تاثیر سوگیری اطلاعات (ذهن طعم‌دار!) بر سرمایه‌گذاری

در دنیای سرمایه‌گذاری این تصمیم‌های ما هستند که موجب موفقیت یا شکست ما می‌شوند.

بنابراین برای موفق شدن مهم است که بهترین تصمیم‌ها را اتخاذ کنیم و از هر چیزی که ما را از مسیر درست منحرف می‌کند، دوری کنیم.

یکی از عواملی که سبب می‌شود نتوانیم به‌درستی تصمیم‌‌گیری کنیم سوگیری‌ها یا بعبارتی تمایل ذهنی ما بدون دلیل منطقی برای انتخاب یک تصمیم هستند.

در ادامه به بررسی تأثیر سوگیری اطلاعات و طعم‌دار بودن ذهن بر تصمیم‌های مربوط به سرمایه‌گذاری می‌پردازیم.

نکات کلیدی

• سوگیری اطلاعات زمانی رخ می‌دهد که داده‌ها و اطلاعات به‌گونه‌ای تحریف شوند که دیگر واقعیت را به‌درستی منعکس نکنند.
• سوگیری تأیید و سوگیری دردسترس‌بودن دو نمونه رایج از سوگیری اطلاعات هستند که می‌توانند بر تصمیم سرمایه‌گذاران مالی تأثیر بگذارند.
• رسانه‌های اجتماعی و اینترنت، خطر سوگیری اطلاعات را در امور مالی و سرمایه‌گذاری شخصی افزایش داده‌اند.

سوگیری اطلاعات چیست؟

پیش از اینکه به بررسی تأثیر سوگیری اطلاعات بر سرمایه‌گذاری بپردازیم، لازم است با مفهوم سوگیری اطلاعات آشنا شویم‌.

سوگیری اطلاعات زمانی اتفاق می‌افتد که اطلاعات یا داده‌های به‌دست‌آمده توسط شخص به طور نادرست درک شود، به‌طوری‌که دیگر حقیقت را به‌درستی منعکس نکند.

این سوگیری می‌تواند نتیجه یک خطای ساده در جمع‌آوری اطلاعات یا پردازش داده‌ها باشد. همچنین ممکن است ناشی از تحریف عمدی یا تمایل ناخودآگاه به فیلترکردن اطلاعات به‌منظور رفع نیازهای فرد یا مطابقت با باورهای قبلی او باشد.

سوگیری اطلاعات می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذار تأثیر بگذارد و به انتخاب‌های سرمایه‌گذاری نادرست و گاهی خطرناک منجر شود.

دلیل اینکه سوگیری اطلاعات اتفاق می‌افتد این است که انسان‌ها به طور طبیعی مستعد سوگیری تأیید و سوگیری دردسترس‌بودن هستند که این دو سوگیری 2 نمونه رایج از سوگیری اطلاعات هستند.

در عصر امروز که رسانه‌های اجتماعی و ارتباط مداوم وجود دارد، آگاهی از انواع اطلاعاتی که دریافت می‌کنیم و نحوه تأثیر آن‌ها بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاری و نتایج مالی، از همیشه اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند.

تأثیر سوگیری اطلاعات بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاری

سوگیری اطلاعات می‌تواند باعث شود سرمایه‌گذاران بر اساس داده‌های ناقص و تحریف شده، تصمیم‌های بدی بگیرند یا هنگام بررسی روند‌های بازار بیش از اندازه به اطلاعات نامربوط بها بدهند و به آن‌ها اعتماد نابجا کنند.

گسترش رسانه‌های اجتماعی دسترسی به حجم وسیعی از اطلاعات متنوع را آسان‌تر از همیشه کرده است و سوگیری اطلاعات را به یک موضوع مهم تبدیل کرده است.

سوگیری اطلاعات می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذار تأثیر منفی بگذارد. به‌عنوان‌مثال، ممکن است شخصی به یک مقاله خبری یا توییت، بیش از اندازه اهمیت بدهد و اطلاعات مربوط به عملکرد یک شرکت یا داده‌های مربوط به کل بازار را نادیده بگیرد.

گاهی نیز سرمایه‌گذار تنها اطلاعاتی را دنبال می‌کند که باورهای سابق او را تأیید کند، در همین راستا شواهد متناقض را نادیده می‌گیرد آن‌ها را کم‌اهمیت تلقی می‌کند.

بیشتر بخوانید: سوگیری رفتاری در ترید چیست؟

از سوی دیگر برخی از اطلاعات مورداستفاده توسط سرمایه‌گذاران ممکن است آن‌گونه که به نظر می‌رسد با تصمیم‌های تجاری مرتبط نباشد.

به‌عنوان‌مثال، نوسانات روزانه قیمت سهام اغلب تحت‌تأثیر عوامل خارجی مانند احساسات گسترده بازار است و ممکن است لزوماً منعکس‌کننده چشم‌انداز بلندمدت یک شرکت خاص نباشد‌.

به طور مشابه، عملکرد سابق یک شرکت ممکن است شاخص قابل‌اعتمادی برای عملکرد آینده آن نباشد؛ زیرا شرایط کسب‌و‌کار در طول زمان تغییر می‌کنند و تکامل می‌یابند.

تحقیقات حاکی از آن است که سرمایه‌گذارانی که بر روی اطلاعات مرتبط و درست تمرکز کرده و از سوگیری اطلاعات اجتناب می‌کنند، می‌توانند تصمیم‌های سرمایه‌گذاری بهتری اتخاذ نمایند.

مطالعه‌ای که توسط اقتصاددانان رفتاری، براد ام بابر و ترنس اودین انجام شد، نشان داد که سرمایه‌گذارانی که کمتر معامله می‌کنند و توجه کمتری به اخبار بازار سهام دارند، نسبت به کسانی که بیشتر معامله می‌کنند و به اخبار توجه بیشتری دارند، بازده بهتری کسب می‌کنند.

رایج‌ترین سوگیری‌های اطلاعات  

سه سوگیری زیر به‌عنوان رایج‌ترین سوگیری‌های اطلاعات در نظر گرفته می‌شوند. در ادامه آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم؛ زیرا اگر قصد داریم از تله‌های سرمایه گذاری فرار کنیم ابتدا باید آن را به‌خوبی بشناسیم:

سوگیری دسترسی

سوگیری دسترسی یا دردسترس‌بودن یک خطای شناختی است که در اقتصاد رفتاری شناسایی شده است.

در این سوگیری فرد معتقد است رویدادهای اخیر به‌زودی دوباره تکرار خواهند شد. تمرکز بیش از اندازه بر داده‌هایی که اخیراً به آن‌ها دست یافته‌اند سبب می‌شود اطلاعات مرتبط اما قدیمی‌تر را نادیده بگیرند.

سوگیری تأیید

در سوگیری تأیید، فرد تمایل دارد اطلاعات را به‌گونه‌ای تفسیر و حفظ کند که با عقاید و باورهای از پیش‌ساخته شده‌اش مطابقت داشته باشد.

درعین‌حال، به اطلاعاتی که برخلاف این باورها باشند کم‌توجهی می‌شود یا به طور کامل حذف می‌شوند.

سوگیری اطلاعات نامتقارن

این سوگیری هنگامی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین اطلاعات بیشتر یا بهتری نسبت به‌طرف دیگر داشته باشد.

به‌عنوان‌مثال، فروشندگان خودرو‌های دست‌دوم معمولاً نسبت به خریداران، اطلاعات بیشتری درباره خودرو دارند. اطلاعات نامتقارن در برخی موارد می‌تواند منجر به شکست بازار شود.

چگونه از سوگیری اطلاعات در سرمایه‌گذاری جلوگیری کنیم؟

حال که با سوگیری‌ها آشنا شدیم می‌توانیم راه‌های اجتناب از آن‌ها را بیاموزیم. برای جلوگیری از گرفتار شدن در تله سوگیری اطلاعات در سرمایه‌گذاری، نکات و استراتژی‌های زیر را مدنظر قرار دهید:

قرارگرفتن در معرض اخبار مالی و رسانه‌های اجتماعی را محدود کنید

درحالی‌که مطلع ماندن ضروری است، قرارگرفتن بیش اندازه در معرض اخبار مالی و محتوای رسانه‌های اجتماعی می‌تواند خطر سوگیری اطلاعات را افزایش دهد.

نسبت به منابعی که دنبال می‌کنید بی‌طرف باشید و زمان‌های خاصی را برای بررسی اخبار در نظر بگیرید.

منابع اطلاعاتی خود را متنوع کنید

به‌دست‌آوردن اخبار و اطلاعات از منابع مختلف، از جمله منابعی که با آن‌ موافق هستید و منابعی که با آن مخالف هستید، می‌تواند به کاهش تأثیر هر داده و اطلاعات بر استراتژی کلی سرمایه‌گذاری شما کمک کند و اطلاعات بیشتری برای تصمیم‌گیری در اختیار شما بگذارد.

بیشتر بخوانید: مالی رفتاری چیست و چگونه می‌توان رفتار معامله‌گران را تحلیل کرد؟

مبتنی بر تجزیه‌وتحلیل عینی تصمیم‌گیری کنید

به‌جای نوسانات کوتاه‌مدت بازار یا رویدادهای خبری، بر چشم‌انداز تجاری یک شرکت تمرکز کنید.

هنگام تصمیم‌گیری اهداف سرمایه‌گذاری بلندمدت خود را در ذهن داشته باشید و تلاش کنید تحت‌تأثیر احساساتی مانند ترس یا طمع قرار نگیرید.

به دنبال مشاوره حرفه‌ای باشید

با یک‌ مشاور مالی یا متخصص در حوزه سرمایه‌گذاری مشورت کنید؛ زیرا او می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری آگاهانه کمک کند.

سوگیری اطلاعات و بازار لیمو!

«سوگیری اطلاعات در بازار لیمو» به این واقعیت اشاره دارد که اطلاعات نامتقارن می‌تواند منجر به شکست بازار شود.

این ایده اولین‌بار در سال 1970 توسط جورج آکرلوف، در مقاله معروف “بازار لیموها: عدم‌قطعیت کیفیت و مکانیسم بازار” مطرح گشت.

در مقاله او، لیمو به خودروی دست‌دوم با عیب‌های پنهان اشاره دارد که فقط فروشنده از آن مطلع است و خریدار هیچ اطلاعی از آن نقص‌ها ندارد.

این مفهوم را می‌توان به سایر بازارهایی که کیفیت کالاها در آن نامشخص است نیز تعمیم داد.

سوگیری اطلاعات در این شرایط از این واقعیت ناشی می‌شود که فروشندگان نسبت به خریداران، اطلاعات بیشتری در مورد کیفیت کالاهای خود دارند. در نتیجه، خریداران در مورد کیفیت واقعی کالایی که خریداری می‌کنند با عدم‌اطمینان مواجه می‌شوند.

سؤالات متداول

سخن پایانی

ازآنجایی‌که ما بر اساس اطلاعاتمان به تصمیم‌گیری در عرصه سرمایه‌گذاری می‌پردازیم، نحوه به‌دست‌آوردن این اطلاعات و به‌کارگیری آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.

یکی از عواملی که مانع از تصمیم‌گیری درست می‌شود، گرفتار شدن در دام سوگیری اطلاعات است.

در این مقاله تلاش کردیم علاوه بر معرفی سوگیری اطلاعات، انواع رایج و نحوه مقابله با آن را شرح دهیم تا بتوانید تصمیم‌های بهتری در دنیای سرمایه اتخاذ کنید.