در دی ماه 97، به تصویب شورای پول و اعتبار، بازار متشکل ارزی با هدف ساماندهی بازار ارز ایجاد شد.
این بازار به دنبال کشف نرخ واقعی ارز به شکل روزانه، شفافیت معاملات ارزی، ضمانت مطمئن در خرید و فروش و امنیت معاملات کلان است.
در این مقاله قصد داریم شما را با این بازار بیشتر آشنا کنیم.
عناوین مطلب:
بازار متشکل ارزی چیست؟
بازار متشکل ارزی مکانی برای عرضه و تقاضای بدون واسطه ارز است. تمرکز بازار متشکل بر معاملات آنی و نقدی اسکناس است. جالب است بدانید که در این بازار نرخ‌ها دستوری نیست.
در این بازار خریدار و فروشنده با سازوکاری شبیه به بورس، قبل از شروع معاملات تقاضای خود را به شکل آنلاین در سامانه ثبت می‌کنند و در نهایت بر اساس نزدیک‌ترین قیمت، معاملات انجام می‌شود.
در تابلوی بازار متشکل ارزی لیست خریداران و فروشندگان اعلام می‌شود؛ در سمت عرضه، صرافی‌های عرضه‌کننده بر اساس پایین‌ترین قیمت فروش و در سمت تقاضا، صرافان متقاضی بر اساس بالاترین قیمت پیشنهادی خرید فهرست می‌شود.
متولیان بازار متشکل ارزی
بازار متشکل ارزی در واقع یک شرکت خصوصی است که شورای هماهنگی بانک‌های دولتی، بانک‌های خصوصی، کانون صرافان ایرانیان، شرکت فرابورس ایران و شرکت ملی انفورماتیک، سهامداران اصلی آن هستند.
در واقع متولی اصلی این بازار صرافی‌های مجاز، بانک‌ها و بانک مرکزی است و افراد مانند قبل باید برای تامین ارز مورد نیاز خود به صرافی‌ها مراجعه کنند.
قیمت‌ها در بازار متشکل ارزی
نرخ ارز در بازار متشکل ارزی ممکن است تا پایان روز متناسب با میزان نوسان کاهش یا افزایش یابند.
درصد نوسان قیمت‌ها، 3 درصد در نظر گرفته شده است. این میزان نوسان به این دلیل است که در سال 97 به طور متوسط نوسان روزانه قیمت ارز بین 2 تا 4 درصد بود.
با این حال، مدیریت بازار متشکل ارزی مجاز است در صورت بروز هیجان خاص یا شوک‌هایی ناشی از وقایع سیاسی، درصد تعیین شده برای نوسان قیمتی را تغییر دهد.
معاملات در بازار متشکل ارزی
بیشترین معاملات در این بازار بین صرافی‌های دولتی و صرافی‌های کوچک‌تر انجام می‌شود که صرافی‌های کوچک معمولا در نقش خریدار معامله می‌کنند.
بعد از خرید ارز از سوی صرافی‌ها، عملیات در سامانه «سنا» ثبت می‌شود؛ بدین ترتیب اداره نظارت بانک مرکزی بر روند معاملات نظارت می‌کند تا تخلفی انجام نشود و امکان معاملات آتی ارزی محدود شود.
به این ترتیب هر صرافی ده روز فرصت دارد ارز خریداری شده را بفروشد، در غیر این صورت تخطی کرده و از بازار اخراج می‌شود.
همچنین، صرافی‌ها می‌بایست هم حساب ارزی و هم حساب ریالی داشته باشند و بازار متشکل ارزی هم باید بتواند به این حساب‌ها دسترسی داشته باشد تا بدین طریق رقم مورد معامله از موجودی معامله‌کنندگان کسر شده یا به آن اضافه شود.
صرافی‌ها در بازار متشکل ارزی
انتخاب صرافی معتبر مهم‌ترین اقدامی است که باید قبل از شروع تجارت و معاملات ارزی یا تهیه ارز مورد نیاز به آن توجه کرد.
از این رو بانک مرکزی در سایت بازار متشکل ارزی ایران، فهرست صرافی‌های مجاز بازار متشکل ارزی ایران را منتشر کرده است.
فهرست صرافی‌های مجاز در سایت مدیریت بازار به تفکیک استان قابل مشاهده است و افراد می‌توانند با مراجعه به این صفحه از فهرست تمام کارگزاران مورد تایید در کشور مطلع شوند.
اهداف بازار متشکل ارزی
اهداف این بازار عبارتند از:
- ایجاد نرخی متعادل بر اساس عرضه و تقاضا برای ارز
- افزایش شفافیت مالی معاملات و فعالیت بازیگران اصلی بازار ارز
- قطع شدن فعالیت دلالان و فعالان غیررسمی جهت تعیین نرخ ارز
- وجود مرجعی برای تعیین قیمت با کنترل و نظارت بانک مرکزی
محل بازار متشکل ارزی
ساختمان این بازار در محل ساختمان بانک مرکزی در خیابان فردوسی واقع شده است. مسئولیت نظارت نیز بر عهده بانک مرکزی است که در این بازار سهامدار نیست اما در آن مشارکت معاملاتی دارد.
قیمت‌های روز بازار متشکل ارزی به صورت آنلاین و لحظه‌ای در وب‌سایت این بازار در دسترس قرار دارد.
سخن آخر
طبق گفته سایت بازار متشکل ارزی، شرکت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران با رسالت نقش آفرینی در اکوسیستم اقتصاد مقاومتی و صیانت از ارزش پول ملی از طریق این راه‌ها قصد دارد به اهداف بنیادین تأسیس و راه اندازی این بازار دست یابد:
- ایجاد و توسعه بازار شفاف، منصفانه، رقابتی و کارای ارزهای خارجی و انسجام بخشی به آن
- شناسایی بازیگران، ذینفعان و طرف های عرضه و تقاضای بازار ارز و سامان دهی عوامل موثر بر این بازار
- شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها
- اجرای سیاست های راهبردی و برنامه های استراتژیک
از اهداف اساسی تاسیس بازار متشکل ارزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشف نرخ واقعی ارز بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا
- کمک به ثبات نرخ ارز با نهادینه کردن عملیات بازارگردانی بازیگران اصلی بازار ارز
- ایجاد بازاری کارا، منصفانه و شفاف برای معاملات ارزی
- کمک به یکسان سازی نرخ ارز
- ایجاد سازوکاری امن و قابل اتکا برای انجام تسویه وجوه معاملات ارزی
- هویت بخشی و سامان دهی بازیگران عمده بازار ارز
- اعتباربخشی و رتبه بندی اعضاء و بازیگران عمده بازار ارز
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: