میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average)

میانگین متحرک نمایی (به انگلیسی Exponential Moving Average و به‌اختصار EMA) یکی از انواع میانگین متحرک است که در محاسبه آن، وزن و اهمیت بیشتری به داده‌های جدید داده می‌شود.

دنیای سرمایه‌گذاری بسیار گسترده است و عملاً پیش‌بینی قطعی وقایع ممکن نیست؛ اما شاخص‌ها و ابزارهای متفاوت به ما کمک می‌کنند روند بازار را بهتر درک کنیم و تصمیمات درستی بگیریم. یکی از این شاخص‌ها، اندیکاتور میانگین متحرک نمایی است.

ازآنجایی‌که EMA در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردی است، در این مقاله قصد داریم به طور کامل راجع به آن توضیح دهیم. همچنین با نحوه محاسبه میانگین متحرک نمایی آشنا خواهید شد.

نکات کلیدی

• EMA یک میانگین متحرک است که در محاسبه آن، به داده‌های اخیر وزن و اهمیت بیشتری داده می‌شود.
• مانند تمام میانگین‌های متحرک، این اندیکاتور تکنیکال برای ایجاد سیگنال‌های خریدوفروش بر اساس تقاطع‌ها (crossover)، واگرایی‌های (divergence) و میانگین تاریخی (historical average) استفاده می‌شود.
• معامله‌گران اغلب از میانگین‌های متحرک نمایی در بازه‌های زمانی مختلف و به‌منظور تأیید حرکت‌های قابل‌توجه بازار و سنجش اعتبار آنها استفاده می‌کنند.

میانگین متحرک نمایی چیست؟

EMA به‌عنوان میانگین متحرکی که وزنی نمایی دارد نیز شناخته می‌شود. EMA به طور ویژه به تغییرات اخیر قیمت واکنش نشان می‌دهد درحالی‌که میانگین متحرک ساده (SMA) به تمام داده‌ها در یک بازه زمانی وزنی یکسان می‌دهد.

بیشتر بخوانید: تفاوت بین میانگین متحرک ساده و میانگین متحرک نمایی چیست؟

فرمول محاسبه میانگین متحرک نمایی

برای استفاده از ema باید بتوانیم به درستی آن را محاسبه کنیم. در ادامه نحوه محاسبه این اندیکاتور را توضیح می‌دهیم.

 

اجزای این فرمول به‌صورت زیر است:

• میانگین متحرک نمایی امروز: EMAToday
• میانگین متحرک نمایی دیروز: EMAYesterday
• هموارسازی: Smoothing
• روزها: Days

برای حساب کردن EMA سه اقدام اولیه زیر باید انجام شود:

• محاسبه میانگین متحرک ساده
• به دست آوردن ضریب برای فاکتور هموارسازی (smoothing)/وزن‌دهی (weighting) برای میانگین متحرک نمایی پیشین
• محاسبه میانگین متحرک نمایی کنونی
• محاسبه EMA

ابتدا باید میانگین متحرک ساده را در طول یک بازه زمانی مشخص محاسبه کنید.

به دست اوردن میانگین متحرک ساده، آسان است: فقط قیمت‌های بسته‌شدن سهم برای تعداد دوره‌های زمانی موردبحث را با هم جمع بزنید و تقسیم بر همان تعداد دوره‌ها کنید.

به‌عنوان‌مثال، یک میانگین متحرک ساده 20 روزه حاصل جمع قیمت‌های بسته‌شدن برای 20 روز معاملاتی گذشته است که تقسیم بر 20 شده است.

سپس باید ضریب هموارسازی میانگین متحرک نمایی که معمولاً از فرمول زیر تبعیت می‌کند را محاسبه کنید.

[(1 + بازه زمانی انتخاب شده) ÷ 2]

به‌عنوان‌مثال، برای یک میانگین متحرک 20 روزه، ضریب به شکل زیر خواهد بود:

[(20+1)/2] =0.0952

در نهایت، برای محاسبه EMA کنونی، از فرمول زیر استفاده کنید:

میانگین متحرک نمایی (روز پیش) + ضریب × {میانگین متحرک نمایی (روز پیش) – قیمت بسته‌شدن}

مثال میانگین متحرک روی نمودار

در تصویر زیر میانگین متحرک ساده (رنگ آبی) و میانگین متحرک نمایی (رنگ قرمز) را روی نمودار روزانه سهام شرکت سایپا مشاهده می‌کنید.

همان‌طور که در تصویر فوق می‌بینید EMA به تغییرات قیمت سریع‌تر از SMA واکنش نشان می‌دهد.

وزن داده شده به جدیدترین قیمت برای EMA کوتاه‌مدت بیشتر از EMA بلندمدت است.

به‌عنوان‌مثال، ضریب 18.18% بر اکثر داده‌های جدید قیمت برای یک میانگین متحرک نمایی 10 دوره‌ای اعمال می‌شود، درحالی‌که برای یک میانگین متحرک نمایی 20 دوره‌ای، از تنها یک وزن‌دهی با ضریب 9.25% استفاده می‌شود.

همچنین با استفاده از قیمت باز شدن (open)، بالاترین قیمت (high)، پایین‌ترین قیمت (low)، یا قیمت میانه (median price) به‌جای استفاده از قیمت بسته‌شدن (closing price)، تغییرات اندکی در EMA حاصل ایجاد می‌شود.

کارکرد میانگین متحرک نمایی

پیش‌تر گفتیم که میانگین متحرک نمایی (ema) در تحلیل تکنیکال کاربرد بسیاری دارد، در ادامه به برخی کارکردهای این اندیکاتور می‌پردازیم.

میانگین‌های متحرک نمایی 12 و 26 روزه اغلب به‌عنوان مشهورترین و محبوب‌ترین میانگین‌های کوتاه‌مدت در تحلیل‌ها استفاده می‌شوند، همچنین به‌منظور ایجاد اندیکاتورهایی مانند MACD و اسیلاتور PPO (به انگلیسی percentage price oscillator) به کار می‌روند.

بیشتر بخوانید: 22 اندیکاتور پرکاربرد در تحلیل تکنیکال

در کل، میانگین‌های متحرک نمایی 50 و 200 روزه به‌عنوان سیگنال‌هایی برای روند طولانی‌مدت استفاده می‌شوند. عبور قیمت سهام از میانگین متحرک 200 روزه نشانه این است که روندی معکوس ایجاد شده است.

میانگین‌های متحرک تنها در صورتی برای معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند مفید و راهگشا خواهد بود که از این میانگین‌ها به شکل صحیح استفاده شود.

در صورت استفاده نادرست یا تفسیر اشتباه، این اندیکاتورها می‌توانند موجب زیان سنگین برای سرمایه‌گذاران شوند.

تمام میانگین‌های متحرکی که معمولاً در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند از روند اصلی بازار تا حدی عقب هستند، ازاین‌رو، نتایجی که از به‌کارگیری میانگین‌های متحرک در نمودار بازار حاصل می‌شوند باید حرکت بازار را تأیید و یا قدرت آن را نشان دهد.

تأخیر موجود در نشان‌دادن روند بازار گاهی می‌تواند سبب ازدست‌رفتن زمان مناسب معامله شود.

به‌عبارت‌دیگر میانگین متحرک از حرکتی بزرگ در بازار تأثیر می‌گیرد و تغییر مسیر می‌دهد؛ ولی ازآنجایی‌که سیگنال صادر شده توسط این اندیکاتور تأخیر داشته، فرصت معامله از دست می‌رود. در اغلب مواقع میانگین متحرک خیلی دیر به تغییرات بازار واکنش نشان می‌دهد.

یک میانگین متحرک نمایی تا حدی به کاهش این معضل کمک می‌کند. زیرا EMA وزن بیشتری به آخرین داده می‌دهد، درنتیجه به عملکرد قیمت کمی نزدیک‌تر شده و سریع‌تر واکنش نشان می‌دهد.

توجه به این مسئله می‌تواند هنگامی که معامله‌گر قصد دارد از EMA، سیگنال ورود به معامله را بگیرد کارآمد باشد.

تفسیر میانگین متحرک نمایی

مانند سایر میانگین‌های متحرک، میانگین متحرک نمایی نیز برای بازارهای دارای روند کاربرد بهتری دارد. هنگامی که بازار در حال طی یک ‌روند صعودی قوی و پایدار باشد، خط اندیکاتور EMA نیز روندی صعودی را طی می‌کند و در روند نزولی نیز خط EMA نزولی خواهد بود.

برای کسب سود و موفقیت در بازار سرمایه هرگز نباید تنها به یک شاخص متکی بود، زیرا همواره امکان خطا وجود دارد. در عوض با به‌کاربردن چند شاخص برای تحلیل وضعیت بازار می‌توانیم نتایج بهتری به دست آوریم.

باتوجه‌به این نکته، یک معامله‌گر هوشیار نه‌تنها به مسیر خط EMA؛ بلکه به نرخ تغییر از یک میله به میله بعدی نیز توجه می‌کند.

به‌عنوان‌مثال، هنگامی‌که قیمت در یک روند صعودی قوی صاف شده و روند معکوس می‌شود، نرخ تغییر EMA از میله‌ای به میله بعدی شروع به کاهش می‌کند تا زمانی که خط اندیکاتور صاف شده و نرخ تغییر صفر شود.

در این وضعیت، به علت تأثیر دیرهنگام این نقطه یا حتی چند میله پیش از آن، قیمت احتمالاً پیش‌ازاین معکوس شده است.

بنابراین، مشاهده کاهشی مداوم در نرخ تغییرات EMA می‌تواند خود به‌عنوان یک نشانه در جهت مقابله با معضل ناشی از تأثیر دیرهنگام استفاده شود.

کاربردهای رایج میانگین متحرک نمایی

میانگین‌های متحرک نمایی اغلب دررابطه‌با دیگر اندیکاتورها و برای تأیید حرکت‌های قابل‌توجه بازار و سنجش اعتبار آنها استفاده می‌شوند.

برای معامله‌گرانی که به طور روزانه در بازارهایی که حرکات سریع دارند معامله می‌کنند،EMA کاربردی‌تر است.

اغلب اوقات، معامله‌گرها از میانگین‌های متحرک نمایی برای تعیین سمت‌وسوی معامله خود استفاده می‌کنند.

به‌عنوان‌مثال، اگر EMA در یک نمودار روزانه روند صعودی قدرتمندی نشان دهد، استراتژی معامله‌گری که به طور روزانه معامله می‌کند احتمالاً این است که بر اساس این نمودار وارد موقعیت خرید شود.

تفاوت بین میانگین متحرک نمایی و میانگین متحرک ساده

تفاوت اصلی بین EMA و SMA حساسیتی است که هرکدام نسبت به تغییرات داده‌های استفاده شده در محاسبه نشان می‌دهند.

به‌عبارت‌دیگر EMA وزن بیشتری به قیمت‌های اخیر می‌دهد درحالی‌که SMA به تمام مقادیر وزن یکسانی می‌دهد.

هدف هر دو میانگین تقریباً مشابه است؛ زیرا به یک‌شکل تفسیر می‌شوند و معمولاً توسط معامله‌گران تکنیکال برای هموارسازی نوسانات قیمت استفاده می‌شوند.

ازآنجاکه EMA وزن بیشتری به داده‌های جدید می‌دهد تا به داده‌های قدیمی‌تر، این اندیکاتور به تغییرات اخیر قیمت نیز بیشتر از میانگین متحرک ساده واکنش نشان می‌دهد.

ازاین‌رو، نتایج میانگین متحرک نمایی اغلب دقت زمانی بهتری دارند و این مسئله علت گرایش بسیاری از معامله‌گرها به EMA است.

محدودیت‌های EMA

مشخص نیست که آیا در طول یک بازه زمانی مشخص باید تأکید بر روزهای اخیر باشد یا داده‌های قدیمی‌تر.

بسیاری از معامله‌گران بر این باورند که داده‌های جدید وضعیت کنونی روند اوراق بهادار را بهتر مشخص می‌کنند.

بااین‌حال، برخی معتقدند ارجحیت دادن به روزهایی خاص ممکن است سوگیری مشخصی به معاملات بدهد. به همین علت، EMA در معرض سوگیری تازه‌گرایی قرار دارد.

علاوه بر مشکل سوگیری، EMA تماماً بر داده‌های تاریخی تکیه دارد. بسیاری افراد از جمله اقتصاددانان بر این باورند که بازارها کارآمد هستند، به این معنی که قیمت‌های کنونی بازار تمام اطلاعات موجود را نشان می‌دهند.

اگر بازارها تا این حد کارآمد باشند، استفاده از داده‌های تاریخی حرف جدیدی برای گفتن در مورد مسیر آینده قیمت دارایی‌ها ندارد.

در نهایت نمی‌توان به‌طورقطع گفت که یک شاخص کاملاً ناکارآمد است، بلکه یک معامله‌گر باتوجه‌به اهداف معاملاتی، روند بازار و شرایط خاص خودش می‌تواند شاخص‌های موردنظر خود را انتخاب کند و در راستای موفقیت از آنها بهره گیرد.

سخن پایانی

میانگین متحرک نمایی یکی از شاخص‌های پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است.

به دلیل اختصاص‌دادن اهمیت بیشتر به داده‌های اخیر، EMA بهتر می‌تواند تغییرات قیمت اخیر را نشان دهد، در نتیجه از دقت زمانی بیشتری برخوردار است.

در این مقاله تلاش ما بر آن بود که شما را با ema، مزیت‌ها و محدودیت‌های آن آشنا کنیم تا بهتر بتوانید از آن در راستای تحقق اهداف معاملاتی خود بهره بگیرید.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید ...