نانو (XNO) یک ارز دیجیتال با سرعت تراکنش بالا است که به‌عنوان شبکه پرداخت بدون کارمزد و با استفاده از فناوری نوآورانه Block Lattice طراحی شده است.
زنجیره تراکنش کاربران نانو که پیش‌تر با عنوان رایبلاک (Raiblocks) شناخته می‌شد به جای اینکه یک آدرس عمومی باشد بلاک‌چین آن‌ها بود.
ساختار بلاک لتیس مزیت‌هایی چون تراکنش فوری، کارمزد پایین و ظرفیت بالای پردازش به همراه دارد.
عناوین مطلب:
نانو با استفاده از پروتکل اثبات سهام نمایندگی شده (DPoS) توانست به سرعت بالایی در پردازش تراکنش‌ها برسد.
سایز آن نیز در مقایسه با سایر بلاک‌چین‌های اثبات کار (PoW) به‌شدت کاهش یافت. اما ساختار سیستم بلاک لتیس که در طراحی شبکه بکار رفته است موجب انگیزه کمی برای مشارکت عمومی در آن شد و این شبکه شکل متمرکز گرفت.
تاریخچه و زمینه بلاک‌چین نانو
نانو در سال 2015 و با انتشار وایت‌پیپری (طرح اصلی) با هدف بهبود پرداخت‌های دیجیتال P2P (همتابه‌همتا) نسبت به شبکه بیت‌کوین منتشر شد.
نانو یک شبکه مقیاس‌پذیر برای پرداخت‌های ارزی است. برای بهبود پذیرش آن توسط کاربران و بازرگانان امکان انجام پرداخت‌های خرد نیز به آن اضافه شده است.
پیاده‌سازی BrainBlock های نانو گواه طراحی آن به‌عنوان یک سیستم پرداخت برای مصرف‌کنندگان و ارز دیجیتال برای تراکنش‌های آنلاین و فروشگاهی است.
بااینکه نانو کیف پول‌ها، ابزارها و کاربردهای زیادی به‌عنوان یک شبکه پرداخت دارد، پذیرش آن در سطح جهانی از پشتیبانی کافی برخوردار نیست. حجم تراکنش‌های 24 ساعت نانو حدود 2.8 میلیون تراکنش است (در زمان نگاشت این مقاله).
این در حالی است که این رقم در شبکه بیت‌کوین به حدود 2 میلیارد تراکنش می‌رسد و ویزا (VISA) که یک شبکه پرداخت قانونی است نیز هر روز حدود 150 میلیون تراکنش را مدیریت می‌کند.
صرف‌نظر از میزان پذیرش نانو به‌عنوان یک شبکه پرداخت با کارمزد کم، تراکنش‌های مقیاس‌پذیر و فوری آن توسط شبکه بلاک لتیس انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال نانو (Nano) چیست؟ بررسی توکن XNO
معماری Block Lattice و نحوه کار آن
وایت‌پیپر نانو نشان می‌دهد که برای عملکرد مؤثر آن سه جز اساسی باید وجود داشته باشند:
- قابلیت انتقال آسان
- غیرقابل برگشت بودن
- رایگان یا کم‌هزینه بودن
نانو به‌وسیله تبدیل هر حساب به یک بلاک‌چین و بخشی از لتیس، بر مشکل کم بودن مقیاس‌پذیری در بحث‌های مقیاس‌پذیری روی زنجیره (مثلا سایر بلاک) غلبه کرده است.
طراحی بلاک لتیس پیامدهای مهمی دارد از جمله اینکه مفهوم دفترکل مشترک و توزیع‌شده در آن کاربردی ندارد. در عوض شبکه گروهی از بلاک‌چین‌های مستقل غیرمشترک است که در آن گره‌ها از بررسی امضا (signature checking) استفاده می‌کنند.
به‌این‌ترتیب فقط مالکان زنجیره اکانت می‌توانند وضعیت زنجیره خود را به‌روزرسانی کنند. کاربران نیز متعاقبا می‌توانند وضعیت دفترکل‌های خود را به‌صورت ناهمگام به‌روز کنند که امکان انجام تراکنش‌های نسبتاً فوری را با حداقل سربار ممکن فراهم می‌کند.
زنجیره اکانت جنسیس نانو در ابتدا همه کوین‌های NANO را شامل می‌شود. بالانس جنسیس ثابت است (به دنبال اینکه 60.8 درصد از عرضه که عمدتا در سال 2017 از بین رفت) و NANO از طریق تراکنش‌هایی که در زنجیره حساب جنسیس ثبت شده‌اند به زنجیره‌های اکانت‌ها ارسال می‌شود.
مقدار اولیه بالانس اکانت جنسیس هیچ‌گاه از مجموع زنجیره‌های اکانت‌های درون شبکه بیشتر نیست.
تراکنش ارسال که پیش‌تر به آن اشاره کردیم بخشی از سیستم تراکنش دو بخشی نانو است. هر تراکنش نیاز به یک تراکنش ارسال و یک تراکنش دریافت دارد. تراکنش‌های ارسال، آن مقدار موجودی را از زنجیره حساب فرستنده کم می‌کند تا آن را در آخرین بلاک آن زنجیره، کدگذاری نماید.
این جز مهمی از سیستم است چون نودها (Node) فقط نیاز دارند آخرین بلاک هر زنجیره اکانت را بدون به خطر انداختن اعتبار صحت آن‌ها ذخیره کنند. تراکنش دریافت، بالانس مربوطه را به زنجیره حساب گیرنده اضافه کرده و به‌طور مشابه، بالانس را در درون بلاک رمزگذاری می‌کند.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع انواع نود بیت‌کوین و وظیفه آن‌ها در شبکه
سیستم تراکنش دوفازی نانو چند مزیت دارد از جمله اینکه ترتیب دهی انتقال‌های ورودی که به‌صورت ناهمگام هستند، امکان انجام تراکنش‌های کوچک را فراهم می‌کند که می‌توانند در پاکت‌های UDP قرار بگیرند، همچنین باعث حذف موارد اضافه از دفتر کل و جدا شدن تراکنش‌های تسویه شده (settled) از سایر موارد می‌شود.
تأخیر شبکه و ماهیت ناهم‌زمانی تراکنش‌ها به این معناست که اگر یک زنجیره اکانت چندین ترکانش از چندین اکانت مختلف دریافت کند، هیچ فرآیند استانداردی برای توافق درباره اینکه کدام تراکنش اول رسیده وجود ندارد.
نانو این مسئله را با بکارگیری یک توافق‌نامه زمانی حل می‌کند که در آن زنجیره اکانت دریافت‌کننده درباره اینکه کدام تراکنش ورودی اول برسد تصمیم می‌گیرد. بعلاوه، تراکنش‌های در دو دسته تسویه شده و تسویه نشده از هم متمایز می‌شوند.
تسویه شده به این معنی است که بلوک دریافتی ایجاد شده و موجود رمزنگاری شده است درحالی‌که تسویه نشده به این معنی است که موجودی گیرنده هنوز آپدیت نشده است.
فرستنده تراکنش‌ها باید یک بلوک ارسال ایجاد کند که بعد از تایید تغییری نکند. وقتی بلوک ارسال در شبکه پخش شود، وجوه از موجودی زنجیره اکانت کم می‌شود و تا وقتی زنجیره حساب دریافت‌کننده، برای این تراکنش یک بلوک دریافت ایجاد کند در حالت معوق می‌ماند.
وقتی بلوک دریافت ایجاد شد، تراکنش تسویه شده و آن میزان به موجودی گیرنده اضافه می‌گردد.
اگر بلوک در زنجیره اکانت کنونی (چه گیرنده چه فرستنده) وجود نداشته باشید، مالک اکانت آن تراکنش را امضا کرده باشد، بلاک قبلی بلاک اصلی زنجیره اکانت باشد و هش محاسبه شده طبق اصول PoW باشد آن تراکنش معتبر در نظر گرفته می‌شود.
نانو از اثبات کار (PoW) به شکلی مشابه طراحی Hashcash Adam Back استفاده می‌کند. بااین‌حال PoW در نانو صرفا برای کاهش اسپم و هرزنامه است نه رسیدن به اجماع.
زنجیره حساب‌ها با ارسال یک تراکنش باز به زنجیره حساب جنسیس آغاز می‌شوند. موجودی‌ها با سنجش بالانس‌های بلوک ارسال و بلوک‌های قبلی محاسبه می‌گردد. سپس، حجم زیادی از بلوک‌ها به‌راحتی دانلود می‌گردند.
نیازهای ذخیره‌سازی دفتر کل به میزان چشمگیری کمتر از سایر ارزهای دیجیتال هستند و در نتیجه، نیازهای سخت‌افزاری نودها (Node) در حداقل مقدار ممکن است.
نانو مبتنی بر یک گراف جهت‌دار غیر مدور (DAG) است که اجماع با استفاده از DPoS و از طریق رای‌گیری وزن‌دار در مورد تراکنش‌های متناقض انجام می‌شود.
دارندگان زنجیره حساب، به‌عنوان بخشی از سیستم رای‌دهی DPoS درباره تراکنش‌های متناقض یک نماینده دارند. ممکن است با این طراحی، راه‌اندازی حملات Sybil که در آن موجودات مخرب چندین زنجیره حساب را به دست می‌گیرند راحت به نظر بیاید.
بااین‌حال رای‌دهی دارای وزن است، به این معنی که هزینه انجام این حمله به جای اینکه به تعداد زنجیره‌های اکانت تحت کنترل مربوط باشد مستقیماً با مقدار کل سپرده‌های شبکه (یعنی تعداد کل موجودی‌های حساب) ارتباط دارد.
به‌طور خلاصه، ساختار بلاک لتیس امکان انجام تراکنش نسبتاً فوری با کارمزد کم و مقیاس‌پذیری بالا را امکان‌پذیر می‌کند. معماری جدید عالی است و مزایای شفافی دارد. با اینحال نبود کارمزد باعث می‌شود میزان پذیرش و مقیاس‌پذیری آن کاهش یابد.
رسیدن به یک شبکه پرداخت مقیاس‌پذیر
معماری Block-Lattice یک قابلیت پردازش منحصربه‌فرد برای پرداخت‌های آنلاین و حضوری خریداران و فروشندگان می‌دهند.
بعلاوه، نانو برای پرداخت‌های خرد نیز مناسب است. اما علی‌رغم این موارد با مشکل نداشتن مشوق کافی برای جلب افراد مواجه است.
ازآنجایی‌که تراکنش‌های ارسال باز NANO مستقیماً از زنجیره اکانت جنسیس هستند این تنها ابزار استخراج توکن NANO از این شبکه است. بنابراین نداشتن کارمزد به این معنی است که انگیزه‌ای برای فعالیت‌های روی زنجیره، مثل استخراج در PoW یا سپرده‌گذاری در PoS وجود ندارد.
گره‌های نماینده در سیستم اجماع نیز پاداشی برای کارشان دریافت نمی‌کنند بنابراین تنها مشوق آن‌ها برای امن کردن شبکه داشتن دلایل دیگری برای این کار است که شاید ایدئولوژیک باشد یا شاید آن‌ها سپرده زیادی از توکن‌های NANO دارند و می‌خواهند قیمت آن افزایش یابد.
بعلاوه، تمرکززدایی باعث تضمین پایداری و مقاومت در برابر سانسور می‌شود. اما تقریبا 94 درصد وزن رای‌دهی تحت کنترل 1 درصد از زنجیره‌های اکانت است.
نانو با طراحی مشوقی که مبتنی بر سیستم پرداخت P2P است، باید با سیستم‌های پرداخت قدیمی که مکانیسم انگیزشی پایداری برای حفظ مشارکت در شبکه ندارند رقابت کند و از آن‌ها پیشی بگیرد.
PoW به‌عنوان یک مکانیسم اجماع برای تأمین امنیت بلاک‌چین تنها مدل پایدار برای ارزهای دیجیتال است که تاکنون طراحی شده است. با این حال PoW شامل هزینه‌های واقعی (مثل هزینه برق و غیره) جهت ایجاد کریپتوهاست.
در نانو انتشار پول با محبوبیت شبکه به‌عنوان یک وسیله پرداخت ارتباط دارد (چراکه بر طرح تشویقی آن متکی است) زیرا همه NANO هایی که اخیرا منتشر شده‌اند از اکانت جنسیس با تراکنش‌های ارسال باز نشات گرفته‌اند.
با این حال حذف مشوق افرادی که در تأمین امنیت شبکه مشارکت دارند معلوم نیست چه نتایجی به همراه داشته باشد.
سوالات متداول
فناوری Block-Lattice چیست؟
فناوری نوآورانه Block Lattice ساختاری است که در ارز دیجیتال آن نانو از آن استفاده شده و مزیت‌هایی چون تراکنش فوری، کارمزد پایین و ظرفیت بالای پردازش را به همراه دارد.
دلیل به‌کارگیری کارمزد در سایر بلاک‌چین‌ها چیست؟
در شبکه‌هایی مثل اتریوم از کارمزد و هزینه گس به‌عنوان ابزاری برای بالا بردن هزینه ارسال پیام‌های اسپم استفاده می‌شود تا ارسال تراکنش‌های اسپم برای فرستنده مقرون‌به‌صرفه نباشد.
آیا نانو از مکانیزم اجماع PoW استفاده می‌کند؟
نانو از اثبات کار (PoW) به شکلی مشابه طراحی Hashcash Adam Back استفاده می‌کند. بااین‌حال PoW در نانو صرفا برای کاهش اسپم و هرزنامه است نه رسیدن به اجماع.
نتیجه‌گیری
ارز دیجیتال نانو به‌عنوان یک شبکه پرداخت همتابه‌همتا و ارز دیجیتال، قابلیت‌هایی دارد که به‌خاطر ویژگی بلاک لتیس آن ایجاد شده‌اند.
بااین‌حال، تلاش آن در تبدیل شدن به یک رسانه پرداخت، نبود ساختار انگیزشی کافی در این شبکه که باعث پذیرش کم آن شده نیز به‌خاطر همین طراحی بلاک لتیس است.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: