پگ شدن (Pegging) یکی از ابزارهای مهم در بازارهای مختلف است. از زمانی که بازار کریپتو با معرفی اولین بیت‌کوین شروع به کار کرد، با چالش نوسان قیمت مواجه بود. این موضوع باعث می‌شد کریپتوها با مشکلات جدی برای ورود به پرداخت‌ها و صورت‌حساب‌های روزانه افراد مواجه باشند.
همان‌طور که می‌بینیم هنوز نیز کسب‌وکارهای کمی هستند که ارزهای دیجیتال را قبول می‌کنند. به‌همین‌دلیل ارزهای پگ شده به وجود آمدند تا ارزش ثابتی برابر با یک ارز فیات داشته باشند و از نوسانات نیز در امان بمانند. ارزهای دیجیتال پگ شده می‌توانند موجب استفاده گسترده‌تر کریپتو در دنیا شوند. در ادامه مقاله بیشتر با این نوع کریپتوها آشنا خواهیم شد.
برای شروع در ارزهای دیجیتال کلیک کنید!
عناوین مطلب:
پگ شدن چیست؟
پگ شدن (Pegging) به معنی ارتباط ارزش یک ارز دیجیتال به یک دارایی دیگر است که می‌تواند پول فیات، کالا یا یک ارز دیجیتال دیگر باشد.
این اصطلاح ارز به زمانی اطلاق می‌شود که ارزش یک ارز، ثابت و به اندازه یک ارز یا سبد دارایی دیگر تعیین می‌شود. مثال آن دلار هنگ‌کنگ (HKD) است که با نرخ ثابتی حدود 87.5 درصد به دلار آمریکا پگ شده است. این بدین معناست که نرخ مبادله بین این دو ارز ثابت است و مقامات، سیاست‌هایی را تنظیم می‌کنند که این نسبت ثابت بماند.
بااین‌حال باید در نظر داشت که گاهی معاملات بازار با قیمت بازار (market price) انجام می‌شود که ممکن است با قیمت پگ شده متفاوت باشد. اما هدف نهایی پگ کردن، اطمینان از نزدیکی قیمت بازار و قیمت پگ تا حد امکان است.
پگ در دنیای کریپتو به چه معناست؟
در بازار کریپتو، پگ شدن به معنی قفل شدن ارزش یک ارز دیجیتال به یک دارای خارجی است که معمولاً با نرخ 1:1 انجام می‌شود. این دارایی خارجی می‌تواند ارز فیات، ابزار مالی یا دارایی قابل معامله باشد.
به‌این‌ترتیب دارایی پگ شده به تغییرات قیمت دارایی یا ارز دیگر قفل می‌شود و از آن تبعیت می‌کند. مثلاً USDC و USDT هر دو به دلار پگ شده‌اند یعنی یک عدد از این استیبل‌کوین‌ها را می‌توان با یک دلار مبادله کرد.
بیشتر ارزهای دیجیتال به دلار امریکا پگ شده‌اند چون این ارز، در همه بخش‌های مالی دنیا مورد قبول است و یکی از پایدارترین ارزهای فیات دنیاست. ارزهای دیجیتال ممکن است به دارایی‌های مثل طلا هم پگ شده باشند. مثلاً ارز دیجیتال Digix به یک گرم طلا پگ شده است.
پگ کردن ارزش یک ارز دیجیتال به ارزش یک ارز فیات باعث ثبات نسبی قیمت آن می‌شود. اگر قرار باشد یک ارز دیجیتال برای تراکنش‌های روزمره مثل پرداخت قبض یا خرید استفاده شود بهتر است از نوع پگ شده یا استیبل‌کوین باشد.
ارزهای دیجیتال پگ شده، افزایش قیمت زیادی نخواهند داشت بنابراین صاحبان خود را ثروتمند نمی‌کنند. اما پایداری قیمت آن‌ها باعث می‌شود مطمئن باشند که از ضررهای ناشی از نوسانات نیز در امان هستند.
پگ‌های ارزی چطور اجرا می‌شوند؟
یک استیبل‌کوین براساس نوع خود می‌تواند به یکی از روش‌های فوق پگ شود:
نگهداری ذخایر
استیبل‌کوین‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند استیبل‌کوین‌های متمرکز نامیده می‌شوند چون ارزش آن‌ها به ذخایر مرکزی نگهداری شده بستگی دارد.
مثلاً سیرکل (Circle) که سازمان پایه‌گذار USDC است می‌گوید به ازای فروش هر توکن USDC یک دلار به ذخایر اضافه می‌شود. استیبل‌کوینی که به یک ارز یا دارایی متکی است استیبل‌کوین مبتنی بر فیات یا مبتنی بر دارایی نامیده می‌شوند.
این رویه تضمین می‌کند که در صورت کاهش ارزش آن ارز دیجیتال، دارندگان آن می‌توانند سهم خود را از فیات‌هایی که به ازای هر توکن نگهداری شده است طلب کنند.
استفاده از الگوریتم‌ها
این استیبل‌کوین‌ها متکی به دارایی خاصی نیستند بلکه یک قرارداد هوشمند آن‌ها را کنترل می‌کند و کنترل میزان عرضه‌وتقاضا در دست قرارداد هوشمند است.
به این معنی که الگوریتم براساس میزان تقاضای بازار تصمیم می‌گیرد توکن‌های بیشتری تولید کند یا توکن‌های اضافی را بسوزاند. وقتی آن دارایی با قیمتی بالاتر از قیمت دارایی پگ شده معامله گردد توکن‌های بیشتری از آن صادر می‌شود و وقتی به زیر قیمت آن برسد، توکن‌ها از دور خارج می‌شوند. Terra UST یکی از استیل کوین‌های الگوریتمی بود که در نهایت سقوط کرد.
بیشتر بخوانید: روزی که ترا (Terra) کمر کریپتو را شکست؛ همه چیز در مورد سقوط لونا!
مثالی از رمزارزهای پگ شده
اکثر استیبل‌کوین‌ها به ارزهای فیات کلیدی مثل دلار، یورو یا پوند انگلیس پگ شده‌اند. تتر محبوب‌ترین ارز دیجیتال بازار است که به دلار آمریکا پگ شده و یک USDT ارزش برابر یک دلار دارد.
از دیگر استیبل‌کوین‌ها پگ شده به دلار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- USDC
- بایننس USD
- TrueUSD
- Dai
- Pax Dollar
- Ampleforth
- Synthetix
بیشتر بخوانید: استیبل کوین‌های برتر سال 2021 (ارزهای دیجیتال با ارزش پایدار)
درسالهای اخیر استیبل‌کوین‌هایی که از یورو تبعیت می‌کنند نیز ایجاد شده‌اند مثل:
- Euro Coin
- Stasis Euro
- Ageur
مشابه آن، Poundtoken رمزارزی است که به پوند انگلیس پگ شده است. تتر نیز دارایی‌های رمزنگاری شده به یورو، پزوی مکزیک، پوند انگلیس و یوآن چین دارد. این استیبل‌کوین‌ها را می‌توان با ارز فیاتی که به آن پگ شده‌اند به صورت یک‌به‌یک خریداری کرد.
تفاوت بین هارد پگ و سافت پگ چیست؟
هارد پگ و سافت پگ هر دو برای مدیریت نرخ ارز فیات رزرو شده‌اند اما با روشی کمی متفاوت برای استیبل‌کوین‌ها هم بکار می‌روند.
- سافت پگ (Soft Pegg): سافت پگ نرخ صرافی خاصی است که به ارزها اعمال می‌شود تا ارزش آن در مقابل ارز پگ شده یا رزرو شده ثابت بماند. سافت پگ امکان ایجاد نوسان بین قیمت ارزش دیجیتال پگ شده و آن دارایی که رمزارز به آن پگ شده را می‌دهد.
- هارد پگ (Hard Pegg): هارد پگ اجازه هیچ نوسانی را نمی‌دهد و ارزش ارز دیجیتال پگ شده همیشه برابر چیزی است که به آن پگ شده است.
در مورد ارزهای دیجیتال، وجود سافت پگ و هارد پگ کامل امکان‌پذیر نیست چراکه استیبل‌کوین‌ها در بازارهای باز معامله می‌شود که نوسان قیمت در آن‌ها اجتناب‌ناپذیر است.
تتر ارز دیجیتالی است که هم از سافت پگ و هم هارد پگ استفاده می‌کند. هارد پگ آن یک دلاری است و سافت پگ آن اجازه نوسان 2 درصدی نسبت به قیمت دلار را می‌دهد.
اگر یک استیبل‌کوین، هارد پگ خود را بشکند به معنی هشدار حالت قرمز برای دی پگ‌شدن است.
دی پگ (depegg) چیست؟
دی پگ به انحراف قیمت استیبل‌کوین از آن دارایی که به آن پگ شده است اشاره دارد.
مثلاً اگر قیمت استیبل‌کوین‌ها پگ شده به دلار، کاهش یابد و به زیر 1 دلار برسند، آنگاه دی پگ اتفاق می‌افتد. این پدیده هم در ارزهای فیات و هم کریپتو شایع است. یکی از مثال‌های آن کاهش ارزش دلار بات تایلند در سال 1997 بود.
وقتی دی پگ رخ می‌دهد، میزان تأثیرگذاری ارز و توانایی آن برای حفظ ارزش دارایی پگ شده به آن زیر سوال می‌رود. معمولاً دی پگ‌شدن استیبل‌کوین نشان‌دهنده یک فاجعه است بخصوص درباره استیبل‌کوین‌های الگوریتمی که میزان عرضه‌وتقاضای آن‌ها را کدهای کامپیوتری مدیریت می‌کنند.
اگر یک استیبل‌کوین الگوریتمی دچار دی پگ زیادی شود احتمالاً وقت سقوط آن فرا رسیده است.
چه زمان یک استیبل‌کوین دی پگ می‌شود؟
معمولاً دی پگ شدن استیبل‌کوین‌ها به یکی از دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
- عدم تطابق میزان رزرو: استیبل‌کوینی که متکی به یک دارایی است، وقتی رابطه یک‌به‌یک و برابری خود را با آن دارایی از دست می‌دهد دی پگ می‌شود. بااین‌حال، کاربران باید نسبت به انتشار اطلاعات شفاف در این زمینه از سوی آن استیبل‌کوین حساس باشند. مثلاً استیبل‌کوین عظیمی مثل Terra این اطلاعات را در دسترس عمومی قرار نمی‌داد چون با منافعش در تضاد بود.
- بازارها الگوریتم را بهبود می‌دهند: قراردادهای هوشمند می‌توانند پگ‌شدن یک دارایی ارزی را از طریق عرضه‌وتقاضا تضمین کنند البته این مقدار حدودی دارد. وقتی بازار باعث عملکرد بهتر الگوریتم یا سقوط آن می‌شود، آن ارز هم دی پگ می‌گردد که می‌تواند باعث از بین رفتن آن شود. این مورد درباره Terra رخ داد.
چطور جلوی دی پگ شدن را بگیریم؟
برای پایدار نگه داشتن ارزهای پگ شده دو راه وجود دارد:
- قوانین: با اینکه دولت‌ها و سازمان‌های دولتی دیدگاه خوبی نسبت به ارزهای دیجیتال ندارند به نظر می‌رسد نیاز به قوانین و معیارهایی برای اطمینان از وجود مقدار رزرو کافی احساس می‌شود. در نبود آن، پول با تغییرات ناگهانی مواجه می‌شود.
- آربیتراژ: مکانیسم‌های قوی برای آربیتراژ به استیبل‌کوین‌ها الگوریتمی در اضافه کردن لایه حفاظتی روی قراردادهای هوشمند کمک می‌کند. وقتی استیبل‌کوینی با قیمت زیر یک دلار معامله شود، آربیتراژرها می‌توانند آن را به این قیمت بخرند و بعداً 1 دلار بفروشند که علاوه بر سود باعث حفظ پگ آن نیز می‌شود.
سوالات متداول
آیا فقط ارزهای دیجیتال پگ می‌شوند؟
خیر پگ شدن فقط مختص ارزهای دیجیتال نیست مثلاً ارزهای فیات نیز پگ می‌شوند. همچنین ارز ملی برخی از کشورها با نسبتی مشخص به ارزهای با ثبات‌تر مثل دلار و یورو پگ شده‌اند.
آیا رمزارزها پس از اینکه دی پگ شوند سقوط می‌کنند؟
اگر استیبل‌کوینی بعد از دی پگ شدن دوباره به قیمت اصلی خود برگردد مجدداً پگ می‌شود اما اگر با کاهش تقاضا، صف فروش و انحراف قیمت بیشتر روبرو شود، به سرنوشت شوم Terra دچار خواهد شد.
آیا از خریدوفروش ارزهای پگ شده هم می‌توان سود کرد؟
سود خریدوفروش این ارزها به اندازه سایر ارزهای دیجیتال نیست چون آن‌ها نوسان کمی دارند. بااین‌حال می‌توان از شرایط دی پگ شدن و برگشت آن‌ها به قیمت اصلی که یک اختلاف قیمت چند درصدی و محدود است سود کسب کرد.
جمع‌بندی
پگ کردن یکی از فرآیندهایی است که هم در دنیای ارزهای فیات و هم دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارد. معمولاً یک ارز دیجیتال را برای در امان ماندن از نوسانات بازار به یک دارایی مثل ارز فیات خاص مثل دلار، یورو، پوند یا طلا پگ می‌کنند تا همیشه از خطر نوسانات شدید در امان باشند. بااین‌حال استیبل‌کوین‌ها نیز همیشه جاودان نیستند و ممکن است در شرایطی که ارزش آن‌ها به شدت افت کند سقوط کنند.
مقالات مرتبط:
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: