یک کارشناس ارشد با اعلام وجود مشکل سهامداری در ۳۰ شرکت بورسی گفت: اگر منصفانه به گزارش‌های حسابرسی شرکت های اخراجی از بورس نگاهی بیاندازیم ،کوتاهی و شاید هم رودرواسی حسابرسان مشهود است.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، علیرضا عسگری مارانی مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری ملی ایران با ارایه مطلبی که در مجله حسابدار منتشر شده انتقاداتی را متوجه برخی حسابداران کرد و نوشت: دغدغه اصلی سرمایه گذاران به‌ویژه سهامداران اقلیت در مجامع عمومی عمدتاً این است که سود اقتصادی و یا سود حسابداری شرکت به انحای مختلف به سایر ذی‌نفعان از جمله مدیران، کارکنان و یا وابستگان آن ها انتقال می‌یابد. به‌خصوص در شرایط نبود انضباط مالی این دغدغه دوچندان می‌شود.
وظیفه اصلی حسابرس و بازرس قانونی توجه به استانداردها، قوانین و مقررات، افشای به‌موقع اطلاعات و آگاه کردن سهامداران از طریق مجامع عمومی و یا اطلاع رسانی به‌موقع به بورس و در مواقع ضرورت به دادستان کل کشور، به‌عنوان مدعی العموم، است. اما به نظر می‌رسد همواره شرایط زمانی و مکانی به نحوی بوده که حسابرسان و بازرسان قانونی به دلیل مشکلات «خاص» نتوانسته اند بعضاً به‌درستی نسبت به افشای مسایل برای حفظ حقوق سهامداران و سایر ذی‌نفعان اقدام نمایند.
در دهه 1370 که فاصله زیادی بین نرخ ارز آزاد و دولتی به وجود آمده بود، شاهد خرید و واردات ماشین آلات و تجهیزات از سوی برخی شرکت ها بودیم، به‌خصوص ماشین آلات و تجهیزاتی که بهره وری لازم را نداشت و علاوه بر آن از دانش فنی کافی برای به‌کارگیری آن ها در پروژه ها برخوردار نبودیم. حال آن که بسیاری از پروژه‌ها حتی قبل از اتمام به شکست می‌انجامید و نه تنها بازده اقتصادی ایجاد نمی کرد، باعث خروج سود واقعی شرکت و زیان سهامداران می شد. حال آن که متأسفانه صورت های مالی و گزارش‌های حسابرسی آن دهه بیانگر آن است که حسابرسان در مقابل این وقایع نتوانستند واکنش مناسبی نشان دهند.
تغییرات ناگهانی قوانین و مقررات در همان دهه، از جمله منظور کردن سنوات خدمت برای کارگران در زمان بازنشستگی که موجب ازدیاد ذخایر سنوات خدمت کارگری شد در صنایعی چون نساجی، لوازم خانگی و … صرفاً با بندهای نه چندان مؤثر در گزارش‌ها افشا می شد؛ به‌رغم آن‌که تداوم فعالیت این شرکت ها را در سال های بعد تحت تأثیر قرار می‌داد. واقعیتی که به نظر می رسد با توجه به شرایط مکان و زمان و پیش بینی آینده، می توانست برخورد بهتر و مناسب تر حسابرسان را به همراه داشته باشد.
در دهه 1380 نیز طرح های توسعه ای بی‌رویه در شرکت های فعال در صنایعی مانند سیمان و فولاد، به‌ویژه در زمانی که سازوکار قیمت گذاری غیرمنصفانه بر اقتصاد کشور حاکم بود، با گزارش‌های افزایش سرمایه‌ی تأییدشده به دست حسابرسان همراه می شد. همین امر موجب شد که این صنایع در شرایط بالای عرضه قرار گرفته و انباشت ماشین آلات و تجهیزات را برای سهامداران به بار آورد. به نحوی که بخش عمده‌ی سهام این شرکت ها در شرایط فعلی نزدیک به قیمت اسمی است.
پرداختن به واقعیت ها و شرایط روز، به نحوی که ذی‌نفعان نسبت به شرایط کاملاً آگاه و حساس شوند، یک اولویت است. به عنوان مثال درحال حاضر در حدود 30 شرکت بورسی با مشکل تشخیص سهامداری بین دولت و سهام عدالت دست و پنجه نرم می کنند، حال آن که در هیچ گزارش حسابرسی به این مشکل اشاره نشده است.همچنین تحریم ها موجب بر هم خوردن انضباط مالی در بسیاری از شرکت ها شده و گردش مالی، اداری و بازرگانی آن‌ها را دچار مشکل کرده است.
در این شرایط بسیاری از افراد بر خلاف مصالح بنگاه عمل کردند، اما به نظر می رسد صورت های مالی و گزارش‌های حسابرسی نتوانسته این کم انضباطی (آشفتگی) مالی در شرکت ها را که مبتنی بر واقعیات موجود است، به تصویر بکشد.
قطعاً اگر به 20 سال گذشته بپردازیم مواردی که شرایط زمان و مکان حکم می کرد که ما به‌درستی و به موقع تصمیم‌گیری کنیم و استانداردهای بین‌المللی را با شرایط خود بومی کنیم، با تأخیر انجام گرفت و این ممکن است در آینده نیز اتفاق بیافتد.
آخرین مورد نیز در زمینه افزایش ناگهانی نرخ ارز و اصلاح استاندارد سرمایه گذاری برای تغییر ناگهانی نرخ ارز بود که حدوداً با یک سال تأخیر صورت پذیرفت و باعث شد تا صورت های مالی شرکت ها در این یک سال به صورت سلیقه ای در اختیار جامعه قرار گیرد. هر چند لازمه اصلی ارزشمند بودن گزارش‌ها به‌روز بودن آن است و گذر زمان آن را بی ارزش می کند. هر کدام از بندها می تواند تأثیر زیادی در گزارش ترازنامه و سود و زیان و در نتیجه ثروت سهامداران داشته باشد.
اگر منصف باشیم و به گزارش‌های حسابرسی شرکت های اخراجی و یا درحال اخراج از بورس نگاهی بیاندازیم، کوتاهی و بی توجهی (شاید هم رودرواسی) حسابرسان در گزارش‌های سال های قبل آنان مشهود است.حال آن که تغییرات زمانی و مکانی در همه جای دنیا سرعت بالایی دارد و معمولاً حسابرسان و بازرسان به دلیل نوع حرفه که بعضاً از اجرا به دور هستند، با تأخیر به آن شرایط زمان و مکان دست پیدا می کنند.
امیدواریم با ایجاد امنیت و استقلال بیشتر برای جامعه حسابرسی شاهد افزایش کارایی در گزارش‌های منصفانه حسابرسان باشیم به نحوی که حسابرسان با قدرت کامل برای حفظ و افزایش ثروت مردم (که به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق نهادهای عمومی و تأمین اجتماعی در شرکت ها سرمایه گذاری کرده اند) که اصلی ترین رسالت دولت هاست، تلاش کنند و کماکان همچون همه جای دنیا، جزو پنج حرفه‌ی بااعتبار و با درآمد بالای جامعه قرار گیرند.
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:
