آموزش جامع الگوهای هارمونیک

الگوهای هارمونیک شکل‌های قیمتی خاصی در نمودار هستند که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به معامله‌گران در درک رفتار قیمت و پیش‌بینی مسیر حرکت قیمت در آینده کمک کنند.

معامله‌گر هنگام تحلیل الگوهای هارمونیک در نمودارهای قیمت می‌تواند پیش‌بینی کند که قیمت یک دارایی به کجا و تا چه حد ممکن است حرکت کند.

الگوهای هارمونیک تحلیل تکنیکال مانند همه انواع الگوهای دیگر تنها پس از تشکیل کامل، مطمئن و قوی هستند.

یکی از خطاهای رایج در میان معامله‌گران این است که فرض می‌کنند یک الگوی خاص در حال شکل گرفتن است و سعی می‌کنند قبل از تشکیل کامل الگو، بر اساس آن معامله کنند.

در این مقاله، نحوه شناسایی الگوهای هارمونیک پیشرفته در نمودارهای قیمت و نحوه معامله کردن آن‌ها را با استفاده از ابزارهای ترسیم پیشرفته بررسی می‌کنیم.

نکات کلیدی

• منظور از معاملات هارمونیک این است که روندها پدیده‌های هارمونیک هستند، به این معنی که می‌توان آن‌ها را به امواج کوچک‌تر یا بزرگ‌تر تقسیم کرد و جهت قیمت را به کمک آن‌ها پیش‌بینی کرد.
• معاملات هارمونیک بر اساس اعداد فیبوناچی انجام می‌شود که برخی معتقدند نشانه‌هایی از مسیر آینده قیمت به دست می‌دهند.
• گارتلی، خفاش و خرچنگ از جمله محبوب‌ترین الگوهای هارمونیک بورس هستند.

الگوهای هارمونیک چیست؟

درست مانند سایر الگوهای قیمت، از الگوهای هارمونیک در بازارهای سرمایه برای تحلیل روندها و پیش‌بینی بازار آینده استفاده می‌شود.

بااین‌حال، الگوهای معاملاتی هارمونیک از این نظر منحصربه‌فرد هستند که بر اساس نسبت‌های ریاضی فیبوناچی هستند؛ در این نسبت‌ها مجموع دو عدد، عدد بعدی دنباله را به دست می‌دهد، یعنی 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13 و غیره.

معامله‌گر با استفاده از این توالی اعداد به‌عنوان یک ابزار در تحلیل بازار به دنبال شناسایی نسبت‌های خاصی بین گام‌ها یا لگ‌های یک الگوی نمودار است که می‌توانند نشانه یک الگوی هارمونیک خاص و بنابراین فرصتی بالقوه برای انجام معامله باشند.

استفاده از دنباله‌های فیبوناچی در محاسبات در بخش‌های مختلف امور مالی، تحلیل و نمودار بازار می‌تواند به پیش‌بینی موفق بازار کمک کند.

از آنجایی که الگوهای هارمونیک بر اساس نسبت‌های فیبوناچی هستند، معامله‌گران می‌توانند این نسبت‌ها را برای اندازه‌گیری حرکات قیمت و مدت زمانی که یک روند خاص ممکن است ادامه داشته باشد، پیاده کنند.

بیشتر بخوانید: تحلیل سطوح فیبوناچی اصلاحی در نمودار قیمت

چرا الگوهای قیمتی شکل می‌گیرند؟

قیمت دارایی‌ها در نمودار قیمت همیشه به‌صورت روند، تثبیت و روند مجدد حرکت می‌کند. قیمت‌ها تنها با تشکیل فقط یک کندل یا میله قیمتی، تغییر روند نمی‌دهند بلکه مرحله گذار خود را طی می‌کنند.

در واقع قیمت در طول این مرحله گذار {به روند جدید}، وارد فاز رنج یا خنثی شده و قبل از ثبت یک حرکت اصلی دیگر برای مدتی در یک محدوده قیمتی در جا می‌زند.

این نوسان قیمت در یک محدوده کوچک باعث تشکیل الگوهای قیمت قابل شناسایی می‌شود.

گاهی اوقات، قیمت پس از خارج شدن از این محدوده رنج در مسیر روند قبلی حرکت می‌کند و روند اصلی قبل از فاز رنج را از سر می‌گیرد. به این رفتار قیمت «الگوهای ادامه‌دهنده» می‌گویند.

چند نمونه از این الگوها عبارت‌اند از الگوی مثلث، پرچم و فنجان و دسته.

اما گاهی ممکن است قیمت پس از خروج از محدوده رنج برخلاف مسیر قبلی خود حرکت کرده و تغییر روند دهد. این رفتار قیمت «الگوهای بازگشتی» را تشکیل می‌دهد.

از جمله این الگوها عبارت‌اند از: سر و شانه، کف دو قلو و الگوهای پهن‌شونده.

تاریخچه الگوهای هارمونیک

مفهوم الگوهای هارمونیک توسط H.M. Gartley در سال 1932 مطرح شد. گارتلی در کتاب خود به نام سود در بازار سهام به توضیح یک الگوی 5 نقطه‌ای (معروف به Gartley) پرداخت.

لری پسونتو این الگو را با اضافه کردن نسبت‌های فیبوناچی بهبود بخشیده و قوانینی را در مورد نحوه معامله الگوی «گارتلی» در کتاب خود –نسبت‌های فیبوناچی و تشخیص الگوها– معرفی کرده است.

چند نویسنده دیگر هم روی این نظریه الگو کار کرده‌اند، اما اسکات کارنی با نوشتن کتاب معاملات هارمونیک بهترین اثر را به جا گذاشته است.

بیشتر بخوانید: معرفی کتاب الگوهای هارمونیک پیشرفته – محمد حسن ژند

اسکات کارنی همچنین الگوهایی مانند «خرچنگ»، «خفاش»، «کوسه» و «5-0» را ابداع کرد و اطلاعات ارزشمندی را به قوانین معاملات، اعتبار الگوها و نحوه مدیریت ریسک/پول اضافه کرد.

نظریه اساسی پشت الگوهای هارمونیک مبتنی بر حرکات قیمت/زمان است که از روابط نسبت‌های فیبوناچی و تقارن آن‌ها در بازارها پیروی می‌کند.

تحلیل نسبت‌های فیبوناچی در هر بازار و در هر نمودار زمانی نتایج خوبی به دست می‌دهد.

هدف اصلی استفاده از این نسبت‌ها، شناسایی نقاط عطف کلیدی، اصلاح‌ها و گسترش‌های (پروجکشن‌ها) قیمت به همراه یک سری از سوئینگ‌های سقف و کف است.

بررسی این پروجکشن‌ها و اصلاح‌های به دست آمده از این نقاط سوئینگ (بالا و پایین) سطوح قیمتی کلیدی را برای ثبت حد سود یا حد ضرر به دست می‌دهد.

الگوهای هارمونیک با استفاده از دنباله‌های فیبوناچی، ساختارهای الگوی هندسی (سوئینگ‌ها و گام‌های پروجکشن و اصلاح) را می‌سازند.

این ساختارهای هارمونیک که به شکل الگوهای مشخص (هارمونیک) تشکیل می‌شوند، فرصت‌های منحصربه‌فردی را برای معامله‌گران فراهم می‌کنند؛ از جمله اینکه به کمک آن‌ها می‌توان حرکت‌های بالقوه قیمت و نقاط برگشت کلیدی یا تغییر روند را پیش‌بینی کرد.

این جنبه از الگوهای هارمونیک به معامله‌گران دست بالا را در پیش‌بینی بازار می‌دهند، چراکه در بیشتر مواقع اطلاعات بسیار مطمئنی را در مورد نقطه ورود به معامله، محل حد ضرر و اهداف قیمت (حد سود) به دست می‌دهند.

همین یکی از وجوه تمایز اصلی الگوهای هارمونیک با سایر اندیکاتورها/اسیلاتورها و نحوه کار آن‌ها است.

نمونه‌هایی از الگوهای هارمونیک

الگوی گارتلی که در زیر نشان داده شده است، یک الگوی صعودی 5 نقطه‌ای است. این الگوها شبیه الگوهای «M» یا «W» هستند و مشخصه آن‌ها داشتن 5 نقطه پیوت اصلی است.

الگوهای گارتلی از 2 گام اصلاحی و 2 گام سوئینگ جنبشی تشکیل می‌شوند و یک الگوی 5 نقطه‌ای را تشکیل می‌دهند. همه این سوئینگ‌ها با نسبت‌های فیبوناچی مرتبط هستند.

مرکز (چشم) الگو نقطه «B» است که الگو را تعریف می‌کند، درحالی‌که نقطه «D» نقطه تریگر الگو است که در آن معاملات انجام می‌شود. این الگو نقاط ورود، حد ضرر و هدف سود را از نقطه «D» نشان می‌دهد.

نمودار زیر یک الگوی هارمونیک 5 نقطه‌ای دیگر (پروانه نزولی) را نشان می‌دهد. این الگو مشابه الگوی گارتلی 5 نقطه‌ای بالا است، اما برعکس. در اینجا الگو به شکل «W» است که نقطه «B» مرکز (چشم) الگو است.

در این الگو نقاط ورود، حد ضرر و هدف سود از سطح «D» را با استفاده از لگ «XA» مشاهده می‌کنید.

فهرست الگوهای هارمونیک

در لیست زیر مهم‌ترین الگوهای هارمونیک را مشاهده می‌کنید.

• ABC صعودی/نزولی
• AB=CD صعودی/نزولی
• تری درایو صعودی/نزولی
• گارتلی صعودی/نزولی
• پروانه صعودی / نزولی
• خفاش صعودی / نزولی
• خرچنگ صعودی / نزولی
• کوسه صعودی / نزولی
• سایفر صعودی/نزولی

با کیک بر روی لینک‌های زیر می‌توانید آموزش دقیق‌تر هر الگو را مطالعه کنید:

• الگوی هارمونیک abcd و نحوه معامله با آن
• الگوی کوسه (Shark) و نحوه معامله کردن با آن
• الگوی تری درایو (Three-Drive) چیست؟
• الگوی nen star چیست و چگونه می‌توان با آن معامله کرد؟
• الگوی سایفر (Cypher) چیست و چگونه می‌توان با آن معامله کرد؟
• الگوی پروانه؛ شناسایی تغییر روند با فیبوناچی!

مزایا و معایب الگوهای هارمونیک

مزایا:

• مسیر حرکت آینده و محل توقف حرکت را از قبل به دست می‌دهد و همین آن‌ها را به یک اندیکاتور پیشرو تبدیل می‌کند
• رایج، قابل تکرار و قابل اعتماد بوده و موقعیت‌های معاملاتی با احتمال بالا ایجاد می‌کنند
• قوانین معاملاتی آن‌ها با استفاده از نسبت‌های فیبوناچی تا حدود زیادی استانداردسازی شده‌اند
• با قوانین محیط بازار، تقارن و حرکت‌های اندازه‌گیری شده به‌خوبی کار می‌کنند
• در تمام تایم فریم‌ها و در تمام بازارهای مالی کار می‌کنند
• سایر اندیکاتورها (CCI، RSI، MACD، DeMark…) را می‌توان در کنار آن‌ها استفاده کرد.

معایب:

• پیچیده و بسیار فنی است و این درک آن‌ها را برای افراد مبتدی دشوار می‌کند
• شناسایی صحیح و خودکارسازی (کدگذاری) الگوهای هارمونیک دشوار است
• اصلاح‌ها/ پروجکشن‌های فیبوناچی متناقض می‌تواند در شناسایی مناطق برگشتی یا پروجکشن مشکل ایجاد کند
• زمانی که الگوهای متضاد از سوئینگ‌های یکسان یا سایر سوئینگ‌ها/ تایم فریم‌ها شکل می‌گیرند، تفسیر الگوها پیچیده می‌شود
• نسبت ریسک به ریوارد در الگوهای غیر متقارن و کم اهمیت‌تر بسیار کم است.

نحوه معامله با الگوهای هارمونیک

در ادامه به مراحل لازم برای استفاده از الگوهای هارمونیک و معامله با آن‌ها می‌پردازیم:

شناسایی الگو

تشخیص الگوهای هارمونیک با چشم غیرمسلح کمی سخت است، اما زمانی که معامله‌گر ساختار الگوها را درک کند، می‌تواند آن‌ها را نسبتاً به‌راحتی توسط ابزارهای فیبوناچی تشخیص دهد.

الگوهای هارمونیک ساده، الگوهای 5 نقطه‌ای (گارتلی، پروانه، خرچنگ، خفاش، کوسه و سایفر) هستند. این الگوها دارای الگوهای 3 نقطه‌ای (ABC) یا 4 نقطه‌ای (ABCD) هستند.

تمام سوئینگ‌های قیمت بین این نقاط به هم مرتبط هستند و دارای نسبت‌های هارمونیک بر اساس فیبوناچی هستند.

الگوها یا در حال شکل‌گیری هستند یا، در الگوهای تری درایو (3-drives)، ساختارهای «M» یا «W» شکل یا ترکیبی از «M» و «W» را کامل کرده‌اند.

الگوهای هارمونیک (5 نقطه‌ای) دارای یک منشأ بحرانی (نقطه X) هستند و به دنبال آن یک موج جنبشی (XA) و به دنبال آن یک موج اصلاحی ظاهر می‌شود که مرکز یا چشم الگو را در نقطه B و با تکمیل گام AB تشکیل می‌دهد.

سپس الگو با تشکیل یک موج روند (BC) و در نهایت یک گام اصلاحی (CD) تکمیل می‌شود.

نسبت‌های هارمونیک بحرانی بین این گام‌ها تعیین می‌کنند که آیا الگو یک الگوی اصلاحی است یا گسترشی و همچنین نام آن (گارتلی، پروانه، خرچنگ، خفاش، کوسه و سایفر) را تعیین می‌کند.

یکی از نکات قابل توجهی که باید به خاطر داشت این است که همه الگوهای هارمونیک 5 نقطه‌ای و 4 نقطه‌ای دارای الگوهای ABC (3 نقطه‌ای) هستند.

همه الگوهای هارمونیک 5 نقطه‌ای (گارتلی، پروانه، خرچنگ، خفاش، کوسه، سایفر) اصول و ساختارهای مشابهی دارند.

اگرچه آن‌ها از نظر نسبت طول گام و مکان گره‌های کلیدی (X، A، B، C، D) متفاوت هستند، اما اگر بتوانید یکی از این الگوها را درک کنید، درک بقیه الگوها نسبتاً آسان خواهد بود.

مثال: نمودار زیر نمونه‌ای از الگوی خفاش صعودی را نشان می‌دهد که درون آن یک الگوی ABC نزولی تشکیل شده است. پیوت‌ها و نسبت‌ها روی الگو مشخص شده‌اند. این الگو همچنین نقاط ورود به معامله، حد ضرر و هدف سود را نشان می‌دهد.

شناسایی موقعیت معاملاتی

در ستاپ‌های الگوی هارمونیک، موقعیت معامله زمانی مشخص می‌شود که 3 گام اول الگو تکمیل شود (در الگوهای 5 نقطه‌ای).

برای مثال، در الگوی گارتلی صعودی، گام‌های XA، AB و BC تکمیل می‌شوند و الگو شروع به تشکیل گام CD می‌کند؛ در این وضعیت می‌توان گفت یک موقعیت معاملاتی احتمالی در حال پیش آمدن است.

با استفاده از پروجکش‌ها و اصلاح‌های گام‌های XA و BC، همراه با نسبت‌های فیبوناچی، می‌توانیم یک کلاستر یا خوشه قیمت برای شناسایی منطقه تکمیل الگو (PCZ) و نقطه D الگو بسازیم.

منطقه تکمیل الگو (PCZ)

همه الگوهای هارمونیک دارای مناطق تکمیل الگو (PCZ) هستند.

این PCZ‌ها، که به‌عنوان خوشه‌های قیمت نیز شناخته می‌شوند، از تلاقی سوئینگ‌ (گام‌ها) تکمیل شده اکستنشن‌های فیبوناچی، اصلاح‌ها و پروجکشن‌های قیمت تشکیل می‌شوند.

الگوها عموماً گام CD خود را در PCZ تکمیل می‌کنند و سپس تغییر مسیر می‌دهند.

انتظار می‌رود موقعیت‌های معاملاتی در این منطقه ظاهر شوند و معامله‌گر با مشاهده نشانه‌های برگشت قیمت وارد معامله می‌شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره ناحیه دارای پتانسیل بازگشتی یا ناحیه PRZ

برای مثال، منطقه تکمیل الگو (PCZ) برای الگوی گارتلی صعودی با استفاده از اکستنشن‌ها و پروجکشن‌های فیبوناچی زیر ساخته می‌شود:

• 0.78 = XA
• 1.27 = AB
• 1.62 = BC
• AB = CD

در زیر نمونه‌ای از تشکیل (PCZ) ایده‌آل را مشاهده می‌کنید:

در زیر نمونه‌ای از تشکیل PCZ در دنیای واقعی را مشاهده می‌کنید:

بررسی شرایط بازار

اکثر معامله‌گران تکنیکال از تحلیل نمودار با مفاهیم محیط یا متن بازار برای معامله استفاده می‌کنند.

مفهوم محیط بازار به این معنی است که قیمت فعلی چگونه به سطوح خاص (پیوت‌ها، سطوح حمایت و مقاومت، میانگین متحرک) واکنش نشان می‌دهد.

همچنین اندیکاتورها نسبت به شرایط تاریخی قیمت (مانند مناطق اشباع فروش و اشباع خرید) عمل می‌کنند و الگوها در تایم فریم فعلی و تایم فریم‌های دیگر کجا/چگونه در حال تشکیل هستند.

هر معامله‌گر محیط بازار خود را برای شناسایی موقعیت‌های معاملاتی ایجاد می‌کند.

یکی از روش‌های کاربردی برای تعریف محیط بازار استفاده از ساختار فیبوناچی گرید است.

فیبوناچی گرید از باندهای فیبوناچی (نمایش واکنش قیمت، روندها)، سطوح پیوت (برای نشان دادن سطوح حمایت/مقاومت تاریخی) و ساختارهای بازار (برای نشان دادن نقاط عطف بالقوه) تشکیل شده است.

در هر نمودار معاملاتی، با اضافه کردن ابزار فیبوناچی گرید می‌توان فهمید قیمت فعلی چگونه به باندهای فیبوناچی واکنش نشان می‌دهد و آیا روند قدرتش را از دست داده است یا نه.

همچنین آیا قیمت در بالا/زیر باندهای انتهایی قرار گرفته است و آیا قیمت به سطوح حمایت و مقاومت که پیوت‌ها مشخص کرده‌اند واکنش نشان می‌دهد یا خیر.

تلاقی این سطوح در ساختار فیبوناچی گرید، همراه با ساختار الگوی در حال تشکیل (و حد سود/ضرر الگو)، به معامله‌گر کمک می‌کند تا تصمیم خوبی بگیرد.

معامله بر اساس الگو بسیار دقیق است، زیرا هر الگو قوانین خاصی برای شناسایی نقاط ورود/حد ضرر و حد سود دارد. ترکیب تحلیل الگوی هارمونیک و درک شرایط بازار، مزیت بزرگی برای معامله‌گر به همراه دارد.

بیشتر بخوانید: 2 استراتژی فیبوناچی فوق العاده

الگوهای هارمونیک ممکن است شکست بخورند، اما سطوح شکست آن‌ها به‌خوبی تعریف شده است و این اطلاعات به‌وضوح قبل از معامله در اختیار معامله‌گر قرار می‌گیرد.

به همین دلیل، معاملات هارمونیک دارای نکات مثبت بسیار بیشتری نسبت به سایر روش‌های معاملاتی است.

سایر شرایط و اندیکاتورهای محیط/تأیید بازار عبارت‌اند از واگرایی، تایم فریم‌های چندگانه، باندهای فیبوناچی، تحلیل چنگال اندرو، میانگین‌های متحرک، پیوت‌ها، کانال‌ها، خطوط روند، حجم و نوسان قیمت.

مثال: نمونه زیر نحوه استفاده از محیط بازار (Market Context) با تحلیل الگو را نشان می‌دهد.

در این مثال می‌بینید که قیمت سهم AAPL (تاریخ: 7 فوریه 2014) یک الگوی خرچنگ صعودی را در بالای میانگین متحرک ساده 200 و خارج از باندهای فیبوناچی (نقاط A، C) تشکیل می‌دهد و یک نقطه D در نزدیکی نوارهای پایینی فیبوناچی تشکیل می‌شود.

همچنین، توجه داشته باشید که قیمت به زیر سطح باند فیبوناچی میانی و نزدیک باند فیبوناچی پایینی می‌رسد، که نشان‌دهنده یک ستاپ فرسودگی احتمالی قیمت است.

پس از تکمیل ستاپ خرچنگ صعودی، قیمت به بالاتر از سطح EL صعود کرد که این سیگنال ورود به معامله لانگ است.

روند کلی AAPL نیز صعودی است، زیرا قیمت سهم بالای میانگین متحرک 200 بوده و شیب این خط مثبت است.

در 7 فوریه 2014، یک ستاپ معامله خرید با نقطه ورود 73.71 و حد ضرر زیر 70.50 (3.21 دلار ضرر برای هر سهم) تشکیل می‌شود.

همچنین، اهداف قیمتی یا حد سود اول این معامله 77.7 تا 79.7 و حد سود دوم 85.3 تا 89.4 دلار است.

نمودار زیر (9 ژوئن 2014) پیشرفت الگوی خرچنگ صعودی AAPL و رسیدن به اهداف قیمتی را نشان می‌دهد.

نقطه ورود و حد ضرر در الگوهای هارمونیک

بیشتر نقاط ورود به معاملات در الگوهای هارمونیک در اطراف نقطه «D» در منطقه برگشت الگو رخ می‌دهد. این نقطه می‌تواند نقطه ورود به معامله خرید (در الگوهای صعودی) یا فروش (در الگوهای نزولی) باشد.

معمولاً نقطه «D» در نتیجه تلاقی پروجکش‌ها، اصلاح‌ها و اکستنشن‌های سوئینگ‌های قبلی (گام‌ها) که عموماً «منطقه برگشت» نامیده می‌شود به دست می‌آید.

در حالت کلی، رسیدن قیمت به این منطقه صرفاً نشانه فرصتی برای ورود به یک معامله بالقوه است، نه یک سیگنال قطعی برای ورود به معامله.

معیارهای ورود و اعتبار الگو را باید توسط عوامل مختلف دیگری مانند نوسان فعلی قیمت، روند کلی، وضعیت حجم معاملات در الگو و شرایط داخلی بازار و غیره تعیین کرد.

اگر الگو معتبر باشد و روند کلی و عوامل داخلی بازار برگشت الگوی هارمونیک را تایید کنند، سطوح ورود (EL) به معامله را می‌توان با استفاده از محدوده‌های قیمت، نوسان‌ها یا ترکیبی از این‌ها محاسبه کرد.

حد ضرر را باید در بالا/پایین آخرین پیوت مهم قرار داد (در الگوهای 5 و 4 نقطه‌ای صعودی زیر نقطه D و در الگوهای نزولی بالاتر از نقطه D).

اهداف قیمتی (حد سود)

مناطق هدف در الگوهای هارمونیک بر اساس اصلاح، اکستنشن یا پروجکشن سوئینگ‌های جنبشی/اصلاحی و نسبت‌های فیبوناچی از نقطه تریگر ساختار الگو محاسبه می‌شوند.

برای مثال، در الگوی صعودی گارتلی، مناطق هدف با استفاده از گام XA از نقطه تریگر (D) محاسبه می‌شوند.

پروجکشن‌ها با استفاده از نسبت‌های فیبوناچی مانند 62 یا 78.6 درصد از گام XA محاسبه می‌شوند و به نقطه تریگر (D) اضافه می‌شوند.

نسبت‌های اکستنشن مانند 1، 1.27، 1.62، 2.، 2.27 یا 2.62 برای سطوح احتمالی هدف محاسبه می‌شوند.

سطوح اولیه هدف از D محاسبه می‌شوند، به طوری‌که 62 تا 78.6 درصد از طول گام XA به‌عنوان منطقه هدف اول و 127 تا 162 درصد به‌عنوان منطقه هدف دوم در نظر گرفته می‌شود.

• منطقه هدف 1: (D + XA*0.62) تا (D+XA*.786)
• منطقه هدف 2: (D + XA*1.27) تا (D+XA*1.62)

نکته مهم در اینجا این است که مناطق احتمالی حد سود در الگوهای هارمونیک از نقطه نظر احتمالات محاسبه می‌شوند، نه با قطعیت مطلق.

به همین دلیل، رعایت دقیق اصول مدیریت پول و ریسک و دانش کامل از نحوه کار الگو برای موفقیت در معاملات هارمونیک ضروری است.

مثال: نمودار زیر یک الگوی گارتلی صعودی را با نقطه ورود، حد ضرر و مناطق هدف سود نشان می‌دهد. مناطق هدف با استفاده از طول سوئینگ XA و نسبت‌های فیبوناچی از نقطه D محاسبه می‌شوند.

حد سود اول شامل محدوده 62 تا 79 درصد و حد سود دوم شامل 127 تا 162 درصد است.

نمونه‌هایی از الگوهای هارمونیک در دنیای واقعی

در ادامه به بررسی هر یک از الگوهای هارمونیک و نحوه شناسایی و معامله آن‌ها روی نمودارهای قیمت می‌پردازیم:

الگوی هارمونیک خفاش

مثال زیر یک الگوی خفاش صعودی را در نمودار قیمت چهار ساعته جفت ارز EUR/USD نشان می‌دهد.

اعداد روی نمودار اصلاح‌ها یا اکستنشن‌های الگو را نشان می‌دهند. در سمت راست الگو، یک سطح فیبوناچی اصلاحی سطوح هدف سود احتمالی را نشان می‌دهد که قیمت به اهداف مشترک 0.50 و 1.0 رسیده است.

نقطه D باید نزدیک به سطح 0.886 اصلاحی گام XA باشد. انتظار می‌رود قیمت از این منطقه برگشتی احتمال صعود کند.

بسیاری از معامله‌گران قبل از ورود منتظر می‌مانند تا قیمت شروع به افزایش کند. حد ضرر این معامله را باید در زیر سوئینگ اخیر در نزدیکی نقطه D یا زیر X قرار داد.

اهداف سود بر اساس نسبت‌های فیبوناچی، بین نقاط A و D، و احتمالاً بالاتر از A هستند.

سطوح رایج حد سود 0.50، 0.618، 1 (در A) و 1.618 (که بالاتر از A است) هستند که می‌توانند به‌عنوان سطوح حمایت و مقاومت در آینده عمل کنند.

الگوی هارمونیک خفاش نزولی شبیه یک «W» است. نسبت‌ها در این الگو با اعداد الگوی صعودی یکسان است، با این تفاوت که الگوی نزولی با کاهش قیمت از X به A شروع می‌شود.

AB یک موج صعودی، BC یک موج نزولی و CD یک موج صعودی دیگر است. نقطه D جایی است که معامله‌گران انتظار کاهش قیمت را دارند.

الگوی هارمونیک گارتلی

الگوی گارتلی از نظر ظاهری شبیه خفاش است، با این تفاوت که برخی از نسبت‌های متفاوت هستند.

تمام نسبت‌های الگوی گارتلی نزولی همان نسبت‌ها است، با این تفاوت که این الگو با یک گام XA نزولی شروع می‌شود. اما در الگوی گارتلی صعودی:

• XA یک گام صعودی است
• AB اصلاح گام XA به اندازه 0.618 است
• BC یک گام رو به بالا است که به اندازه 0.382 تا 0.886 درصد از گام AB را اصلاح می‌کند
• CD یک گام نزولی است که از 1.13 تا 1.618 از گام BC را گسترش می‌دهد
• نقطه D در سطح اصلاحی 0.786 از گام XA است.

در زیر نمونه‌ای از الگوی نزولی گارتلی در نمودار روزانه جفت ارز EUR/GBP را مشاهده می‌کنید. در الگوی نزولی، زمانی که قیمت شروع به کاهش می‌کند، حد ضرر را باید درست بالای سوئینگ سقف در نقطه D قرار داد.

از طرف دیگر، می‌توان حد ضرر را بالای نقطه X قرار داد، اما در این صورت اندازه حد ضرر بسیار بزرگ‌تر می‌شود.

هدف سود در این الگو، سطوح اصلاحی و گسترشی AD است که شامل 0.50، 0.618، 1 و 1.618 است. این سطوح می‌توانند در آینده به‌عنوان حمایت و مقاومت عمل کنند.

الگوی هارمونیک پروانه

الگوی هارمونیک پروانه شبیه الگوهای بالا به نظر می‌رسد، اما با نسبت‌های مختلف و اینکه نقطه D بیشتر از X گسترش می‌یابد.

در زیر سطوح فیبوناچی الگوی پروانه نزولی را مشاهده می‌کنید:

• XA یک موج نزولی است
• AB یک موج صعودی است که نزدیک به 0.786 از XA را اصلاح می‌کند
• BC یک موج نزولی است که از 0.382 تا 0.886 گام AB را اصلاح می‌کند
• CD یک موج صعودی است که از 1.618 تا 2.24 گام AB گسترش می‌یابد
• D بالاتر از X است، و گام XA تقریباً 1.27 گسترش می‌یابد.

الگوی پروانه صعودی دارای همان نسبت‌ها است، اما الگو با یک موج XA صعودی شروع می‌شود. در شکل زیر مثال از پروانه نزولی در نمودار قیمت یک ساعته جفت ارز NZD/JPY را می‌بینید.

در این الگو یک گام XA نزولی وجود دارد. موج B به اندازه 0.886 اصلاح می‌شود که کمی زیاد اما قابل قبول است. گام BC به اندازه 0.75 از گام AB را اصلاح می‌کند و D به اندازه  1.23از گام XA است.

قیمت از نقطه D کاهش پیدا می‌کند و سیگنال فروش را صادر می‌کند. حد ضرر را باید بالاتر از سوئینگ اخیر در نقطه D قرار داد. اهداف سود بر اساس نسبت‌های فیبوناچی از AD محاسبه می‌شود.

اهداف سود معمول شامل سطوح 0.50، 0.618، 1 و 1.618 است.

الگوی هارمونیک خرچنگ

الگوی هارمونیک خرچنگ صعودی دارای سطوح فیبوناچی زیر است:

• XA یک موج صعودی است
• AB یک موج نزولی است که از 0.382 تا 0.618 از گام XA را اصلاح می‌کند
• BC یک موج صعودی است که به اندازه 0.382 تا 0.886 از AB را اصلاح می‌کند
• CD به اندازه 2.618 تا 3.618 گام BC است
• D اکستنشن 1.618 گام XA است.

در مثال بالا، معامله‌گران می‌توانند زمانی که قیمت از D شروع به افزایش کرد، وارد معامله خرید شوند. حد ضرر معامله زیر سوینگ کف در نقطه D قرار می‌گیرد.

اهداف سود این معامله بر اساس سطوح اصلاحی AD، معمولاً در 0.50، 0.618، و 1 در نظر گرفته می‌شود. همانند سایر الگوهای هارمونیک، الگوی خرچنگ نزولی همین سطوح فیبوناچی را دارد، اما الگو وارونه است.

سؤالات متداول

سخن پایانی

معامله‌گری بر اساس الگوهای هارمونیک یکی از روش‌های دقیق تحلیل بر مبنای ریاضیات است اما به صبر، تمرین و مطالعه بسیار زیاد درباره این الگوها نیاز دارد.

الگوهای گارتلی، پروانه، خفاش و خرچنگ، شناخته‌شده‌ترین انواع الگوهای هارمونیک هستند و بیشتر علاقه‌مندان به الگوهای هارمونیک، سعی می‌کنند این الگوها را در نمودارهای قیمت شناسایی کنند.

در این آموزش الگوهای هارمونیک با مثال‌هایی در دنیای واقعی آشنا شدید.

نقاط ورود و خروج به معامله با الگوهای هارمونیک در نقطه‌های بازگشتی احتمالی انجام می‌شود که البته باید نشانه‌های دیگری از نقاط بازگشت قیمت نیز در نظر گرفت.

حد ضررها نیز در معاملات خرید اغلب در زیر نقطه D و در معاملات فروش، کمی بالاتر از این نقطه قرار می‌گیرند.