چگونه استیکینگ کنیم؟ راهنمای استیک ارز دیجیتال

استیک (Staking) ارز دیجیتال به زبان ساده، یعنی ارزهای دیجیتال خود را داوطلبانه در یک پلتفرم مبتنی بر بلاکچین قفل کنیم و در مقابل این کار سود بگیریم. استیک در نگاه اول به نظر شبیه نوعی سرمایه‌گذاری است.

وقتی پول‌تان را به کسی قرض می‌دهید تا به وسیله آن کسب‌و‌کار خود را توسعه دهد و در مقابل به شما سود بدهد کاری شبیه استیکینگ انجام داده‌اید. حساب‌های پس‌انداز بلندمدت بانک‌ها تا حدودی هم رویه‌ای مشابه دارند.

اگر مقدار دارایی قفل‌شده آن‌قدر که باید بالا باشد، ممکن است به‌عنوان گره اعتبارسنج (Validator) هم انتخاب شوید. در این صورت پاداش اعتبارسنجی هم به سود استیکینگ اضافه می‌شود.

در ادامه به بررسی جزییات بیشتر استیکینگ می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم چطور از این روش برای داشتن درآمد غیرفعالاستفاده کنید. 

نکات کلیدی

• استیکینگ ارز دیجیتال به معنی قفل‌کردن دارایی در یک پلتفرم برای کسب سود است.
• پلتفرم‌های مختلف متمرکز و غیرمتمرکز، استخرهای استیکینگ (Staking Pools) خاص خود را دارند که کاربران می‌توانند با قفل‌کردن ارزهای خود در آن‌ها در سود حاصل از اعتبارسنجی (Validation) شرکت کرده و از بلاکچین موردنظر حمایت کنند.
• در برخی روش‌های استیکینگ شما تا پایان دوره، به ارز دیجیتال خود دسترسی ندارید اما در برخی، علاوه بر اینکه مالکیت شما بر ارزها در قالب یک قرار هوشمند مشخص می‌شود، هر زمان که بخواهید می‌توانید درخواست برداشت را صادر کنید.
• استیک ارز دیجیتال فرآیند ساده‌ای دارد و به همین دلیل یکی از روش‌های محبوب کسب درآمد از کریپتوکارنسی‌ها محسوب می‌شود.

استیکینگ چیست و چگونه کار می‌کند؟

استیکینگ فرآیندی است که برای تایید اعتبار تراکنش‌ها در بلاک‌چین‌های مبتنی بر اثبات سهام (PoS) به کار می‌رود.

استیک یا سپرده‌گذاری رویه ساده‌ای دارد. کاربران ارز دیجیتال خود را در یک پلتفرم استیکینگ برای مدت مشخصی قفل می‌کنند و در مقابل آن پاداش می‌گیرند.

با این کار به عملکرد بهتر بلاک‌چین کمک کرده و به نوعی از آن حمایت می‌کنند.

در بلاک‌چین‌های مبتنی بر اثبات سهام، برخلاف بلاک‌چین‌های اثبات کار (PoW) نظیر بیت‌کوین، نیازی نیست کاربران برای تبدیل شدن به گره اعتبارسنج وارد فرآیند ماینینگ شوند و هزینه گزافی برای خرید تجهیزات استخراج بپردازند.

در این روش کافیست رمزارز بومی آن بلاکچین را بخرند و آن را استیک کنند.

هر بلاک‌چین شرایط خاص خود را برای استیکینگ دارد. به عنوان مثال برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج در هر بلاکچین باید تعداد ارزهای معینی را استیک یا سپرده‌گذاری کنید.

اما سوال اینجاست که گره‌های اعتبارسنج بر چه مبنایی انتخاب می‌شوند؟ پاسخ مشخص است؛ به‌صورت تصادفی.

از بین گره‌هایی که مقدار استیک آن‌ها به اندازه کافی زیاد و مدت استیکینگ آن‌ها به قدر کافی طولانی باشد، هر بار تعدادی گره به‌صورت تصادفی به‌عنوان اعتبارسنج انتخاب می‌شوند.

گره‌هایی که حجم دارایی قفل‌شده آن‌ها از میزان اعلام‌شده توسط بلاک‌چین کمتر است نمی‌توانند اعتبارسنج شوند اما پاداش استیکینگ ارز دیجیتال خود را می‌گیرند. آن‌ها با این کار به تامین نقدینگی بلاکچین هم کمک کرده‌اند.

لازم است اشاره کنیم که معمولا افراد، دارایی‌های خود را وارد استخر استیکینگ می‌کنند و به‌نوعی سرمایه آن‌ها تجمیع می‌شود تا استخر موردنظر، شانس تبدیل شدن به گره اعتبارسنج را پیدا کند و پس از دریافت پاداش، آن را بین کسانی که استیک کرده‌اند پخش کند.

شرایط سپرده‌گذاری ارز دیجیتال

شرایط سپرده‌گذاری ارز دیجیتال در پلتفرم‌های مختلف و بلاکچین‌های متفاوت با هم فرق دارند.

در برخی باید کریپتو برای مدتی کاملا قفل شود و کاربر به آن هیچ دسترسی‌ای ندارد اما در برخی دیگر به کاربر، یک رسید یا گواهی در قالب قرارداد هوشمند داده می‌شود که می‌تواند آن را معامله کند.

در برخی پلتفرم‌ها امکان برداشت دارایی تا پایان مدت استیکینگ نیست اما در برخی دیگر کاربر هر زمان که بخواهد می‌تواند دارایی‌اش را برداشت کند. البته اینکه چه مدت طول بکشد تا به کیف پول او برگردد نیز متفاوت است.

همچنین نحوه محاسبه سود استیکینگ در پلتفرم‌های مختلف، متفاوت است.

معمولا آن‌ها کارمزد خود را با توجه به میزان استیک، مدت آن، توانایی اعتبارسنج برای انجام درست وظایفی که بر عهده دارد، تعداد کل استیک‌های انجام شده در آن پلتفرم، کارمزد تراکنش‌ها، نرخ تورم و مواردی از این دست تعیین می‌کنند.

در برخی پلتفرم‌ها این مقدار ثابت و در برخی بسته به شرایط، متغیر است. مثلا نحوه استیک اتریوم در بایننس ممکن است با سایر پلتفرم‌های استیکینگ مثل صرافی کراکن متفاوت باشد.

مزایا و معایب استیک کریپتو

استیکینگ ارز دیجیتال مزایا و محاسنی دارد که موجب محبوبیت آن شده است:

• استیک کردن یکی از روش‌های کسب درآمد غیرفعال است. با قفل کردن دارایی خود در یک پلتفرم، می‌توانید پس از مدتی سود آن را برداشت کنید. در همین راستا بخوانید:10 راه برای کسب درآمد غیرمستقیم از کریپتو!
• استیکینگ کار ساده‌ایست. تنها با داشتن یک کیف پول ارز دیجیتال یا عضویت در یک صرافی می‌توانید کار خود را شروع کنید.
• با این کار (استیک) از پروژه‌های کریپتویی محبوب خود حمایت می‌کنید و همچنین سطح امنیت و قابلیت بلاکچین برای تایید تراکنش‌ها را بالاتر می‌برید.

استیک ارز دیجیتال با اینکه یکی از راحت‌ترین روش‌های کسب درآمد از کریپتو است و طرفداران زیادی دارد اما با معایبی نیز همراه است که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

• در برخی پلتفرم‌ها وقتی رمزارز خود را استیک کنید دیگر نمی‌توانید برای مدتی طولانی به آن دست بزنید. ممکن است در این مدت قیمت کریپتو به‌شدت افت کند اما شما قادر به فروش آن نیستید.
• فروش گواهی استیکینگ به اشخاص دیگر دشوار است. در واقع خریدار آن‌ها به‌سختی پیدا می‌شود.
• اگر قیمت کریپتوی شما افت زیادی کند ممکن است حتی سود استیکینگ هم ضررهایتان را پوشش ندهد.
• اگر در یک فرآیند جمعی مثلا در یک استخر استکینگ، ارز خود را قفل کرده باشید تا یک گره به‌عنوان اعتبارسنج انتخاب شود، اگر این گره اشتباهی کند و جریمه شود، آن جریمه شامل دارایی شما هم می‌شود.
• وقتی درخواست برداشت ارز دیجیتال خود را به پلتفرم استکینگ می‌دهید نمی‌توانید همان لحظه آن را معامله کنید.
• همیشه امکان هک شدن و نفوذ به استخرهای استیکینگ ارز دیجیتال وجود دارد.
• اگر استخر استیک دچار مشکل نرم‌افزاری شود ممکن است دارایی شما از بین برود.
• سود استیک اغلب ارزهای معتبر و معروف مانند تتر و اتریوم کمتر از سود بانکی یا تورم در ایران است؛ بنابراین ممکن است این کار جذابیت چندانی برای کاربران ایرانی نداشته باشد.

اگر همچنان مردد هستید، معایب استیک ارز دیجیتال را به‌طور مفصل‌تر بخوانید.

انواع روش‌های استیکینگ

استیکینگ به سه شکل انجام می‌شود:

• استیکینگ سخت یا اعتبارسنج (Hard or Validator)

در این حالت، ارزها برای مدت مشخصی در پلتفرم قفل می‌شوند و کاربر تا پایان این دوره، به آن‌ها دسترسی ندارد.

پاداش این نوع استیکینگ نسبت به انواع دیگر بیشتر است و هرقدر مدت استیک بیشتر شود سود هم بیشتر می‌شود.

• استیکینگ نرم یا نقدینگی (Soft or Liquidity)

در این نوع استیکینگ نیز کاربر پس از شروع فرآیند، به دارایی خود دسترسی ندارد و نمی‌تواند از آن‌ها استفاده کند.

اما تفاوت آن با استیکینگ سخت این است که نیاز نیست تا پایان مدت منتظر بماند و هرگاه که بخواهد می‌تواند درخواست کنسل شدن استیکینگ و برداشت دارایی خود را بدهد.

در این نوع استیکینگ، به شخص یک رسید می‌دهند که نشان‌دهنده دارایی‌های اوست و می‌تواند به‌جای ارزهای خود، آن را معامله کند.

• استیکینگ سرد یا آفلاین (Cold or Offline)

این نوع استیکینگ تفاوتی با دو نوع قبلی ندارد فقط از کیف پول‌های سخت‌افزاری برای انجام استیک استفاده می‌شود.

تا زمانی که کیف پول به استخر متصل باشد، پاداش دریافت می‌کنید و زمانی که دسترسی ولت خود را از استخر قطع کنید، پاداش‌ها نیز متوقف می‌شوند.

عوامل اثرگذار بر میزان سود استیکینگ

فاکتورهای مختلفی بر میزان سودآوری استیکینگ ارز دیجیتال اثر می‌گذارند:

• ارز دیجیتالی که برای استیکینگ انتخاب کرده‌ایم
• شرایط موجود؛ مثلا میزان تقاضا و نیاز به آن بلاکچین
• روش به‌کاررفته برای استیکینگ
• نرخ سود سالیانه‌ای که پلتفرم یا صرافی پیشنهاد می‌کند
• مدت زمان استیکینگ

آموزش استیک ارز دیجیتال در پلتفرم‌های مختلف

استیک ارز دیجیتال روش‌های مختلفی دارد.

می‌توانید خودتان اعتبار سنج شوید (به‌صورت انفرادی سخت‌افزار و نرم‌افزار لازم را فراهم کنید، مقدار سرمایه لازم برای تبدیل شدن به یک گره اعتبارسنج را تهیه کنید و به‌صورت مستقیم به بلاکچین متصل شده و استیک کنید).

مثلا برای تبدیل شدن به یک ولیدیتور در شبکه اتریوم باید 32 توکن ETH داشته باشید.

اما راه‌های دیگری هم مثل استیکینگ در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز، پلتفرم‌های دیفای و استخرهای استیکینگ وجود دارد.

برخی کیف پول‌های ارز دیجیتال مانند تراست ولت نیز این امکان را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند.

برای استیکینگ ارز دیجیتال ابتدا باید یک بلاک‌چین اثبات سهام معتبر انتخاب کنید. اتریوم، کاردانو، سولانا، آوالانچ و پولکادات نمونه‌ای از این بلاک‌چین‌ها هستند.

انتخاب بهترین و پرسود ترین ارز دیجیتال برای استکینگ، بستگی به شرایط شما دارد، به عنوان مثال مدت زمانی که می‌توانید در فرآیند استیکینگ مشارکت کنید یکی از فاکتورهای تعیین کننده است.

 پس از انتخاب شبکه موردنظر، باید ارز بومی آن را خریداری کنید. مثلا برای استیکینگ در اتریوم باید ETH و برای کاردانو، ADA داشته باشید.

اکنون برای استیک در ولت باید رمزارزهای خریداری‌شده را به کیف پول ارز دیجیتال خود انتقال دهید. کیف پول شما باید از بلاکچینی که می‌خواهید در آن سپرده‌گذاری کنید پشتیبانی کند؛ مثلا متامسک از اتریوم پشتیبانی می‌کند.

برخی از صرافی‌های بزرگ مثل بایننس یا کراکن، اپکس یا MEXC، امکان استیکینگ را ارائه می‌دهند. بااین‌حال عضویت در برخی از این صرافی‌ها برای کاربران ایرانی دشوار است.

علاوه بر صرافی‌ها، در بین پلتفرم‌های استیکینگ ارز دیجیتال (که صرافی نیستند) نیز می‌توانیم به Figment، EverStake و BlockDaemon اشاره کنیم.

در برخی از این پلتفرم‌ها سود استیک بیشتر است و هر زمان که بخواهید می‌توانید دارایی خود را برداشت کنید. البته گاهی چند روز طول می‌کشد تا به کیف پولتان برگردد.

معمولا رویه کار به این شکل است که با عضویت در این پلتفرم‌ها، کیف پول ارز دیجیتال خود را به آن کانکت می‌کنید، مقدار رمزارزی که می‌خواهید استیک کنید و مدت آن را بر حسب پلن‌هایی که در پلتفرم وجود دارد انتخاب کرده و آن را تایید می‌کنید. به همین راحتی استیکینگ شروع می‌شود.

اگر پلتفرمی که برای استیکینگ ارز دیجیتال انتخاب می‌کنید یک پلتفرم مالی غیرمتمرکز مثلا یک صرافی غیرمتمرکز باشد که خدمات دیفای ارائه می‌کند، برای آن از عبارت دیفای استیکینگ نیز استفاده می‌شود.

در این پلتفرم‌ها می‌توان توکن‌های دیفای را نیز استیک کرد. به این ترتیب دارایی در یک قرارداد هوشمند در بلاک‌چین قفل‌شده و کاربر پاداش می‌گیرد. از بین این پلتفرم‌ها می‌توانیم به Cake DeFi و DeFi Swap اشاره کنیم.

استیکینگ در کیف پول‌های کریپتو نیز روال مشابهی دارد. با انتخاب کریپتوی موردنظر و مقدار آن، فرآیند استیکینگ را شروع می‌کنیم.

در نهایت ما استیکینگ در صرافی غیرمتمرکز Apex، صرافی متمرکز MEXC و کیف پول تراست ولت را به دلیل عدم نیاز به احراز هویت برای کاربران ایرانی پیشنهاد می‌کنیم.

در ادامه روش گام به گام استیکینگ در هر یک از این پلتفرم‌ها را توضیح می‌دهیم:

آموزش استیکینگ در صرافی Apex

در ادامه نحوه شروع استیکینگ در صرافی غیرمتمرکز Apex را می‌بینید.

امکان استیک چندین توکن مختلف در این صرافی وجود دارد و روند کار کاملا ساده است. کافیست وارد صفحه استیکینگ صرافی اپکس شوید و کیف پول خود (مثلا متامسک) را به آن متصل کنید.

با این کار در کادر سمت چپ می‌توانید با فشردن دکمه stake روند استیکینگ را شروع کنید و اگر قبلاً این کار را انجام داده اید با استفاده از کادر سمت راست، دستور برداشت را صادر می‌کنید.

در مقاله دیگری به‌طور کامل به بررسی و آموزش کار با صرافی Apex پرداختیم.

 با فشار دادن دکمه Stake فرم زیر به نمایش درمی‌آید.

در کادر بالا توکن موردنظر برای استیکینگ و در کادر پایین مقدار آن را مشخص کرده و تایید می‌کنید. توکن از کیف پول شما به استخر منتقل می‌شود.

میزان پاداش استیکینگ به صورت روزشمار است و بر اساس سه فاکتور تعیین می‌شود:

• میزان توکن سپرده‌شده
• زمان و مدت استیکینگ
• امتیاز مشارکت P2E (Trade-to-Earn) که به میزان فعالیت شما در این صرافی بستگی دارد

پاداش در قالب توکن USDC پرداخت می‌شود و برداشت آن به صورت هفتگی است.

آموزش استیکینگ در صرافی MEXC

اگر بخواهید توکن‌های متنوع‌تری را استیک کنید می‌توانید از صرافی MEXC استفاده کنید. وارد بخش استیکینگ صرافی MEXC شوید، توکن مورد نظر خود را انتخاب کرده و استیکینگ را شروع کنید.

همان‌طور که در تصویر می‌بینید دو گزینه Saving و Simple Earn وجود دارد. تفاوت آن‌ها در این است که Simple Earn استیکینگ با زمان ثابت است و تا وقتی زمان آن نرسیده نمی‌توانید دارایی خود را برداشت کنید.

قبلا این دو بخش با نام Fixed staking و Flexible Staking شناخته می‌شدند اما MEXC اخیرا رابط کاربری خود را به‌روز کرده است.

با کلیک روی دکمه Stake now صفحه‌ای نمایش داده می‌شود که شرایط استیکینگ ارز دیجیتال را توضیح داده. اگر قبلا لاگین نکرده باشید باید روی دکمه Login کلیک کنید.

بررسی و آموزش کار با صرافی Mexc را اینجا بخوانید.

اگر قبلا وارد شده باشید این دکمه به Confirm and Stake تغییر می‌کند. به خاطر داشته باشید قبل از شروع فرآیند استیک باید در کیف پول خود سرمایه کافی از توکن مورد نظر را داشته باشید.

در مرحله بعد با مشخص کردن مقدار و مدت زمان استیکینگ فرآیند سپرده‌گذاری آغاز می‌شود.

اگر نوع Saving را انتخاب کرده باشید می‌توانید هر زمان که بخواهید درخواست برداشت دهید در غیر این صورت باید تا پایان مدتی که پلتفرم اعلام می‌کند منتظر بمانید تا بتوانید برداشت کنید.

آموزش استیکینگ در کیف پول تراست والت

رمزارزهای مختلفی را می‌توان در تراست ولت استیک کرد؛ از جمله الگوراند، کازماس و بایننس. برای این کار کافیست وارد اپلیکیشن کیف پول خود شوید و قسمت Discover را انتخاب کنید.  

در گام دوم یکی از دارایی‌ها را برای استیکینگ انتخاب کنید یا اینکه روی علامت فلش کلیک کنید تا گزینه‌های بیشتر استیکینگ را ببینید.

در گام سوم پس از انتخاب ارز مورد نظر گزینه Stake را انتخاب کنید. مثلا در تصویر زیر BNB را انتخاب کرده‌ایم.

در نهایت با انتخاب جزییات استیکینگ ارز دیجیتال نظیر مقدار ارز مورد نظر، فرآیند سپرده‌گذاری را تایید و شروع کنید.

به خاطر داشته باشید به دلیل اینکه بازار کریپتو پرنوسان است بهتر است برای گرفتن بهترین نتیجه روی بهترین و معتبرترین ارزهای بازار برای استیکینگ سرمایه‌گذاری کنید.

اسلشینگ یا جریمه در استیکینگ چیست؟

اسلشینگ (Slashing) مکانیسم جریم در بلاکچین‌های مبتنی بر اثبات سهام است.

اعتبارسنج‌هایی که در کار بلاکچین اخلال ایجاد کنند یا الزامات لازم را رعایت نکنند و در نتیجه باعث آسیب به شبکه شوند، جریمه و مجازات می‌شوند.

با در نظر گرفتن جریمه، از سوءرفتار گره‌ها جلوگیری می‌شود و شبکه هیچ‌گاه از کار نمی‌افتد. همچنین امکان دوبار خرج کردن ارز دیجیتال در یک تراکنش نیز از بین می‌رود یعنی اعتبارسنج نمی‌تواند همزمان دو بلاک را تایید کند.

در فرآیند اسلشینگ وقتی یک گره، مخرب قلمداد شود بخشی از دارایی که به‌عنوان وثیقه قرار داده بود را از دست می‌دهد.

به‌این‌ترتیب سودی که در ادامه به دست می‌آورد هم کمتر می‌شود. حتی گاهی مقدار این جریمه آن‌قدر بالاست که باعث ضرر آن کاربر می‌شود.

اسلشینگ موجب ایجاد انگیزه برای عملکرد درست نودهای شبکه می‌شود تا بی‌وقفه کار کنند و پاداش بگیرند. در‌عین‌حال به تشخیص مهاجمان و عاملان مخرب نیز کمک می‌کند.

برای اینکه در فرآیند استیکینگ با این مشکل مواجه نشویم بهتر است از نرم‌افزارهای به‌روز و مطمئن استفاده کنیم، وارد استخرهای امن و مطمئن شویم و نیز همیشه برای لحظات پیش‌بینی‌نشده مثل مشکلات اضطراری برنامه‌ها آمادگی داشته باشیم.

تفاوت هولد کردن و استیکینگ ارز دیجیتال

هولد کردن (Holding) به معنی خرید ارز دیجیتال و نگهداری آن برای مدت طولانی است.

این استراتژی به خرید کریپتو در قیمت‌های پایین و نگهداری آن تا زمان افزایش قیمت اشاره دارد، به‌طوری‌که سود خوبی به سرمایه‌گذار بدهد.  

در فرآیند هولد کردن، سرمایه‌گذار هیچ مشارکتی در اعتبارسنجی تراکنش‌ها و اضافه کردن بلوک جدید به بلاکچین ندارد. در مقاله دیگری به این موضوع اشاره کردیم که چگونه هولدر (Holder) بهتری در ارزهای دیجیتال باشیم؟

به‌این‌ترتیب هولد کردن و استیکینگ تفاوت‌هایی دارند که 14 مورد آن را در ادامه بررسی می‌کنیم:

• فرآیند: همان‌طور که اشاره کردیم هولد کردن به معنی خرید و نگهداری ارز در یک کیف پول (غالبا آفلاین) برای مدتی طولانی است تا هرگاه ارزش آن بالا رفت، کریپتوها را بفروشند و سود کنند. در این فرآیند هیچ پاداشی وجود ندارد.

اما در استیکینگ ارز دیجیتال، رمزارزها در یک پلتفرم مثل کیف پول صرافی قفل می‌شوند تا سود دریافت کنند. در این مدت دارایی قفل می‌شود یعنی سرمایه‌گذار نمی‌تواند آن‌ها را معامله کند.

• سوددهی: معمولا بازده هولدینگ به اندازه استیکینگ نیست. این مقدار به مدت سرمایه‌گذاری و کریپتو هم بستگی دارد.

در یک بازه زمانی حدودا یک‌ساله، استیکینگ سود بیشتری نسبت به هولد کردن می‌دهد و با افزایش قیمت کریپتو ارزش سود استیک هم بیشتر می‌شود.

• میزان نوسان: نوسان هر دو روش باهم فرق دارند. در حالت ایده‌آل، استیک کردن در معرض نوسان بیشتری است بخصوص که اکثر استیکینگ‌ها روی بلاکچین اتریوم انجام می‌شود و تحت تاثیر نوسان قیمت اتر هستند.

اتر در مقایسه با بیت‌کوین نوسانات بیشتری دارد که می‌تواند مثل یک شمشیر دولبه عمل کند.

• انتخاب دارایی: انتخاب دارایی باید براساس هدف بلندمدت خودتان و هدف بلندمدت پروژه باشد.

وقتی می‌خواهید آلت‌کوینی را انتخاب کنید که به اتریوم و بیت‌کوین وابسته نیست باید تحقیقات بیشتری از نظر میزان ارزش و پایداری آن در طول زمان انجام دهید.

• امنیت: امنیت یکی از مهم‌ترین ابعاد تفاوت استیکینگ و هولدینگ است. معمولا کاربران برای هولد کردن از کیف پول سخت‌افزاری و بسیار امن استفاده می‌کنند. آن‌ها می‌خواهند کنترل کامل دارایی در دست خودشان باشد.

اما کسانی که استیک می‌کنند از کیف پول‌های نرم‌افزاری استفاده می‌کنند و این یعنی میزان امنیت و کنترل، کمتر است. همچنین خطر هک و دزدی وجود دارد.

• شرایط: هولدینگ در بلندمدت به نتیجه می‌رسد. اکثر هولدرها کریپتوی خود را برای مدت 10 سال یا بیشتر نگه می‌دارند تا سود زیادی به دست آورند.

اما استیکینگ ارز دیجیتال فرآیندی کوتاه‌مدت است و کاربران به دلیل تورمی که وجود دارد دارایی خود را برای بلندمدت نگه نمی‌دارند چون پتانسیل افزایش ارزش آن‌ها کاهش یافته و حتی ممکن است به‌جای سود، ضرر کنند.

• اضافه شدن به کوین‌ها: وقتی توکنی را هولد می‌کنیم تعداد آن‌ها تغییری نمی‌کند مگر اینکه سرمایه‌گذار، مقدار بیشتری از آن کریپتو بخرد و او فقط در صورتی سود می‌کند که قیمت آن دارایی بیشتر شود.

اما وقتی استیکینگ خاتمه یابد، حجم دارایی بیشتر شده است. اما این‌که چه تعداد بیشتر شود به مکانیسم پاداش پلتفرم بستگی دارد.   

• پویایی اقتصادی: هولد کردن شبیه از چرخه خارج کردن توکن موردنظر است چرا که شما آن را نگه می‌دارید و برای مدتی طولانی معامله نمی‌کنید.

اما در استیکینگ، این مدت کوتاه‌تر است و رمزارزها سریع‌تر به چرخه برمی‌گردند.

• ریسک امنیتی: گرچه به نظر می‌رسد استیکینگ ارز دیجیتال بازده بیشتری نسبت به هولد کردن دارد اما ریسک امنیتی این روش بالاتر است.

چراکه امنیت دارایی شما به امنیت کیف پول و پلتفرمی که در آن استیک کرده‌اید وابسته است. در واقع در استیک کنترل کامل بر اوضاع ندارید.

• مهم بودن نوسانات در استیکینگ: وقتی یک کریپتو را هولد می‌کنید دیگر مهم نیست که قیمت آن در کوتاه‌مدت چه تغییری می‌کند. بنابراین لازم نیست مدام در حال چک کردن نمودار قیمت باشید.

با این حال نوسانات، تاثیر بیشتری بر استیکینگ دارد که البته گاهی باعث بیشتر شدن سود آن می‌شود.

• استرس بیشتر: هولد کردن استرس کمتری در مقایسه با استیکینگ دارد. چون برای مدتی طولانی بدون درگیر بودن با اخبار بازار، سرمایه‌گذاری کرده‌اید. اما در استیک احتمالا با استرس بیشتری درگیر خواهید بود.
• محدودیت انتخاب: برای انتخاب توکنی که می‌خواهید هولد کنید هیچ محدودیتی ندارید. اما فقط ارزهایی که مبتنی بر اثبات سهام هستند قابلیت استیکینگ دارند. چراکه در فرآیند تایید اعتبار تراکنش‌ها شرکت داده می‌شوند.

• حق رای: وقتی استیک می‌کنید، چون این ارزها مبتنی بر اثبات سهام هستند با خرید هر ارز یک حق رای به‌دست می‌آورید. هرقدر تعداد آن‌ها بیشتر باشد حق رای بیشتری دارید. این اتفاق در هولدینگ نمی‌افتد.
• هولدرها معمولا روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری می‌کنند: چراکه این کریپتو قدیمی‌ترین ارز است و تاکنون عملکرد بسیار خوبی داشته است. اما در فرآیند استیکینگ ارز دیجیتال می‌توان طیف متفاوتی از ارزها را مدنظر قرار داد.    

تفاوت ییلدفارمینگ و استیکینگ ارز دیجیتال

شاید این دو مفهوم به دلیل اینکه هر دو دارای پاداش هستند مشابه به نظر برسند.

اما استیکینگ فرآیند سپرده‌گذاری در یک پلتفرم اثبات سهام و مشارکت در اعتبارسنجی تراکنش‌هاست و در مقابل، ییلدفارمینگ (Yield Farming) به معنی سپرده‌گذاری در یک پلتفرم دیفای و مشارکت در خدمات مالی مثل وام‌دهی است.

در واقع کسانی که وارد یلدفارمینگ می‌شوند کار تامین نقدینگی را انجام می‌دهند و در مقابل سود می‌گیرد. در‌عین‌حال این روش تشابه‌ زیادی با استیکینگ هم دارد.

در ییلدفارمینگ دارایی‌ها در استخرهای نقدینگی مبتنی بر قراردادهای هوشمند قفل می‌شوند و به کسانی که تقاضای دریافت رمزارز، مثلا برای مارجین تریدینگ دارند ارائه می‌گردد.

حضور آن‌ها برای ادامه حیاط پلتفرم‌های دیفای و صرافی‌های غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) حیاتی است و در مقابل به‌صورت سالیانه سود می‌گیرند.

این پلتفرم‌ها با تکیه بر قراردادهای هوشمند و بازارسازهای خودکار (AMM) کار می‌کنند.

از مهم‌ترین تفاوت‌های یلدفارمینگ و استیکینگ ارز دیجیتال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مکانیسم: ییلدفارمینگ از استیکینگ پیچیده‌تر است. کاربر باید توکن و پلتفرم دیفای را انتخاب کند و میزان سود او به مقدار سپرده‌اش بستگی دارد. معمولا کاربران برای دریافت سود بیشتر از یک پلتفرم به پلتفرم دیگری می‌روند و این می‌تواند هزینه کارمزدهای آن‌ها را بالا ببرد.

اما استیکینگ فرآیند ساده‌تری دارد. سرمایه‌گذاران باید استخر موردنظر را پیدا کرده و دارایی‌شان را برای مدتی در آن بگذارند و در مقابل پاداش می‌گیرند. آن‌ها نمی‌توانند محل سرمایه‌گذاری خود را مکررا و سریع تغییر دهند.

• میزان ریسک: از آنجایی که ییلد فارمینگ بر حفظ تعادل بین ارزش یک جفت دارایی متکی است، اگر ارزش یکی از جفت‌ها به‌شدت کاهش پیدا کند، کاربر دچار ضرر زیادی می‌شود (ضرر ناپایدار یا impermanent loss). همچنین خطر راگ پول یا هک نیز در قراردادهای هوشمند وجود دارد.

اما در استیکینگ ارز دیجیتال با خطر ضرر ناپایدار مواجه نیستیم و مهم‌ترین ریسک، هک شدن و کاهش قیمت دارایی است. در استیکینگ حتی اگر قیمت تا حد مشخصی کاهش یابد، ضرر وارده با سود دریافتی جبران می‌شود و نتیجه کلی، بهتر است.

• مزایای متفاوت: ییلدفارمینگ گرچه پیچیده‌تر و ریسکی‌تر است اما سود بیشتری دارد که اگر سرمایه‌گذار، فعالیت خوبی داشته باشد می‌تواند تا 100 درصد یا بیشتر هم برسد. برای این کار سرمایه‌گذاران باید به ترند بازار توجه کرده و بین استخرها سوییچ کنند.

اما استیکینگ سود سالیانه کمتر و معمولا ثابتی دارد و کاربران این سود را پس از اتمام دوره دریافت می‌کنند. همچنین نیازی نیست در مدت استیکینگ، به بررسی سایر استخرها یا محل‌های مناسب دیگر برای سرمایه‌گذاری بپردازید.

یک استخر یا پلتفرم را انتخاب می‌کنند و تا پایان دوره با آن هستید. این روش برای افرادی که وقت کافی برای جستجو و معامله ندارند مناسب است.

• بازه زمانی: مدت زمان سرمایه‌گذاری در ییلدفارمینگ منعطف‌تر از استیکینگ است چون نیازی به قفل کردن نیست و کاربران همیشه می‌توانند دارایی خود را برداشت کنند.

بنابراین در کوتاه‌مدت نسبت به استیکینگ سودآورتر است و در بلندمدت نیز با انتخاب استخرهای درست و سوییچ کردن بین آن‌ها سود خوبی می‌دهد.

در مقابل، گرچه گاهی برخی پلتفرم‌ها سود روزشمار برای استیکینگ ارز دیجیتال می‌دهند اما مقدار آن خیلی کم است. چون مقدار سود سالیانه استیکینگ در مقایسه با ییلد فارمینگ پایین‌تر است.

اما در بلندمدت اگر به هولد کردن توکن‌ها متعهد باشید و سود بیشتری نسبت به یلدفارمینگ می‌گیرید. اما درعین‌حال خطر نوسان قیمت هم وجود دارد.

• تورم: در استیکینگ و سرمایه‌گذاری روی توکن‌های اثبات سهام، سودی که سرمایه‌گذار می‌گیرد ناشی از انتشار توکن جدید است.

بنابراین با استیکینگ ارز دیجیتال، حداقل سودی که می‌گیرید متناسب با میزان تورم آن دارایی است. اگر استیکینگ نکنید، با کاهش قیمت، ارزش دارایی شما بیشتر از تورم کاهش می‌یابد.

• کارمزد تراکنش: ییلدفارمرها نگرانی بیشتری بابت کارمزدها دارند چراکه با سوییچ کردن بین استخرها هربار باید کارمزد بدهند. گاهی آن‌ها مجبورند از استخری با سود بیشتر چشم بپوشند تا هزینه خود را کاهش دهند.

سوالات متداول

جمع‌بندی

استیکینگ یکی از پرطرفدارترین روش‌های کسب درآمد غیرفعال از ارزهای دیجیتال است.

افراد زیادی هستند که وقت ترید کردن و پیگیری نوسانات بازار را ندارند و ترجیح می‌دهند کریپتوهای خود را برای مدتی طولانی در جایی بگذارند که به آن‌ها سود دهد.

کسانی که دید بلندمدت دارند و نوسانات کوتاه‌مدت بازار برایشان مهم نیست، بیشتر از استیکینگ استقبال می‌کنند.

در این مطلب سعی کردیم هر آنچه که برای کسب درآمد از فرآیند استیک یا سپرده‌گذاری ارز دیجیتال نیاز دارید را به شما انتقال دهیم.