اندیکاتور (به انگلیسی Indicator) در دنیای مالی شاخص‌های آماری هستند که برای اندازه‌گیری شرایط فعلی و همچنین پیش‌بینی روندهای مالی و اقتصادی به کار گرفته می‌شوند.
برخی از محبوب‌ترین اندیکاتورهای رایج در بازارهای مالی شامل میانگین متحرک، MACD، RSI و OBV هستند. اما تعریف اندیکاتور فقط به اینجا ختم نمی‌شود.
در اقتصاد‌ها، اندیکاتورها معمولا به داده‌های اقتصادی اشاره دارند که برای اندازه گیری میزان سلامت یک اقتصاد و پیش بینی جهت حرکت آن استفاده می‌شود. اما در حوزه اقتصاد و عوامل موثر در آن، دلیل اهمیت اندیکاتور چیست؟
وقتی صحبت از اندیکاتورهای اقتصادی می‌شود، معمولا شاخص‌هایی مانند بهای مصرف کننده (CPI)، شاخص تولید ناخالص داخلی استان‌ها و کشور‌های جهان و همچنین بیکاری به میان می‌آید.
اندیکاتور چیست؟
در تعریف اندیکاتور، می‌توان آنها را به دو دسته کلی اندیکاتورهای اقتصادی و اندیکاتورهای تکنیکال تقسیم کرد.
اندیکاتورهای اقتصادی به انگلیسی Economic indicators، متریک‌ها و معیارهای آماری هستند که برای اندازه‌گیری رشد یا کوچک شدن یک اقتصاد به طور کلی یا یک بخش خاص از اقتصاد به کار می‌روند.
در اینجا نیز تعریف اندیکاتور فقط به تحلیل تکنیکال محدود نمی‌شود و در تحلیل بنیادی، اندیکاتورهای اقتصادی که شرایط فعلی یک صنعت یا اقتصاد را می‌سنجند برای ارائه بینش نسبت به پتانسیل سودآوری آینده شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به عبارت دیگر از اندیکاتورهای اقتصادی در تحلیل بنیادی استفاده می‌شود تا پتانسیل سودآوری یک شرکت در آینده ترسیم شود.
از سمت دیگر، اندیکاتورهای تکنیکال در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند تا با بررسی الگوها، تغییرات قیمت و روند آن در نمودار، قیمت احتمالی در آینده پیش‌بینی شود.
اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال
وقتی صحبت از تحلیل تکنیکال می‌شود باید ببینیم اهمیت اندیکاتور چیست. در زمینه تحلیل تکنیکال، یک اندیکاتور از طریق محاسبات ریاضی که داده‌های آن از قیمت و حجم معاملات یک دارایی بدست آمده محاسبه و روی نمودار رسم می‌شود.
در واقع هدف از به کار بردن اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، یافتن فرصت‌های کسب سود است. یک اندیکاتور می‌تواند با محاسبات خود، نقاطی که احتمال برگشت قیمت یا تغییر روند وجود دارد را مشخص کند.
برای مثال تقاطع دو میانگین متحرک که یکی از آنها بلندمدت و یکی کوتاه‌مدت است معمولا نشانگر تغییر روند است.
بیشتر بخوانید: استراتژی‌های میانگین متحرک
استراتژی‌های معاملاتی از اندیکاتورها به شکلی هدفمند برای شناسایی نقاط ورود به معامله و خارج شدن از آن استفاده می‌کنند.
استراتژی معاملاتی، یک سری قوانین از قبل مشخص شده است که تریدر تحت آنها به معامله می‌پردازد. اغلب استراتژی‌ها به شکل دقیق، نحوه استفاده از اندیکاتورها را شرح می‌دهند.
تعداد اندیکاتورها همواره در حال افزایش است، بسیاری از آنها رایگان هستند ولی برخی دیگر توسط افرادی ایجاد شده و به فروش می‌رسند.
بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای که تجربه بالایی در بازارهای مالی کسب کرده‌اند، اندیکاتورهای خود را برای شرایط و بازارهای مختلف ایجاد می‌کنند.
در نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال، تنظیمات اندیکاتورها را می‌توان تغییر داد و بطور مثال بازه زمانی آنرا کم یا زیاد کرد.
کاربرد اندیکاتور چیست؟
با توجه به تعریف اندیکاتور، آیا می‌توان از آنها برای استخراج واقعیت‌های بازار استفاده شود؟ مهم‌ترین کاربرد اندیکاتور چیست؟
توجه داشته باشید که یک اندیکاتور به تنهایی، یک استراتژی معاملاتی نیست.
اندیکاتورها برای کمک به معامله‌گران جهت شناخت بازار و درک شرایط فعلی ایجاد شده‌‌اند. استفاده از اندیکاتورها بدون دانش کافی نمی‌تواند کمکی به افزایش سود سرمایه‌گذاری کند.
به عبارت دیگر در بازارهای مالی بیش از صد‌ها اندیکاتور متفاوت وجود دارد که هر کدام از آنها برای اهداف خاصی استفاده می‌شوند حتی روزانه شاهد ظهور اندیکاتورهای جدیدی هستیم که در پلتفرم‌های معاملاتی توسط کاربران و برنامه نویسان تولید می‌شوند.
به خاطر داشته باشید در تعریف اندیکاتور باید به پیش زمینه آن دقت کنید. برای مثال حتی در علوم اجتماعی نیز اندیکاتورها وجود دارند و برای نشان دادن وضعیت جوامع استفاده می‌شوند اما از آن‌چه که در بازارهای مالی استفاده می‌شود متفاوت هستند.
بیشتر بخوانید: 3 اندیکاتور مهم که تریدرهای مبتدی باید از آن استفاده کنند!
بررسی 3 کاربرد مهم اندیکاتورها
اندیکاتور کاربردهای متفاوتی دارند اما در علوم اقتصادی، وقتی صحبت از اندیکاتور و استفاده از آنها برای اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری می‌شود باید آنها را با واقعیت‌ها نیز تطبیق دهید.
با این حال با توجه به تعریف اندیکاتور و مزایای فراوان آنها، در اینجا به معرفی 3 کاربرد رایج آنها می‌پردازیم:
اطلاع از تغییر روند
اندیکاتورها در زمان‌های خاص براساس شرایط شکل گرفته روی آنها، قبل از تغییر روند یا هم‌زمان با چرخش روند، در بازار علائم بازگشت روند را نشان می‌دهند. از این رو یکی از مهم‌ترین استفاده‌ها از اندیکاتورها برای تعیین هشدارهای مناسب تغییر روند و جهت حرکت قیمت است.
پیش‌بینی
از دیگر کاربردهای اندیکاتورها برای پیش‌بینی قیمت مناسب برای ورود به معاملات است. شما می‌توانید با استفاده از داده‌های ارائه شده از سوی اندیکاتور و لحاظ کردن پرایس اکشن یک دارایی، از آن بهره ببرید.
تایید
از مهم‌ترین کاربردهای اندیکاتورها، تایید گرفتن جهت تشخیص درست روند است. به عبارت دیگر، اندیکاتورها می‌توانند کمک کنند که صحت یا اشتباه بودن تحلیل انجام شده مورد بررسی قرار گیرد. این روش استفاده از اندیکاتورها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تحلیل‌گر براساس داده‌های تکنیکال یا تحلیل بنیادی، جهت و قیمت ورودی مناسب را پیش‌بینی کرده و از اندیکاتور برای تایید گرفتن استفاده می‌کند.
انواع اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورهای معاملاتی از داده‌های قیمتی و حجم آنها یا حتی الگوهای قیمتی در جهت ارائه اطلاعات جدید به ما استفاده می‌کنند. از اندیکاتور برای تشخیص این که بازار چگونه و در چه جهتی حرکت می‌کند و خواهد کرد استفاده می‌شود.
به طور کلی اندیکاتورها از لحاظ نوع حرکت و رفتار به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
Leading Indicators
اندیکاتورهای پیشرو معمولا همراه با نوسانات قیمت، هشدار و پیش‌بینی را اعلام می‌کنند. اندیکاتورهای پیشرو اغلب مواقع سیگنال‌های بیشتری نسبت به اندیکاتورهای تاخیری (Lagging) ایجاد می‌کنند و به همین دلیل احتمال خطا در آنها بیشتر است.
تریدر‌ها برای اطمینان از سیگنال‌های دریافتی از اندیکاتورهای پیشرو، معمولا حداقل تاییدیه‌های دیگر را از سایر اندیکاتورها و پرایس اکشن دریافت می‌کنند. حتی نوسانات حجم معاملات نیز می‌تواند گاهی به عنوان یک تاییدیه به کمک ما بیاید.
این اندیکاتورها فقط مختص بازارهای مالی نیستند. در تعریف اندیکاتور و علم اقتصاد، اندیکاتورهای پیشرو به ما کمک می‌کنند تا رویداد‌های آتی و روندهای آینده را پیش بینی کنیم. حتی کسب و کارها نیز به آن متکی هستند.
اندیکاتورهای پیشرو متفاوتی وجود دارند که از نظر دقت، رابطه پیشرو و صحت، نتایج مختلفی به ما نشان می‌دهند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود از چندین اندیکاتور پیشرو برای ارزیابی وضعیت استفاده شود.
در علم اقتصاد مهم‌ترین اندیکاتورهای پیشرو شامل درخواست‌های اولیه دریافت بیمه بیکاری، اعتماد مصرف کننده و شاخص مدیران خرید هستند.
Lagging Indicators
این نوع از اندیکاتورها با نام اندیکاتورهای دارای تاخیر یا تاخیری در زبان فارسی نام برده می‌شود. اندیکاتورهای تاخیری با تاخیر پس از حرکت قیمت و جابجایی بازار، هشدار و پیش‌بینی را ارائه می‌دهند.
اندیکاتورهای تاخیری با اینکه سیگنال‌های کمتری نسبت به اندیکاتورهای پیشرو ایجاد می‌کنند اما به خاطر اینکه قیمت حرکت اصلی خود را در بازار انجام داده و سپس این اندیکاتورها سیگنال می‌دهند، معمولا تاخیر آنها باعث از دست رفتن موقعیت مناسب ورود می‌شود.
از این اندیکاتورها برای تایید روندهای طولانی یا اصلی استفاده می‌شود اما آنها این روند‌ها را پیش بینی نمی‌کنند. از آن‌جایی که اندیکاتورهای پیشرو نوسانات زیادی را تجربه می‌کنند، اندیکاتورهای تاخیری راهی برای تایید سیگنال‌های تولید شده از سوی آن اندیکاتورها است.
به خاطر داشته باشید در علم اقتصاد و کسب و کار نیز از این اندیکاتورها برای ارزیابی عملکرد استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: تفاوت اندیکاتورهای متقدم و متاخر در تحلیل تکنیکال
روش‌های محاسباتی و نمایش اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورها از نظر نوع نمایش یا مدل محاسبات به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که با توجه به تعریف اندیکاتور، داده‌های آنها در سایر زمینه‌های تحلیلی کاربرد دارد.
اندیکاتور Trend
اندیکاتورهای روند به شما می‌گویند جهت قیمت سهام یا کوین کریپتو به کدام سمت در حرکت است. قیمت‌ها یا در جهت بالا در حال حرکت هستند یا در حال سقوط. البته زمان‌هایی که بازار هیچ حرکت خاصی از خود نشان نمی‌دهد یا به اصطلاح بدون روند است، Sideway گفته می‌شود. زمانی که ترند بازار خنثی است، برخی از اندیکاتورهای روند ممکن است شما را سردرگم کنند که باید به نمودار قیمتی توجه داشته باشید.
برخی از محبوب‌ترین اندیکاتور روند که می‌توانید در چارت‌های قیمتی استفاده کنید میانگین متحرک و اوسیلاتور آن هستند.
اندیکاتور Momentum
اندیکاتورهای مومنتوم یا حرکت به شما می‌گویند روند قیمت دارایی فعلی با توجه به جهت آن، چقدر قوی یا ضعیف است. با توجه به امکان تنظیم خواص این اندیکاتورها، شما می‌توانید نه تنها آنها را در تایم فریم‌های مختلف استفاده کنید بلکه در بازارهای متفاوت نیز کارایی دارند. برای مثال در بازار فارکس و پلتفرم متاتریدر4 برای تحلیل قدرت قیمت نفت از آن استفاده می‌شود.
برخی از اندیکاتورهای مومنتوم رایج شامل RSI، MACD و ADX هستند که ممکن است در کنار هم یا جداگانه استفاده شوند.
اندیکاتور Volatility
این اندیکاتور به شما می‌گوید قیمت یک دارایی نسبت به میانگین قیمتی خود، چقدر بالا یا پایین حرکت می‌کند. محبوب‌ترین اندیکاتورهای نوسان که در فارکس، بورس و کریپتو استفاده می‌شوند شامل Bollinger Band، ATR و Keltner Channel هستند.
اندیکاتور Volume
همانطور که از نام آن پیداست در این اندیکاتورها شما متوجه خواهید شد در یک تایم فریم مشخص، یک دارایی چقدر معامله شده است. در این دسته، اندیکاتور OBV یکی از نمونه‌های رایج است که در انواع بازار‌ها به کار می‌رود. البته اندیکاتورهای Volume RSI و Chaikin Volume نیز می‌توانند به ما کمک کنند.
اندیکاتور Support و Resistance
اندیکاتورهای تکنیکال حمایت و مقاومت نیز این سطوح را برای ما مشخص می‌کنند. روش محاسبه این اندیکاتور چیست؟ چگونه آنها این سطوح را تشخیص می‌دهند؟
در واقع این اندیکاتورها قیمت کف یک دارایی را که در طول زمان چندین بار با آن برخورد داشته است را برای حمایت و قیمت سقف که مانع افزایش قیمت شده است را به عنوان مقاومت در نظر می گیرند. زمانی که قیمت خارج از یکی از سطوح حرکت کند می‌گوییم قیمت Breakout کرده است.
نتیجه گیری
در تعریف اندیکاتور فقط به بازارهای مالی اشاره ندارد، بلکه اندیکاتورها در اقتصاد نیز کاربردهای فراوانی دارند. اما اندیکاتورهای معاملاتی معمولا در کنار تحلیل تکنیکال به کار می‌روند.
اندیکاتور را می‌توان در کنار انواع سبک‌های معاملاتی استفاده نمود. در واقع آنها معمولا مکمل یکدیگر هستند. اندیکاتور به ما کمک می‌کنند درک بهتری از نحوه حرکت قیمت و داده‌های مخفی بازار به دست بیاوریم.
اما سوال اصلی این است مهم‌ترین معایب اندیکاتور چیست؟ به خاطر داشته باشید اندیکاتورها ریسک معاملات را حذف نمی‌کنند. حتی داده‌هایی که ارائه می‌دهند نیز به معنای تضمین یک معامله موفق نخواهد بود و شما باید سایر عوامل تحلیل تکنیکال را در نظر بگیرید.
این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید ...شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:
