خودساخته یعنی چه؟ ویژگی های مهم افراد خودساخته کدام اند؟

درحالی‌که بسیاری تصور می‌کنند که بیشتر میلیونرها ثروت خود را به ارث می‌برند، اما باید بدانید که عموماً این‌طور نیست و به‌ارث‌بردن ثروت زیاد از اتفاقات نادر محسوب می‌شود.

بر اساس یافته‌های تحقیقات، 88 درصد از میلیونرها خودساخته هستند و ثروت خود را خودشان به‌دست آورده‌اند.

با این اوصاف شما نیز می‌توانید یک فرد خودساخته شوید؛ اما پیش‌ازاین که شروع به تلاش کنید باید بدانید افراد خودساخته چه ویژگی‌هایی دارند.

در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که انسان خودساخته یعنی چه و ویژگی های یک فرد خودساخته کدام اند.

نکات کلیدی

• افراد خود ساخته کسانی هستند که برای دستیابی به جایگاه ارزشمند خود تلاش کرده و ثروت خود را به ارث نبرده‌اند.
• تعیین هدف دقیق، برنامه‌ریزی شفاف، نظم، مطالعه مستمر، ارتباطات مؤثر و … ویژگی افراد خودساخته محسوب می‌شوند.
• برخی ویژگی‌های شخصیتی مانند برون‌گرایی، ثبات عاطفی و وظیفه‌شناسی نیز در تبدیل‌شدن به فرد خودساخته مؤثر هستند.

خودساخته یعنی چه؟

خودساخته بودن به زبان ساده به این معنا است که فرد جایگاه مالی و شغلی خود را از طریق به‌ارث‌بردن ثروت به دست نیاورده است. در واقع افراد خودساخته کسانی هستند که با تلاش فراوان خود توانسته‌اند به موفقیت‌های بزرگی در زندگی برسند و موقعیت خوبی در جامعه به دست آورند.

همچنین Rahti Gorfien، نویسنده سایت Wiki How نیز انسان خودساخته را اینگونه تعریف کرده است:

یک فرد خودساخته کسی است که می تواند از ریشه های ضعیف خود رشد کند و میراثی ماندگار از خود به جای بگذارد. فرد خودساخته از طریق اراده قوی، انضباط و شخصیت قدرتمند می تواند بر فقر یا سایر سختی ها از طریق یادگیری و کار سخت غلبه کند.

اغلب افراد تصور می‌کنند که افراد خودساخته با افراد عادی جامعه بسیار تفاوت دارند و هر کسی نمی‌تواند خودساخته باشد؛ درحالی‌که این تصور نادرست است.

اگرچه افراد خودساخته با افراد عادی تفاوت‌هایی دارند و همین تفاوت‌ها به آنها در طی‌کردن مسیر موفقیت کمک کرده است، اما این تفاوت‌ها دست‌یافتنی هستند و افراد عادی با آشنایی با ویژگی این افراد می‌توانند به هدف خود برسند.

خصوصیات افراد خودساخته چیست؟

در بخش قبل توضیح دادیم که خودساخته یعنی چه. حال می خواهیم با ویژگی های این افراد آشنا شویم.

ویدیو زیر مصاحبه با برخی از میلیونرهای خودساخته را نشان می دهد که به کمک آن می توانید خصوصیات افراد خودساخته را به خوبی متوجه شوید:

این اصول، گاهی قوانین بسیار ساده‌ای هستند که در مورد آنها زیاد شنیده‌ایم؛ ولی هرگز آن‌ها را وارد برنامه زندگی خود نکرده‌ایم.

در ادامه به بررسی این ویژگی‌ها می‌پردازیم:

1. هدف ساده و مشخص

یکی از ویژگی‌های افراد خودساخته این است که هدفی ساده و مشخص دارند و فقط بر همان هدف تمرکز می‌کنند.

این افراد همه انرژی و تلاششان را به دستیابی به هدفی که کاملاً مشخص کرده‌اند، اختصاص می‌دهند و مدام عرصه کاری و تحصیلی خود را تغییر نمی‌دهند.

به‌عنوان‌مثال، بیل گیتس یک هدف داشت؛ اینکه رایانه را وارد خانه همه آمریکایی‌ها کند. یا استیو جابز می‌خواست که همه قدرت کامپیوتر را در یک تلفن همراه جای دهد.

وقتی به این اهداف نگاه می‌کنیم؛ برجسته و خاص به نظر می‌رسند؛ ولی به‌راحتی می‌توانیم آن‌ها را در قالب یک جمله ساده و شفاف، بیان کنیم.

2. برنامه‌ریزی دقیق

افراد خودساخته برای تلاش‌های خود برنامه‌های دقیق و ساده‌ای دارند و همچنین هیچ راز خاصی در پس این برنامه‌ها نهفته نیست.

3. اعتماد به دیگران

افراد خودساخته در زندگی خود، دوستان، همکاران و کارمندان مورداعتماد دارند. زمانی که فردی را به‌خوبی می‌شناسند، به او اطمینان می‌کنند و از همکاری و مشورت آنها بهره می‌برند.

در واقع، افراد خودساخته، ارتباطات ارزشمندی با دیگران دارند و در زمان نیاز، از کمک دیگران بهره می‌برند. همان‌طور که خودشان در زمان نیاز دیگران، می‌توانند همراه خوبی برای آنها باشند.

افراد خودساخته به‌خصوص در زمینه کسب‌وکار به‌خوبی می‌دانند که انجام‌دادن کارها به‌تنهایی، راحت نیست و هر کاری درصورتی‌که گروهی باشد، بهتر و سریع‌تر انجام می‌شود.

4. تصمیم‌گیری آگاهانه

افراد خودساخته، بی‌گدار به آب نمی‌زنند. برای تصمیم‌گیری، بر آمار و ارقام و اطلاعات درست تکیه می‌کنند و هرگز ثروت مادی و معنوی خود را بدون داشتن اطلاعات و واقعیت‌های دقیق به خطر نمی‌اندازند.

حتماً ضرب‌المثل هر سری عقلی دارد را شنیده‌اید. طبق این ضرب‌المثل هر فرد می‌تواند ایده متفاوت و مفیدی در اختیار شما بگذارد؛ زیرا نحوه تفکر و تجربیات افراد با یکدیگر متفاوت است.

ازاین‌رو افراد خود ساخته و موفق علاوه بر آمار و ارقام، برای تصمیم‌گیری، مشورت‌کردن را نیز فراموش نمی‌کنند.

در واقع برای تصمیم‌های خود با پیش‌زمینه‌ای از تجربه دیگران و اطلاعات موجود، جلو می‌روند و به همین علت است که این افراد، به‌ندرت در تصمیم‌گیری‌ها دچار مشکل می‌شوند.

5. دنبال‌کردن اهداف و آرزوها

با دست روی دست گذاشتن و تماشاکردن، فردی موفق و خودساخته نخواهید شد.

باید اهداف و رؤیاهای خود را تجسم کنید و برای رسیدن به آنها تلاش کنید، زیرا تصورکردن به‌تنهایی نمی‌تواند شما را به فردی موفق تبدیل کند. باید رؤیاهایی داشته باشید که حاضر باشید برای رسیدن به آنها، ریسک کنید.

افراد خودساخته، لحظه‌ای از دنبال‌کردن اهداف خود دست نمی‌کشند و به‌قدری برای آن اشتیاق دارند که برای رسیدن به آنها ریسک‌های مختلف را می‌پذیرند و از تلاش نمی‌ایستند.

اما رؤیاها برای اینکه قابل‌دسترس شوند، باید در یک چارچوب قرار بگیرند؛ بنابراین، فرد خودساخته باید کلیات آن را در نظر بگیرد و حتی برای آن، ضرب‌الاجل تعیین کند.

به همین دلیل است که اغلب یک فرد خودساخته همیشه فهرستی از کارهایی که باید انجام دهد تهیه می‌کند و به آنها پایبند است.

6. مطالعه‌کردن و افزایش آگاهی

افراد خودساخته و موفق، هرگز از یادگرفتن چیزهای جدید خسته نمی‌شوند. دنیای امروز با سرعت زیادی درحال ‌توسعه و پیشرفت است و هر روز مطلب جدیدی برای آموختن وجود دارد.

بنابراین خودساخته‌ها همواره به دنبال کسب آگاهی‌های جدید در زمینه‌های مختلف هستند؛ زیرا به‌خوبی می‌دانند موفقیت در گرو این است که با پیشرفت جهان، آنها نیز پیشرفت کنند و متوقف نشوند.

مطالعه و کسب مهارت‌های مختلف، آگاهی زیادی به آنها می‌دهد.

نه‌تنها در کسب‌وکار خود به اطلاعات ارزشمندی دست پیدا می‌کنند؛ بلکه در مراحل مختلف زندگی، در تصمیم‌گیری‌های بزرگ و مهم، از تجربیات به‌دست‌آمده از طریق مطالعه، به‌خوبی استفاده می‌کنند.

افراد خودساخته می‌دانند که کتاب‌های خوب دریچه‌ای به دنیای آگاهی هستند، بنابراین در انتخاب آنها دقت می‌کنند و منابع ارزشمند را برای مطالعه انتخاب می‌کنند و قدر زمان خود را می‌دانند.

7. تلاش برای قوی‌تر شدن

افراد خودساخته به‌جای اینکه روی نقاط ضعف خود تمرکز کنند و دلسرد شوند، توانایی‌های خود را شناسایی می‌کنند و برای قوی‌تر کردن آنها، کوشش می‌کنند.

نقاط قوت و توانایی‌های شما، باعث می‌شوند که سریع‌تر پیشرفت کنید و هر چقدر بیشتر روی آنها کار کنید، توانمندتر خواهید شد.

البته این بدان معنا نیست که نقاط ضعفتان را از یاد ببرید. برعکس، باید برای بهبود آنها نیز تلاش کنید؛ ولی اگر فقط روی نقاط ضعف تمرکز کنید و قدرت‌های خود را دست‌کم بگیرید، دلسرد و ناامید می‌شوید.

8. شکستن مرزها و محدودیت‌ها

موفقیت به‌ندرت در شرایط پایدار به وجود می‌آید. در واقع، افراد خودساخته‌ای که امروزه به موفقیت رسیده‌اند، در زمان‌های گذشته، تلاش زیادی کرده‌اند و مرزهای فراوانی را شکسته‌اند.

برای خلق شگفتی، موفقیت و نوآوری باید از سطح کنونی فراتر روید.

برای مثال فرض کنید دانشمندان گذشته محدودیت‌ها را می‌پذیرفتند و هرگز به ارتباط از راه دور فکر نمی‌کردند، در این صورت ما قادر نبودیم به‌وسیله اینترنت با سراسر دنیا ارتباط داشته باشیم و شاهد بسیاری از پیشرفت‌های تکنولوژی نیز نبودیم.

برای موفقیت باید مسیرهای جدید را امتحان کنید و از محدودیت‌ها نترسید.

اگر محدودیتی دارید، تلاش کنید تا آن را از سر راه بردارید. حتی اگر در ابتدا این کارها «آب در هاون کوبیدن» به نظر برسد، به‌مرور تأثیرات ارزشمند خود را نشان می‌دهد.

به خاطر داشته باشید هنگامی که از محدودیت‌ها عبور کنید و در مسیرهای جدید قدم بگذارید قطعاً با مشکلات جدید و متفاوت نیز مواجه خواهید شد، اما این چالش‌ها نباید شما را دلسرد کند؛ زیرا حل همین مشکلات کلید پیروزی است.

9. توجه به تمام جنبه‌های مختلف زندگی

افراد خودساخته بی‌وقفه تلاش می‌کنند و هیچ کاری را نصفه و نیمه رها نمی‌کنند.

فرقی نمی‌کند که اختصاص‌دادن زمان بیشتر برای اتمام یک پروژه باشد یا درگیرشدن در چالش‌های فیزیکی و ذهنی، افراد خودساخته، تمام تلاششان را می‌کنند تا مسیر موفقیت را طی کنند.

البته این نکته را هم فراموش نمی‌کنند که در مسیر تلاش و زحمت بی‌وقفه، حتماً زمانی را برای تفریح و استراحت در نظر بگیرند. تفریح و استراحت، اگر به اندازه معقول باشد، لازمه پیشرفت است.

شما باید نتیجه زحمت‌های خود را ببینید و از زندگی لذت ببرید تا برای ادامه‌ مسیر، انگیزه داشته باشید. اگر دائماً زحمت بکشید و هیچ لذتی از نتیجه زحمات خود نبرید، دلسرد می‌شوید و نمی‌توانید مثل سابق، تلاش کنید.

در واقع فرسودگی ذهنی سبب می‌شود انرژی و انگیزه خود را به‌مرور از دست بدهید، بنابراین اگر می‌خواهید فردی خودساخته شوید، هیچ یک از جنبه‌های زندگی را فدای جنبه‌ی دیگر نکنید.

از سوی دیگر افراد خودساخته از اهمیت ورزش‌کردن آگاه هستند و حتی در شرایطی که بسیار مشغله دارند، زمانی را برای ورزش و تمرین در نظر می‌گیرند. این کار، برای سلامتی روحی و جسمی بدن لازم است.

10. ایجاد منابع درآمد متعدد

افراد خودساخته می‌دانند که باید به فکر منابع درآمد متعدد باشند و فقط به یک منبع بسنده نکنند، در این صورت حتی اگر یکی از منابع درآمد با مشکل مواجه شود آنها همچنان از پس هزینه‌های خود برخواهند آمد.

همیشه در نظر داشته باشید که نباید همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگه‌ دارید. اگر تنها منبع درآمد خود را از دست بدهید، مجبور می‌شوید با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم کنید که شما را از هدف دور می‌کند.

پس برای رسیدن به موفقیت، ابتدا راه‌های کسب درآمد را بررسی کنید و متناسب با علاقه و شرایطتان چند مورد از آن‌ها را انتخاب نمایید.

11. معاشرت با افراد ارزشمند

افراد خودساخته، دوستان خوبی دارند و با کسانی معاشرت می‌کنند که موجب ارتقای سطح فرهنگ و زندگی‌شان می‌شوند.

این افراد، دقت زیادی در انتخاب دوست دارند، زیرا از این واقعیت آگاه هستند که دوستان می‌توانند بر مسیر زندگی، تصمیمات و حتی نوع تفکر انسان تأثیر شگرفی بگذارند.

شما هم اگر می‌خواهید فردی خودساخته و موفق باشید، افرادی را که می‌شناسید غربال کنید و با انسان‌های مثبت‌اندیش، توانمند و موفق، ارتباط برقرار کنید.

12. دریافت بازخورد از دیگران

اگر خودتان را حبس کنید و هیچ انتقاد و نظری را نشنوید، به موفقیت نمی‌رسید.

برای اینکه نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید، باید از دیگران بازخورد بگیرید. انتقادپذیر باشید و هر انتقاد را، دریچه‌ای برای شناخت بیشتر خود تصور کنید.

13. ریسک‌پذیری

یکی از ویژگی‌های تعیین‌کننده میلیونرهای خودساخته، توانایی آنها در ریسک‌کردن است.

مطالعات نشان می‌دهد که میلیونرهای خودساخته تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری تهاجمی دارند و در نهایت، این می‌تواند نتیجه بزرگی داشته باشد، زیرا ریسک‌پذیران مایل‌اند درصد بیشتری از سهام را در پرتفوی خود نگه دارند و همین امر پتانسیل رشد را در دوره‌های طولانی افزایش می‌دهد.

اما، همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، این بدان معنا نیست که آنها در حال انجام خطرات کور هستند.

در واقع، اکثریت‌قریب‌به‌اتفاق افراد مورد بررسی گفتند که مایل به ریسک هستند زیرا “دانش خوبی از پول و سرمایه‌گذاری دارند .”

14. ثبات عاطفی

ثبات عاطفی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شخصیتی افراد خودساخته است.

دلیل اهمیت این موضوع این است که مهم نیست چقدر موفق هستید اگر از نظر عاطفی ناپایدار باشید، می‌توانید به‌سرعت برنامه مالی خود را به هم بریزید.

برای برخی، ثبات عاطفی می‌تواند به معنای عدم داشتن روابط احساسی برای اداره یک کسب‌وکار کوچک باشد.

برای برخی دیگر، این می‌تواند به معنای داشتن ثبات عاطفی برای حفظ رابطه سالم با همسر، دوستان یا خانواده و اجتناب از چالش‌های مالی ناشی از جدایی یا طلاق باشد.

باتوجه‌به اینکه هوش هیجانی به طور مداوم به‌عنوان یکی از باارزش‌ترین ویژگی‌هایی که می‌توانیم داشته باشیم رتبه‌بندی می‌شود، جای تعجب نیست که ثبات عاطفی با سطوح بالاتر ثروت مطابقت کند و ارتباط معناداری داشته باشد.

15. برون‌گرایی

یکی از ویژگی‌های شخصیتی جالبی که در بسیاری از میلیونرهای خودساخته مشترک است، برون‌گرایی است.

برون‌گرایی یا «برون‌گرا بودن» اغلب به‌عنوان «شادتر، مثبت‌تر و اجتماعی‌تر» توصیف می‌شود.

درحالی‌که برون‌گراها نیز مانند دیگران مشکلاتی دارند، اغلب کمتر روی این‌گونه مسائل تمرکز می‌کنند و بر روی مشکلات قفل نمی‌شوند، بلکه در حین ادامه مسیرشان، برای مشکلات راه‌حل پیدا می‌کنند.

علاوه بر این، برون‌گرا بودن می‌تواند به معنای داشتن شبکه‌های اجتماعی گسترده‌تر باشد که می‌تواند برای شما در زندگی و تجارت مفید باشد.

جالب اینجاست که برون‌گرایی اغلب با تمایل به ریسک‌کردن، یکی دیگر از ویژگی‌های شخصیتی ضروری افراد خودساخته مرتبط است.

البته اگر شما فردی درون‌گرا هستید، نباید ناامید شوید؛ زیرا افراد درون‌گرا نیز ویژگی‌های شخصیتی کارآمد و جذابی دارند که سبب می‌شود مسیر موفقیت را به شیوه خاص خود طی کنند.

اگر به گذشته نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد افراد درون‌گرای زیادی به موفقیت‌های بزرگ دست‌یافته‌اند و دنیای اطراف خود را دستخوش تغییر کرده‌اند.

16. وظیفه‌شناسی

در نهایت، افراد خودساخته سطوح بالاتری از وظیفه‌شناسی را نشان می‌دهند، ویژگی‌ای که معمولاً با آگاهی مرتبط است.

یک شخصیت باوجدان و آگاه اغلب توانایی قوی برای سازماندهی، مدیریت زمان و خودکنترلی از خود نشان می‌دهد که همه اینها برای موفقیت در کسب‌وکار و شغل بسیار مهم هستند.

از طرف دیگر، افرادی که سطح وظیفه‌شناسی پایینی دارند، کمتر ساختارها را درک می‌کنند، سازمان‌یافته نیستند، مستعد به تعویق‌انداختن کارها هستند و از انگیزه پایین رنج می‌برند، بنابراین دستیابی به هدف‌هایشان بسیار دشوار خواهد بود.

سؤالات متداول

سخن پایانی

در این مقاله ابتدا توضیح دادیم که انسان خودساخته یعنی چه و ویژگی های یک فرد خودساخته کدام اند.

ما در زندگی‌مان همواره برای کسب موفقیت در عرصه‌های مختلف تلاش می‌کنیم و دوست داریم روزی جزو افراد خودساخته شناخته شویم.

پیش از قدم‌گذاشتن در مسیر تلاش و کوشش باید بدانیم در چه جایگاهی قرار داریم و قصد داریم به چه جایگاهی برسیم. همچنین لازم است برخی ویژگی‌های سازنده را در خود تقویت کنیم.

مقالات مرتبط:

• ثروتمندترین افراد جهان