چارلی مانگر : هر روز تلاش کنید کمی عاقل‌تر از زمانی که از خواب بیدار شدید، باشید. وظایف خود را صادقانه و به‌درستی انجام دهید. به این ترتیب، شما به‌صورت سیستماتیک پیشرفت می‌کنید، اما نه لزوماً با جهش‌های سریع. با این همه، نظم و انضباطی که در زندگی خود می‌گنجانید، شما را برای جهش‌های سریع آماده می‌کند.
هرروز اندکی پیش‌تر بروید و در نهایت، اگر به‌اندازه کافی عمر کنید، آنچه را که شایسته‌اش هستید، به دست خواهید آورد.
چارلز «چارلی» مانگر (Charles “Charlie” Munger)، اهل شهر پاسادینا از ایالت کالیفرنیا اغلب تحت عنوان نایب‌رئیس بزرگ‌ترین ماشین تولید بهره مرکب جهان یعنی شرکت برکشایر هاثاوی (Berkshire Hathaway) شناخته می‌شود.
گفته می‌شود مانگر یکی از موفق‌ترین سرمایه‌گذاران تاریخ، بهترین ذهن 30 ثانیه‌ای جهان را دارد. او در یک حرکت می‌تواند از خانه اول به خانه آخر برود. او اصل کلام را پیش از اینکه کامل کنید، متوجه می‌شود.
عناوین مطلب:
اما چارلی مانگر چگونه این کار را انجام می‌دهد؟ از طریق مشاهده واقعیت و تطابق آن با مدل‌های ذهنی خود.
در این خلاصه شما با برخی از مهم‌ترین مدل‌هایی که چارلی مانگر استفاده می‌کند (Charlie Munger mental models)، آشنا می‌شوید.
این مدل‌های ذهنی به چارلی مانگر کمک کرده‌اند تا بازار سهام را در دست خود بگیرد. اما این مدل‌ها به‌اندازه‌ای متنوع و جهان‌شمول هستند که می‌توان آنها را در بسیاری زمینه‌های دیگر نیز به کار گرفت. به‌عنوان مثال، این مدل‌ها به مانگر اجازه داده‌اند که رئیس موفقی در یک بیمارستان بزرگ باشد و به او اجازه داده‌اند با ضررهای سنگین و تراژدی‌های شخصی خود کنار بیاید.
چارلی مانگر می‌گوید همیشه حدود 100 مدل در سر دارد، اما تعداد اندکی از آنها مهم‌تر و اصلی‌تر هستند. در این مقاله، افکار مانگر را در قالب 28 مدل که از کانال یوتیوب «سرمایه‌گذار سوئدی» (The Swedish Investor) استخراج کرده‌ایم، خلاصه می‌کنیم.
این مدل‌ها عمدتاً به سرمایه‌گذاری مربوط می‌شوند، اما آنها را می‌توان به موضوعات مرتبط مانند اقتصاد، کارآفرینی و حرفه نیز تعمیم داد.
1. رویکرد آچارفرانسه
برای کنارآمدن با این دنیای پیچیده به چندین مدل نیاز دارید (نه فقط یک ابزار مثل چکش!). فردی که به ابزار فکری جدیدی نیاز دارد، اما هنوز آن را به دست نیاورده است، مجبور است هزینه آن را هم‌اکنون بپردازد.
2. دوست‌شدن با مُردگان مهم
بیش از 117 میلیارد نفر تا به حال روی زمین راه رفته‌اند و شما محدود به انتخاب راهنمایان خود صرفاً از افراد زنده نیستید؛ برخی از بهترین افرادی که می‌توان از آنها یاد گرفت، مرده‌اند.
3. وارونه‌کردن
مسائل را اگر گاهی وارونه کنید، راحت‌تر حل می‌شوند. 3 چیز در زندگی می‌تواند تضمین بدبختی شما باشد: مواد مخدر مصرف کنید، حسادت بورزید و عصبانیت نشان دهید. 3 چیز در زندگی می‌تواند تضمین شکست شما باشد: غیرقابل‌اعتماد باشید، همه‌چیز را خودتان یاد بگیرید، زود تسلیم شوید و هرگز مسائل را وارونه نکنید.
چارلی مانگر: بسیاری افراد با تلاش برای احمق‌نبودن به‌جای تلاش برای بسیار باهوش‌بودن دستاورد ماندگارتری کسب کرده‌اند.
4. مرکب‌سازی
ارزش یک سبد سرمایه‌گذاری به‌صورت تصاعدی رشد می‌کند. پول ماهیت مولد پرباری دارد. پول، پول می‌آورد و ثمرات پول می‌توانند ثمرات بیشتری داشته باشند. از کسب‌وکارها، هزینه مدیریت و تراکنش و مالیات‌های غیرضروری اجتناب کنید.
5. درهم‌شکستن باورها
اگر می‌خواهید عاقل شوید، باید توانایی یادگیری بیاموزید. به ایده‌های قدیمی پایبند نباشید. مثل کسی نباشید که چکش تنها ابزارش است.
باید به خود به عنوان فردی با یک جعبه ابزار نگاه کنید و به هر ایده‌ای به‌عنوان ابزاری نگاه کنید که می‌توان آن را اضافه یا جایگزین ابزاری دیگر کرد. شخص باید واقعیت را حتی زمانی که دوستش ندارد، تشخیص بدهد.
6. هزینه فرصت
منابع بی‌حدوحصر نیستند. هر زمان که تصمیم می‌گیرید با زمان یا پول خود کاری انجام دهید، در واقع از بسیاری مسائل و فرصت‌هایی که این زمان یا پول را می‌توانستید برای آن خرج کنید، چشم می‌پوشید.
همیشه انتخاب‌هایی برای انجام‌دادن وجود دارد و بله گفتن به هر مسئله به این معنی است که شما به‌طور غیرمستقیم به سایر مسائل «نه» می‌گویید.
7. شرط‌بندی مشترک
در سرمایه‌گذاری ما به‌دنبال شرط‌بندی روی اسب مسابقه‌ای هستیم که شانس برنده‌شدن 1 به 2 را دارد اما سه به یک می‌برد. بازی سرمایه‌گذاری همیشه شامل درنظرگرفتن کیفیت و قیمت است و ترفند این است که کیفیت بیشتری نسبت به قیمتی که پرداخت می‌کنید، به دست آورید.
8. بقای بهترین‌ها
اگر متخصص باشید، رسیدن به موفقیت آسان‌تر خواهد بود. به‌دنبال جایگاهی باشید که در آن رقابت کمی وجود دارد. در طبیعت و در تجارت، تخصص کلید موفقیت است. درست مانند یک اکوسیستم، افرادی که تخصص محدود دارند، می‌توانند به‌سرعت جایگاه خود را در هر محیطی پیدا کنند.
9. حاشیه ایمنی
محاسبه ارزش واقعی یک‌سرمایه‌گذاری معمولاً شامل تخمین‌ها و مفروضات زیادی است. به همین دلیل فقط زمانی باید سرمایه‌گذاری کنید که فکر می‌کنید می‌توانید آن را با تخفیفی منصفانه‌تر از ارزش واقعی آن دریافت کنید.
اگر از حاشیه ایمنی در سرمایه‌گذاری خود استفاده کنید، ممکن است باز هم بسیاری موارد اشتباه پیش بروند، اما همچنان می‌توانید صدرنشینی خود را حفظ کنید.
10. قدرت مشوق‌ها
همیشه به این فکر کنید که انگیزه‌های اساسی در یک سیستم چیست. افراد اغلب سعی می‌کنند تا آنجا که می‌توانند با این مشوق‌ها بازی کنند تا در نهایت سود موردنظر را به دست آورند. همیشه و در هر موقعیتی مشوق‌ها را در نظر بگیرید.
11. تفکر مستقل
برای جلوگیری از آسیب‌دیدن از افرادی که انگیزه درستی ندارند، باید یاد بگیرید که از تفکر مستقل استفاده کنید. اگر فردی در توصیه‌ای که به شما می‌کند، ذی‌نفع است، از آن برحذر باشید.
12. سادگی
در سرمایه‌گذاری، تصمیمات آسان می‌تواند به اندازه تصمیمات پیچیده‌تر سودآور باشد. برای اینکه سرمایه‌گذار موفقی باشید، نیازی به سرمایه‌گذاری در قراردادهای مشتقه پیشرفته یا شرکت‌های فعال در فناوری‌های نوآورانه ندارید.
می‌توانید با تمرکز بر اساسی‌ترین ایده‌ها، پیچیدگی‌ها را از بین ببرید و مطمئن باشید که این ایده‌ها درست است.
13. فناوری به‌عنوان یک مشکل
پیش‌بینی آینده صنایعی که دستخوش تغییرات زیادی می‌شوند، ماهیتاً دشوارتر است، به این معنی که فناوری بیشتر شبیه به یک مشکل است تا فرصتی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت.
14. هوشمندانه‌ترین سوال جهان
اگر قصد دارید عاقل شوید، فقط به این علت که فردی بالغ شده‌اید، از پرسیدن سؤالات «چرا» دست نکشید. در آمار، افراد گاهی استثنائات و نتایج غیرمنتظره و متفاوت را در نظر نمی‌گیرند.
اگر می‌خواهید واقعیت را درک کنید، احتمالاً باید در خلاف جهت رودخانه شنا کنید. استثنائات را مطالعه کنید و از پرسش‌های «چرا» بیشتر استفاده کنید.
15. دایره صلاحیت
تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را به حوزه‌هایی که به‌خوبی درک می‌کنید، محدود کنید. این پرسش را از خود بپرسید: صنعتی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارم، طی 10 سال آینده چگونه به نظر خواهد رسید؟ عملکرد این شرکت در مقایسه با رقبا چگونه خواهد بود؟
16. فیلترهای سرمایه‌گذاری
مسائل زیادی برای سرمایه‌گذاری زمان و پول وجود دارد که شما وقت ندارید همه آنها را در نظر بگیرید.
با استفاده از فیلترهای مختلف می‌توانید به‌سرعت هزاران گزینه سرمایه‌گذاری خود را به فهرستی کوتاه از گزینه‌های بهترازحدمتوسط محدود کنید.
17. انتظار برای فرصت طلایی
صبر کلید سرمایه‌گذاری موفق است. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های متوسط شما را موفق نمی‌کند. منتظر فرصت طلایی باشید و وقتی فرصت را به دست آوردید، با تمام توان جلو بروید.
18. ارزشمند بودن
بهترین راه برای به‌دست‌آوردن آنچه از زندگی می‌خواهید این است که لایق آنچه می‌خواهید، باشید. جردن پترسون می‌گوید:
نمی‌توان واقعیت را عوض کرد، اساساً به این معنی که همه دیر یا زود به آنچه می‌خواهند، می‌رسند.
نمی‌توانید برای رسیدن به آنچه می‌خواهید، میان‌بُر بزنید.
19. محاسبه احتمالات
اگر قصد دارید تصمیم‌گیرنده‌ای منطقی در سرمایه‌گذاری و سایر جوانب زندگی باشید، حتماً باید درک درستی از درخت احتمالات و احتمالات مشروط داشته باشید.
چارلی مانگر: با عدم آگاهی از احتمالات، امتیاز بزرگی را به دیگران واگذار می‌کنید.
20. توزیع نرمال
نمودار بسیاری چیزها به‌شکل زنگوله (bell curve) است؛ یعنی توزیع نرمال دارد، اما نه همه‌چیز.
به‌هنگام استفاده از ریاضیات پیچیده به‌هنگام بررسی توزیع نرمال، مراقب باشید. به‌طور ویژه کاربرد منحنی زنگوله‌ای برای داده‌های سیستمی که ممکن است خودتقویت‌کننده باشند، خطرناک است.
21. اقتصاد بدون فرمول
انسان‌ها خواهان سادگی و ظرافت هستند.
در فیزیک، معادلات زیبایی داریم مانند قانون دوم نیوتن و معادله جرم-انرژی انیشتین. این معادلات یافته‌هایی استثنایی و واقعا ظریف هستند. موضوعات علوم اجتماعی مانند اقتصاد را نمی‌توان به‌راحتی به فرمول‌های نیوتنی تبدیل کرد.
22. اندکی درست بهتر از دقیقاً اشتباه
مسائلی را که راحت کمّی و آماری می‌شوند، بیش‌ازحد بزرگ نکنید. حتی اگر به‌راحتی می‌توانید اعدادی به آنها بچسبانید، شاید مهم‌ترین متغیری که باید در نظر بگیرید نباشند.
احتمالاً به همین دلیل وارن بافت هرگز از رایانه یا ماشین‌حساب برای تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری خود استفاده نکرده است. حتی اگر اندازه‌گیری و کمّی‌کردن عاملی دشوار اما سرنوشت‌ساز است، حتماً باید در فرآیند تصمیم‌گیری شما لحاظ شود.
23. عواقب بعدی
گفته می‌شود که بال‌زدن یک پروانه در جنگل آمازون می‌تواند طوفانی به پا کند که نیمی از اروپا را ویران می‌کند. در سیستم‌های پیچیده، یک عمل فقط یک اثر واحد نخواهد داشت، بلکه اغلب پیامدهای غیرمنتظره‌ای دارد.
مانگر می‌گوید که در زندگی شرکتی خیلی راحت فراموش می‌کنیم که رقبا نسبت به یک حرکت خاص چه واکنشی نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال، شما با سرمایه‌گذاری روی ماشین‌آلات جدید یا یک کارخانه تولیدی جدید در واقع سعی می‌کنید هزینه‌های آتی را کاهش دهید.
بازگشت سرمایه در چنین پروژه‌ای می‌تواند شگفت‌انگیز به نظر برسد، اما فقط وقتی که تصمیم تجاری خود را در خلاء در نظر بگیرید. اگر رقبا کاری مشابه انجام دهند، قیمت‌ها در کل صنعت کاهش پیدا می‌کند و بازدهی که پیش‌بینی شده بود، از بین می‌رود.
24. فرمول جراحی سرطان
هنگام انجام عمل جراحی سرطان، سعی می‌کنید آنچه را که خطرناک و بد است، حذف کنید تا بتوانید آنچه را که هنوز سالم و پویا در زیر آن وجود دارد، حفظ کنید.
گاهی ممکن است کسب‌وکاری که چیز باشکوهی در زیر آن مخفی شده و برای ما ایده‌آل است، اعداد وحشتناکی نشان دهد که باعث نگرانی سایرین شود. بعضی از سرمایه‌گذاری‌ها اساساً فوق‌العاده هستند، اما در نگاه اول وحشتناک به نظر می‌رسند.
25. رشد آتی
از خود بپرسید 10 سال آینده این شرکت و صنعت مربوطه چگونه خواهد بود؟ برای باقی‌ماندن در هر حوزه‌ای، شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید باید مزیت رقابتی داشته باشد؛ به این معنی که باید کاری انجام دهد که بتواند رقبای خود را شکست دهد.
گسترش شعب یک شرکت روشی رایج برای کسب مزیت رقابتی شرکت‌های بزرگ است؛ البته این مسئله را هم باید در نظر داشته باشیم که چندشاخه‌شدن هم با محدودیت‌هایی روبه‌رو است.
26. محدودیت‌ها
در بلندمدت، سهام شرکتی که روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنید، نمی‌تواند بازده بهتری نسبت به خود شرکت داشته باشد. اگر کسب‌وکار موردنظر شما طی چهل سال، فقط شش درصد سود داشته است، نمی‌توانید انتظار داشته باشید که با خرید سهام آن سود بیشتری به دست آورید.
درنظرگرفتن محدودیت‌ها هنگام مقایسه، اندازه‌گیری و وزن‌کردن مسائل در دنیای واقعی بسیار مفید است. زمانی که محاسبات خود را انجام می‌دهید، محدودیت و سقفی برای آن در نظر بگیرید.
27. غیرخطی‌بودن
یک مقدار ورودی مشخص همیشه منجر به یک مقدار خروجی مشخص نمی‌شود. مثال کلاسیک غیرخطی‌بودن در علم اقتصاد، مطلوبیت نهایی است. میزان رضایت شما بعد از خوردن دو سیب لزوماً دو برابر میزان رضایت شما بعد از خوردن یک سیب نیست؛ در اغلب موارد بازده با افزایش ورودی، کاهش می‌یابد.
احمقانه است که انتظار داشته باشیم هر کسب‌وکاری در همه‌جای دنیا بازدهی صاف و خطی داشته باشد.
28. مدیریت انتظارات
لذت در زندگی نتیجه‌ای از تلفیق انتظارات و نتایج است. ساده‌ترین راه برای رسیدن به خوشبختی، کاهش توقعات است، نه تلاش برای دستیابی به چیزی تقریباً غیرممکن.
29. روحیه آهنین
اگر می‌خواهید در زندگی موفق باشید، نباید برای خودتان متأسف باشید یا احساس کنید که دنیا با شما بدرفتاری می‌کند. چارلی مانگر نمونه‌ای عالی برای داشتن یک شخصیت قدرتمند در این زمینه است. حتی زمانی که پسر اول مانگر بعد از مدت‌ها دست‌وپنجه‌نرم‌کردن با سرطان خون بدخیم از دنیا رفت، مانگر گفت: «اگر با تراژدی غیرقابل‌باوری روبه‌رو شدید، هرگز نباید اجازه دهید که یک تراژدی به دو یا سه تراژدی افزایش پیدا کند.»
30. سوال بپرسید
وقتی از فردی می‌خواهید کاری برایتان انجام دهد، همیشه به پرسش‌های ممکن فکر کنید: چه‌کسی، چه‌چیزی، کجا، چه‌زمانی و چرا.
چرا احتمالاً مهم‌ترین پرسشی است که می‌توانید بپرسید.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: