CeDeFi چیست؟ امور مالی غیرمتمرکزِ متمرکز شده!

طی چند سال اخیر با استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین، شکل جدیدی از اقتصاد به نام امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (DeFi) به وجود آمد. اما احتمالا شما هم واژه جدید این حوزه یعنی Cedefi را شنیده باشید. CeDefi چیست؟

برای ایجاد یک سیستم جامع و بدون عیب و ایراد، CeDeFi سعی دارد مزیت‌های هر دو سیستم متمرکز و غیرمتمرکز را با یکدیگر ترکیب کرده و یک سیستم به نام CeDeFi عرضه کند. در این مطلب با ما همراه باشید تا بدانید CeDeFi چیست و چه قابلیت‌هایی دارد.

CeDeFi چیست؟

CeDeFi در واقع مخفف عبارت‌های Centralized Financed و Decentralized Finance است که به معنای امور مالی غیرمتمرکزِ متمرکزشده تعبیر می‌شود.

در این اکوسیستم مردم می‌توانند علی رغم دستیابی به امکانات DeFi اعم از صرافی‌های غیرمتمرکز، پروتکل‌های وام دهی و ابزارهای تأمین نقدینگی، از مزیت‌های یک سیستم CeFi متمرکز نیز بهره ببرند.

بر خلاف DeFi که به تمامی کاربران امکان دسترسی بی قید و شرط به تمام قسمت‌های سیستم را می‌دهد، در پروژه‌های CeFi نظارت بیشتر و دقیق‌تری روی فعالیت کاربران وجود دارد و افراد معدودی می‌توانند فعالیت کاربران را کنترل کنند.

به نظر می‌رسد کاملاً غیرمتمرکز بودن شبکه نگرانی‌هایی برای بعضی از کاربران به دنبال داشته باشد؛ نگرانی‌هایی در مورد عدم امنیت و ثبات شبکه‌ای که در آن انجام هر کاری آزاد است. در این جا است که CeDeFi سطوحی از نظارت و کنترل را در یک شبکه DeFi ارائه می‌دهد تا کاربران با اعتماد به یک سیستم سنتی و استفاده از یک سیستم پیشرفته، در عین سرعت بالا و پرداخت هزینه‌های پایین از امنیت و نظارت کافی برخوردار باشند.

آیا سیستم CeDeFi در حال حاضر فعال است؟

امروزه پروتکل CeDeFi در بعضی از پروژه‌ها به کار برده می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به MakerDAO ،Synthetix و Compound اشاره کرد. تمامی این پروژه‌ها علی رغم غیرمتمرکز بودن با درجاتی از نظارت و کنترل همراه هستند. یکی دیگر از پروژه‌های حضانتی در دنیای کریپتو که برای سرمایه‌گذاری طراحی شده است، Midas.Investments است.

پروژه‌های MakerDAO ،Synthetix و Compound بر روی بلاک‌چین اتریوم ساخته شده‌اند و از استانداردهای این بلاک‌چین استفاده می‌کنند.

Midas.Investments در اگوست 2022 پلتفرم خود را به حالت CeDeFi تغییر داد. به گفته توسعه دهندگان، این مجموعه سعی دارد با تبدیل شدن به یک پروتکل مبتنی بر CeDeFi با استفاده از قراردادهای هوشمند مدیریت بهتری روی دارایی‌های شرکت داشته باشد.

همانند بسیاری از پروژه‌های فعال در این زمینه، Midas.Investments نیز سعی می‌کند با استفاده از این پروتکل ترکیبی علاوه بر دسترسی به قابلیت‌های کاربردی DeFi، از امکانات و محدود سازی‌های شبکه CeFi نیز بهره ببرد تا خیال کاربران و سرمایه‌گذاران خود را راحت کند.

بیشتر بخوانید: هر آنچه که باید درباره اسمارت دیفای (Smart DeFi) بدانید

برای این که درک بهتری از پروتکل CeDeFi داشته باشیم باید ابتدا DeFi و CeFi را به صوت مجزا توضیح دهیم.

CeFi چیست؟

ابتدا بگذارید از سیستم قدیمی‌تر شروع کنیم؛ CeFi یا همان Centralized Finance سیستمی که بسیاری از ما به خوبی با آن آشنا هستیم. این دوست قدیمی ما تحت عنوان سیستم مالی سنتی شناخته می‌شود که از طریق آن کاربران می‌توانند در یک فضای متمرکز و کنترل شده، ارز فیات یا حتی ارز دیجیتال قرض داده یا قرض بگیرند.

این سیستم مالی همانند سیستم بانکی ما عمل می‌کند. در این حالت کاربران از ارزهای دیجیتال خود همانند وثیقه برای دریافت وام استفاده کرده یا به ازای سرمایه‌گذاری، به صورت ماهانه سود دریافت می‌کنند. پلتفرم مربوطه حضانت دارایی‌های کاربران را در اختیار دارد و با حفظ امنیت این دارایی‌ها، از آن‌ها برای کسب سود و درآمد استفاده می‌کند. چنان چه سیستم مربوطه هک شود، امکان آسیب دیدن دارایی شما وجود دارد.

بیشتر بخوانید: بازیابی ارز دیجیتال در صورت هک شدن یک صرافی شدنی است؟

CeFi نسبت به DeFi سهم بزرگ‌تری از بازار را شامل می‌شود چرا که پلتفرم‌های سیفای به مراتب بزرگ‌تر و پرکاربردتر از پلتفرم‌های تازه وارد DeFi هستند.

از جمله شناخته‌شده‌ترین پلتفرم‌های سیفای می‌توان به Binance ،Coinbase و Diem اشاره کرد. با این وجود به دلیل هزینه‌های تراکنش بالا، شفاف نبودن معاملات و مالکیت کامل شرکت‌ها روی دارایی‌های کاربران، امروزه دیفای طرفداران به مراتب بیشتری دارد.

DeFi چیست؟

DeFi یا همان Decentralized Finance قسمتی از امور مالی را شامل می‌شود که مبتنی بر تکنولوژی بلاک‌چین است.

دسترسی به دیفای از طریق نرم افزار‌های غیرمتمرکز (Decentralized Applications-DApps) امکان‌پذیر است که از اصول معاملاتی همتا به همتا (peer-to-peer) استفاده می‌کنند. در این حالت دیگر نیازی به اشخاص و کمپانی‌های واسطه همانند بانک‌ها وجود نداشته و کارت‌های اعتباری بلااستفاده خواهند بود. با استفاده از دیفای هر کسی می‌تواند به راحتی به سیستم مالی برای فعالیت‌هایی مانند وام گرفتن، قرض دادن پول یا سرمایه‌گذاری دسترسی داشته باشد.

بیشتر بخوانید: وام‌گیری و وام‌دهی در دیفای

در سیفای، معاملات کاربران در یک صرافی متمرکز انجام می‌شود بدین معنی که کاربران امکان دسترسی به کلید‌های شخصی نداشته و کریپتو‌ها در مالکیت صرافی قرار دارند. از طرفی نیز کاربران باید شرایط و ضوابط صرافی را بدون چون و چرا قبول کرده و هزینه تراکنش‌ها و کارمزد تراکنش (gas fee) هرچقدر هم که بالا باشد را نیز پرداخت کنند.

در مقابل، کاربران پلتفرم‌های مبتنی بر DeFi کنترل و نظارت کامل توکن‌های خود را در اختیار دارند چرا که معاملات در یک صرافی غیرمتمرکز انجام می‌شود. پروتکل‌های مبتنی بر بلاک‌چین به کاربران اجازه می‌دهد خرید و فروش‌های خود را بدون هیچ قید و بندی انجام دهند.

به صورت کلی هر دو پلتفرم سیفای و دیفای مزایا و معایب خاص خود را دارند. تبدیل ارزهای فیات به کریپتو و بالعکس در CeFi به مراتب راحت‌تر از DeFi است اما DeFi آزادی عمل بیشتری داشته و علی رغم سرعت بیشتر، هزینه کمتری دارد.

دلیل به وجود آمدن پروتکل CeDeFi چیست؟

بایننس نقش بسیار مهمی در معرفی و توسعه CeDeFi داشت به نحوی که مدیرعامل شبکه بایننس، آقای Changpeng Zhao در زمان معرفی Binance Smart Chain برای اولین بار از عبارت CeDeFi استفاده کرد.

از آنجایی که اتریوم به دلیل قراردادهای هوشمند توانست به محبوبیت و شهرت بسیاری دست یابد، بایننس برای رقابت با اتریوم و قابلیت DeFi آن، یک بلاک‌چین دیگر برای پروژه خود ساخت. در نتیجه، بایننس بلاک‌چین خود را با نام BNB Smart Chain به عنوان یک هارد فورک از اتریوم عوض کرده و از مزایای آن می‌توان به هزینه‌های تراکنش پایین و توان بالا در انجام تراکنش‌ها اشاره کرد.

با وجود این که Binance با استفاده از این پروتکل دیگر غیرمتمرکز نبوده و در مقابل سانسور مقاوم نیست، اما به نظر می‌رسد مزایای این تغییر به نفع شبکه باشد. با وجود این که غیرمتمرکز نبودن یک نقطه ضعف برای BNB Chain محسوب می‌شود اما از سپتامبر 2020 بایننس با جمع آوری بودجه کافی موفق شد رشد خود را از سر گرفته و توانست CeDeFi را به نحو بهتری معرفی کند.

علاوه بر بایننس، سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از تاکتیک‌های دیجیتال گنجانده شده در پلتفرم CeDeFi کمپانی Midas، سرمایه‌گذاری‌های پر بازده با امنیت بالا انجام دهند. در این حالت میزان بازده شما به سرمایه اولیه بستگی خواهد داشت.

مزایای CeDeFi چیست؟

از جمله مهم‌ترین مزایای پروتکل CeDeFi می‌توان به هزینه پایین، دسترسی آسان، سرعت و امنیت بالای تراکنش‌ها اشاره کرد. در ادامه هرکدام از این موارد را به اختصار شرح خواهیم داد.

پروتکل CeDeFi به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از یک پلتفرم بانکداری غیرمتمرکز دارایی‌های دیجیتال خود را بدون نیاز به صرافی‌های متمرکز تبادل کنند. در این حالت کاربران به راحتی با یکدیگر تبادل انجام داده و نیازی به اشخاص ثالث به عنوان واسطه وجود ندارد.

از جمله مزایای CeDeFi می‌توان به هزینه‌های پایین‌تراکنش اشاره کرد. از آن جایی که در معاملات واسطه‌ای وجود ندارد، هزینه تراکنش‌ها به مراتب پایین‌تر از پلتفرم‌های مشابه است خصوصاً پلتفرم‌هایی که روی بلاک‌چین اتریوم ساخته شده‌اند چرا که هزینه‌های گس اتریوم بسیار بالا بوده و به دلیل شلوغ بودن شبکه، سرعت تراکنش‌ها پایین‌تر از رقبای آن است.

یکی دیگر از مزیت‌های CeDeFi امنیت بسیار بالای آن است به نحوی که هک کردن شبکه‌های CeDeFi به مراتب دشوارتر از سیستم‌های بانکی سنتی است چرا که شبکه حالت غیرمتمرکز دارد و هک کردن آن زمان و انرژی قابل توجهی نیاز دارد و شانس هک کردن یک شبکه غیرمتمرکز تقریباً صفر است.

از طرفی نیز دسترسی به CeDeFi بسیار راحت است و تمامی کاربران تنها با داشتن یک کیف پول اتریوم می‌توانند به راحتی به پروتکل‌های CeDeFi دسترسی داشته باشند. این مزیت برای کاربران تازه وارد بسیار حائز اهمیت است که به راحتی بتوانند به امکانات CeDeFi دست یابند.

از آن جایی که انجام تراکنش‌ها بدون واسطه انجام شده و همتا به همتا بوده، سرعت انجام معاملات در آن بسیار بالاتر از سیستم‌های سنتی است. در این حالت تراکنش‌ها در عرض چند ثانیه به انجام می‌رسد.

معایب CeDeFi چیست؟

بزرگ‌ترین عیب پروتکل CeDeFi در حال حاضر تازه وارد بودن و عدم آگاهی کاربران از نحوه عملکرد آن است. از آنجایی که CeDeFi نسبتاً پیچیده است ممکن است درک مفهوم آن برای کاربران نسبتاً دشوار باشد پس باید اطلاع رسانی‌های مناسبی در مورد CeDeFi انجام شود.

باید در نظر داشت که غالب پروتکل‌های CeDeFi مبتنی بر بلاک‌چین اتریوم هستند و چنان چه اتریوم دچار نقص و ایراد شده یا منحل شود روی این پروتکل‌ها تأثیر منفی خواهد گذاشت. البته امروزه بسیاری دیگر از بلاک‌چین‌ها نیز سعی در توسعه پلتفرم‌های مبتنی بر CeDeFi دارند و این انحصار از دسترس اتریوم خارج خواهد شد.

از طرفی نیز CeDeFi علی رغم رشد چشم‌گیری که در طی یک سال گذشته داشته، یک پلتفرم نو پا محسوب می‌شود. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند که ممکن است CeDeFi هنوز برای استفاده عمومی و انبوه آماده نباشد چرا که فعلاً به ثبات مد نظر نرسیده است.

و در آخر نباید از کلاه‌برداری‌های موجود در این شبکه نیز غافل ماند. به دلیل روشن نبودن قوانین، CeDeFi چندین مورد کلاه‌برداری به خود دیده است. پیشنهاد می‌شود برای انجام معاملات با استفاده از CeDeFi از پلتفرم‌های شناخته شده استفاده کنید تا از ضرر و زیان و کلاه‌برداری در امان باشید.

سؤالات متداول

سخن آخر

CeDeFi یکی از پروتکل‌های نوپا در دنیای کریپتو محسوب می‌شود که مزایای هر دو سیستم CeFi و DeFi را با یکدیگر ترکیب کرده و یک سیستم غیرمتمرکز و نسبتاً متمرکز به وجود آورده است. در این حالت سرعت این پروتکل به مراتب بالاتر از سیستم‌های بانکی بوده و نظارت روی شبکه در CeDeFi به مراتب بیشتر از DeFi است.

CeDeFi اولین بار توسط Binance معرفی شد و پلتفرم‌هایی که امروزه از CeDeFi استفاده می‌کنند عمدتاً روی بلاک‌چین اتریوم سوار شده‌اند. CeDeFi فعلاً یک پروتکل جوان و در مسیر توسعه تلقی می‌شود که در طی یک ساله گذشته پیشرفت زیادی داشته است. امیدواریم با خواندن این مقاله به پاسخ سوال Cedefi چیست رسیده باشید.

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

نام	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
نوبیتکس	خرید ارز دیجیتال با کارت بانکی شتاب بدون نگرانی از تحریم معامله با کارمزد و سرعت مناسب ترید ارز دیجیتال با دلار (تتر) و ریال
صرافی خارجی MEXC	پلتفرم ترید فیوچرز و اسپات ارز دیجیتال بدون مشکل با کاربران ایرانی کارمزد و سرعت مناسب ارزهای دیجیتال بسیار متنوع آموزش صرافی MEXC را اینجا بخوانید