قطعاً شما نیز پیش از سرمایه‌گذاری درپروژه‌های دیفای تمایل دارید میزان بازدهی پروژه را مورد بررسی قرار دهید.
اگر پروژه سودآور نباشد، زحمات و سرمایه شما هدر می‌رود و ضررهای زیادی متحمل می‌شوید. اینجاست که بازده یا عملکرد واقعی به کمک شما می‌آید.
در ادامه به طور کامل راجع به مفهوم بازده واقعی (Real Yield) در دیفای و ییلد فارمینگ می‌پردازیم.
عناوین مطلب:
نکات کلیدی
- بازده واقعی به‌عنوان یک معیار، بازده پیشنهادی پروژه را با درآمد آن مقایسه می‌کند.
- بازده واقعی اغلب در قالب توکن‌های بلوچیپ (Blue-chip) ارائه می‌شود.
- محاسبه بازده واقعی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند ارزش یک پروژه و پتانسیل جذب کاربر توسط پروژه را تخمین بزنند.
ییلد (Yield) در دیفای چیست؟
سودهای قابل‌توجه که نشان‌دهنده درصد عملکرد سالانه (APY) هستند و در دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi) ارائه می‌شوند، قطعاً برای بسیاری از سرمایه‌گذاران جذاب هستند.
گاهی ممکن است با سود 100% یا حتی 1000% در یک فرصت استیکینگ مواجه شوید و از خود بپرسید آیا واقعاً این سود محقق خواهد شد یا خیر.
یکی از راه‌های رایج برای ارزیابی بازده وعده‌داده‌شده، محاسبه بازده واقعی پروژه است.
محاسبه real yield، آسان، سریع و نسبتاً مؤثر است و می‌تواند به شما کمک کند میزان امکان‌پذیری وعده‌های یک پروژه دیفای را در یک نگاه ارزیابی کنید و میزان بازدهی واقعی را تخمین بزنید.
ییلد فارمینگ (Yield-Farming) چیست؟
یکی از اصطلاحات رایج در DeFi، ییلد فارمینگ است و افراد زیادی به‌عنوان ییلد فارمر مشغول به کسب درآمد هستند.
Yield farming به کاربران و سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا با سرمایه‌گذاری‌کردن دارایی‌های دیجیتال خود، به‌عنوان پاداش، ارز دیجیتال دریافت کنند.
فرصت‌های مختلفی در ییلد فارمینگ وجود دارد، از جمله استخرهای نقدینگی (Liquidity pools) و پروتکل‌های وام‌دهی.
وجه مشترک همه این موارد این است که در ازای کارکردن دارایی‌های دیجیتالی کاربر، بازدهی مشخصی به کاربر تعلق می‌گیرد.
برای فهم بهتر می‌توانید این‌طور تصور کنید که شما پول نقد خود را در بانک سپرده می‌کنید، بانک با سپرده شما کار می‌کند.
یعنی از آن در پروژه‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌کند یا به دیگران وام می‌دهد و در عوض به شما سود تعلق می‌گیرد. به‌این‌ترتیب هم سپرده شما حفظ شده و هم سود دریافت کرده‌اید.
بیشتر بخوانید: ییلد فارمینگ چیست؟ (کسب سود با Yield-farming)
ییلد فارمرها معمولاً از پروتکل‌هایی استفاده می‌کنند که به بهینه‌ساز بازده معروف هستند و بازدهی و سود فارمرها را به حداکثر می‌رسانند.
با محبوب‌تر شدن DeFi، بسیاری از پروتکل‌ها شروع به ارائه پاداش‌های بالاتر به‌عنوان مشوق برای سهام‌داران کردند.
بااین‌حال این کار اغلب منجر به پدیدآمدن APYهایی می‌شود که ناپایدار و به طور غیرطبیعی بالا هستند و گاهی حتی به بیش از 1000% نیز می‌رسند!
هنگامی که APYها به دلیل کاهش سرمایه‌های قفل شده در پروژه کاهش می‌یابند، قیمت توکن‌ها نیز اغلب با افت شدیدی رو‌به‌رو می‌شود، زیرا کاربران برای فروش توکن عجله می‌کنند.
به‌این‌ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که افزایش میزان تقاضا برای این توکن‌ها نه به دلیل کاربردی‌بودن آن‌ها، بلکه با ارائه رقیق‌کننده‌ها (Dilutionary) پشتیبانی می‌شود.
بیشتر بخوانید: بررسی برترین پروژه‌های حوزه دیفای برای کشت سود (ییلد فارمینگ)
تفاوت بازده واقعی و پایدار (Real) با رقیق‌کننده (Dilutionary)
هنگامی می‌توانیم یک بازده را واقعی توصیف کنیم که دارای ویژگی پایداری باشد.
اگر درآمدهای پروژه میزان توکن‌های توزیع‌شده بین سهام‌داران را پوشش دهد، سرمایه خود پروژه روبه‌اتمام نمی‌رود. از نظر تئوری، اگر درآمدها ثابت بماند، پروژه می‌تواند همان APY را در شرایط واقعی به طور نامحدود حفظ کند.
بااین‌وجود گاهی شاهد صدور رقیق‌کننده‌ها هستیم. این اتفاق زمانی می‌افتد که یک پروژه، APY را به‌گونه‌ای توزیع می‌کند که در درازمدت ناپایدار است و معمولاً منجر به خالی‌شدن سرمایه و خزانه پروژه خواهد شد.
اگر درآمد پروژه افزایش پیدا نکند، حفظ همان سطح از APY غیرممکن خواهد شد. این‌چنین APYها اغلب در توکن اصلی پروژه توزیع می‌شوند، زیرا عرضه زیاد آن به‌راحتی ممکن خواهد بود.
بیشتر بخوانید: چرا نرخ سود دیفای (DeFi) اینقدر زیاد است؟!
همچنین ممکن است دارندگان توکن اقدام به فروش توکن‌ها در بازار آزاد کنند که منجر به کاهش قیمت آن‌ها می‌شود.
این کار باعث ایجاد یک دور باطل خواهد شد که در آن باید توکن‌های بومی بیشتری برای ارائه همان APY ارائه شود.
توجه داشته باشید درحالی‌که بازده واقعی ترجیحاً در توکن‌های بلوچیپ (Bluechip) ارائه می‌شود، پروژه‌هایی که توکن اصلی خود را توزیع می‌کنند نیز می‌توانند این کار را به روشی پایدار انجام دهند.
بیشتر بخوانید: Blue Chip چیست و در دنیای کریپتو چه کاربردی دارد؟
بازده واقعی (RY) چگونه به‌عنوان معیاری برای سنجش پروژه عمل می‌کند؟
معیار بازده واقعی، روشی سریع برای ارزیابی بازده پیشنهادی پروژه نسبت به درآمد آن است.
به‌این‌ترتیب می‌توانید بررسی کنید که چه مقدار از پاداش‌های پروژه، رقیق‌کننده هستند و چه مقدار توسط درآمد تأمین می‌شوند. مثال زیر می‌تواند به فهم چگونگی مؤثربودن real yield کمک کند.
فرض کنید در طول یک ماه، یک پروژه 10000 توکن خود را با قیمت متوسط 10 دلار توزیع کرده است و ارزش کل صدور آن‌ها 100000 دلار اعلام شده است.
در همین مدت، این پروژه تنها 50000 دلار درآمد داشته و این به این معناست که 50000 دلار کسری وجود دارد؛ بنابراین واضح است که APY ارائه شده به‌جای رشد واقعی به‌شدت به رقیق‌کننده وابسته است.
اگرچه در این مثال ساده، هزینه‌های عملیاتی را در نظر نگرفتیم، اما هنوز می‌توان از آن به‌عنوان یک تخمین تقریبی معقول در هنگام ارزیابی بازده استفاده کرد.
همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم ممکن است متوجه شباهت مفهومی بین بازده واقعی و سود تقسیمی سهام در بازار سهام شده باشید.
شرکتی که سود سهام را به سهام‌دارانی که از درآمد مربوطه پشتیبانی نمی‌کنند، پرداخت کند بدیهی است که ناپایدار خواهد بود.
در پروژه‌های مبتنی بر بلاک‌چین، درآمد عمدتاً از کارمزد خدمات ارائه شده به دست می‌آید.
در مورد یک بازارساز خودکار (AMM) درآمد می‌تواند حاصل از کارمزد تراکنش استخر نقدینگی باشد، درحالی‌که یک بهینه‌ساز بازده (Yield-Optimizer) ممکن است کارمزد عملکرد خود را با دارندگان توکن اختصاصی خود به اشتراک بگذارد.
چگونه از واقعی بودن بازده DeFi خود اطمینان حاصل کنیم؟
قدم اول این است که یک پروژه معتبر پیدا کنید که خدماتی قابل‌اعتماد ارائه می‌کند.
این کار بهترین نقطه شروع را برای کسب بازدهی پایدار به شما ارائه می‌دهد.
در مرحله بعد، به پتانسیل بازدهی پروژه و نحوه مشارکت دقیق خودتان نگاهی بیندازید. ممکن است لازم باشد نقدینگی را برای یک پروتکل فراهم کنید یا به استیکینگ توکن بومی پروژه در استخر نقدینگی بپردازید.
برای بسیاری از کاربران، پرداخت بازده در توکن‌های بلوچیپ به دلیل نوسانات کمتر، ترجیح داده می‌شوند.
هنگامی که یک پروژه را پیدا کردید و مکانیسم آن را فهمیدید، فراموش نکنید که بازده واقعی پروژه را بررسی کنید. در ادامه نگاهی به یک مدل بازدهی می‌اندازیم.
یک پروتکل بازارساز خودکار، بازده را به دو صورت ارائه می‌دهد:
اول به دارندگان توکن اختصاصی آن برای مثال ABC و دوم به دارندگان توکن ارائه‌دهنده نقدینگی برای مثال XYZ.
طبق طراحی، ده درصد از درآمد پلتفرم برای خزانه نگهداری می‌شود و مابقی 50/50 بین دارندگان دو توکن در استخرهای پاداش مربوطه تقسیم و پرداخت می‌شود.
طبق محاسبات، این پروژه 200000 دلار درآمد ماهانه دارد. 90000 هزار دلار به سهام‌داران در استخر جوایز ABC و 90000 دلار به سهام‌داران در استخر جوایز XYZ تعلق می‌گیرد.
می‌توانیم بازده واقعی را به‌صورت زیر محاسبه کنیم:
$200,000 – ($90,000 X 2) = $20,000
به‌این‌ترتیب 20000 دلار مازاد وجود دارد که نشان‌دهنده این است مدل بازدهی پایدار است؛ بنابراین با یک حساب سرانگشتی ساده می‌توان یک پروژه پایدار برای کسب بازدهی واقعی پیدا نمود.
آیا اتکا بر بازده واقعی، وضعیت DeFi را بهبود می‌بخشد؟
در جواب این سؤال باید بگوییم لزوماً این‌طور نیست. صدور رقیق‌کننده‌ها در گذشته برای برخی از پروژه‌ها برای جذب کاربران، موفق عمل کرده است.
به طور معمول این پروژه‌ها به‌تدریج صدور رقیق‌کننده را کاهش می‌دهند و به سمت مدل‌های پایدارتر حرکت می‌کنند.
اینکه ادعا کنیم تلاش برای ارائه بازده واقعی بهتر است و تکیه بر انتشار رقیق‌کننده‌ها کاملاً ناپایدار است، اشتباه خواهد بود. اما در درازمدت، تنها مدل‌های درآمدزا با امکان استفاده واقعی در میدان باقی خواهند ماند.
سؤالات متداول
بازده واقعی (Real Yield) در دیفای چیست؟
معیار بازده واقعی، روشی سریع برای ارزیابی بازده پیشنهادی یک پروژه دیفای نسبت به درآمد آن است.
مشخصه اصلی یک بازده واقعی چیست؟
پایداری، مشخصه‌ای است که سبب می‌شود بتوانیم بازدهی یک پروژه دیفای را واقعی در نظر بگیریم.
محاسبه real yield چه کمکی به سرمایه‌گذاران می‌کند؟
سرمایه‌گذاران می‌توانند با محاسبه بازده واقعی، امکان‌پذیری وعده‌های یک پروژه دیفای را ارزیابی کنند و بازده بلندمدت آن را بسنجند.
سخن پایانی
بازده واقعی در دیفای کمک شایانی به سرمایه‌گذاران می‌کند که مهم‌ترین آن کمک به ارزیابی بازده وعده‌داده‌شده پروژه است.
در این مقاله سعی کردم علاوه بر شرح مفهوم بازده واقعی، نحوه محاسبه آن را با مثال‌های ساده به شما آموزش دهیم.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: