در این مطلب به 11 مورد از اشتباهات رایج و اصلی در زمینه مالی که افراد را در تنگنای اقتصادی قرار می‌دهد اشاره می‌کنیم و درباره هر یک توضیح می‌دهیم.
اطلاع از این اشتباهات برای افرادی که در حال حاضر از نظر مالی دچار مشکل هستند نیز کاربردی بوده و به آنها در تغییر وضعیت مالی کمک خواهد کرد. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
نکات کلیدی
- باید از مخارج اضافی و بیهوده، هرچند کم و اندک، پرهیز کرد.
- هزینه‌هایی که تا مدت نامعلوم یا قابل توجهی در آینده، به طور ماهانه یا سالانه از حساب ما کم می‌شوند، اهمیت زیادی در مخارج ما دارند. توجه کنید که چنین هزینه‌هایی واقعاً دارای اولویت باشند.
- سعی کنید برای مخارج و هزینه‌های خود و نحوه مدیریت آنها برنامه داشته باشید.
- برای مخارج غیرمنتظره، صندوق اضطراری داشته باشید تا در شرایط سخت دچار مشکل زیادی نشوید.
- برای مخارج خود بودجه تعیین کنید تا بدانید درآمدتان صرف چه چیزهایی می‌شود.
11 اشتباه مهلک که شما را زیر خط فقر می‌برد
در ادامه به ذکر این اشتباهات مالی و توضیح مختصر برای هر یک می‌پردازیم:
عناوین مطلب:
1. مخارج اضافی و بیهوده
معمولاً افراد با همین مخارج کوچک و کم‌اهمیت، در نهایت پول زیادی را از دست می‌دهند.
ممکن است وقتی قصد دارید که فلان دستگاه قهوه‌ساز را بخرید، در یک رستوران خوب غذا بخورید یا برای خرید یک پوستر معمولی هزینه کنید، این هزینه‌ها چندان چشمگیر و تاثیرگذار به نظر نرسند اما در نهایت همین خرج‌های کوچک روی هم جمع می‌شوند و مخارج نهایی شما را می‌سازند.
تنها هفته‌ای دویست هزار تومان هزینه غذا خوردن در رستوران، مجموعاً هزینه‌ای در حد 10,400,000 تومان در سال برای شما ایجاد می‌کند که می‌تواند صرف مسائلی مهم‌تری شود که اولویت بالاتری در زندگی‌تان دارد.
اگر در تنگنای مالی قرار دارید و شرایط اقتصادی سختی را سپری می‌کنید، پرهیز از چنین اشتباهی، اهمیت بسیار بالایی برایتان خواهد داشت.
به‌هرحال برای کسی که در شرایط ورشکستگی و بدهکاری زیادی قرار دارد، ارزش هر یک تومان پول، بیشتر از همیشه است. توصیه می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید: 11 نکته برای خرج کردن صحیح پول
2. پرداخت‌های تمام‌نشدنی
از خودتان بپرسید که آیا واقعاً به مواردی که مجبورید به صورت ماهانه یا سالانه بابت آنها قسط بپردازید، نیاز دارید یا خیر؟
آیا واقعاً لازم است که در آن زمان از این سرویس خاص اینترنت استفاده کنید یا آخرین مدل گوشی را برای خود خریداری کنید و هر ماه فشار اقساط قابل توجه آنها را تحمل کنید؟
وقتی وضعیت مالی مساعد نیست یا صرفاً به پس‌انداز ماهانه بیشتری نیاز دارید، در پیش گرفتن یک سبک زندگی صرفه‌جویانه‌تر و زاهدانه‌تر، می‌تواند تاثیر به‌سزایی در افزایش پس‌انداز شما داشته باشد.
با چنین اقدامی می‌توانید خود را در شرایط سخت اقتصادی حفظ کنید و از تنگنای مالی نجات دهید.
3. خرید خودروی جدید با قرض
سالانه میلیون‌ها خودروی جدید فروخته می‌شود، در حالی که خریداران اندکی توانایی پرداخت نقدی هزینه آن را دارند.
با این حال، عدم توانایی در پرداخت نقدی هزینه یک خودروی نو می‌تواند به این معنا باشد که شخص به طور کلی از پس هزینه‌های آن خودرو برنمی‌آید. مشخص است که توانایی پرداخت هزینه خرید خودرو با توانایی پرداخت هزینه‌های مختلف آن در گذر زمان تفاوت دارد.
علاوه بر این، با قرض پول برای خرید خودرو (مثلاً با دریافت وام یا استفاده از سایر روش‌های خرید غیرنقدی)، مصرف‌کنندگان در حال پرداخت بهره برای یک داراییِ در حال استهلاک هستند.
این مسئله، تفاوت بین ارزش خودرو و مبلغ پرداختی برای آن را بیشتر می‌کند. بدتر از این، بسیاری از افراد هر چند سال یک بار خودروی خود را عوض می‌کنند و بنابراین، در هر معامله مقداری پول از دست می‌دهند.
در بعضی از مواقع واقعاً فرد هیچ انتخاب دیگری به جز دریافت وام برای خرید خودرو ندارد، اما چند مورد از خریداران واقعاً به خودروی خاصی که برای خرید آن زیر بار قسط و بدهی بسیار زیادی می‌روند نیاز دارند؟
برای خرید این خودروها، بیمه و سوخت آنها باید هزینه زیادی را متحمل شد.
اگر به خرید خودرو و قرض پول برای انجام آن نیاز دارید، سعی کنید خودرویی را انتخاب کنید که هزینه‌های سوخت، نگهداری و بیمه آن کمتر باشد.
خودرو کالای گران‌قیمتی محسوب می‌شود و اگر قصد خرید خودرویی را دارید که از نیاز شما بالاتر است، با پرداخت هزینه‌های آن متحمل آسیب و زیان خواهید شد؛ زیرا با این پول می‌توانستید پس‌انداز خود را افزایش دهید یا از آن برای تسویه قسمتی از بدهی‌های خود استفاده کنید.
4. خرید خانه گران‌قیمت
وقتی بحث خرید خانه به میان می‌آید، بزرگتر بودن خانه الزاماً به معنی بهتر بودن آن نیست.
اگر خانواده بزرگ و پرجمعیتی نداشته باشید، خرید یک خانه بزرگ 500 متری، تنها به معنی پرداخت مالیات بیشتر، هزینه نگهداری بالاتر و قبوض سنگین‌تر آب، برق و گاز سنگین‌تر است.
آیا واقعاً می‌خواهید چنین هزینه سنگینی را به مخارج ماهیانه بلندمدت خود اضافه کنید؟
5. اتکای صرف به حقوق ماهیانه
بسیاری از خانوارها مخارج خود را تنها از حقوق ماهیانه خود می‌پردازند. در این حالت، یک مشکل پیش‌بینی‌نشده که آمادگی مواجهه با آن وجود ندارد، به‌راحتی می‌تواند به دردسری بزرگ تبدیل شود.
اثر کنترل نکردن هزینه‌ها و همسان نگه داشتن درآمدها و مخارج این است که افراد در موقعیت بی‌ثبات و متزلزلی قرار می‌گیرند.
در چنین شرایطی، اگر حقوق فرد چند روز یا چند هفته عقب بیفتد، پرداخت آن با مشکل مواجه شود یا اصلاً فرد شغل خود را از دست بدهد، مشکل بزرگی پیش خواهد آمد.
قطعاً این شرایطی نیست که افراد مایل باشند در دوران رکود اقتصادی تجربه کنند. اگر چنین اتفاقی بیفتد، گزینه‌های بسیار کم و محدودی خواهید داشت. بهترین سرمایه گذاری در دوران رکود اقتصادی چیست؟
بسیاری از متخصصان و برنامه‌ریزان مالی توصیه می‌کنند که افراد به اندازه دستمزد سه ماه خود، پول در حساب‌های بانکی خود داشته باشند تا در صورت نیاز بتوانند در سریع‌ترین زمان به آن دسترسی پیدا کنند.
از دست دادن شغل یا تغییرات اقتصاد می‌تواند باعث به اتمام رسیدن پس‌اندازهای شما شود و در شرایطی قرارتان دهد که مجبور شوید قرض‌های خود را با قرض از دیگری بپردازید.
یک تنفس سه‌ماهه می‌تواند کمک کند که زندگی خود را حفظ کنید و بتوانید از پس مشکلات برآیید.
6. تسویه بدهی با پس‌انداز
فرض کنید که حساب بدهی شما (مثلاً وامی که از بانک دریافت کرده‌اید)، بهره 19 درصدی دارد و حساب پس‌اندازتان دارای بهره 7 درصدی است.
ممکن است فکر کنید که در صورت پرداخت بدهی‌هایتان از طریق پس‌انداز، این 12 درصد را حفظ کرده و در جیب خود گذاشته‌اید. اما مسئله به همین سادگی نیست.
علاوه بر این که با چنین کاری سود مرکب حساب پس‌انداز خود را از دست خواهید داد، بازگرداندن آن پول به حساب پس‌انداز یا صندوق‌های بازنشستگی (یا هر نوع صندوق سرمایه‌گذاری) کار دشواری خواهد بود؛ زیرا برای این کار مجبور به پرداخت کارمزدهای سنگینی می‌شوید.
اگر ذهنیت درستی داشته باشید، می‌توانید از حساب پس‌انداز یا پولی که درون صندوق گذاشته‌اید قرض بگیرید و مشکل خود را حل کنید.
اما توجه داشته باشید که حتی منظم‌ترین و دقیق‌ترین برنامه‌ریزان مالی هم به‌راحتی نمی‌توانند دوباره پول کنار بگذارند تا حساب پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری درون صندوق را به وضعیت قبلی خود بازگردانند.
وقتی بدهی یا قرض‌تان پرداخت می‌شود، معمولاً احساس فوریت بازگرداندن آن پول به حساب پس‌انداز یا صندوق، از بین می‌رود.
ممکن است در این حالت وسوسه شوید که با همان سرعت به خرج کردن ادامه دهید، در این صورت باز مقروض خواهید بود و باید بدهی جدیدی را بپردازید.
اگر قصد دارید بدهی خود را با پس‌اندازهایتان بپردازید، باید طوری زندگی کنید که انگار همچنان باید بدهی یا قرضی را تسویه نمایید و آن بدهی، همان پولی است که از حساب پس‌انداز خود برداشته‌اید.
مطالعه این مطلب را توصیه می‌کنیم: مدیریت مالی چیست و چگونه می‌تواند مسیر را هموار کند؟
7. برنامه نداشتن
آینده مالی شما به اتفاقات زمان حال بستگی دارد.
افراد ساعت‌های بسیاری را پای تماشای تلویزیون یا گشتن در فضای مجازی صرف می‌کنند اما حاضر نیستند تنها چند ساعت در هفته را به برنامه‌ریزی امور مالی زندگی خود اختصاص دهند.
برای این که بتوانید به اهداف مالی خود برسید و در آینده دچار مشکل نشوید، لازم است که بدانید اکنون در کجا هستید و قصد رسیدن به چه هدفی در آینده را دارید.
بنابراین، صرف زمان مناسبی برای برنامه‌ریزی امور مالی‌تان، یک اولویت مهم محسوب می‌شود.
8. نداشتن صندوق اضطراری
صندوق اضطراری (emergency fund) به پول نقدی گفته می‌شود که برای روز مبادا کنار گذاشته می‌شود و در صورت وقوع شرایط اضطراری، به‌راحتی می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید.
کنار گذاشتن چنین مبلغی برای مواجهه با اتفاقات غیرمنتظره مانند از دست دادن شغل یا پیش‌آمد هزینه‌های درمانی اهمیت بسیار زیادی دارد.
وقتی مقداری پول نقد اضافی کنار نگذاشته باشید، در صورت وقوع چنین اتفاقاتی، مجبور به استفاده از راه‌های پرهزینه‌ای خواهید شد.
برای مثال ممکن است مجبور شوید وام دریافت کنید یا با سختی بسیار از دوستان و آشنایان پول قرض بگیرید. حتی ممکن است مجبور به دریافت ربا شوید که فارغ از اعتقادات شخصی و مذهبی شما، از نظر مالی گزینه‌ای بسیار پرهزینه خواهد بود.
اگر قصد دارید از حالا پول کنار بگذارید، توصیه می‌شود که با مبالغ کم شروع کنید. مثلاً می‌توانید هفته‌ای 125 هزار تومان کنار بگذارید تا در سال 6,500,000 تومان پول پس‌انداز کرده باشید.
البته توجه داشته باشید که با توجه به وجود تورم حدوداً 50 درصدی در ایران، اگر همه این مبلغ را به صورت نقد و به شکل ریالی نگهداری کنید، ارزش آن دائماً دچار افت می‌شود.
بنابراین بهتر است این پول در محل‌هایی که ریسک نقدشوندگی بسیار پایینی دارند سرمایه‌گذاری شود. برای کسب اطلاعات بیشتر این مطلب را بخوانید: 5 سرمایه گذاری امن در سال 1402
9. عدم تعیین بودجه برای مخارج
حتی اگر به‌راحتی از پس هزینه‌های ماهانه خود برمی‌آیید، باز هم بهتر است برای خود بودجه تعیین کنید.
بودجه داشتن به این معناست که بدانید پول شما صرف چه چیزهایی می‌شود و اطمینان حاصل کنید که آن را بابت چیزهایی خرج می‌کنید که واقعاً اهمیت دارند و به جای این که باعث پشیمانی‌تان شوند، برای شما حس خوشحالی و مطلوبیت را به ارمغان می‌آورند.
اگر به‌سختی می‌توانید مخارج زندگی خود را بپردازید، داشتن بودجه به شما نشان می‌دهد که کدام هزینه‌ها غیرضروری‌اند و می‌توانند حذف شوند.
نحوه تعیین بودجه
- تمام هزینه‌هایتان را فهرست کنید. از هزینه اجاره و قبوض گرفته تا دیگر موارد ضروری مانند غذا، همه را بنویسید.
- تمام درآمدهایتان را فهرست کنید. در این قسمت، همچنین بهره‌هایی را که روی حساب پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری خود در صندوق دریافت می‌کنید بنویسید.
- اگر تشکیل زندگی مشترک داده‌اید و در خانواده شما دو نفر درآمد دارند، یک حساب بانکی صرفاً مخصوص پرداخت قبوض و هزینه‌های ضروری باز کنید و هر یک بسته به میزان درآمد، سهم خود را به این حساب واریز نمایید.
- به خاطر داشته باشید که برای هزینه‌های بلندمدت و آینده خود هم برنامه‌ریزی کرده و بودجه تعیین نمایید. برای مثال ممکن است قصد داشته باشید در آینده عینک مخصوص مطالعه یا لباس کار بخرید و هزینه‌های مربوط به خودرویتان را بپردازید.
برای بودجه بندی تخصصی‌تر این مطلب را بخوانید: مفهوم بودجه بندی چیست و چه اهمیتی در زندگی ما دارد؟
10. خرید بدون مقایسه
افراد وقتی می‌خواهند هزینه‌های قابل توجهی مانند بیمه خودرو را بپردازند، ترجیح می‌دهند قرارداد بیمه فعلی خود را حفظ کنند یا به طور کلی، همانطور که تا آن لحظه برای آن مورد هزینه کرده‌اند ادامه دهند.
با این حال، جستجو و بررسی در چنین مواردی نتایج خوبی در پی دارد.
اگر پیش از پرداخت چنین هزینه‌هایی، به اندازه کافی مقایسه کنید و حالت‌های مختلف را بررسی نمایید، می‌توانید مبالغ قابل توجهی در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید.
11. پرداخت برای اکانت‌های بدون استفاده
امروزه سایت‌ها و اپلیکیشن‌های بسیاری، بابت ارائه خدمات به مشتریان حق عضویت ماهانه یا سالانه دریافت می‌کنند.
وقتی به مبلغ لازم برای تهیه این اشتراک‌های ویژه فکر می‌کنیم، ناچیز و کم‌اهمیت به نظر می‌رسند. با این حال، با پرداخت برای تهیه چند مورد از این اشتراک‌ها که از آنها استفاده چندانی نمی‌کنیم، در حال هدر دادن پولی هستیم که می‌توانستیم برای امور مهم‌تری خرج کنیم.
بنابراین، پیش از تهیه اشتراک‌های ویژه فیلم و سریال یا سایر خدمات آنلاین، مطمئن شوید که آن خدمت به اندازه کافی برایتان اولویت دارد و از آن استفاده می‌کنید.
سوالات متداول
آیا پرداخت بدهی‌ها از حساب پس‌انداز از نظر مالی کار درستی است؟
این کار از نظر مالی می‌تواند درست و امکان‌پذیر باشد؛ به‌خصوص وقتی بهره بدهی شما بالاتر از بهره حساب پس‌اندازتان است. با این وجود، لازم است که تا حد امکان از چنین کاری بپرهیزید و در صورت انجام آن، به بازگرداندن آن مبلغ به حساب پس‌انداز خود متعهد باشید.
صندوق اضطراری چیست؟
صندوق اضطراری به پول نقدی گفته می‌شود که برای روز مبادا کنار گذاشته می‌شود و در صورت وقوع شرایط اضطراری، به‌راحتی می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید.
آیا باید برای مخارج ماهیانه بودجه تعیین کرد؟
بله؛ زیرا بودجه داشتن به این معناست که بدانید پول شما صرف چه چیزهایی می‌شود و اطمینان حاصل کنید که آن را بابت چیزهایی خرج می‌کنید که واقعاً اهمیت دارند.
جمع‌بندی
بُعد مالی، یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی است و همه مسائل دیگر زندگی را ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بنابراین لازم است که به این حوزه توجه بیشتری داشته باشیم، برای آن به‌درستی برنامه‌ریزی کنیم و سعی کنیم از اشتباه در حوزه مالی بپرهیزیم.
مواردی که در این مطلب به آنها اشاره شد، مهم‌ترین و پربسامدترین اشتباهات در حوزه مالی بودند که باید به آنها توجه بیشتری داشت.
با افزایش سواد مالی، کاهش اشتباهات در این حوزه و گرفتن تصمیمات بهتر، کیفیت زندگی شما بالاتر خواهد رفت و بهتر می‌توانید بابت چیزهایی که برایتان اهمیت بیشتری دارند هزینه کنید.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: