در سال‌های اخیر، صنعت بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال دستخوش تغییرات چشمگیری شده است؛ چراکه توسعه‌دهندگان این حوزه شروع به استفاده از فناوری‌های بلاک‌چین در کاربردهای نوآورانه و هیجان‌انگیز کرده‌اند.
یکی از این کاربردها، توکنیزه کردن (Tokenization) است که در بخش‌های مختلفی از دنیای کریپتو کاربرد خود را نشان داده است.
در این مقاله قصد داریم تا درباره فرآیند توکنیزه و معرفی کاربردهای آن صحبت کنیم.
عناوین مطلب:
توکنیزه کردن (Tokenization) چیست؟
به طور کلی می‌توان گفت که توکن، نشان دهنده یک دارایی یا یک ابزار دیجیتال است و در زمینه بلاک‌چین، توکنیزه کردن یعنی یک چیز با ارزش را به یک دارایی دیجیتال تبدیل کردن!
در واقع، حقوق قابل معامله به اسم توکن شناخته می‌شوند و بین اشخاص مختلف قابل انتقال هستند.
توکن‌ها باعث می‌شوند که امکان خرید، فروش یا معامله بدون حضور صادرکنندگان اصلی توکن، فراهم شود؛ بنابراین توکن‌ها کارمزدها را کاهش می‌دهند.
معمولا توکن‌ها از طریق قراردادهای هوشمند بر روی بلاک‌چین اتریوم و با استانداردهای مختلف مانند ERC20، ERC721 و ERC1155 ایجاد می‌شوند.
بیشتر بخوانید: چگونه بدون کدنویسی، یک توکن ERC20 ایجاد کنیم؟
براساس نوع توکن، صادرکنندگان توکن امکان انتخاب استاندارهای مختلفی برای توکن‌های قابل تعویض و توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) دارند.
به عنوان مثال، توکن‌های غیرقابل تعویض(NFT) برای توکنیزه کردن آثار هنری، املاک، سهام و خودرو استفاده می‌شوند.
امروزه این نوع از توکن‌ها، به عنوان روشی برای نزدیک‌تر شدن افراد معروف هنری و ورزشی به طرفداران خود، به سرعت در حال محبوب‌تر شدن هستند. همچنین، توکن‌های غیرقابل تعویض فرصت‌هایی را برای سرمایه‌گذاری و سرگرمی در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
اگر بخواهیم یک مثال جالب از توکنیزه کردن در حوزه ورزش بیاوریم، می‌توانیم به قرارداد ورزشی Spence Dinwiddie، بسکتبالیست معروف اشاره کنیم.
Dinwiddie، در اوایل سال 2020 بخشی از قرارداد 34 میلیون دلاری خود با تیم Brooklyn Nets را توکنیزه کرد و توانست فرصت سرمایه‌گذاری توکنیزه شده خاصی را ایجاد کند.
لازم به ذکر است که فرآیند توکنیزه کردن او در پلتفرم Dream Fan Shares انجام شد.
Dinwiddie، بخشی از قرارداد خود را در 90 توکن سرمایه‌گذاری ورزشکاران حرفه‌ای SD8 تقسیم کرد که قیمت هر توکن 150 هزار دلار بوده است.
این بسکتبالیست حرفه‌ای با انجام این کار توانست به 13.5 میلیون دلار از قرارداد 34.4 میلیون دلاری خود، زودتر از موعد دست یابد.
این توکن‌ها با سود سالانه 4.95 درصد، در اختیار سرمایه‌گذاران است.
با ارائه نرخ سود 4.95 درصدی، اوراق قرضه 3 ساله Dinwiddie سود بسیار بیشتری نسبت به سایر ابزارهای مالی و اکثر اوراق قرضه دولتی یا شرکتی دارد.
با اینکه قرارداد توکنیزه شده Dinwiddie، اولین توکن ورزشی است که در پلتفرم Dream Fan Shares قابل دسترس است؛ اما برنامه‌های دیگری جهت عرضه توکن‌های مشابه برای هنرمندان و اینفلوئنسرهای دیگر وجود دارد تا طیف وسیعی از افراد مشهور وارد سرمایه‌گذاری‌های غیرمتمرکز شوند.
زمانی را تصور کنید که با دارایی‌هایی توکنیزه شده از ورزشکاران یا هنرمندان محبوب خود حمایت مالی می‌کنید و در کسب موفقیت‌های آینده او شریک می‌شوید؛ این تصور اکنون قابل انجام است!
بیشتر بخوانید: ضرب توکن چیست؟
انواع توکن‌ها
در ادامه به انواع توکن‌های مختلف که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند، اشاره می‌کنیم:
توکن‌های ارزی (Currency Tokens)
کاربرد این توکن‌ها مانند ارزهای دیجیتال است و همانطور که از نام آن پیداست، از این توکن‌ها به عنوان یک روش پرداخت و ذخیره ارزش استفاده می‌شود.
توکن‌های کاربردی (Utility Tokens)
ارز دیجیتال محبوب اتریوم، باعث به وجود آمدن توکن‌های کاربردی شد. برخلاف توکن‌های ارزی، دارندگان این نوع از توکن‌ها اجازه دسترسی به یک محصول یا سرویس خاصی را خواهند داشت.
توکن‌های اوراق بهادار (Securities Tokens)
با این توکن‌ها علاوه بر خرید محصولات و خدمات، می‌توان با نگهداری آن‌ها انتظار بازده سرمایه‌گذاری و کسب سود داشت.
ویژگی این توکن‌ها باعث شده تا برخی از فعالان بازار و همچنین کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC)، آن‌ها را به عنوان اوراق بهادار طبقه بندی کنند.
توکن‌های دارایی (Asset Tokens)
این نوع از توکن‌ها، به عنوان نماینده دیجیتال یک دارایی در یک پلتفرم یا سازمان شناخته می‌شوند. مثلا ممکن است یک توکن، نشانگر مقدار مشخصی املاک یا دارایی فیزیکی مانند طلا باشد.
کاربردهای توکنیزه کردن
اگرچه تعدادی از پلتفرم‌ها برای ارائه خدمات توکنیزه و کاربردهای هیجان‌انگیز به وجود آمده‌اند؛ اما به نظر می‌رسد که فرآیند توکنیزه کردن در حوزه ورزش، هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد و همچنان بر روی حل مشکلات آن کار می‌شود.
در ادامه به چند پلتفرم در حوزه توکنیزه کردن دارایی‌ها، اشاره می‌کنیم:
پلتفرم Socios
در بین این پلتفرم‌ها، پلتفرم Socios، به عنوان یکی از موفق‌ترین نمونه‌ها در حال فعالیت است. در این پلتفرم، طرفداران ورزشی به خرید نوع خاصی از ارز دیجیتال به نام توکن‌های هواداری (Fan Tokens) می‌پردازند.
دارندگان این توکن‌ها، حق رای‌دهی و امکان اتخاذ تصمیماتی که بر تیم ورزشی محبوب خود تاثیرگذار باشد را خواهند داشت. همچنین می‌توانند طیف گسترده‌ای از مشوق‌ها نظیر تجربه‌های VIP، ملاقات با بازیکنان، تورها و سایر موارد را تجربه کنند.
طرفداران در پلتفرم Socios، می‌توانند خود را بخشی از باشگاه ورزشی محبوب‌شان بدانند، اما نمی‌توانند از موفقیت‌های مالی تیم بهره‌مند شوند. بنابراین، توکن‌های طرفداری Socios به عنوان توکن‌های اوراق بهادار در نظر گرفته نمی‌شوند.
پلتفرم Token Stars
پلتفرم دیگری هم اخیرا در این حوزه فعالیت داشته که رویکرد کاملا متفاوتی درباره افراد مشهور و فرآیند توکنیزه دارد.
این پلتفرم، Token Stars نام دارد که خود را اولین پلتفرم مدیریت افراد مشهور در بلاک‌چین می‌داند.
طرفداران از طریق این پلتفرم، می‌توانند کاربردی که در هر توکن قرار داده شده است را اجرا کنند. همچنین، کاربران فرصت این را خواهند داشت تا اسپانسر بازیکن یا تیم مورد علاقه خود در رویدادها شوند و در صورت عملکرد مثبت بازیکن یا تیم مورد نظر، سود به دست آورند.
مزایای توکنیزه کردن
- یک دارایی فیزیکی ارزشمند و غیرقابل تقسیم را می‌توان در قالب چندین توکن ارائه داد.
- با انجام فرآیند توکنیزه، تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران جذب این بازار خواهند شد.
- ایجاد نقدینگی جدید در بازار دارایی‌های واقعی
- افزایش امنیت و شفافیت دارایی‌ها
معایب توکنیزه کردن
از مهم‌ترین معایب توکنیزه کردن این است که تنظیم قوانین مربوط به فرآیند توکنیزه، تقریبا دشوار است و دلیل آن هم این است که تمام این فرآیند باید مطابق قانون پیش رود.
همچنین، متقاعد نمودن نهادهای قانونی مانند بانک و موسسات مالی به منظور جایگزین کردن نهادهای واسط مالی با قراردادهای هوشمند و همچنین بلاک‌چین، کمی دشوار است.
بنابراین، ممکن است برای انجام فرآیند توکنیزه و ایجاد توکن، با مشکلات بسیاری روبه‌رو شوید.
سخن پایانی
آینده صنعت توکنیزه کردن کاملا شفاف و واضح است. هر کسی با پتانسیل ایجاد ارزش، فرصت انجام فرآیند توکنیزه و فروش در سطح اینترنت را دارد.
این موضوع می‌تواند شامل هر چیزی باشد؛ از افراد مشهور گرفته تا ورزشکاران، برندها، شرکت‌ها، و حق اختراعات و خلاصه هرچیزی که ارزش ضمنی دارد.
در این مقاله از مجله بورسینس، به توضیح فرآیند توکنیزه کردن، انواع توکن و کاربردهای آن پرداختیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید و راه‌گشا باشد.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: