روانشناسی معامله‌گری (دسته بندی)

منظور از روانشناسی معامله گری، احساسات و وضعیت روانی موثر بر موفقیت یا شکست در معاملات اوراق بهادار است.

روانشناسی معامله گری شامل جنبه‌های مختلف و گوناگونی از شخصیت و رفتار یک فرد است که روی اقدامات معاملاتی او تاثیر می‌گذارد.

روانشناسی معاملات می‌تواند به اندازه مسائل دیگری مانند دانش، تجربه و مهارت، در موفقیت شما در معامله‌گری موثر باشد.

انضباط و ریسک‌پذیری، دو جنبه بسیار حیاتی روانشناسی معامله گری هستند؛ زیرا موفقیت یا شکست برنامه معاملاتی تریدر، به نحوه به‌کارگیری آن‌ها بستگی دارد.

ترس و طمع، دو عنصر اصلی و پراهمیت روانشناسی معاملاتی هستند. با این حال، مسائلی مانند امید و پشیمانی هم در رفتار معامله‌گر نقش دارند.

ترس و طمع در روانشناسی معامله گری

برای آموزش روانشناسی معامله گری، باید به دو عنصر اساسی روانشناسی معامله گری، یعنی ترس و طمع، توجه زیادی داشته باشیم.

می‌توان طمع را به عنوان اشتیاق بیش‌ازحد به ثروت تعریف کرد؛ آنقدر زیاد که در مواقع مختلف بتواند قوه عقلانیت و قضاوت انسان را تیره کند. طمع می‌تواند باعث سر زدن رفتارهای غیرعقلانی و غیربهینه از جانب معامله‌گران شود.

انجام معاملات با ریسک بالا، خرید سهام بی‌نام‌ونشان تنها به دلیل افزایش سریع قیمت آن یا خرید سهام بدون انجام تحقیق درباره آن، نمونه‌هایی از این‌گونه رفتارها محسوب می‌شوند.

علاوه‌براین، طمع می‌تواند باعث شود که معامله‌گران، بیش از زمان معقول در معاملات سودآور خود بمانند تا بتوانند سود بیشتری کسب کنند. در فاز انتهایی بازار صعودی یا گاوی، به‌خوبی می‌توان طمع معامله‌گران را مشاهده نمود.

در این زمان، سفته بازی شایع می‌شود و معامله‌گران، احتیاط را کنار می‌گذارند.

در حالت برعکس، ترس معامله‌گران باعث می‌شود که زودتر از موعد از موقعیت‌های معاملاتی خود را ببندند تا متحمل ریسک نشوند؛ زیرا نگران تحمل ضررهای سنگین هستند.

در زمان نزول بازار، می‌توان احساس ترس را به طور آشکار مشاهده کرد. ترس، احساسی قوی است که می‌تواند باعث رفتار غیرعقلانی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران شود. ترس باعث می‌شود که معامله‌گران در خروج از بازار عجله کنند.

ترس اغلب به پانیک تبدیل می‌گردد که معمولا باعث پانیک سل (Panic Sell) و در نتیجه، فروش قابل توجه در بازار می‌شود.

پشیمانی، یکی دیگر از احساساتی است که در روانشناسی معامله گری اهمیت به‌سزایی دارد. پشیمانی می‌تواند باعث شود پس از این که یک معامله‌گر موقعیتی را به دلیل حرکت سریع قیمت از دست می‌دهد، وارد معامله شود.

چنین کاری با نظم و اصول معامله‌گری سازگار نیست و در اغلب مواقع، با سقوط قیمت دارایی‌هایی که به سقف قیمتی خود رسیده‌اند، باعث تحمل زیان مستقیم می‌شود.

تحلیل تکنیکال

روان شناسی معاملاتی اغلب برای تحلیلگران تکنیکالی که برای تصمیم‌گیری از تکنیک‌های مربوط به چارت استفاده می‌کنند، اهمیت زیادی دارد.

تحلیل تکنیکال می‌تواند در شناسایی روندها برای یافتن فرصت‌های خرید و فروش مفید باشد اما در عین حال، به درک و شهودی از حرکات بازار نیاز دارد که از روانشناسی معامله گری حاصل می‌شود.

با استفاده از احساسات بازار و انجام تحلیل سنتیمنتال بر اساس آن، می‌توانید از نگاه معامله‌‌گران و سرمایه‌گذاران به وضعیت فعلی و آینده بازار آگاه شوید.

وقتی چنین درکی با تحلیل‌های دقیق بنیادی، تکنیکال یا هر دو همراه شود، می‌تواند عمق و کیفیت تحلیل‌ها و معاملات را افزایش دهد و موفقیت بیشتری را در بازارهای مالی به همراه داشته باشد.

مالی رفتاری

بخشی از روانشناسی بازارهای مالی، درک دلیل رفتارهای غیرعقلانی افراد در بازار یا سایر مسائل مربوط به پول است.

مالی رفتاری از زیرشاخه‌های اقتصاد رفتاری است. این حوزه به تاثیرات روانشناسی و سوگیری‌هایی می‌پردازد که روی رفتارهای مالی سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه مالی اثرگذارند.

علاوه‌براین، تاثیرات روانشناسی و سوگیری‌ها می‌توانند تمام ناهنجاری‌هایی را که در بازار رخ می‌دهند توضیح دهند، مخصوصا صعود و نزول‌های شدید قیمت‌ها در بازاری مانند بازار سهام.

مالی رفتاری معمولا چنین مفاهیمی را در بر می‌گیرد:

• حسابداری ذهنی: منظور از حسابداری ذهنی، میل انسان‌ها به اختصاص دادن پول به اهداف خاص و مشخص است.




• رفتار گله‌ای: منظور از رفتار گله‌ای این است که مردم به تقلید رفتار مالی اکثریت گله تمایل دارند. رفتار گله‌ای به عنوان دلیل رشد و ریزش‌های شدید قیمت شناخته می‌شود و به همین دلیل، نزد معامله‌گران و فعالان مالی مشهور است.




• شکاف احساسی: منظور از شکاف احساسی، تصمیم‌گیری بر اساس احساسات شدید یا حالت‌های احساسی مانند اضطراب، خشم، ترس یا هیجان است. احساسات اغلب دلیل اصلی انتخاب‌ها و تصمیمات غیرعقلانی مردم است.




• لنگر انداختن: منظور از لنگر انداختن در مالی رفتاری این است که سطح خاصی از مخارج را به یک مرجع خاص مرتبط و متصل کنیم. برای مثال می‌توان به پیوسته خرج کردن بر اساس یک سطح بودجه اشاره کرد.




• استناد به خود: منظور از اسناد به خود، تمایل فرد به گرفتن تصمیمات بر پایه اعتماد به نفس بیش‌ازحد درباره دانش و مهارت خود است. اسناد به خود معمولا در استعداد و مهارت ذاتی در یک حوزه خاص ریشه دارد. 

افراد تمایل دارند که دانش خود را بالاتر از سایرین در نظر بگیرند، حتی وقتی که به طور عینی می‌توان خلاف این مسئله را مشاهده کرد.

به قوانین پایبند باشید

معامله‌گران باید برای خود قوانین و قواعدی تعیین کنند که وقتی تحت تاثیر احساسات و مسائل روانشناسی معامله گری قرار می‌گیرند، به آن‌ها پایبند باشند.

باید بر اساس سطح ریسک‌پذیری‌تان، چهارچوبی برای خود تعیین کنید که طبق آن بدانید که چه زمانی وارد معامله شده و چه موقع از آن خارج شوید. برای خود حد سود و ضرر تعیین کنید تا احساسات را از فرایند معامله خود حذف نمایید.

علاوه‌براین، می‌توانید برای خود تعیین کنید که در پی چه رویدادهای مثبت یا منفی خاصی، باید اقدام به خرید یا فروش یک دارایی نمایید.

بهتر است برای حداکثر مبلغی که مایلید در طول یک روز به دست آورید یا حاضرید که از دست بدهید، محدودیت تعیین کنید.

اگر به هدف سود خود رسیدید، معامله کردن را ادامه ندهید و اگر میزان ضررهای شما به میزان از پیش تعیین‌شده رسید، بیهوده در بازار نمانید. در هر دو صورت، می‌توانید بعدا برگردید و معاملات خود را از سر بگیرید.

تحقیق و بررسی کنید

معامله‌گران برای این که بتوانند در حوزه کاری خود متخصص شوند، لازم است که دارایی مورد نظر خود را به‌خوبی بشناسند.

برای دستیابی به این هدف، در جریان اخبار باشید، آموزش ببینید و اگر ممکن بود، در جلسات و کنفرانس‌های آموزشی مربوط به ترید یا حوزه مربوط به دارایی مورد نظرتان شرکت کنید.

تا جایی که امکان‌پذیر است، زمان‌تان را صرف فرایند تحقیق و بررسی کنید.

تحقیق و بررسی از مطالعه نمودارها تا خواندن ژورنال‌های معاملاتی و کارهای پیش‌زمینه‌ای مانند تحلیل اقتصاد کلان یا صنایع را شامل می‌شود.

کسب دانش می‌تواند در غلبه به احساس ترس هم به شما کمک کند.

انعطاف‌پذیر باشید

تریدرها باید بتوانند انعطاف‌پذیر باشند و گاهی دست به آزمایش بزنند. برای مثال، می‌توانید برای کاهش ریسک خود از قراردادهای اختیار معامله یا آپشن استفاده کنید.

یکی از بهترین روش‌های یادگیری برای معامله‌گران، آزمایش کردن است. البته این فرایند باید عقلانی و آگاهانه باشد؛ در غیر این صورت، تنها به تصمیمات اشتباه و در بسیاری موارد، جبران‌ناپذیر منجر می‌شود.

افزایش تجربه می‌تواند تاثیرپذیری شما از احساسات را هم کاهش دهد.

معامله‌گران باید به صورت دوره‌ای، عملکرد خود را ارزیابی کنند.

علاوه بر بررسی سودها و موقعیت‌های معاملاتی، باید به این بپردازند که چگونه برای یک جلسه معاملاتی آماده شدند، چقدر در بازارها به‌روز هستند و پیشرفت آن‌ها در زمینه کسب دانش و اطلاعات مربوط به بازار در چه وضعیتی است.

معامله‌گران به کمک این ارزیابی‌های دوره‌ای می‌توانند اشتباهات خود را اصلاح کنند، عادات بد را تغییر داده و بازدهی کلی خود را افزایش دهند.

با رعایت چنین نکاتی، قادر خواهید بود که اثر احساسات و مسائل روانی را بر معاملات خود تعدیل کنید و بر پایه منطق، تصمیمات مالی بهتری بگیرید.

همچنین با آموزش نکات مربوط به روانشناسی معامله گری و شناخت احساسات بازار، قادر به پیش‌بینی روندها و انتظارات در بازارهای مالی خواهید بود.

افزایش مهارت ذهنی در معامله گری با بیش از 50 محتوا در بورسینس