قیمت میانگین موزون به حجم یا میانگین قیمت حجمی وزنی (به انگلیسی volume-weighted average price) که به طور خلاصه با VWAP نشان داده می‌شود، یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که در نمودارهای روزانه به کار می‌رود و در زمان آغاز هر جلسه معاملاتی (trading session) ریست می‌شود.
VWAP به این دلیل اهمیت دارد که به معامله‌گرانی که بینش قیمتی دارند، اطلاعاتی درباره روند و ارزش یک ورقه بهادار می‌دهد.
مروری بر نکات مهم
- قیمت میانگین موزون به حجم (VWAP) به شکل یک خط روی چارت‌های روزانه ظاهر می‌شود.
- میانگین قیمت حجمی وزنی به خط میانگین متحرک (moving average) شباهت دارد اما ملایم‌تر و هموارتر از آن است.
- VWAP نگاهی به حرکات قیمت در جلسه معاملاتی یک روز را فراهم می‌کند.
- معامله‌گران خرد و حرفه‌ای از VWAP استفاده می‌کنند تا در تشخیص روندهای قیمتی روزانه کمک‌شان کند.
- بیشتر از همه، VWAP برای معامله‌گران کوتاه‌مدت مفید و کارآمد است.
درک میانگین قیمت حجمی وزنی
برای محاسبه VWAP، ابتدا همه مبلغ معامله‌شده در همه تراکنش‌ها (قیمت ضرب در حجم) حساب شده و سپس بر کل سهام معامله‌شده تقسیم می‌شود.
عناوین مطلب:
نحوه محاسبه VWAP
وقتی اندیکاتور VWAP را به چارت خود اضافه کنید، محاسبات آن به طور خودکار انجام می‌شود. با این حال، اگر بخواهید خودتان VWAP را محاسبه کنید، باید طبق مراحل زیر پیش بروید.
یک چارت 5 دقیقه را در نظر بگیرید. اهمیتی ندارد که از کدام یک از بازه‌های زمانی روزانه استفاده شود؛ محاسبات یکسان است.
- قیمت میانگینی که سهام در بازه 5 دقیقه‌ای ابتدایی معامله شده است را پیدا کنید. برای این کار، بالاترین قیمت، پایین‌ترین قیمت و قیمت پایانی را جمع بزنید و آن را بر 3 تقسیم کنید. عدد حاصل را در حجم معاملات آن بازه زمانی ضرب کنید. نتیجه را زیر ستون PV در یک صفحه گسترده (مثل اکسل) ثبت کنید.
- PV را بر حجم آن بازه تقسیم کنید. نتیجه این کار، VWAP خواهد بود.
- برای این که حساب VWAP را در طول روز به طور مرتب نگه دارید، به صورت مداوم ارزش PV هر دوره را با ارزش‌های محاسبه‌شده قبلی جمع بزنید. مجموع آن را بر مجموع حجم تا آن لحظه تقسیم کنید.
برای انجام راحت‌تر این سه مرحله در اکسل، برای مجموع PV و مجموع حجم، ستون‌هایی ایجاد کنید و فرمول مورد نظر را به آن بدهید.
بیشتر بخوانید: اندیکاتور مومنتوم چیست؟ + نحوه محاسبه آن
چگونه از VWAP استفاده می‌شود؟
تریدرها به روش‌های مختلفی از VWAP استفاده می‌کنند. ممکن است تریدرها از VWAP به عنوان ابزاری برای تایید روند استفاده کنند و قوانین معامله‌گری خود را حول آن بچینند.
اگر قیمت‌ها از زیر VWAP به بالای آن برسند، ممکن است تریدرها وارد موقعیت خرید (long) شوند. اگر قیمت از بالای VWAP به پایین آن کاهش یابد، تریدرها می‌توانند وارد از موقعیت خرید خارج شده یا وارد موقعیت فروش (short) شوند.
خریداران حقوقی مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (mutual fund)، از VWAP برای این استفاده می‌کنند که بتوانند با کمترین اثرگذاری ممکن روی بازار، وارد موقعیت خرید شده یا از آن خارج شوند.
بنابراین موسسات هر موقع که بتوانند سعی می‌کنند زیر VWAP بخرند و بالای آن بفروشند. با این کار، معامله آنها باعث می‌شود قیمت به سمت میانگین برگردد و از آن منحرف نشود.
نکته: حضور عامل حجم در VWAP برای تریدرها ارزشمند است؛ چرا که می‌تواند میزان فعالیت‌های معاملاتی را در طول بازه‌های کوتاه زمانی نشان دهد و روشن کند که بر سر ورود به آن موقعیت معاملاتی رقابت وجود دارد یا همه در حال خروج از آن هستند.
نکات پراهمیت
در این بخش به موارد مهم درباره VWAP اشاره خواهیم کرد:
تفاوت بین VWAP و میانگین متحرک ساده
ممکن است روی چارت، VWAP و میانگین متحرک ساده (simple moving average) یا SMA، شبیه هم باشند. اما با این وجود، این دو اندیکاتور به روش‌های متفاوتی محاسبه می‌شوند و نتایج متفاوتی هم دارند.
قیمت میانگین حجمی وزنی با ضرب قیمت نمونه در حجم و سپس تقسیم آن بر کل حجم به دست می‌آید.
میانگین متحرک ساده از قیمت استفاده می‌کند اما عامل حجم در آن جایی ندارد. برای محاسبه SMA، قیمت‌های پایانی (closing prices) در یک دوره مشخص (مثلاً ده روز) با هم جمع شده و سپس بر کل تعداد دوره‌ها (که در اینجا برابر با 10 است) تقسیم می‌شود.
محدودیت‌های VWAP
قیمت میانگین موزون به حجم، یک اندیکاتور یک‌روزه است و در آغاز هر روز جدید معاملاتی، از ابتدا شروع می‌کند. اگر کسی بخواهد از نتیجه این اندیکاتور در روزهای زیادی میانگین بگیرد، می‌تواند آن را منحرف کرده و در نتیجه به یک اندیکاتور ناصحیح برسد.
درست است که بسیاری از خریداران حقوقی ترجیح می‌دهند وقتی قیمت سهام زیر VWAP بود بخرند یا وقتی بالاتر از آن بود بفروشند، اما VWAP تنها عامل برای در نظر گرفتن نیست.
در روندهای صعودی قوی، ممکن است قیمت روزهای بسیاری به حرکت صعودی خود ادامه دهد و اصلاً زیر VWAP قرار نگیرد یا فقط گاهی این اتفاق بیفتد. بنابراین اگر در زمانی که قیمت به‌سرعت در حال افزایش است بخواهید منتظر بمانید تا قیمت به زیر VWAP برسد، فرصت را از دست خواهید داد.
قیمت میانگین موزون به حجم بر اساس ارزش‌های تاریخی و گذشته است و ذاتاً دارای خصوصیت پیش‌بینی یا محاسبات مربوط به آن نیست. VWAP به محدوده قیمت آغازی هر روز لنگر شده است. بنابراین این اندیکاتور در طول روز عقب‌ماندگی خود را افزایش می‌دهد.
این مسئله وقتی دیده می‌شود که محاسبات VWAP بازه 1 دقیقه‌ای، پس از 330 دقیقه (که طول یک جلسه معاملاتی معمولی است) اغلب شبیه میانگین متحرک 390 دقیقه‌ای در پایان روز معاملاتی می‌شود.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: