در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، ترید و به‌طور کلی فعالیت در بازارهای مالی، امنیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا فقدان امنیت کافی می‌تواند به قیمت ازدست‌دادن دستاوردها و دارایی‌ها تمام شود.
در دنیای کریپتو نیز مانند هر فضای دیگری، ممکن است دارایی شما در معرض خطر قرار بگیرد و تمام تلاش‌های شما نابود شود.
حال ممکن است این سؤال برای شما ایجاد شود که اگر علی‌رغم امنیت بالا، آیا بازیابی ارز دیجیتال در صورت هک شدن ممکن است؟
در ادامه این مقاله از بورسینس به بررسی راه‌های بازیابی دارایی‌های دیجیتال هک شده می‌پردازیم تا در صورت مواجه‌شدن با موقعیتی مشابه بتوانید برای بازپس‌گرفتن دارایی‌تان اقدام کنید.
نکات کلیدی
- دارایی‌های دیجیتال، دارایی‌هایی حامل هستند و از سوی دیگر دولت یا نهاد خاصی بر آن‌ها تسلط ندارد که بتوان از بیمه برای بازیابی آن‌ها استفاده کرد، بنابراین بازیابی دارایی‌های دیجیتال هک شده کار دشواری محسوب میشود.
- دارایی حامل به این معناست که اگر فرد دیگری کلید خصوصی شما را پیدا کند یا بدزدد، گویی صاحب کل دارایی‌های دیجیتال شما شده است.
- برای بازیابی دارایی‌های دیجیتال هک شده می‌توان از پلتفرم کریپتو هانترز، خود صرافی‌ها، پلیس و وکیل کمک گرفت.
قسمت تاریک دنیای ارزهای دیجیتال
اگرچه فضای ارز دیجیتال و به‌ویژه دیفای با بسیاری از ویژگی‌های جالب و نویدبخش به عنوان جایگزینی برای دنیای مالی سنتی در آینده، به عرصه جهانی معرفی شد، اما قسمت تاریک این فضا را باید کلاهبرداری‌های سایبری دانست.
قبلا درباره 14 کلاهبرداری متداول در ارزهای دیجیتال صحبت کرده‌ایم که لیست کاملی از کلاهبرداری‌ها در این حوزه را شامل میشود.
از زمان راه‌اندازی تاکنون شاهد هک‌شدن پروتکل‌های دیفای مختلف بوده‌ایم که در ادامه به برخی از جدیدترین آن‌ها به طور مختصر اشاره می‌کنیم:
در آوریل 2023، مایکل بنتلی، یکی از بنیان‌گذاران و مدیرعامل اویلر لبز، شرکتی که در پس پروتکل Euler Finance است، در توییتی نوشت که روزهای پس از هک‌شدن، سخت‌ترین روزهای زندگی او بوده است.
اویلر فایننس، یک پروتکل وام‌دهی در دیفای است که مورد حمله هکری Flash Loan قرار گرفت و طی این حمله سایبری 196 میلیون دلار از سرمایه خود را از دست داد.
البته هکر را طی 25 روز راضی کردند تا دارایی‌های هک شده را به پروتکل باز گرداند.
آوریل 2023 برای DEUS Finance نیز ماه خوبی نبود. هکر از یک آسیب‌پذیری در پروتکل سوءاستفاده کرده بود و به‌این‌ترتیب بیش از 6 میلیون دلار طی یک هک از دست رفت.
کسانی که در حوزه کریپتو فعال هستند و به ترید در این فضای شگفت‌انگیز علاقه دارند، داستان‌های وحشتناک دیگری نیز راجع به هک‌شدن شنیده‌‌اند. توصیه می‌کنیم بزرگترین رویدادهای سرقت ارز دیجیتال را ببینید.
درحالی‌که برخی از هک‌ها با آسیب‌پذیری‌های شبکه، قراردادهای هوشمند یا دست‌کاری بازار که خارج از کنترل کاربران عادی است، مرتبط هستند؛ افراد معمولاً قربانی کلاهبرداری‌های دیگری مانند کلاهبرداری فیشینگ، کلاهبرداری‌های مربوط به ماینینگ ارز دیجیتال و کلاهبرداری راگ پول می‌شوند.
راگ‌پول (Rug Pull) چیست؟
معنی تحت‌اللفظی راگ‌پول، کشیدن قالیچه از زیر پا است و یک سوءاستفاده مالی غیرمتمرکز محسوب میشود.
راگ‌پول یکی از انواع کلاهبرداری‌های ارز دیجیتال است که در آن توسعه‌دهندگان متقلب یک توکن کریپتو جدید را ایجاد می‌کنند و قیمت آن را بالا می‌برند، سپس پیش از اینکه قیمت توکن‌ها به صفر برسد، مقدار زیادی از وجوه و سرمایه را خارج می‌کنند و به این صورت تمام دارایی‌های باقی‌مانده سرمایه‌گذاران بی‌ارزش می‌شوند.
درباره راگ پول (Rug Pull) و نحوه در امان ماندن از آن بیشتر بخوانید.
همان‌طور که گفتیم تعداد زیادی از افراد در دام این‌گونه کلاهبرداری‌ها می‌افتند و دارایی خود را از دست می‌دهند.
چرا بازیابی ارز دیجیتال سرقت شده بسیار دشوار است؟
دارایی‌های دیجیتال ویژگی‌هایی دارند که برخی از آن‌ها در شرایط خاص ممکن است دردسرآفرین باشند. در ادامه به دو ویژگی فضای دیجیتال می‌پردازیم که سبب شده بازیابی دارایی‌های دیجیتال، کار آسانی محسوب نشود.
فقدان بیمه و حمایت از سرمایه‌گذار
برخلاف روش‌های پرداخت سنتی، بازیابی ارزهای دیجیتال به سرقت رفته، کار آسانی نیست.
به‌عنوان‌مثال اگر در یک فروشگاه کارت بکشید و متوجه شوید مبلغ برداشت شده از مبلغ قابل‌پرداخت بیشتر بوده، به‌سرعت متوجه این موضوع می‌شوید و می‌توانید برای پس‌گرفتن وجه اضافی اقدام کنید.
به طور مشابه اگر به طور ناگهانی از حساب بانکی شما پول کسر شود خیلی ساده متوجه دزدی یا کلاهبرداری می‌شوید. در واقع استفاده از کارت‌های اعتباری به دلیل سهولت بازگرداندن پول کسر شده به‌سرعت رواج پیدا کرد.
تنها کاری که باید انجام دهید این است که پس از کم‌شدن مشکوک پول از حسابتان، فوراً بانک را در جریان قرار بدهید.
این موضوع در مورد ارزهای دیجیتال متفاوت است. ارزهای دیجیتال هیچ تضمین یا محافظت داخلی برای کاربران در نظر نگرفته است.
دنیای گسترده کریپتو تحت مقررات حمایت‌شده دولتی نیست، بنابراین دارایی سرمایه‌گذاران و کاربران این فضا تحت پوشش بیمه قرار ندارد و درصورتی‌که ضرری به دارایی فرد وارد شود او نمی‌تواند به هیچ نهاد دولتی یا مربوط به بیمه برای بازگرداندن دارایی خود مراجعه کند.
اگرچه فضای مالی غیرمتمرکز ویژگی‌های مثبت زیادی نسبت به فضای مالی سنتی دارد، اما همچنان فقدان بیمه و حمایت از کاربران فعال در کریپتو معضلی بزرگ برای این دنیای غیرمتمرکز محسوب میشود.
بسیاری از کاربران به‌منظور تراکنش‌های مالی در فضای کریپتو، به تعدادی کیف پول دیجیتال و صرافی‌های خاص اعتماد دارند. بااین‌وجود، بازیابی دارایی‌های دیجیتال به سرقت رفته یا هک شده در محیط کریپتو کار سختی به حساب می‌آید.
در اینجا به 13 مشکل و سوال متداول مرتبط با کیف پول ارزهای دیجیتال پرداخته‌ایم که مطالعه آن می‌تواند موجب افزایش آگاهی شما در این زمینه شود.
نوع مالکیت
نوع مالکیت در محیط کریپتو با محیط‌های سرمایه‌گذاری و تجارت سنتی کاملاً متفاوت است و همین امر یکی دیگر از دلایلی است که بازیابی دارایی دیجیتال هک شده را سخت می‌کند.
باید به‌خاطر داشته باشید ارز دیجیتال یک دارایی حامل است. داشتن دارایی حامل به این معناست که کاربر مالک آن است.
به عبارت ساده‌تر، هر کسی که کلید خصوصی را در اختیار داشته باشد، مالک آن دارایی دیجیتال محسوب میشود. این مورد برخلاف دارایی‌های اعتباری است که شخص ثالثی دارایی‌های شما را برای شما نگه می‌دارد.
بیایید برای فهم بهتر این ویژگی دارایی‌های دیجیتال یک مثال ساده بزنیم. فرض کنید دو نفر برای خرید مواد غذایی به فروشگاه بروند. یکی از آن‌ها قصد دارد با پول نقد خرید کند و دیگری می‌خواهد از کارت‌بانکی خود استفاده کند.
برخلاف خرید اعتباری که در آن بانک مسئول نگهداری و انتقال پول شماست، برای خرید نقدی باید پول را به‌صورت فیزیکی نگه‌دارید. هر کسی می‌تواند آن پول نقد را از شما بدزدد، فرار کند و صاحب جدید آن پول شود.
دارایی‌های دیجیتال ازاین‌جهت به پول نقد شباهت دارند، زیرا اگر کلید خصوصی شما به دست شخص دیگری بیفتد، او می‌تواند از آن دارایی استفاده کند و در واقع صاحب آن شود.
اثبات مالکیت برای دارایی‌های حامل، دشوار است، به همین دلیل است که کلیدهای خصوصی دزدیده شده یا گمشده، فرایند بازیابی موفقیت‌آمیز را بسیار سخت می‌کنند.
اگر دارایی‌های دیجیتال ما هک شد، چه باید بکنیم؟
جدا از موقعیت‌هایی که هکرها از آسیب‌پذیری‌های یک فناوری خاص برای سرقت دارایی‌ها یا دست‌کاری بازار در مورد افراد سوءاستفاده می‌کنند، هکرها معمولاً از تکنیک‌های مهندسی اجتماعی مانند کلاهبرداری فیشینگ یا ایمیل‌های جعلی برای دسترسی به دارایی‌های افراد استفاده می‌‌نمایند.
اگر یک تراکنش اشتباه پیش رفت و کیف پول شما به خطر افتاد، بسیار مهم است که خیلی سریع کارهای لازم را انجام دهید.
در ادامه بر اساس منبع LearnCrypto برخی از کارهایی که می‌توانید جهت بازیابی دارایی دیجیتال هک شده خود امتحان کنید، آورده شده است.
با صرافی موردنظر در ارتباط باشید
اگر دارایی‌های دیجیتال ازدست‌رفته خود را در یک صرافی معروف نگهداری کرده باشید، احتمالاً پلتفرم از هک‌شدن آن آگاه است و کار بر روی یک فرایند بازیابی را آغاز کرده است.
بااین‌وجود ازآنجایی‌که صرافی‌های غیرمتمرکز و ارز دیجیتال، توسط دولت یا نهادها بیمه نمی‌شوند، این احتمال وجود دارد که همه دارایی‌های شما بازگردانده نشود.
البته کلاهبرداری‌های سایبری و هک تقریباً در تمام قوانین کیفری معاصر جرم تلقی می‌شوند، بنابراین می‌توانید در اکثر کشورها آن را به پلیس نیز گزارش دهید.
گزارش به پلیس برای انواع جرایم مربوط به دنیای مجازی، از هک دارایی‌های دیجیتال گرفته تا کلاهبرداری NFT قابل‌استفاده است.
شما می‌توانید در ایران نیز موضوع هک‌شدن دارایی دیجیتالتان را به پلیس گزارش دهید، اما اینکه آیا پیگیری خاصی صورت خواهد گرفت و دارایی شما باز خواهد گشت، کاملاً نامشخص است.
از یک متخصص بازیابی ارزهای دیجیتال کمک بگیرید
اگر سردرگم شده‌اید و نمی‌دانید دقیقاً از کجا باید شروع کنید، کمک‌گرفتن از یک متخصص بازیابی تصمیم هوشمندانه‌ای است.
متخصصان بازیابی در واقع همان کریپتو هانترز هستند. کریپتو هانترز یا شکارچی ارز دیجیتال، فرد یا شرکتی است که توسط افراد مختلف موظف میشود دارایی‌های دیجیتال گم شده یا هک شده را بیابد و به صاحبش بازگرداند.
این افراد با مالکان کریپتو و گاهی مجریان قانون برای بازیابی دارایی‌های دیجیتال هک شده، همکاری می‌کنند. همچنین آن‌ها می‌توانند به روند بازیابی کلیدهای خصوصی و رمزهای عبور مفقود نیز کمک کنند.
بااین‌حال، هنگام استخدام کریپتو هانتر محتاط باشید. برخی از کلاهبرداران ممکن است خود را کریپتو هانتر جا بزنند و با وعده بازیابی دارایی شما، از شما پول بگیرند.
این‌گونه افراد کلاهبرداران ثانویه هستند که با نقاب شرکت‌های قانونی در حوزه ارزهای دیجیتال ظاهر می‌شوند.
در این باره بیشتر بخوانید: کریپتو هانتر کیست و آیا می‌تواند کریپتو گمشده شما را بیابد؟
از وکیل کمک بگیرید
حتی اگر راهی برای بازیابی دارایی‌های دیجیتال خود پیدا نکردید، ممکن است تصمیم بگیرید در مسیر دعوی قضایی قرار بگیرید.
هنگامی که یک جنایت سایبری را به پلیس گزارش می‌دهید، مجری قانون موضوع را بیشتر مورد بررسی قرار خواهد داد.
استخدام یک وکیل که پیش‌تر روی پرونده‌های کلاهبرداری ارز دیجیتال یا هک کار کرده است، می‌تواند به شما در طی‌کردن مراحل قانونی شکایت کمک کند.
البته همان‌طور که قبلاً هم اشاره کردیم، در ایران احتمال اینکه این روش‌ها بتوانند شما را به دارایی‌هایتان یا حتی هکر موردنظر برسانند کمی دور از ذهن است.
بنابراین در این مورد خاص، استخدام یک وکیل ممکن است تنها موجب صرف هزینه‌های بی‌فایده شود.
در نهایت باید گفت بهترین راه درمان، پیشگیری است. مراقب از دارایی‌هایتان و از همه مهمتر کلید خصوصی کیف پول و عدم اعتماد به پلتفرم‌های نامعتبر، راز در امان ماندن از به سرقت رفتن سرمایه و هک شدن دارایی‌هایی کریپتویی‌تان است.
سؤالات متداول
افراد فعال در دنیای دیجیتال معمولاً قربانی چه نوع کلاهبرداری‌هایی می‌شوند؟
افراد معمولاً در دام کلاهبرداری‌هایی چون فیشینگ، کلاهبرداری‌های مربوط به ماینینگ و راگ‌پول گرفتار می‌شوند.
چرا بازیابی دارایی‌های دیجیتال هک‌شده سخت است؟
به دلیل فقدان بیمه و حمایت از کاربر در حوزه ارزهای دیجیتال و حامل بودن این نوع دارایی‌ها، بازیابی آن‌ها کار دشواری است.
اگر ارزهای دیجیتال ما هک شد چه اقداماتی را می‌توانیم انجام دهیم؟
تماس با صرافی، کمک‌گرفتن از کریپتو هانترها و گرفتن وکیل از اقدامات سودمند پس از هک‌شدن دارایی‌های دیجیتال محسوب میشود.
سخن پایانی
دارایی‌های دیجیتال نیز مانند هر دارایی دیگری ممکن است در معرض خطر دزدیده‌شدن یا هک قرار بگیرد، بنابراین بهتر است ابتدا با احتیاط کامل عمل کنیم و سپس از اطلاعات کافی برخوردار باشیم.
به‌این‌ترتیب در صورت هک‌شدن احتمالی دارایی‌هایمان می‌توانیم سریع‌تر اقدامات لازم را انجام دهیم.
در این مقاله به راهکارهای کمک‌کننده در رابطه با بازیابی ارزهای دیجیتال در صورت هک شدن آن‌ها پرداختیم. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید واقع شود.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: