آیا هوش مصنوعی شغل شما را از بین می‌برد؟

همزمان با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی (AI)، طبیعی است که راجع به برخی تأثیرات احتمالی هوش مصنوعی بر مشاغل احساس تردید یا حتی نگرانی وجود داشته باشد.

هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری بسیار قدرتمند معرفی شده است تا شیوه عملکرد کسب‌و‌کارها را متحول کرده و حتی جوامع جهانی را با تعبیرهای جدیدی در رابطه با اخلاق، حریم خصوصی و ماهیت انسان آشنا کند.

در واقع ربات‌ها و سیستم‌های اتوماسیون بسیاری از مشاغل را تا‌کنون حذف کرده‌اند. طبق گفته Decrypt از سال 2000 حدود 1.7 میلیون شغل تولیدی به دلیل خودکار شدن فرآیند تولید و وظایف مربوط به آن، از بین رفته‌اند.

بااین‌وجود، رشد هوش مصنوعی احتمالاً به معنای تغییری بزرگ‌تر از جایگزینی ماشین‌های مکانیزه با نیروی انسانی در محل کار است. از سوی دیگر پیش‌بینی شده تا سال 2025 هوش مصنوعی حدود 97 میلیون شغل ایجاد می‌کند.

با این تفاسیر همچنان ممکن است این سؤال ذهن شما را درگیر کند که با پیشرفت هوش مصنوعی چه مشاغلی از بین خواهد رفت؟ قبل از تلاش برای رسیدن به پاسخ توصیه می‌کنیم تاریخچه هوش مصنوعی را مطالعه کنید.

در این مقاله از بورسینس قصد داریم مشاغل مربوط به هوش مصنوعی و همچنین تأثیر هوش مصنوعی بر مشاغل مختلف را مورد بررسی قرار دهیم.

نکات کلیدی

• تخمین زده می‌شود که هوش مصنوعی می‌تواند در طی چند سال آینده، حدود 97 میلیون شغل جدید ایجاد کند.
• مشاغلی که شامل وظایفی تکراری و قابل‌یادگیری هستند؛ مانند، دستیاری پزشک، رانندگان، نماینده خدمات مشتری می‌‌توانند با هوش مصنوعی جایگزین شوند.
• مشاغلی که به نبوغ و خلاقیت در سطح عالی احتیاج دارند یا به‌شدت به مهارت‌های اجتماعی و عاطفی متکی هستند، بعید است در آینده نزدیک با هوش مصنوعی جایگزین شوند.   

تأثیرات نامطلوب هوش مصنوعی بر مشاغل

هوش مصنوعی این روزها سروصدای زیادی به پا کرده است و ابزارهای مختلفی بر پایه هوش مصنوعی عرضه شده‌اند که برخی کارها را برای ما انسان‌ها ساده‌تر می‌کنند.

درعین‌حال این گمانه‌زنی وجود دارد که هوش مصنوعی ممکن است جایگزین انسان در برخی مشاغل شود.

در ادامه به بررسی تأثیرات مثبت و منفی هوش مصنوعی بر مشاغل و کارهایی که بیشترین و کمترین تأثیر را از هوش مصنوعی می‌پذیرند، می‌پردازیم.

هوش مصنوعی به‌احتمال زیاد منجر به کاهش مشاغل موجود در برخی صنایع نسبت به سایر کسب‌و‌کارها می‌شود.

مدیران ارشد فناوری از شورای فناوری Forbes بیش از 12 شغل و صنعت را شناسایی کرده‌اند که احتمالاً در دهه آینده کاملاً یا تا حد زیادی مکانیزه می‌شوند و نیروی انسانی از چرخه این مشاغل تا حدودی حذف خواهد شد.

به این صورت بسیاری از کارکنان آموزش‌دیده و کارگران در سراسر جهان شغل خود را از دست می‌دهند. در واقع هر شغلی که در آن وظایف، قابل‌یادگیری و قابل‌تکرار هستند، ممکن است هدف هوش مصنوعی قرار بگیرد.

شغل‌هایی که به‌زودی و به‌احتمال زیاد از دست نیروی انسانی خارج می‌شود و به چنگ ربات‌ها و هوش مصنوعی می‌افتند عبارت‌اند از:

• مشاغل مربوط به خط تولید
• مشاغل مربوط به انبار
• مشاغل مربوط به حمل‌و‌نقل طولانی‌مدت
• تحقیق و ورود داده‌ها
• ارائه خدمات مشتریان
• برخی مشاغل در حوزه بیمه
• رانندگان تحویل‌دهنده بار یا خدمات
• نگهبانان
• متصدیان پذیرش
• خلبانان
• رانندگان اتوبوس
• بسیاری از منصب‌های نظامی
• دستیاران پزشک
• برخی مشاغل فنی از جمله کدنویس، تحلیلگر داده، برنامه‌نویس کامپیوتر
• برخی مشاغل رسانه‌ای مانند تبلیغات، روزنامه‌نگاری، تولید محتوا

البته بعید است که هوش مصنوعی کارگران این مشاغل و صنایع را یک‌شبه از کار بیکار کند. در عوض انتظار می‌رود که کسب‌و‌کار‌ها به‌تدریج تغییر کنند و از فرصت‌هایی که هوش مصنوعی در اختیارشان قرار می‌دهد، استفاده کنند. ع

لاوه بر اینکه این روند تدریجی خواهد بود، این احتمال وجود دارد که شرکت‌ها پیش از اینکه به‌مرور وظایف و در نهایت موقعیت‌ها را جایگزین کنند، عملکرد ربات‌ها را مورد آزمایش و بررسی قرار دهند.

چه مشاغلی از جایگزینی هوش مصنوعی در امان هستند؟

پیش‌تر راجع به مشاغل و حرفه‌هایی که هوش مصنوعی می‌تواند بدون دردسر و تا آینده‌ای نه‌چندان دور جایگزین آن‌ها شود، صحبت کردیم.

حال نوبت به مشاغلی رسیده است که احتمال جایگزین‌شدن آن‌ها با هوش مصنوعی کم است.

کارشناسان معتقدند که برخی از انواع مشاغل احتمالاً از جایگزینی با هوش مصنوعی حتی در بازه زمانی طولانی‌تر در امان هستند.

این مشاغل معمولاً شغل‌هایی هستند که به سطوح بالایی از هوش عاطفی یا اجتماعی نیاز دارند و ازآنجایی‌که این مهارت‌ها کیفی هستند، بنابراین گنجاندن آن‌ها در پروتکل‌های آموزشی هوش مصنوعی دشوار است.

هوش مصنوعی زمانی قوی عمل می‌کند که وظیفه محاسبه داده‌ها و پیروی از دستورالعمل‌های دقیق به او محول شود، اما زمانی که با کاری مواجه شود که نیاز به نبوغ یا رویکرد خلاقانه دارد، نمی‌تواند عملکردی عالی از خود نشان دهد.

مدیران شرکت‌ها باید طیف گسترده‌ای از وظایف پیچیده را انجام دهند و درعین‌حال باید معیارهای اجتماعی و عاطفی را در ارتباط با انبوهی از کارمندان حفظ کنند.

به همین دلایل، بعید است که این نوع موقعیت‌ها در آینده نزدیک به دست هوش مصنوعی بیفتد. به‌این‌ترتیب مشاغل زیر امنیت شغلی بهتر و بیشتری در مواجه با هوش مصنوعی دارند:

•  روان‌پزشکان و روان‌شناسان
• معلمان
• وکیل‌ها
• طراحان گرافیک
• مهندسان کامپیوتر
• هنرمندان

تأثیر هوش مصنوعی بر حوزه‌های مبتنی بر زبان و هنر

این روزها احتمالاً شما نیز نام ChatGPT را بسیار شنیده‌اید و شاید از آن استفاده هم کرده باشید. برای درک بهتر، درباره کاربردهای ChatGPT بخوانید.

ظهور چت ربات قدرتمند ChatGPT منجر به گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر این شده که هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین مشاغلی شود که نیاز به نوشتن دارند.

نسخه‌ای از ChatGPT توسط OpenAI در مارس 2023 منتشر شد که توانست با موفقیت تست‌های استاندارد زیادی را پشت سر بگذارد، همچنین می‌تواند متن آهنگ، داستان کوتاه و حتی رمان بنویسد.

کارشناسان معتقدند که هوش مصنوعی می‌تواند نقش مهمی در مدیریت بسیاری از جنبه‌های کارهای نوشتاری داشته باشد.

وظایفی مانند ایجاد پست برای رسانه‌های اجتماعی، رسیدگی به نیاز خدمات مشتری و نوشتن ایمیل‌های خاص که به‌صورت فرمولی قابل‌اجرا هستند، از اهداف احتمالی هوش مصنوعی در حوزه نوشتاری به‌حساب می‌آید.

در حوزه‌های مربوط به نوشتار که به سطح بالاتری از خلاقیت، استفاده از آرایه‌های ادبی و… نیاز دارد، عملکرد هوش مصنوعی ممکن است به اندازه عملکرد انسان‌ها خوب نباشد.

بنابراین هوش مصنوعی شاید بتواند تنها به تولید ایده‌ها یا شکل‌گیری پیش‌نویس اولیه محتوا کمک کند و موارد این چنینی که نیازمند بهره‌مندی از خلاقیت هستند تا حد زیادی توسط انسان‌ها انجام خواهند گرفت.

علاوه بر حوزه نویسندگی، هوش مصنوعی در زمینه تولید موسیقی و هنرهای بصری نیز فعالیت دارد.

درحالی‌که موانع قابل‌توجهی بر سر راه هوش مصنوعی و رایانه‌هایی که به ایجاد آثار هنری مشغول هستند، وجود دارد، شرکت‌های فناوری هوش مصنوعی نیز انگیزه‌های فراوانی به‌منظور توسعه رایانه‌های فعال در این حوزه دارند.

از جمله انگیزه‌های موجود می‌توان به کاهش هزینه‌ها اشاره کرد.

هوش مصنوعی می‌تواند نیاز پرداخت هزینه به تهیه‌کنندگان، آهنگ‌سازان، ترانه‌سرایان و دیگر هنرمندان را برطرف کند، بنابراین هنر تولید شده توسط هوش مصنوعی به میزان قابل‌توجهی ارزان‌تر است.

برای درک بهتر عملکرد هوش مصنوعی در هنر و موسیقی، بخوانید: همه چیز درباره ساخت NFT با هوش مصنوعی!

هوش مصنوعی و ایجاد مشاغل جدید

بسیاری از کارشناسان معتقدند که هوش مصنوعی احتمالاً کالاها و خدمات جدیدی را نیز ایجاد می‌کند که به نوبه خود می‌تواند منجر به ایجاد بسیاری از مشاغل جدید شود که ما هنوز از آن‌ها مطلع نیستیم.

یکی از حوزه‌هایی که احتمالاً با توسعه هوش مصنوعی دچار تحول می‌شود، حوزه داده‌ها است.

سیستم‌های هوش مصنوعی به‌منظور یادگیری و رشد به حجم وسیعی از داده‌ها متکی هستند. این داده‌ها به نوبه خود به افرادی نیاز دارند که بتوانند منبع‌یابی، حاشیه‌نویسی، مهندسی، برچسب‌گذاری و موارد دیگر را انجام دهند.

به‌طورکلی، کارگران در صنایعی که به‌شدت تحت‌تأثیر هوش مصنوعی هستند، ممکن است لزوماً بیکار نباشند.

در عوض، برخی از کارشناسان معتقدند که آن دسته از کارگرانی که می‌دانند چگونه به بهترین نحو از سیستم‌های هوش مصنوعی برای کمک به عملکرد خود استفاده کنند، در حوزه کاری خود بسیار موفق خواهند بود.

البته لازم است به‌ خاطر بسپارید که پیش‌بینی‌های مربوط به هوش مصنوعی و شغل‌ها صرفاً حدس و گمان هستند و رخ‌دادن هیچ‌یک از پیش‌بینی‌ها قطعی نیست.

برای مثال، یک تحلیل در سال 2014 پیش‌بینی کرد که اتوماسیون تقریباً نیمی از مشاغل را تا سال 2034 حذف خواهد کرد.

در زمان ‌نگارش این مقاله یعنی در سال 2023 دلایل کمی وجود دارد که بخواهیم باور کنیم چنین تغییر شدیدی تا آن تاریخ به طور کامل رخ خواهد داد.

مشاغلی که با هوش مصنوعی توسعه پیدا می‌کنند

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، هوش مصنوعی فقط باعث ازبین‌رفتن برخی موقعیت‌های شغلی نمی‌شود، بلکه می‌تواند مشاغل و متنوع ایجاد کند.

در ادامه به بررسی برخی از مشاغل هوش مصنوعی که به طور مستقیم و در نتیجه توسعه AI ایجاد می‌شوند، می‌پردازیم:

مهندس یادگیری ماشین

با رشد و پیشرفت AI یکی از اولین و مهم‌ترین مشاغل مربوط به هوش مصنوعی، مهندس یادگیری ماشین (Machine Learning) خواهد بود، زیرا هر چیزی که مربوط به هوش مصنوعی باشد وابسته به کار این مهندسان است.

مهندسان یادگیری ماشین باید به برنامه‌نویسی هوش مصنوعی مسلط باشند. آن‌ها موظف هستند مدل‌هایی ایجاد کنند که بتواند مجموعه داده‌های بزرگ را تجزیه‌وتحلیل کند.

به‌عنوان‌مثال آمازون از یادگیری ماشینی برای تقویت توصیه‌های محصولات خود استفاده می‌کند تا کیفیت را بهبود بخشد.

مهندس داده

یکی دیگر از مشاغل مرتبط با هوش مصنوعی کاری است که مهندسان یا دانشمندان داده انجام می‌دهند.

دانشمندان داده روش‌های جدید یافت‌شده را به‌منظور حل مسائل هوش مصنوعی در موقعیت‌های واقعی به کار می‌گیرند. علاوه‌برآن مسئولیت اجرای تاکتیک‌ها را به‌منظور توسعه مدل‌های هوش مصنوعی برعهده دارند.

به‌عنوان‌مثال، مشکلی مبنی بر اینکه هوش مصنوعی چهره افرادی که پوست تیره‌تر دارند را خوب تشخیص نمی‌دهند، وجود دارد که دانشمندان داده باید برای رفع مشکل عدم تشخیص چهره افراد با پوست تیره‌تر اقدام کنند.

مهندس نرم‌افزار هوش مصنوعی

هنگامی که نام AI به میان می‌آید بی‌شک یکی از مشاغل هوش مصنوعی که در خاطر نقش می‌بندد، مهندسی نرم‌افزار هوش مصنوعی است.

یک مهندس نرم‌افزار AI مسئول ساخت محصولات نرم‌افزاری برای برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی است. علاوه‌برآن او وظایفی مانند مدیریت API، نوشتن کد و کنترل کیفیت را نیز برعهده دارد.

دانشمند پژوهشی هوش مصنوعی

در میان مشاغل هوش مصنوعی، کاری که دانشمند پژوهشی AI انجام می‌دهد نیز بسیار حائز اهمیت است.

دانشمند پژوهشی هوش مصنوعی به شناسایی روش‌های جدید استفاده از هوش مصنوعی برای غلبه بر مشکلات و محدودیت‌هایی که سازمان با آن مواجه است، می‌پردازد تا سبب شود سازمان‌ها و کسب‌وکارها عملکرد و بازدهی بیشتری داشته باشند.

کارشناس پردازش زبان طبیعی

پردازش زبان طبیعی یا NLP به فرایند پردازش کلمات و جملات و در نتیجه درک آن‌ها گفته می‌شود.

در مشاغل هوش مصنوعی که انسان با استفاده از کلمات و جملات در آن خدماتی دریافت می‌کند از یک متخصص NLP کمک گرفته شده است.

یک متخصص پردازش زبان طبیعی وظیفه دارد گفتار و متن بدون ساختار را به‌گونه‌ای تغییر دهد که برای کامپیوتر یا یک نرم‌افزار هوش مصنوعی قابل‌ فهم و رمزگشایی باشد‌.

به‌عنوان‌مثال دستیار‌های صوتی مانند سیری یا الکسا از الگوریتم‌های NLP برای تبدیل کلمات و جمله‌ها به چیزی که برایشان قابل ‌درک باشد، استفاده می‌کنند.

با پیشرفته‌تر شدن AI، مشاغل هوش مصنوعی بیشتری نیز ایجاد می‌شوند که می‌تواند برای انسان‌ها درآمد قابل‌توجهی را به ارمغان بیاورد.

سؤالات متداول

سخن پایانی

هوش مصنوعی یکی از فناوری‌هایی محسوب می‌شوپ که قادر به ایجاد تغییرات مثبت و منفی زیادی در زندگی روزمره ما و همچنین حوزه شغلی انسان‌ها است.

در این مقاله از بورسینس تلاش کردیم علاوه بر معرفی برخی مشاغل هوش مصنوعی، به بررسی تأثیرات مثبت و منفی هوش مصنوعی بر مشاغل فعلی بپردازیم.