اگرچه خاطراتی مانند سقوط بازار سهام ایالات متحده در سال 2008 ممکن است از یاد‌ها رفته باشد اما به ما نشان داد افرادی که در چنین بازارهایی همچنان دارایی‌های خود را نگه می‌دارند در آخر برنده داستان هستند.
عواملی مانند پاندمی کرونا در همین یکی دو سال گذشته به ما آموخت ممکن است بازارهای مالی در چشم به هم زدنی سیر نزولی به خود بگیرند.
بسیاری از فاجعه‌هایی که اقتصاد ما را درگیر می‌کنند آن قدر سریع رخ می‌دهند که نمی‌توانیم از رخ دادن آن‌ها پیشگیری کنیم یا حتی اگر بتوانیم آن‌ها را پیش‌بینی کنیم، قدرت لازم برای متوقف کردن آن‌ها را نخواهیم داشت.
عناوین مطلب:
آنچه که باعث تفاوت میان سهام داران و سرمایه گذاران مختلف می‌شود، توانایی آن‌ها در کنترل شرایط و نحوه برخورد آن‌ها با فاجعه‌های رخ داده است.
کنترل ترس و اضطراب یکی از بهترین و ضروری‌ترین مهارت‌هایی است که معامله گران باید داشته باشند تا در روند‌های نزولی بازار دست به فروش‌های عجولانه نزنند. از طرفی نیز باید سعی کنید نقدینگی لازم را داشته باشید تا برای جبران نقدینگی مجبور به فروش سهام خود در بازار نشوید.
بیشتر بخوانید: 6 راهکار برای کاهش استرس در بازارهای مالی
در چنین شرایطی علاوه بر فاکتور‌های روانی، مدیریت سرمایه و نقدینگی و درک درستی از بازار به شما کمک می‌کند بدون این که در بازار دچار ضرر شوید، با به دست آوردن سودی مناسب از این روند‌های نزولی عبور کنید.
بعد از هر روند نزولی در کل تاریخ بازارهای مالی فارغ از این که چقدر شدید بوده باشد، پرتفوی سرمایه گذاران به مرور وارد روند صعودی شده و زیان ناشی از بازار نزولی به مرور با سودهای خوبی جبران می‌شود.
در بازارهای نزولی می‌توانید با نگه داشتن سرمایه خود و حتی انجام چند پله خرید سهم در قیمت‌های پایین‌تر، خودتان را برای صعودی شدن بازار آماده کنید.
در صورتی که سرمایه دارانی که سهام و سرمایه‌های خود را در شرایط نزولی می‌فروشند، از چنین شرایطی محروم هستند و با ضرر و زیانی که کرده‌اند از بازار خارج می‌شوند.
چرا پس از افت قیمت نباید دست به فروش بزنیم؟
در ادامه خواهیم دید که چرا در بازارهای نزولی باید سعی کنیم سرمایه‌های خود را نگه داشته و از فروش آن‌ها در قیمت‌های پایین خودداری کنیم.
1. به دنبال هر سیر نزولی، یک سیر صعودی اتفاق می‌افتد.
در بازارهای نزولی، معامله گران معمولاً تسلیم غریزه زیان گریزی (loss aversion) می‌شوند.
این غریزه به افراد این حس را تلقین می‌کند که اگر پول خود را هرچه سریع‌تر از بازار بیرون نکشند، متحمل ضرر‌های بیشتری می‌شوند. البته این غریزه در غالب موارد صادق نیست و روند‌های نزولی معمولاً تا جایی پیش رفته و قیمت‌ها مجدداً بالا می‌روند که در این حالت زیان سرمایه گذاران جبران می‌شود.
بسیاری از سرمایه گذاران پس از چندین بار ضرر کردن به این باور می‌رسند که در شرایط بد بازار باید سهام خود را سفت چسبیده و منتظر برگشتن بازار باشند که در این شرایط هیچ ضرری احساس نخواهند کرد. در واقع حتی ممکن است علاوه بر جبران شدن ضررها، سرمایه گذاران مقداری نیز سود کنند!
بیشتر بخوانید: چگونه در بازار نزولی ارز دیجیتال دوام بیاوریم؟
نگاه کردن به بازارهای نزولی و این که هر روز شاهد کاهش ارزش دارایی‌هایمان باشیم و نسبت به فروش سهام اقدام نکنیم ممکن است چالش برانگیز باشد اما تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته نشان داده است که بازارهای نزولی به صورت متوسط یک سال طول می‌کشند و در مقابل متوسط مدت زمان بازارهای صعودی 4 سال است.
از طرفی نیز متوسط میزان زیان در بازارهای نزولی 30 درصد و در بازارهای صعودی 116 درصد است که نشان می‌دهد بازارهای نزولی علاوه بر این که کمتر طول می‌کشند، زیان کمتری نیز به سرمایه گذاران وارد می‌کنند.
هر وقت با یک روند نزولی مواجه شدید به یاد داشته باشید که بازارهای نزولی موقت هستند؛ پس از پایان یافتن بازار نزولی، روند صعودی علاوه بر جبران ضرر و زیان‌های صورت گرفته، در غالب موارد به شما سود نیز می‌رساند.
2. در بازارهای سرمایه نمی‌توانید زمان بندی کنید.
زمان بندی یکی از سخت‌ترین قسمت‌های بازارهای سرمایه است.
غالب سرمایه گذاران و معامله گرانی که درگیر زمان بندی در بازار هستند، بهترین روز‌های بازار را از دست می‌دهند. از لحاظ تاریخی، 6 روز از بهترین روز‌های بازار سهام طی دو هفته در کنار بد‌ترین روز‌های بازار سهام اتفاق افتاده‌اند.
این خود مشخص می‌کند که اتفاقات بازار تا چه اندازه غیر قابل پیش بینی هستند و زمان بندی می‌تواند برای سهامداران زیان بار باشد.
به گفته J.P.Morgan، در صورتی که سرمایه گذاری 10 هزار دلار روی شاخص S&P 500 سرمایه گذاری کرده و از سال 1999 تا سال 2018 به طور کامل سرمایه خود را نگه داشته باشد، حدود 30 هزار دلار سود خواهد کرد.
در صورتی که همین سرمایه گذار به صورت دوره‌ای از بازار خارج شده و دوباره به آن برگشته باشد و 10 روز از بهترین روز‌های بازار را از دست بدهد، حدوداً 15 هزار دلار سود خواهد کرد.
در صورتی که این سرمایه گذار نتواند سهام خود را به خوبی نگه دارد و با خرید و فروش‌های مکرر 30 روز از بهترین روز‌های بازار را از دست بدهد، نه تنها سود نخواهد کرد بلکه در انتها حدود 4 هزار دلار نیز از دست خواهد داد.
به صورت کلی سعی کنید در زمانی که بازار نزولی می‌شود، به جای فروش سهام، علاوه بر نگهداری آن‌ها، به صورت حساب شده و پله‌ای سعی در خرید سهام جدید با قیمت پایین‌تر کنید. بازارهای نزولی اگرچه پر تنش هستند اما به شما اجازه می‌دهند یک پرتفوی قوی با هزینه پایین‌تر بسازید.
بیشتر بخوانید: استراتژی DCA چیست و چرا در سرمایه‌گذاری اهمیت دارد؟
3. سهام داری، ترجیحی بر معامله گری
افرادی که سرمایه گذاری‌های بلند مدت با افق دید 20 الی 30 ساله انجام می‌دهند و نسبت به ریزش‌های بازار بی توجه هستند، در غالب موارد نسبت به افرادی که با سیر نزولی دارایی‌های خود را می‌فروشند و بعداً دوباره برای خرید اقدام می‌کنند موفق‌تر عمل کرده و اثرات منفی بازار کمتر متوجه آن‌ها خواهد شد.
سقوط‌های سنگین و طولانی بازار می‌توانند شکه کننده باشند اما درسی که از این ریزش‌ها می‌توان گرفت این است که اگر با دیدی بلند مدت به قضیه نگاه کنیم و بتوانیم با تنظیم یک پرتفوی صحیح و ترکیبی از کلاس‌های سهام متنوع دارایی‌های خود را میان سهام مختلف تقسیم کنیم، نه تنها در ریزش‌های شدید دچار زیان کمتری می‌شویم بلکه با دید بلند مدت سهام خود را نگه داشته و با بازگشت بازار به حالت طبیعی خود می‌توانیم سود کسب کنیم.
در صورتی که در زمان ریزش بازار، شما با دیدگاهی بلند مدت به قضیه نگاه کنید می‌دانید که این سیر نزولی گذرا بوده و احساساتی مانند ترس و طمع روی تصمیماتی که اتخاذ می‌کنید تأثیر نخواهد گذاشت.
بیشتر بخوانید: شاخص ترس و طمع ارزهای دیجیتال چیست؟
در صورتی که بی توجه به روند بازار ماهانه یا چند ماه یک بار مطابق برنامه قبلی مقدار خاصی سرمایه به پرتفوی خود تزریق کنید، خواهید فهمید که سرمایه گذاری برای شما استرس بسیار کمتری نسبت به معامله گری داشته و به شما کمک می‌کند در شرایط بحرانی تصمیمات بهتری بگیرید.
چگونه در بازارهای منفی آرامش خود را حفظ کنیم؟
حفظ آرامش در شرایط بد بازار می‌تواند بسیار چالش برانگیز باشد چرا که احساسات تأثیر بسیار قدرتمندی روی اعمال ما دارند.
با این وجود چند راهکار برای حفظ آرامش در بازارهای منفی وجود دارد مثلاً:
- وقتی برای اولین بار شروع به سرمایه گذاری می‌کنید، برنامه مشخصی داشته باشید و در برنامه خود به اهداف و استراتژی‌هایی که دارید به طور کامل اشاره کنید. در شرایط بحرانی به برنامه‌ای که چیده بودید مراجعه کنید و از چارچوب آن خارج نشوید.
- به خودتان یادآوری کنید که بازارهای نزولی همیشگی نیستند و پایان شب سیه سفید است!
- از گفت و گو با افرادی که از ریزش‌های بازار ترسیده‌اند و با نگرانی از متودهای سرمایه گذاری اشتباه‌شان می‌گویند چه به صورت آنلاین و چه حضوری خودداری کنید.
- با یک فرد قابل اعتماد و با تجربه در بازارهای مالی مشورت کنید.
جمع‌بندی
داشتن صبر و بردباری و رعایت نظم و برنامه برای عملی کردن استراتژی‌های سرمایه گذاری از اهمیت زیادی برخوردار است.
مدیریت صحیح پرتفوی مهارت‌های کلیدی می‌طلبد که می‌تواند شما را از زیان دیدن محفوظ نگه دارد. در صورتی که دید سرمایه گذاری شما بلند مدت باشد، احتمال این که در بازارهای نزولی وحشت زده و عجولانه دست به عمل بزنید بسیار کمتر است.
به جای آن که سریعاً دارایی و سهام خود را بفروشید، از ریزش بازار مانند فرصتی برای خرید بیشتر استفاده کنید. در صورتی که امکانش برای شما فراهم است، خریدن سهام در دسته بندی‌های مختلف و به صورت پله‌ای به شما کمک می‌کند پس از بازگشت بازار علاوه بر جبران ضرر و زیان سود خوبی نیز به جیب بزنید.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: