کلاستر فیبوناچی چیست و چگونه کار می‌کند؟

وقتی صحبت از تحلیل تکنیکال می‌شود، ابزار‌های فیبوناچی نقش مهمی در تشخیص روند و سطوح قیمتی ایفا می‌کنند.

کلاستر فیبوناچی (Fibonacci Cluster) شامل مجموعه‌ای از سطوح ریتریسمنت (Retracement) یا اکستنشن (Extension) نزدیک به نوسانات قیمتی است که در هنگام استفاده همزمان یک ناحیه قیمتی دور هم جمع می‌شوند.

تئوری پشت کلاستر فیبوناچی این است که اگر چندین اکستنشن فیبوناچی یا سطوح ریتریسمنت نزدیک یک قیمت جمع شوند، آن قیمت احتمالا یک ناحیه مهم حمایت و مقاومت است و شما به عنوان یک تریدر می‌توانید از این ناحیه برای معاملات خود بهره بگیرید.

برای شروع آموزش تحلیل تکنیکال کلیک کنید!

کلاستر فیبوناچی چگونه کار می‌کند؟

فیبوناچی ریتریسمنت و اکستنشن‌ها درصد‌های نوسان قیمت هستند که ناحیه‌های حمایت و مقاومت بالقوه‌ای که در آینده شاهد آن خواهیم بود را برای ما ترسیم می‌کنند. 

سطوح ریتریسمنت فیبوناچی شامل 23.6%، 38.2%، 61.8% و 78.6% هستند. با این حال گاهی سطح 50% نیز استفاده می‌شود. در این حالت اگر یک تریدر بخواهد با استفاده از ابزار Fibonacci Retracement در کلاستر فیبوناچی، نوسان قیمت را از 10$ به 20$ ترسیم کند، 50% آن 15$ خواهد بود. 

در مثال بالا، ناحیه 15$ به ما می‌گوید قیمت دارایی مورد نظر در یک روند صعودی یا نزولی ممکن است به این سطح پولبک بزند.

در طرف دیگر اکستنشن فیبوناچی به ما می‌گوید یک قیمت در جهت بالا یا پایین تا چه میزان پس از یک پولبک حرکت خواهد کرد. سطوح رایج اکستنشن در کلاستر فیبوناچی شامل 61.8%، 100%، 161.8%% 200% و 261.8% هستند.

نقش و اهمیت Fibonacci Cluster در اینجا نمایان می‌شود، زمانی که یک تریدر سطوح اکستنشن و ریتریسمنت را در سوئینگ‌های مختلف قیمتی ترسیم کند، ناحیه قیمتی پر برخورد به عنوان منطقه مهم تلقی خواهد شد.

برای دریافت نتیجه بهتر، یک تریدر ممکن است از نمودار قیمتی هفتگی، روزانه و ساعتی برای ترسیم سطوح بهره ببرد.

بیشتر بخوانید: تحلیل سطوح فیبوناچی اصلاحی در نمودار قیمت

زمانی که چندین سطوح فیبوناچی بر روی نمودار به صورت همزمان رسم شوند، برخی از کلاستر فیبوناچی در نزدیکی یک محدوده قیمتی خاص کنار هم جمع می‌شوند. این موضوع نشان دهنده اهمیت زیاد آن ناحیه مذکور است که تریدر باید در هنگام تحلیل قیمت به آن توجه کند.

در روند‌های صعودی و نزولی این ناحیه می‌تواند به عنوان سطوح حمایت یا مقاومت عمل کند و تریدر با تکیه به آن معاملات خود را پیش ببرد. به طور کلی اگر قیمت سهام یا ارز دیجیتال مورد نظر در روند نزولی قرار داشته باشد، کلاستر فیبوناچی به ما می‌گوید، قیمت دارایی برای حرکت بعدی خود در یک ناحیه خاص توقف خواهد کرد. 

