حسین عبده تبریزی دبیر کل اسبق سازمان بورس قدیم و مشاور ارشد وزیر راه و کارشناس ارشد بازارهای مالی و پولی، با ارایه مقاله ای بلند و خواندنی که در روزنامه دنیای اقتصاد منتشره شده ،برای اولین بار در چند سال اخیر نکات صریح، ساده و کاربردی را با معامله گران حقیقی در میان گذاشت.
مقدمه
طی دو سال اخیر، در مورد بورس کمتر نوشته‌ام. فکر کردم در مقاله‌ای بلند به پرسش‌هایی پاسخ دهم که دائما تکرار می‌شود. کوشیده‌ام زبان مقاله ساده باشد که مفهوم به‌راحتی انتقال یابد. اگر زبان جاهلانه و بی‌ادبانه شده است، از همه مخاطبان مقاله عمیقا عذر می‌خواهم. هدف نه توصیه و خدای‌ناکرده ایفای نقش ناصح است، بلکه مقصود طرح موضوعاتی است که بازار سرمایه پیچیده‌تر امروز ما در مقایسه با دهه 70 می‌طلبد.
توافق تاریخی
ایران و 1+5 به توافق رسیده‌اند؛ دوران پساتحریم شروع شده است. هنوز هیچ نشده وزرای اروپایی همراه با هیات‌های صد‌نفره راهی تهران شده‌اند. این تحولی بزرگ و البته مثبت در اقتصاد ایران است. حداقل بازار سرمایه این تحول را بسیار مثبت و به نفع بازار سهام، شرکت‌ها و قیمت‌ها می‌داند. خبری شیرین برای سرمایه‌گذاران که به این تحولات با امیدواری می‌نگرند؛ با امیدواری بسیار «که باد صبح، نسیم گره‌گشا آورد.» تنگ‌نظر که نیستیم. اینان سرمایه‌گذارانی هستند که مدت‌ها در رنج و عذاب بوده‌اند؛ مثل سرمایه‌گذاران امروز بورس شانگهای که شاهد 32 درصد کاهش شاخص فقط در 17 روز بوده‌اند: یعنی 2 هزار میلیارد دلار کاهش ارزش؛ رقمی که بیش از کل ارزش بورس آلمان است و آن هم در بورسی که تقریبا 50 سال بعد از بورس تهران باز شده است.
سهامداران ایرانی بعد از نزدیک به دو سال فرصت آن را خواهند داشت که بخشی از زیان‌های خود را جبران کنند و شاید هم سود کنند. من هم بسیار امیدوارم؛ من هم بسیار خوشحالم. شاید همان‌قدر که آقای «داو» و آقای «جونز» در سال 1889 خوشحال و امیدوار شدند وقتی شماره اول روزنامه وال‌استریت را در 4 صفحه منتشر کردند.
در این چند روز پس از اعلام موفقیت مذاکرات 1+5، بازار ظاهرا بسیار پخته عمل کرده و توانسته بر هیجانات خود غلبه کند.به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران از گذشته درس‌ها گرفته باشند و متانت شان در این چند روز کم‌سابقه بوده است. البته، من منفی‌شدن بازار را باور ندارم.
اگر ارزش سهام به معنای تنزیل جریان نقدی سودهای آتی است، در شرایطی که نرخ تورم و به تبع آن نرخ بازده اسمی کاهش یافته‌است، آیا کاهش قیمت‌ها می‌تواند منطقی باشد؟ و با همه مشکلات بخش واقعی اقتصاد، با مشکل سود سهام بانک‌ها، با مشکل قیمت سوخت نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها، با وضعیت اسفناک صنعت سیمان، فولاد و کک، با بی‌پولی شدید همه کسب‌وکارها، با سخت‌گیری‌های اخیر صنعت بیمه، با عطف به‌ماسبق‌های غیرضرور در بعضی موارد و حتی با توجه به بی‌پولی بزرگ‌های بازار، باز هم معتقدم بازار حرکت خواهد کرد و حتی نگرانم که دوباره تند برود. بازار هنوز منافع عظیم این موافقت تاریخی را تنزیل نکرده است.
بازار هنوز موقعیت جدید ایران را در منطقه در قیمت‌ها منعکس نکرده است. بازار هنوز توان وام‌گیری را لحاظ نکرده است. بله، نگران اضافه جهش (overshoot) بازارم. حالا دوباره به گمان من امکان از حد خارج‌شدن قیمت‌ها در بازار و ضرر و زیان عوام بازار وجود دارد. چگونه آنان را در قبال این خطر پوشش دهیم؟
رابرت شیلر به ما یاد داده نگران ارزش منفی اطلاعات روی بازارهای مالی باشیم. در مقاله 1981 خود در مورد تلاطم بازارها، وی نشان داد که اگر قیمت سهام قرار باشد چیزی را ارزش‌گذاری کند (مثلا، جریان نقدی تنزیل‌شده شرکت را) آن‌گاه قیمت‌های بازار در ارتباط با نشان‌دادن ملموس آن چیز (مثلا سود سهام) نوسان خیلی زیادی می‌کند. قیمت‌ها بیش از متغیرهای بنیادی که قرار است آنها را بازتاب دهند، نوسان می‌کنند؛ یعنی در مواردی که خیلی بالا هستند (وقتی قیمت‌ها از اخبار خوب رسیده فراتر می‌روند) یا وقتی که بدون هیچ دلیل روشنی بالا می‌روند، به روشنی فراواکنش دارند یا در سایر موارد خیلی پایین می‌آیند.
تفاوت تلاطم بین قیمت‌ها و اطلاعات بیانگر آن است که «انتظارات عقلایی» همیشه کار نمی‌کند. قیمت‌ها به‌طور منطقی ارزش سهام را انعکاس نمی‌دهند و در هر دو مورد بالا یا پایین فراتر از هدف (overshoot) می‌روند. در مورد ایران، به‌زودی «فراتر از هدف» رفتن به سمت بالا دوباره محتمل است.
خواندن ادامه گفت و گوی صریح و ساده عبده تبریزی با معامله گران حقیقی
عناوین مطلب:
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:
قطعا برای تازه کار ممکن نیست نظر بده اما بعنوان شروع ایمیل فرستادم پذیرفته نشد