طرف طبيعت تضعيف با تقويت نمايد زيرا جنگل از طبيعتش خارج ميشود.
يكي از دلايل اصلي اين موضوع اين است كه نهاد ناظر بايد در مورد حقوقيهايي كه مشمول اطلاعات نهاني هستند چه سازمان خصوصي سازي و يا بخش عمومي و نهادهاي عمومي و يا ساير اشخاص حقوقي در زمان خريد يا فروش اطلاع رساني نمايند تا سهامداران خرد از نيت آنان مطلع باشند نه آنكه اين نيت توسط بعضي از اين كارگزاران كه با اين اشخاص حقوقي در ارتباط هستند به بازار ديكته شود .
ثانيا تمامي مديران شركتهاي سرمايه گذاري توسط نهاد ناظر تاييد صلاحيت مي شوند و نهاد ناظر مي تواند مثلا شركت سرمايه گذاري يا صندوقي را كه امروز سهم مپنا را حدود ٨١٠ تومن خريداري و ٨٣٠ تومن فروخته است و و ظبفه اش day trade نبوده است را مورد بازخواست قرار دهد تا اين خرس بزرگ كه از منابع ديگران چربي اندوخته است از شرايط قواي خود عليه طبيعت بزرگ استفاده ننمايد.
در گذشته چه خبر بود ؟
تا سال ١٣٧٠ هيچ حقوقي نمي توانست بيش از ١٠ درصد سهام یک شرکت را داشته باشد و به معناي ديگر از نگاه بنگاه داري و بازار سرمايه داراي قدرت فعلي خود نبودند اما با برداشتن اين محدوديت ، بدون تحميل ضوابط مقررات اطلاعات نهاني ، حقوقي ها خصوصا وقتي سهام نقد و نسيه از خصوصي سازي مي خریدند براي پرداخت اقساط خود هر ٦ ماه يك بار نقدينگي بالايي نياز داشتند مضافا بر اينكه صندوقهاي بازنشستگي كه مشكل پرداختهاي ماهيانه نيز بر دوش آنان بوده و هست فشار عدم وجود نقدينگي بيشتري را تحمل مي كنند كه موجب میشود مثلا دو صندوق بزرگ كشور بالغ بر ٢٠٠٠ ميليارد تومان فقط باید قسط بدهند.
حقوقی‌ها 10 روز نقدینگی بازار را یکجا می‌بلعند
به معني ديگر اگر متوسط معاملات روزانه را ٢٠٠ ميليارد تومان فرض كنيم يعني ١٠ روز كاري كل نقدينگي بايد تقديم اين صندوقها براي پرداخت بدهي خود به خصوصي سازي شود به معني ديگر مديريت اين صندوقها اول منار را دزديدند الان دنبال چالش مي گردند به همين دليل فشار زيادي را به بنگاه خود و بازار بورس وارد مي كنند و در اينگونه موارد سهام با پي بر اي پايين و با ارزش خود را براي پرداخت اقساط مي فروشند پس بياييم فرصت را غنيمت بشماريم و سهام ارزان را بخريم.
مديران شركتهاي سرمايه گذاري حق دارند ريسك بپذيرند مي توانند از اهرم مالي استفاده نمايند و سهام نقد و نسيه بخرند اما در حدي كه مديران بعد از خود را اسير و به گروگان نگيرند و به معني ديگر حق دارند در چارچوب سرمايه و وروديهاي سالهاي بعدي خود سرمايه گذاري نمايند اما بايد قبول كرد بعضي از شركتهاي سرمايه گذاري خارج از اهداف و برنامه و بودجه خود وارد بازار اوليه و پروژه هاي دولتي كم بازده و يا مبادلات با سهامداران بالا دستي خود و يا معاملات چرخشي شده اند كه هم سرمايه گذاران و بيمه شدگان تحت پوشش خود رابه خطر انداخته اند و نيز براي پرداخت اقساط خود بازار سرمايه را به گرفتازي انداخته اند .
بعضا فراموش كرده اند شركتهاي سرمايه گذاري و صندوقهاي بازنشستگي بايد دارايي نرخ بندي شده داشته باشند نه پروژه هاي دولتي كم بازده يا بي بازده، نبايد در مديريت دخالت كنند نه عاشق مديريت شوند و نه فولاد يك ميليون تني را به قيمت سه ميليون توماني به عشق مديريت بخرند و به دستور وزير بفروشند.
علیرضا عسگری مارانی
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
