یکی از مفاهیم مهم که در هنگام سرمایه‌گذاری روی سکه باید به آن توجه کرد «حباب سکه» است. به زبان ساده‌تر، باید متوجه باشید که آیا قیمت سکه در حال حاضر بالاتر یا پایین‌تر از ارزش واقعی آن است و زمان مناسبی برای خرید است یا نه.
حباب سکه چیست؟
اصولاً، حباب قیمتی را می‌توان در تمامی بازارها مشاهده کرد. بازار طلا از جمله بازارهایی است که به دلایل مختلف همواره دارای حباب قیمت بوده است. اگرچه حباب‌های قیمتی امری دائمی نیستند اما گاهی اوقات باعث ایجاد مشکلاتی می‌شوند.
حباب سکه و طلا ممکن است تحت تأثیر عوامل متعددی ایجاد شود که از جمله می‌توان به عوامل اقتصادی، افزایش یا کاهش عرضه و تقاضا، قیمت جهانی طلا و نرخ ارز اشاره کرد.
عناوین مطلب:
بیشتر بخوانید: منظور از حباب قیمتی در بورس چیست؟ + 4 دلیل شکل‌گیری حباب!
سرمایه‌گذاری در طلا و سکه از گذشته‌های دور مورد توجه ایرانیان بوده است. ویژگی‌هایی مانند ارزشمندی ذاتی، نقدشوندگی آنی و امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم از مهم‌ترین دلایل جذابیت سرمایه‌گذاری در طلا است.
اگر به سرمایه‌گذاری در طلا و بازار آن علاقه دارید و می‌خواهید بدانید حباب سکه چیست و چگونه محاسبه می‌شود تا انتهای این مقاله از بورسینس با ما همراه باشید.
محاسبه ارزش ذاتی سکه
مانند هر دارایی دیگر، سکه نیز یک ارزش ذاتی مشخص دارد. برای محاسبه حباب سکه، ابتدا باید ارزش ذاتی آن را به دست آوریم و برای این مسئله باید با سکه طلا در ایران بیشتر آشنا شویم.
نکات مهم درباره سکه طلا
دو نوع سکه بهار آزادی و امامی در ایران ضرب می‌شوند و نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که سکه بهار آزادی و امامی از نظر وزن و ارزش ذاتی تفاوتی با هم ندارند.
سکه بهار آزادی همان سکه طرح قدیم و سکه امامی، سکه طرح جدید است.
مسئله بعدی این است که درجه خلوص طلا را با «عیار» آن نشان می‌دهند. طلای 24 عیار همان طلای خالص است و طلای 18 عیار دارای 25 درصد ناخالصی و فلزات دیگر است و 75 درصد طلا دارد.
سکه‌های طلای بهار آزادی یا امامی 21.6 عیار هستند و خلوص 90 درصدی دارند. عیار طلا در بازارهای جهان با عدد 1000 به عنوان نماینده خلوص کامل بیان می‌شود؛ یعنی سکه، عیار 900 از 1000 دارد.
ارزش ذاتی سکه چگونه به دست می‌آید؟
برای محاسبه ارزش ذاتی سکه، قیمت طلای موجود در آن را محاسبه کرده و با حق ضرب سکه که حدوداً برابر با 50000 تومان است، جمع می‌کنیم.
همه عوامل مؤثر در ارزش ذاتی سکه عبارت‌اند از:
- وزن سکه
- خلوص یا عیار سکه
- قیمت جهانی طلا (به دلار و با واحد اونس که برابر با 31.1 گرم است)
- نرخ دلار در بازار آزاد
- حق ضرب سکه
فرمول محاسبه ارزش ذاتی سکه به این صورت است:
محاسبه مؤلفه‌های مؤثر بر ارزش ذاتی سکه
در ادامه نحوه محاسبه هر کدام از مؤلفه‌های فرمول بالا را بررسی می‌کنیم:
حق ضرب سکه
بانک مرکزی رقم مشخصی را به عنوان حق ضرب سکه اعلام نکرده و فعالان بازار طلا نیز اعداد متفاوتی را برای آن در مطرح کرده‌اند. با این حال، اخیراً نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران رقم 50000 تومان را به عنوان حق ضرب سکه و هزینه‌های جانبی دیگر اعلام کرد. بنابراین ما هم در اینجا از همین عدد استفاده می‌کنیم.
عیار سکه
عیار سکه، 21.6 است. اما اینکه این عدد بر چه اساس است لازم به ذکر است که طلای دارای عیار 24 به معنای طلای کاملاً خالص است. از سوی دیگر، طلای 18 عیار طلایی است که دارای 25 درصد ناخالصی است. بنابراین سکه دارای عیار 21.6 به این معنی است که خلوص آن 90 درصد است.
در نتیجه در این فرمول به جای عیار سکه عدد90 درصد یا 0.9 را قرار می‌دهیم:
قیمت دلار
قیمت لحظه‌ای دلار را می‌توانید از منابع معتبر در اینترنت به دست آورید. فراموش نکنید برای این کار باید قیمت دلار در بازار آزاد را در فرمول وارد کنید.
قیمت طلای جهانی
مانند قیمت دلار، قیمت طلای جهانی را می‌توانید به صورت لحظه‌ای در وب‌سایت‌های معتبر مشاهده کنید. قیمتی طلای جهانی برای هر یک اونس طلا اعلام می‌شود.
اما ما برای محاسبه ارزش ذاتی طلا از طریق فرمول بالا باید قیمت هر یک گرم طلا را داشته باشیم. برای این کار باید قیمت یک اونس را بر عدد 31.1 تقسیم کنید. به همین دلیل است که در مخرج فرمول بالا عدد 31.1 آمده است.
وزن سکه
از نظر ارزش وزنی، 4 نوع سکه در ایران ضرب می‌شود. این 4 نوع شامل سکه تمام بهار آزادی و سکه امامی، نیم سکه، ربع سکه و سکه یک گرمی است. در این جدول وزن هر یک از این موارد را می‌بینید.
نوع سکه | وزن سکه به گرم |
سکه تمام بهار آزادی و امامی | 8.133 |
نیم سکه | 4.066 |
ربع سکه | 2.033 |
سکه یک گرمی | 1 |
با داشتن همه این اعداد و اضافه کردن آن‌ها به فرمول بالا می‌توانید به راحتی ارزش ذاتی سکه را محاسبه کنید.
حالا با به دست آوردن ارزش ذاتی سکه و داشتن قیمت روز سکه می‌توان از طریق فرمول زیر حباب سکه را به راحتی حساب کنید:
بنابراین برای محاسبه حباب سکه کافی است که ارزش ذاتی سکه را از قیمت آن در بازار داخلی کم کنیم. اگر حاصل صفر شد (که البته ممکن نیست نتیجه دقیقاً برابر با صفر شود)، سکه حباب ندارد.
اگر نتیجه مثبت شد و قیمت سکه از ارزش ذاتی آن بیشتر بود، حباب مثبت داریم. در صورتی که نتیجه محاسبه منفی شود و قیمت سکه از ارزش ذاتی آن کمتر باشد، حباب منفی وجود دارد.
عوامل اصلی ایجاد حباب مثبت سکه
حال که با حباب مثبت آشنا شدید زمان آن است که با عوامل ایجاد این نوع حباب آشنا شویم:
- افزایش نقدینگی در بازار: یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد حباب مثبت در بازار سکه ورود بی‌رویه نقدینگی و پول به بازار است. خلق نقدینگی در بازار در نتیجه سیاست‌های دولت و بانک مرکزی رخ می‌دهد. در چنین شرایطی با ورود پول بدون پشتوانه به بازار تناسب میان عرضه و تقاضای کالا به هم ریخته و منجر به ایجاد حباب مثبت می‌شود.
- کمیاب شدن کالا در بازار: عوامل مختلف اقتصادی مانند تحریم، احتکار، یا طبیعی مانند سیل و زلزله ممکن است موجب کمیاب شدن کالا در بازار شود. چنین شرایطی منجر به ایجاد حباب مثبت در بازارهای مختلف از جمله بازار سکه خواهد شد. در واقع، افزایش تقاضا از سوی خریداران برای سکه و طلا در بازار سبب افزایش قیمت و کمیاب شدن آن می‌شود.
- امید به افزایش قیمت: از دلایل دیگری که به ایجاد حباب مثبت در بازار سکه کمک می‌کند انتظارات بیجای سرمایه‌گذاران برای افزایش قیمت است. در چنین شرایطی افراد حاضر می‌شوند بیشتر از قیمت واقعی یک کالا برای خرید آن پول صرف کنند. چنین سرمایه‌گذاری‌هایی عمدتاً با هدف افزایش قیمت کالا در آینده انجام می‌شود.
عوامل اصلی ایجاد حباب منفی سکه
در زیر با عوامل مؤثر در ایجاد حباب منفی سکه و بازارهای دیگر آشنا می‌شوید:
- عرضه و تولید بیش از حد: با افزایش میزان عرضه و یا تولید یک کالا در بازار بیش از میزان تقاضا برای آن، احتمال ایجاد حباب منفی در قیمت کالاها بیشتر می‌شود. عوامل دیگری مانند قاچاق هم می‌تواند موجب افزایش عرضه کالا و کاهش قیمت در بازار شود.
- امید به کاهش قیمت: انتظار برای کاهش قیمت یک کالا در آینده می‌تواند موجب کاهش تقاضا و افت قیمت کالا در بازار شود. البته لازم به ذکر است قیمت سکه و طلا به دلیل تأثیرپذیری از عوامل جهانی مانند قیمت اونس کمتر چنین شرایطی را تجربه می‌کند. این امر به ویژه در کشور ما که با تورم و عدم قطعیت گریبان‌گیر است بیشتر صادق است.
- جابه‌جایی سرمایه از کالایی به کالای دیگر: زمانی که بیشتر سرمایه‌گذاران پول خود را از یک کالا یا بازار خارج کرده و در بازارهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند، قیمت کالای بازار اول افت کرده و این باعث ایجاد حباب منفی در قیمت آن می‌شود.
سؤالات متداول
حباب سکه به چه معنی است؟
به اختلاف قیمت فعلی سکه با ارزش ذاتی سکه حباب سکه می‌گویند.
حباب سکه چگونه محاسبه می‌شود؟
با به دست آوردن ارزش ذاتی سکه و کم کردن مبلغ آن از قیمت روز سکه می‌توان حباب آن را حساب کرد.
قیمت سکه تحت تأثیر چه عواملی است؟
عواملی همچون قیمت طلای جهانی، نرخ دلار و میزان عرضه و تقاضای داخلی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در قیمت سکه است.
جمع‌بندی
در این مقاله با حباب سکه و نحوه محاسبه آن آشنا شدید. درک وضعیت قیمت سکه نسبت به ارزش ذاتی آن تصویر روشنی از سرمایه‌گذاری روی این فلز ارزشمند به افراد می‌دهد. در عین حال در تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در سکه نباید تنها به این موضوع اکتفا کرد و عوامل مهم دیگر را نیز در نظر بگیرید.
سکه معمولاً تصمیم مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و به طور کلی می‌تواند ارزش دارایی افراد را در برابر تورم حفظ کند؛ اما در عین حال ممکن است در مواقع مختلف، بازارهای دیگر بازده بالاتری به سرمایه‌گذاران بدهند یا آن زمان خاص وقت مناسبی برای ورود به بازار سکه نباشد.
از این رو قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری باید تمام جوانب را در نظر گرفت و با مشاوران و کارشناسان بازار مشورت کرد.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: