- این موضوع 9 پاسخ، 3 کاربر را دارد و آخرین بار در 7 سال، 7 ماه پیش بدست
شجاعالدین جهاندیده بهروزرسانی شده است.
- نویسندهنوشتهها
- 23 نوامبر 2013 در 15:07 #4240
شجاعالدین جهاندیده
مدیرکلنسبت میان قیمت و درآمد هر سهم شرکت را نسبت قیمت به درآمد (یا نسبت P/E) مینامند. اگر نسب P/E یک شرکت بیشتر از شرکت دیگر باشد، نشاندهنده این است که بازار نسبت به درآمد سهام شرکت در آینده خوشبین است.
P/E یا نسبت قیمت به سود یکی از افزارهای قدیمی و عموما” پر استفاده به منظور ارزش گذاری سهام است. هر چند محاسبه ی P/E بسیار ساده است اما تفسیر آن عملا” دشوار می نماید . در شرایط معینی این نسبت بسیار گویا و در زمان ها ی دیگر کاملا” بی معنا جلوه می کند . از این رو ، غالبا” سرمایه گذاران این اصطلاح را نادرست به کار می گیرند و درتصمیماتشان بیش از حد لازم به آن وزن می دهند .
ابتدا به تشریح و تبیین P/E می پردازیم، سپس چگونگی استفاده از این نسبت را در تجزیه و تحلیل سهام بازگو می کنیم، و سرانجام به شرایطی میپردازیم که نباید از این نسبت استفاده شود.
P/E کوتاه شدهی نسبت price) P یا قیمت سهم) به Earning Per Share) EPS) یا سود هرسهم است.
همانگونه که از نام آن پیدا است، برای محاسبه P/E آخرین قیمت روز سهام یک شرکت به سود هر سهم (EPS) آن تقسیم میشود:
قیمت سهم
—————— = P/E
سود هر سهمغالبا” P/E در تاریخ هایی محاسبه می شود که شرکت ها اطلاعات EPS (معمولاٌ سه ماهانه) را افشاء می کنند. این P/E را که بر مبنای آخرین EPS محاسبه می شود بعضا” P/E دنباله دار نیز می گویند . اما گاهی از EPS برآوردی برای محاسبه P/E استفاده می شود، این EPS معمولاٌ معرف سود برآوردی سال آینده است. در این صورت به P/E محاسبه شده P/E برآوردی یا پیشتاز گفته میشود.
محاسبهی P/E گاهی روش سومی هم دارد که مبتنی بر میانگین دو فصل گذشته و برآورد دو فصل باقیماندهی سال است. تفاوت عمدهای بین این سه نوع وجود ندارد اما باید بدانید که از محاسبات دادههای تاریخی واقعی در مقایسه با برآوردهای تحلیل گران مالی استفاده کنید.
مشکل بزرگ محاسبهی P/E مربوط به شرکتهایی است که سود آور نیستند و از این رو EPS منفی دارند. در خصوص چگونگی رفتار با این پدیده دیدگاههای متفاوتی وجود دارد. برخی قائل به وجود P/E منفی هستند، گروهی در این حالت P/E را صفر میدانند و بسیاری دیگر هم معتقدند که دیگر P/E محلی از اعراب ندارد.
به لحاظ تاریخی در بورس اوراق بهادار تهران عموماٌ میانگین P/E در دامنهی 3.2 تا 13.2 تجربه شده است. نوسان P/E در این دامنه عمدتا بستگی به شرایط اقتصادی هر زمان دارد. P/E بین شرکت ها و صنایع میتواند کاملا متفاوت باشد.
کاربرد P/E
به لحاظ نظری، P/E یک سهم به ما میگوید که سرمایه گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند. به همین جهت به آن ضریب سهام نیز میگویند.
به عبارت دیگر اگر P/E یک سهم ۲۰ باشد بدین معنی است که سرمایه گذلران حاضرند ۲۰ ریال برای هر ریال از سود این سهم بپردازند.
الف) رشد سود
آنچه در بحث بالا به آن پرداختیم رشد شرکتهاست. قیمت سهام بازتاب انتظارات سرمایهگذاران از ارزش و رشد آینده شرکت است. اما توجه کنید که اندازهی سود (EPS ) معمولا” مبتنی بر سودهای (EPS های) گذشته است.
اگر شرکتی انتظار رشد دارد بنابراین انتظار داریم که سودش نیز رشد نماید. در نتیجه تفسیری بهتر از P/E آن است که خوشبینی بازار از آیندهی رشد یک شرکت را بازتاب می دهد.
اگر P/E شرکتی بالاتر از میانگین بازار یا صنعت باشد بدین معنی است که بازار در ماهها یا سالهای آینده انتظارات بزرگی از سهم این شرکت دارد. شرکتی با P/E بالا باید سودهای فزاینده ایجاد کند، در غیر این صورت قیمت سهام آن سقوط خواهد کرد.
مثالی از شرکت ایران خودرو گویای این بحث است .
ب) ارزانی یا گرانی
P/E در مقایسه با قیمت بازار شاخص بهتری برای ارزشگذاری سهم است . مثلا به شرط پایداری سایر متغیرها، سهمی با قیمت ۲۰۰ ریال و P/E برابر ۱۰ بسیار گرانتر از سهمی با قیمت ۲۰۰۰۰ و P/E برابر ۱۰ است.
بیشتر بخوانید: سهام ارزانقیمت بخریم یا گران؟
توجه کنید که محدودیتهایی در این مثال وجود دارد. شما نمیتوانید P/E های دو شرکت کاملا متفاوت را برای ارزشگذاری بهتر آنها مقایسه کنید. به عبارت دیگر تعیین بالا یا پایین بودن P/E بدون توجه به دو عامل اصلی بسیار دشوار است :
۱) نرخ رشد شرکت و ۲) صنعت.
۱) نرخ رشد شرکت
آیا اندازهی رشد گذشتهی شرکتها میتواند معرف نرخهای انتظاری از رشد آینده باشد؟ هر چند پاسخ این پرسش نمیتواند صریح باشد اما در عمل سرمایهگذاران برای پیشبینی سود (EPS ) و محاسبهی P/E از نرخهای رشد گذشته استفاده میکنند.۲) صنعت
مقایسهی شرکتها تنها در صورتی فایدهمند است که به یک صنعت تعلق داشته باشند، مثلا” شرکتهای صنعت X عمدتا دارای ضرایب P/E پایین هستند چون به رغم ثبات صنعت رشد پایینی دارند. از طرف دیگر شرکتهای صنعت Y به دلیل انتظار رشد بالایی که از آنها وجود دارد، از P/E های بالایی برخوردارند.دامهای کاربرد P/E
تا بدین جا آموختیم که در شرایط معینی P/E میتواند ما را در تعیین بالا یا پایین بودن ارزش یک شرکت کمک کند. همچنین پی بردیم که P/E تنها در شرایط معینی معتبر است. اما علاوه بر این، دامهای دیگری نیز در تحلیل P/E وجود دارد که در ادامه دربارهی برخی از آنها بحث میشود.
حسابداری
سود یک اندازهی حسابداری است که در محاسبهاش از اقلام غیرنقدی نیز استفاده میشود. معیارهای اندازهگیری سود بر طبق اصول حسابداری همگانی (GAAP ) مقرر میشوند. این اصول در گذر زمان تغییر میکند و در هر کشوری نیز متفاوت از دیگر کشورها است.
از این رو محاسبهی سود ( EPS) بسته به چگونگی دفترداری و حسابداری میتواند به صورتهای متفاوت ارائه شود. در نتیجه مقایسهی سودها (EPS ها) با یک دیگر گاهی به مقایسهی سیب و پرتقال شبیه خواهد بود.
در شرایطی که اقتصاد کشور تورم بالایی را تجربه میکند طبعاٌ کالاها و هزینههای استهلاک به دلیل بالا رفتن هزینههای جایگزینی کالاها و تجهیزات در مقایسه با سطح عمومی قیمتها کم نمایی میشود.
بنابراین در زمان وجود تورم در کشور، P/E ها عموما پایینتر می آیند زیرا بازار سودها را که به صورت ساختگی به بالا گرایش دارد تخریب شده میبیند.
بررسی P/E همانند تمامی نسبتها، در گذر زمان برای پیبردن به روند آن ارزشمند است. تورم این بررسی را دشوار میکند زیرا اطلاعات گذشته در امروز از فایدهمندی کمتری برخوردارند .
تفسیری دیگر از پی بر ای
P/E پایین لزوما بدین معنی نیست که ارزش یک شرکت کم نمایی شده است. بلکه به معنای آن است که بازار معتقد است شرکت در آیندهی نزدیک با مشکل روبرو خواهد شد. سهمی که قیمتش پایین می آید معمولا دلیلی دارد.
عمدهترین دلیلش این است که سود شرکت کمتر از سود انتظاریاش خواهد بود. این مساله P/E دنبالهدار بازتابی ندارد مگر آن که سود در عمل نیز محقق گردد.
تنها به اتکای P/E سهام نخرید
یکی از پرتکرارترین اشتباهاتی که سرمایه گذاران غیر حرفهای در بورس مرتکب میشوند خرید و فروش سهام صرفا به اتکای P/E بالا یا پایین است.
توجه کنید که ارزشیابی سهام تنها با تکیه بر شاخصهای سادهای مانند P/E سادهانگارانه و نادرست است.
P/E بالا ممکن است به معنی بیشنمایی ارزش سهم باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که بعدا به سرعت پایین نیاید. ضمنا توجه کنید که حتی اگر ارزش سهمی کمتر از ارزش ذاتیاش باشد ممکن است ماهها یا حتی سال ها طول بکشد تا بازار ارزش آن را درک نماید و قیمت سهم به ارزش ذاتی خود نزدیک شود.
درهر صورت تجزیه و تحلیل سهام امری بسیار پیچیدهتر از دانستن چند نسبت ساده است.
به عبارت دیگر، گرچه «پی بر ای» کلیدی برای معمای ارزش گذاری سهام است اما تمام آن نیست. از این رو توصیه می شود که سرمایهگذاران برای خرید سهام با خبرگان سرمایهگذاری رایزنی نمایند.
سخن آخر
P/E همه چیز یا به عبارتی حرف آخر را درباره ی ارزش سهم نمیزند اما برای مقایسهی شرکتهای یک صنعت، کل بازار یا روند تاریخی P/E یک شرکت فایدهمند است.
خلاصه مطلب:
الف ) P/E یک نسبت است و از تقسیم P (PRICE یا قیمت روز سهم ) به E (EPS یا سود هر سهم ) به دست می آید.
ب) سه نوع EPS به نامهای EPS دنباله دار، آینده و میانگین وجود دارد.
ج) به لحاظ تاریخی، میانگین P/E ها در بورس تهران در بازه ی 3.2 – 13.2 قرار میگیرد .
د) به لحاظ نظری، P/E یک سهم به ما میگوید که سرمایهگذاران حاضرند چند ریال به ازای هر ریال سود بپردازند.
ه) تفسیر بهتری از P/E این است که این نسبت، بازتاب خوشبینی بازار از آیندهی رشد یک شرکت است.
و) P/E در مقایسه با قیمت بازار شاخص بهتری برای ارزشگذاری یک سهم است.
ز) بدون در نظر گرفتن نرخهای رشد صنعت، صحبت از بالا یا پایین بودن P/E یک شرکت بیمعناست .
ح) تغییر در اصول حسابداری شامل وجود چندین روش مجاز برای سود (EPS ) تجزیه و تحلیل P/E را دشوار میکند.
ط) P/E ها عموما در زمان تورم حاد پایینتر میآیند.
ی) تفاسیر بسیاری پیرامون دلیل پایین بودن P/E یک شرکت وجود دارد.
ه) تنها به اتکای ضریب P/E اقدام به خرید و فروش سهام نکنید.24 ژانویه 2014 در 00:39 #9104منتظری
مشارکت کنندهسلام
جایی هست که بشه لیست سهم ها رو بر اساس کمترین و بیشترین P/E دید؟26 ژانویه 2014 در 01:36 #9152منتظری
مشارکت کنندهجایی نیست؟
26 ژانویه 2014 در 12:11 #9159شجاعالدین جهاندیده
مدیرکل@mhmontazeri said:
سلام
جایی هست که بشه لیست سهم ها رو بر اساس کمترین و بیشترین P/E دید؟سلام
عذرمیخوام که دیر جواب دادم.
اینجا میتونید لیست شرکتهایی که p/e پایین دارند و سایر اطلاعات مفید رو ببینید :
http://www.donya-e-eqtesad.com/first/27 ژانویه 2014 در 03:22 #9176منتظری
مشارکت کنندهممنون از پاسختون
لینکی که دادید رو مطالعه کردم و برای نمونه درباره رتبه اول كمترين نسبت P/E کمی تحقیق کردم تا درک بهتری از این موضوع در بازار واقعی پیدا کنم، ولی با تناقضات عجیبی روبرو شدم!
در لینکی که شما دادید كمترين نسبت P/E در روز، هفته و ماه اخیر به سیمان غرب اختصاص داره.
در جستجوهایی که در رابطه با این شرکت کردم در مطالبی از منابع مختلف خوندم که ظاهرا این کارخانه هنوز به طور کامل راه اندازی نشده و به دلیل تحریم و… ظاهرا برخی از دستگاه و… توقیف شدن و این شرکت به خاطر اینکه تولیدی نداره هیچ سودی هم نداره ( البته این موارد نوشته شده توسط کاربران اینترنتی بود و منبع موثقی برای این مطالب پیدا نکردم )
همچنین در یکی از اطلاعیه های منتشر شده در سایت شركت مديريت فناوري بورس تهران در صفحهه این نماد، نوشته شده بود “لازم به یادآوری است خط تولید این شرکت در حال حاضر راه اندازی نشده و شرکت فاقد سود و زیان عملیاتی می باشد. پیش بینی می شود از محل درآمد های غیر عملیاتی تا پایان سال 92 مبلغ 2 ریال به ازای هر سهم سود تعلق گیرد.”
در یکی از مطالب منتشر شده در سایت روزنامه دنیای اقتصاد ( روزنامه رسمی این شرکت ) نوشته شده که سود سال 91 این شرکت به ازای هر سهم 730 ریال به سهامداران پرداخت شده.حالا با خوندن این مطالب ضد و نقیض چند تا سوال برای من پیش اومده
یکی اینکه از تقسیم P/E این شرکت طبق اعداد موجود در لینکی که دادید سودی در حدود 40 درصد ارزش هر سهم ( حدود 330 تومان ) به هر سهم تعلق میگیره، در حالی که در اون اطلاعیه در سایت شركت مديريت فناوري بورس تهران نوشته سودی که به هر سهم تعلق میگیره 2 ریال هست!
طبق اون اطلاعیه و طبق نوشته های کاربران سایت های مختلف در مورد این نماد، این کارخانه هیچ تولیدی نداره و اصلا خطوط تولیدش راه اندازی نشده، پس چطور در سال 91 طبق مطلبی که در سایت روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شده به هر سهم 730 ریال سود داده!؟
در سایت شركت مديريت فناوري بورس تهران آخرین قیمت این سهام 1150 ریال هست، ولی در لینکی که دادید آخرین قیمت این سهام رو 7978 ریال عنوان کرده! که هرگز این سهام چنین قیمتی نداشته!
مگه سیمان غرب همون نماد سجام نیست؟ پس چرا آمار های روزنامه دنیای اقتصاد با آمار های جاهای دیگه اینقدر متفاوته!؟27 ژانویه 2014 در 09:56 #9185شجاعالدین جهاندیده
مدیرکل@mhmontazeri said:
ممنون از پاسختون
لینکی که دادید رو مطالعه کردم و برای نمونه درباره رتبه اول كمترين نسبت P/E کمی تحقیق کردم تا درک بهتری از این موضوع در بازار واقعی پیدا کنم، ولی با تناقضات عجیبی روبرو شدم!
در لینکی که شما دادید كمترين نسبت P/E در روز، هفته و ماه اخیر به سیمان غرب اختصاص داره.
در جستجوهایی که در رابطه با این شرکت کردم در مطالبی از منابع مختلف خوندم که ظاهرا این کارخانه هنوز به طور کامل راه اندازی نشده و به دلیل تحریم و… ظاهرا برخی از دستگاه و… توقیف شدن و این شرکت به خاطر اینکه تولیدی نداره هیچ سودی هم نداره ( البته این موارد نوشته شده توسط کاربران اینترنتی بود و منبع موثقی برای این مطالب پیدا نکردم )
همچنین در یکی از اطلاعیه های منتشر شده در سایت شركت مديريت فناوري بورس تهران در صفحهه این نماد، نوشته شده بود “لازم به یادآوری است خط تولید این شرکت در حال حاضر راه اندازی نشده و شرکت فاقد سود و زیان عملیاتی می باشد. پیش بینی می شود از محل درآمد های غیر عملیاتی تا پایان سال 92 مبلغ 2 ریال به ازای هر سهم سود تعلق گیرد.”
در یکی از مطالب منتشر شده در سایت روزنامه دنیای اقتصاد ( روزنامه رسمی این شرکت ) نوشته شده که سود سال 91 این شرکت به ازای هر سهم 730 ریال به سهامداران پرداخت شده.حالا با خوندن این مطالب ضد و نقیض چند تا سوال برای من پیش اومده
یکی اینکه از تقسیم P/E این شرکت طبق اعداد موجود در لینکی که دادید سودی در حدود 40 درصد ارزش هر سهم ( حدود 330 تومان ) به هر سهم تعلق میگیره، در حالی که در اون اطلاعیه در سایت شركت مديريت فناوري بورس تهران نوشته سودی که به هر سهم تعلق میگیره 2 ریال هست!
طبق اون اطلاعیه و طبق نوشته های کاربران سایت های مختلف در مورد این نماد، این کارخانه هیچ تولیدی نداره و اصلا خطوط تولیدش راه اندازی نشده، پس چطور در سال 91 طبق مطلبی که در سایت روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شده به هر سهم 730 ریال سود داده!؟
در سایت شركت مديريت فناوري بورس تهران آخرین قیمت این سهام 1150 ریال هست، ولی در لینکی که دادید آخرین قیمت این سهام رو 7978 ریال عنوان کرده! که هرگز این سهام چنین قیمتی نداشته!
مگه سیمان غرب همون نماد سجام نیست؟ پس چرا آمار های روزنامه دنیای اقتصاد با آمار های جاهای دیگه اینقدر متفاوته!؟دوست عزیز بیشتر دقت کنید. نماد سجام مربوط به شرکت مجتمع سيمان غرب آسيا هست در حالی که سغرب نماد شرکت سیمان غرب هست.
البته در لینکی که دادم سغرب به اشتباه با p/e پایینی نوشته شده و p/e درست این سهم در حال حاضر 5.3 هست.
5 فوریه 2014 در 01:56 #9349سرمایه گذار291
مشارکت کنندهبا سلام از راهنمای شما در مورد سهام دو شرکت هم گروه مثلا سقاین با قیمت 54261 ریال وبا EPS 4783 وP/E11.34 یعنی هر سهام دار حاضر است بابت هر سود مبلغ 54261 سرمایه گزاری کند و ستران با قیمت 5200 ریال EPS 895 و P/E 5.81 بابت هرسهم 5200ریال سرمایه گزاری کند حالا با این حساب سهم سقاین برای سرمایه گزاری خوب است یا ستران با تشکر
5 فوریه 2014 در 09:59 #9351شجاعالدین جهاندیده
مدیرکل@mortaza291 said:
با سلام از راهنمای شما در مورد سهام دو شرکت هم گروه مثلا سقاین با قیمت 54261 ریال وبا EPS 4783 وP/E11.34 یعنی هر سهام دار حاضر است بابت هر سود مبلغ 54261 سرمایه گزاری کند و ستران با قیمت 5200 ریال EPS 895 و P/E 5.81 بابت هرسهم 5200ریال سرمایه گزاری کند حالا با این حساب سهم سقاین برای سرمایه گزاری خوب است یا ستران با تشکرسلام
تنها نباید براساس p/e سهام رو برای خرید انتخاب کرد. باید به روند سودآوری، طرحهای توسعه و چیزهای دیگه هم توجه داشت.
اما وضعیت فعلی سیمانی ها اصلا مناسب نیست27 ژانویه 2016 در 23:49 #25566شجاعالدین جهاندیده
مدیرکلدر خصوص پیش بینی درآمد هر سهم شرکت (EPS)، با کسب مهارت می توانید سود سال مالی پیش رو و سال های آتی شرکت ها را پیش بینی نمایید.
مزیت اصلی این کار این است که شما قبل از اینکه سود واقعی شرکت بخواهد تعیین گردد پیش بینی می نمایید و از اشتباه بازار در قیمت گذاری سهام استفاده خواهید برد و این میسر نخواهد بود جز با شناخت صورت مالی شرکت ها و کسب مهارت در پیش بینی صورت های مالی شرکت ها.27 ژانویه 2016 در 23:50 #25567شجاعالدین جهاندیده
مدیرکلتحلیل بنیادی یک شرکت شامل تحلیل گزارشات مالی و سلامت مالی شرکت، مدیریت و امتیازات رقابتی، رقبا و بازارهای مربوطهاست. این بسته آموزش تحلیل بنیادی با مطالب فوق کاربردی، به شما کمک میکند سهام شرکتها را با دقت و موشکافی بیشتری بررسی کنید.
آیا می دانید سهمهایی که سود های بیش از 100% را برای سهامداران خود داشتهاند با روشهای گفته شده در دوره آموزش تحلیل بنیادی قابل شناسایی بوده اند و همین حالا نیز هستند؟
آموزش تحلیل بنیادی سهام شرکت ها - نویسندهنوشتهها
- شما برای پاسخ به این موضوع باید وارد شوید.