در این شرایط، تریدر قیمت دارایی را زیر نظر می‌گیرد، اگر قیمت در ناحیه اشاره شده در کلاستر فیبوناچی متوقف شد و پس از آن دوباره سقوط کرد، تریدر وارد پوزیشن شورت خواهد شد. البته دریافت سایر تاییدیه‌ها اهمیت زیادی دارد و نباید صرفا به یک روش دریافت سیگنال تکیه کرد.

مثالی از نحوه استفاده کلاستر فیبوناچی در معاملات

در این مثال دو ابزار ریتریسمنت فیبوناچی وجود دارد که ابزار اول بر روی چارت روزانه سهام شرکت اپل (AAPL) اعمال شده است.

با توجه به چارتی که در ادامه مشاهده می‌کنید، ریتریسمنت فیبوناچی اول، سطوح پولبک را براساس حرکت قیمت نزدیک 140$ تا 215$ به ما نشان می‌دهد. ریتریسمنت دوم نیز برای ترسیم سطوح پولبک برپایه قیمت 170$ تا 215$ استفاده شده است. 

در نمودار بالا، زمانی که قیمت سهام اپل با 215$ برخورد می‌کند، نمی‌تواند از آن عبور کند که در نتیجه آن یک موج کاهشی شکل می‌گیرد. در این وضعیت یک فیبوناچی اکستنشن بر روی موج نزولی و اولین پولبک ترسیم می‌شود. این اکستنشن به ما می‌گوید موج نزولی بعدی تا چه مقدار قیمت را به پایین می‌کشد. 

وقتی از نمای دورتر به این چارت نگاه کنیم، یک کلاستر فیبوناچی در آن مشاهده می‌شود که در ناحیه قیمتی 180$ و 170$ شکل گرفته است. هر سطح فیبوناچی تقریبا به این قیمت‌ها نزدیک هستند.

اکنون با دنبال کردن قیمت سهام خواهیم دید که موج نزولی در ناحیه 170.27$ متوقف شده است که نشان دهنده سطح حمایت بالقوه کلاستر فیبوناچی است.

اما سوال اصلی این است شما به عنوان یک تریدر باید چه کار کنید؟ تریدرهایی که از کلاستر فیبوناچی بهره می‌برند معمولا این ناحیه‌ها را زیر نظر می‌گیرند. در نمودار بالا، ناحیه 170$ یک فرصت مناسب برای ورود به معامله لانگ (Long) است. البته انتظار برای دریافت تاییدیه در جهت پیش بینی شده توصیه می‌شود و نباید عجله کنید.

به مثال بالا دقت کنید، قیمت سهام در ناحیه 180$ که یک محدوده کلاستر فیبوناچی محسوب می‌شود توقف نکرد و به جای آن به سقوط خود ادامه داد. دقیقا در ناحیه 170$ قیمت روند چرخشی خود را آغاز کرد که با مشاهده آن و بسته شدن کندل، می‌توان از این فرصت بهره برد. 

برای تعیین حد ضرر (Stop loss) از پایین‌ترین کندل Low استفاده کنید. در حالت معامله Short نیز توجه به Swing High برای تعیین حد زیان مفید است.

بیشتر بخوانید: حد سود و ضرر (SL & TP) چیست و چگونه آن‌ها را تعیین کنیم؟

تفاوت بین ناحیه تثبیت و کلاستر فیبوناچی چیست؟

در تحلیل تکنیکال وقتی صحبت از کلاستر فیبوناچی می‌شود، منظور محلی است که قیمت متوقف می‌شود یا در آینده دچار چرخش خواهد شد.

ناحیه تثبیت (Consolidation) محلی است که قیمت متوقف می‌شود و به صورت خنثی و بدون جهت حرکت خاصی به حرکت خود ادامه می‌دهد.

البته حرکت‌های کوتاه قیمتی در یک رنج مشخص نیز شامل تثبیت می‌شود. تثبیت ممکن است نزدیک ناحیه کلاستر فیبوناچی رخ دهد یا در نمودار هر جایی شاهد آن باشیم. 

برخی از تریدر‌ها از الگوهای کوچک ایجاد شده در ناحیه تثبیت بهره می‌برند. حتی بریک اوت‌های این ناحیه سود‌های زیادی برای تریدر‌ها به دنبال دارد. 

محدودیت‌های استفاده از کلاستر فیبوناچی چیست؟

در بازار‌های مالی هیچ اندیکاتوری نتایج مطلق به ما نشان نمی‌دهد و این مسئله در مورد کلاستر فیبوناچی نیز صدق می‌کند.

کلاستر‌ها همیشه بیانگر مناطق مهم یا نقاط چرخشی بر روی نمودار نیستند. گاهی قیمت سهام یا ارز دیجیتال بدون توجه به این نواحی به حرکت خود ادامه می‌دهد.

البته در این حالت نیز تریدری که از ابزار فیبوناچی استفاده می‌کند متوجه خواهد شد که قیمت در حال حرکت به سمت سطح بعدی فیبوناچی است و باید منتظر واکنش آن در این ناحیه باشد.

یکی از نقد‌های مهمی که بسیاری از تریدر‌های حرفه‌ای نسبت به کلاستر فیبوناچی دارند این است که وقتی از چندین ریتریسمنت و اکستنشن همزمان استفاده کنیم، قیمت سهام بالاخره در یکی از این نقاط توقف خواهد کرد. از این رو اعتبار سیگنال‌های کلاستر فیبوناچی همیشه قابل اتکا نیستند.

برای حل این مشکل، ما باید در هنگام استفاده از ابزار‌های فیبوناچی به ناحیه‌هایی دقت کنیم که بیشترین قدرت را دارند.

نکته دیگر برای اطمینان از نواحی این است که پس از مشاهده کلاستر‌های فیبوناچی، برای دریافت تاییدیه از جهت پیش بینی شده قیمت، باید منتظر بمانیم. توجه به این اصل و استفاده از سایر اندیکاتور‌ها یا پرایس اکشن می‌تواند شما را از فاجعه نجات دهد. 

مشکل دیگر در هنگام کار با کلاستر فیبوناچی در نحوه رسم سطوح آن است. برخی از تریدر‌ها این سطوح را براساس High و Low قیمت رسم می‌کنند در حالی که برخی دیگر، قیمت‌های بسته شدن کندل را با ترکیبی از روش کف و سقف در نظر می‌گیرند. 

این موضوع باعث شده تا کلاستر فیبوناچی قیمت یک سهام در یک بازه قیمت مورد نظر از سوی هر تریدر به شکل متفاوتی ترسیم و تحلیل شود. بنابراین نتایج همیشه با خطاهایی همراه خواهد بود که گذر زمان و افزایش تجربه تریدر در بهبود روش‌های رسم، می‌تواند آن را حل کند.

بیشتر بخوانید: الگوی پروانه؛ شناسایی تغییر روند با فیبوناچی!

سوالات متداول

نتیجه گیری

ابزار فیبوناچی یکی از اندیکاتور‌های مهم در تحلیل تکنیکال بازار‌های مالی است. زمانی که ابزار اکستنشن و ریتریسمنت فیبوناچی را به صورت همزمان در چند بازه قیمتی متفاوت رسم کنیم، شاهد کلاستر فیبوناچی خواهیم بود.

قیمت‌هایی که چندین سطح فیبوناچی از آن‌ها عبور کرده است، به عنوان ناحیه کلاستر فیبوناچی بالقوه شناخته می‌شوند.

در کلاستر فیبوناچی، تریدر انتظار دارد قیمت سهام یا ارز دیجیتال در ناحیه مورد نظر متوقف شود و در برخی موارد یک روند چرخشی را آغاز کند. استفاده از تاییدیه‌های متفاوت قبل از ورود به معامله اهمیت زیادی دارد و شما نباید برای کسب سود، عجله کنید.

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره