توکن BRC20 یک استاندارد جدید برای شبکه بیتکوین است که امکان ضرب (Mint) و انتقال توکن‌های قابل تعویض را بر بستر بیتکوین فراهم می‌کند.
اگر نگاهی به بیتکوین کنیم می‌بینیم تاکنون تغییر و توسعه چشم‌گیری نداشته است. اما پلتفرم‌هایی مثل اتریوم قابلیت‌های مختلفی مثل قرارداد هوشمند، NFT و اپلیکیشن‌های توزیع‌شده را علاوه بر امکان مبادله اتر و تبادلات دارایی اضافه کرده‌اند.
لازم است یک روز بیتکوین هم علاوه بر طلای دیجیتال بودن، قابلیت‌های بیشتری ارائه کند.
عناوین مطلب:
بخصوص با معرفی NFT ها و علاقه زیادی که به خود جلب کرد، جامعه کریپتو به این فکر افتاد که از بلاک‌چین بیتکوین برای ذخیره و انتقال داده‌های تغییر‌ناپذیر استفاده کند.
استاندارد BRC20 نیز در همین راستا معرفی شد تا بتوان بر بستر بیتکوین توکن‌های نیمه قابل تعویض (semi-fungible token) را با استفاده از پروتکل اوردینال (Ordinal) ایجاد کرد.
نکات کلیدی
- استاندارد توکن BRC20 استانداردی برای انتقال توکن‌های قابل تعویض و ضرب کردن آنها بر بستر بلاک‌چین بیتکوین است.
- برخی استاندارد BRC20 را مشابه ERC20 اتریوم می‌دانند اما واقعیت این است که این استانداردها تفاوت‌های زیادی با هم دارند و شاید مقایسه آنها کار درستی نباشد.
- این استاندارد هنوز در مرحله آزمایشی خود قرار دارد اما توکن‌های زیادی با استفاده از آن ساخته شده‌اند که سرمایه خوبی جذب کرده‌اند.
نگاهی عمیق‌تر به اوردینال‌ها
برای درک درست این استاندارد ابتدا لازم است بستر عملکرد آن را بشناسیم. این استاندارد براساس اوردینال‌های بیتکوین کار می‌کند. Ordinals، امکان ثبت داده را روی هر ساتوشی بیتکوین فراهم می‌کنند.
برای این کار از تئوری اوردینال استفاده می‌شود و به هر ساتوشی یک عدد یکتا اختصاص می‌دهد تا قابل شناسایی باشند. سپس در آن ساتوشی، داده دلخواه را ثبت می‌کنند.
این فرآیند اردینال اینسکریپشن (Ordinal Inscription) یا کتیبه ترتیبی نام دارد که امکان برنامه‌نویسی توکن‌های NFT روی بلاک‌چین بیتکوین را فراهم کرده است.
داده‌هایی که در ساتوشی‌ها ثبت می‌شوند می‌توانند هر چیزی مثل تصویر، ویدئو، صدا، متن یا حتی نسخه ساده یک بازی ویدئویی باشند.
استاندارد BRC20 نیز از این قابلیت اوردینال‌ها برای ایجاد NFT های مبتنی بر بلاک‌چین بیتکوین که نیازی به راهکارهای لایه 2 ندارند استفاده می‌کند.
آنها بدون هیچ تغییری در پروتکل بیتکوین کار می‌کنند و راهی برای ذخیره اطلاعات بدون تغییر در این شبکه هستند.
استاندارد BRC20
همان‌طور که اشاره کردیم BRC20 استانداردی از شبکه بیتکوین است که برای استخراج و انتقال اطلاعات روی شبکه بیتکوین از اردینال اینسکریپشن استفاده می‌کند.
این استاندارد نحوه عملکرد توکن‌ها را در بلاک‌چین بیتکوین مشخص می‌کند، درست مثل استاندارد ERC20 که برای توکن‌های شبکه اتریوم ساخته شده و ویژگی و عملکرد این توکن‌ها را توضیح می‌دهد.
توکن BRC20 هنوز تایید نشده و درحال توسعه است. این استاندارد اولین بار در مارس 2023 توسط توسعه‌دهنده ناشناسی به نام DOMO و با هدف ضرب کردن توکن‌های قابل تعویض روی بلاک‌چین بیتکوین ارائه شد.
تپروت (Taproot)، ارتقایی که در سال 2021 در بلاک‌چین بیتکوین ایجاد و امکان انتقال NFT از طریق آن را فراهم گردید و نیز پروتکل اوردینالز که به ساتوشی‌ها عددی اختصاص می‌دهد تا کاربر به آن دیتایی متصل کند و به صورت ترتیبی وارد تراکنش‌های بیتکوین شوند، زمینه‌ساز معرفی استاندارد توکن BRC20 شدند.
علاوه بر این، استاندارد BRC20 از قرارداد هوشمند استفاده، مثل آنچه در اتریوم می‌بینیم نمی‌کند بلکه برای تعریف و مقداردهی اولیه قرارداد توکن، JSON (نشانه گذاری اشیا جاوااسکریپت) را وارد اوردینال اینسکریپشن‌ها می‌کند.
کاربران این فایل اسکریپت را روی بیتکوین ذخیره کرده و به وسیله آن توکن‌ها را به هر ساتوشی نسبت می‌دهند. به‌این‌ترتیب کاربران می‌توانند توکن را در شبکه بیتکوین استقرار داده، ضرب کنند و انتقال دهند.
با اینکه توکن‌های BRC20 هنوز در فاز آزمایشی هستند اما توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند و سازندگان کیف پول‌ها و مارکت‌ها این استاندارد را در خدمات خود ادغام کرده‌اند تا کاربران بتوانند این توکن‌ها را ذخیره کرده و انتقال دهند.
با این حال روند این کار سخت است و در حال حاضر کاربرپسند نیست.
استاندارد توکن BRC20 متن‌باز است و می‌تواند توسط سایر علاقمندان توسعه و تکامل یابد. به همین دلیل ممکن است پیشرفت قابل توجهی در بلاک‌چین بیتکوین ایجاد کند.
تفاوت استاندارد توکن BRC20 با ERC20
این دو استاندارد گرچه نام‌های مشابهی دارند اما تفاوت‌های آنها زیاد است:
پارامتر | ERC20 | BRC20 |
بلاک‌چین | اتریوم | بیتکوین |
رسمیت | از سال 2017 رسما استفاده می‌شود | در مرحله توسعه است |
قابلیت برنامه ریزی | بالا | پایین |
نوع توکن | قابل تعویض | نیمه تعویض پذیر |
واسطه ایجاد | قرارداد هوشمند | اوردینال اینسکریپشن |
مکانیسم اجماع | اثبات سهام | اثبات کار |
کارمزد | بالا | پایین |
سرعت تایید بلاک | 15 ثانیه | 10 دقیقه |
امنیت | کمتر | بیشتر |
لیست توکن‌های BRC20
در حال حاضر توکن‌هایی که با BRC20 منتشر شده‌اند بیشتر جنبه سرگرمی یا میم کوین دارند و پنج مورد از شناخته شده‌ترین آنها عبارتند از:
- ORDI
- VMPX
- PEPE
- PIZA
- MEME
کاربردهای توکن BRC20
از عمده کاربردهای این نوع توکن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
این قابلیت توکن BRC20 درست مشابه بیتکوین است. آنها می‌توانند برای انتقال های همتا‌به‌همتا بین والت‌های شبکه بیتکوین به کار روند. کارمزد این انتقال‌ها نیز شبیه سایر تراکنش‌های بیتکوین است.
- توکنایز کردن
با توسعه بیشتر استاندارد BRC20 این احتمال وجود دارد که بتوان از آنها برای توکنایز کردن کالاهایی مثل ارزهای فیات، طلا و غیره استفاده کرد.
کاربران می‌توانند با استفاده از کد JSON ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی مثل میزان عرضه، نحوه ضرب کردن و مکانیسم انتشار دارایی توکنایز‌شده را تعریف کنند.
- خدمات مالی دیفای
بیتکوین آنقدر قطعی و محکم توسعه داده شده که توسعه پروتکل‌ها و برنامه‌های کاربردی را روی این شبکه محدود کرده است.
اما توکن BRC20 می‌تواند موجب توسعه و رشد این بلاک‌چین شود و قابلیت‌هایی مثل دیفای، ییلدفارمینگ و گیمفای را به آن اضافه کند.
مزایا و محدودیت‌های توکن‌های BRC20
- گرچه توکن BRC20 را تعویض‌پذیر در نظر می‌گیرند اما می‌توان آنها را نیمه تعویض‌پذیر دانست چراکه معامله آن به صورت محدود است.
- برای ضرب این توکن‌ها باید یک JSON NFT ضرب کرد که حجم مورد نظر برای ضرب شدن را دربر داشته باشد سپس باید وارد حراج گس شد، کسی که مبلغ بیشتری برای گس پیشنهاد دهد می‌تواند توکن خود را ضرب کند.
- برای انتقال هر مقدار توکن BRC20 روی بیتکوین، فروشنده باید NFT های انتقالی بسازد تا NFT اصلی را به قطعه‌های کوچک‌تری تقسیم کند و به‌این‌ترتیب بتواند قطعه‌های از پیش تعریف شده توکن‌ها را بفروشد.
- اگر خریداری قصد خرید مقدار مشخصی توکن BRC20 دارد باید فروشنده‌ای را پیدا کند که دقیقا می‌خواهد همان مقدار را بفروشد.
- برای مشخص کردن بالانس توکن‌های BRC20 در یک کیف پول ارز دیجیال، کاربر باید یک ایندکسر را خارج از بلاک‌چین اجرا کند. این ایندکسر باید مجموعه قوانین تفسیر اینسکریپشن را به اجرا درآورد. به این معنی که داشتن یک فول نود بیتکوین برای این منظور کافی نیست.
- استاندارد توکن BRC20 تنها یک استاندارد تجربی با پیچیدگی‌های فنی زیاد است و احتمالا در آینده نسخه‌های بهتری از آن ارائه می‌شود.
آیا توکن‌های BRC20 روی کارمزد و تراکنش‌های بیتکوین اثر می گذارد؟
طبق ادعای Binance، در حال حاضر ارزش بازار توکن‌های BRC20 نزدیک به 1 میلیارد دلار رسیده است و بیش از 24000 توکن با این فناوری ایجاد شده‌اند.
به‌این‌ترتیب پتانسیل بالایی دارد اما با محدودیت‌هایی نیز روبروست. هم‌چنین امکان دارد که همه این توکن‌ها ارزش خود را از دست بدهند و تبدیل به شت‌کوین‌های ابدی شوند.
یکی از مشکلات این توکن اندازه کم بلوک آن است که باعث می‌شود تراکم شبکه بالا رفته و کارمزدها افزایش یابند. در تاریخ 8 می 2023 شبکه بیتکوین با بیش از 300 هزار تراکنش معوق و هزینه گس بیش از 30 دلار مواجه شد.
دلیل این مشکل این است که اردینال اینسکریپشن‌ها، دستورالعمل‌های توکن‌ها را مستقیما روی بلاک‌چین اضافه می‌کنند و این باعث می‌شود فضای زیادی اشغال شود.
علاوه بر این، عدم پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و نداشتن تعامل با سایر بلاک‌چین‌ها مثل اتریوم باعث شده که سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان با محدودیت‌های زیادی در استفاده از این استاندارد مواجه شوند.
اضافه کردن BRC20 به متامسک
کیف پول متامسک یک والت مبتنی بر اتریوم است و از شبکه بیتکوین و اوردینالز پشتیبانی نمی‌کند. بنابراین در حال حاضر امکان ذخیره توکن BRC20 در آن وجود ندارد.
آینده توکن‌های BRC20
توکن‌های زیادی با این استاندارد ساخته شده و ارزش بازار آن در حال نزدیک شدن به یک میلیارد دلار است. تیم توسعه‌دهنده نیز قول اصلاح این استاندارد و آسان‌تر شدن ساخت توکن‌ها را به کاربران داده است.
از دیگر سو با رشد فضای دیفای باید منتظر باشیم که BRC20 نیز توسعه یابد. از طرفی، متن‌باز بودن پروژه نیز به توسعه بهتر آن کمک می‌کند. به نظر می‌رسد آینده درخشانی در انتظار این استاندارد از بلاک‌چین بیتکوین است.
سوالات متداول
استاندارد BRC20 چیست؟
این استاندارد پس از به‌روز‌رسانی‌های اخیر بلاک‌چین بیتکوین با هدف استفاده از فضای خالی هر ساتوشی برای انتقال توکن و ضرب آنها در بلاک‌چین بیتکوین پیشنهاد شده است.
توکن BRC20 چه کاربردهایی دارد؟
از این استاندارد می‌توان برای توکنایز کردن دارایی‌های مختلف فیزیکی، ارائه خدمات دیفای و انجام تراکنش‌های همتا‌به‌همتا استفاده کرد.
استاندارد BRC20 چه تاثیری بر کارمزد شبکه بیتکوین دارد؟
از آنجایی که در این استاندارد، دیتا مستقیما روی بلاک وارد می‌شود و فضای زیادی از آن می‌گیرد که باعث ازدحام شبکه و بالا رفتن کارمزد شبکه بیتکوین خواهد شد.
جمع بندی
BRC20 جدیدترین استاندارد بیتکوین است که می‌تواند برای انتقال دیتا روی این شبکه به کار رود. اگر همه‌چیز خوب پیش رو به مرور زمان امکانات دیفای و توکنایز سازی را هم به بیتکوین اضافه خواهد شد.
با اینکه این استاندارد بر قراردادهای هوشمند متکی نیست و فضای زیادی از بلاک‌ها می‌گیرد که باعث افزایش کارمزد می‌شود اما تبدیل به یک نقطه امیدواری برای بهبود و افزایش کارآیی بلاک‌چین بیتکوین شده است.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: