کندل هارامی (Harami)؛ نحوه شناسایی و معامله با آن

کندل هارامی یکی از پرکاربردترین نوع الگوهای کندلی است و در تحلیل تکنیکال نقش زیاد و غیرقابل انکاری دارد.

کندل هارامی (Harami candlestick pattern) از دو کندل استیک (candlesticks) تشکیل شده که کندل اول بسیار بزرگ‌تر از کندل دوم است، به طوری که کاملاً کندل دوم را دربرمی‌گیرد.

اصطلاح هارامی (Harami) از زبان ژاپنی به معنای باردار گرفته شده است.

کندل اول در این نمونه به عنوان مادر با بدن بزرگ‌تر دیده می‌شود که کندل دوم و کوچک‌تر را کاملاً می‌بلعد و به این ترتیب ظاهر یک مادر باردار را ایجاد می‌کند!

نکات کلیدی

• کندل هارامی (Harami) از دو کندل استیک (candlesticks) تشکیل شده که کندل اول بسیار بزرگ‌تر از کندل دوم است، به طوری که کاملاً کندل دوم را دربرمی‌گیرد.
• اصطلاح هارامی (Harami) از زبان ژاپنی به معنای باردار گرفته شده است.
• الگوی کندل هارامی، الگویی برگشتی و متشکل از دو کندل است.
• الگوی دوجی یک الگوی یک کندلی است، در حالی که هارامی کراس یک الگوی دو کندلی است.

الگوی کندل هارامی (Harami Candlestick Pattern) چیست؟

الگوی کندل هارامی، الگویی برگشتی و متشکل از دو کندل است.

اولی یک کندل بلندتر است که روند را ادامه می‌دهد اما دومی کوتاه‌تر است.

کندل دوم همیشه با رنگ مخالف نشان داده می‌شود که نشان‌دهنده معکوس شدن روند است و بدنه کندل اول حتماً باید بزرگ‌تر از بدنه کندل دوم باشد، به طوری که کاملاً آن را ببلعد.

کندل Harami نوعی کندل استیک محبوب ژاپنی است که در میان تریدر‌های ارز دیجیتال نیز بسیار محبوب است.

تشخیص الگوی هارامی در تحلیل بازار راحت است و امکان کاهش ریسک معاملات را به تریدر‌ها می‌دهد. در نتیجه یک کندل هارامی در هنگام معامله نسبت ریسک به بازده مناسبی ارائه می‌دهد.

الگوی کندل به دو شکل مختلف وجود دارد:

1. هارامی بولیش یا صعودی (Bullish Harami): الگوی گاوی هارامی که پس از یک روند نزولی ایجاد می‌شود.
2. هارامی بریش یا نزولی (Bearish Harami): الگوی هارامی نزولی که پس از یک روند صعودی رخ می‌دهد.

الگوی کندل هارامی نزولی چیست؟

کندل bearish Harami در بالای یک روند صعودی ایجاد می‌شود. این الگو با یک کندل بزرگ و صعودی سبز رنگ شروع می‌شود و به دنبال آن یک کندل نزولی و کوچک‌تر قرمز ایجاد می‌شود.

یکی از اجزای کلیدی الگوی هارامی خرسی این است که کندل دوم باید فاصله کمتری (از کندل اول) داشته باشد تا نشان دهد روند صعودی قبلی ضعیف شده است.

در بازار ارز‌های دیجیتال که معاملات به صورت شبانه‌روز و هر روزه برقرار هستند، احتمال مشاهده فاصله زیاد میان دو کندل استیک کمتر است.

از این رو، هنگام تحلیل بازار کندل دوم را پیدا کنید و هر وقت کندل خرسی ایجاد شد، بلافاصله بفروشید. به خاطر داشته باشید که بدنه کندل اول باید کاملاً کندل دوم را ببلعد و از آن بزرگ‌تر باشد.

توجه به این نکته در تشخیص کندل Harami بسیار مهم است چرا که تغییراتی که در قیمت‌ها مشاهده می‌شود گاها به قدری ضعیف هستند که نمی‌توانند به روند گاوی قبلی برگردند.

این امر نشان‌دهنده عدم اطمینان به بازار و احتمال تغییر روند در هر لحظه است.

الگوی کندل هارامی صعودی چیست؟

الگوی bullish Harami candle برخلاف یک الگوی هارامی نزولی در انتهای یک روند نزولی یافت می‌شود.

اولین کندل الگوی هارامی، بزرگ و نزولی است که با رنگ قرمز مشخص می‌شود و کندل دوم کوچک و صعودی با رنگ سبز نشان داده می‌شود. به علاوه، سایه قیمت در کندل دوم نیز بالاتر است.

در بازار ارز‌های دیجیتال، احتمالاً فاصله زیادی میان این دو کندل وجود نخواهد داشت. از این رو روند صعودی بلافاصله پس از بسته شدن اولین کندل رخ می‌دهد.

توجه به این نکته مهم است که کندل دوم باید سبز و صعودی باشد و کاملاً توسط کندل اول بلعیده شود.

کندل هارامی گاوی یا صعودی حاکی از آن است که روند قیمت از پایین به بالا در حال حرکت است.

اگر به الگوهای کندلی علاقه دارید، توصیه می‌کنیم راهنمای کامل کندل شناسی (از مقدماتی تا پیشرفته) را از دست ندهید.

الگوی هارامی کراس (Harami Cross)

الگوی هارامی کراس صعودی پس از یک روند نزولی و الگوی هارامی کراس نزولی پس از یک روند صعودی تشکیل می‌شود. اولین کندل، کندلی بلند است که معمولا با رنگ سیاه یا قرمز نشان داده می‌شود.

در الگوی هارامی کراس صعودی، پس از رویت کندل بلند نزولی، می‌توان به راحتی فهمید که که بازار در دست فروشندگان است. 

کندل دوم، کندلی دوجی است که بازه‌ای محدود را دربرمی‌گیرد و کمی بالاتر از قیمتی که بازار در روز قبل بسته شده، باز می‌شود.

کندل دوجی در نزدیکی قیمتی که باز شده است، بسته خواهد شد. بدنه کندل اول باید کاملا بدنه کندل دوم یا همان کندل دوجی را دربربگیرد.

این کندل دوجی به خوبی نشان می‌دهد که ذهن معامله‌گران دچار شک و تردید شده است.

البته باید توجه داشت که معامله‌گران معمولا بر اساس این الگوها خرید و فروش نمی‌کنند مگر اینکه قیمت در چند کندل آینده هم به سمت خاصی برود. به صورت کلی معامله‌گران از این روش برای گرفتن تاییدیه در معاملات خود استفاده می‌کنند.

در بعضی اوقات ممکن است بعد از شکل‌گیری کندل دوجی قیمت در چندین کندل استراحت کند و سپس به صعود یا نزول خود ادامه دهد.

نحوه شناسایی کندل هارامی صعودی و نزولی در نمودار‌های معاملاتی

حالا که به خوبی در مورد شکل و ساختار کندل هارامی صحبت کردیم، بهتر است بدانیم که این الگو را چگونه در بازار ارز‌های دیجیتال پیدا کنیم:

الگوی هارامی گاوی نشانه شروع روندهای صعودی جدید در بازارهای مالی از جمله کریپتو است؛ بنابراین آن‌ها تنها پس از یک روند نزولی ایجاد می‌شوند. در تصویر بالا به خوبی این امر را در نمودار اتریوم مشاهده می‌کنیم.

در تصویر بالا، مشاهده می‌کنید که پس از نوسان‌های شدید و کوچک، کندل bullish Harami با یک کندل بزرگ و نزولی شروع می‌شود. از این رو، با مشاهده این کندل می‌دانیم که روند نزولی شتاب گرفته و احتمالاً رو به پایان است.

کم کم که این کندل پایان می‌یابد، یک رالی (rally) شروع می‌شود اما آن هم ادامه پیدا نمی‌کند و تمام می‌شود.

این امر یعنی فروشندگان تمام شده‌اند و خریداران جدید هنوز ظاهر نشده‌اند. پس از این، کندل دوم الگو که کوچک‌تر است و با بدنه کندل اول احاطه شده است، ایجاد می‌شود.

این الگو زمانی تأیید می‌شود که بازار همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد و در عین حال، بالاتر از روند پایین اخیر خود باقی می‌ماند.

برعکس این امر برای کندل bearish Harami صدق می‌کند.

کندل هارامی خرسی، شروع یک روند نزولی است؛ از این رو تنها در انتهای یک روند صعودی مشاهده می‌شود.

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، هنگامی که روند قیمت صعودی است، کندل هارامی با یک کندل سبز بزرگ شروع می‌شود.

در این شرایط، کندل هارامی به عنوان تغییر حرکت به سمت یک روند بزرگ، به راحتی قابل مشاهده است که بیشتر از این نمی‌تواند ادامه پیدا کند و قیمت‌ها شروع به کاهش می‌کنند چرا که بالای کندل دوم پایین‌تر از بسته شدن کندل اول باقی می‌ماند.

در این تصویر می‌بینید که هیچ پیشرفت قابل توجهی در جهت نزولی ایجاد نشده است و بدنه کندل دوم کاملاً توسط کندل اول بلعیده شده است.

این رفتار قیمتی نشان می‌دهد که بازار آن‌قدر ضعیف است که دیگر نمی‌تواند روند صعودی را ادامه دهد.

در نهایت، به دلیل عدم حضور خریداران جدید، قیمت بیشتر و بیشتر کاهش می‌یابد و بازار خرسی جدیدی آغاز می‌شود.

بیشتر بخوانید: الگوی فرفره (Spinning) چیست و چطور به کمک تحلیل‌گران می‌آید؟

چه تفاوتی میان الگوی هارامی کراس (Harami Cross) و کندل دوجی وجود دارد؟

برخی از الگوهای کندل استیک ژاپنی تا حدودی به هم شبیه هستند و ممکن است تشخیص آن‌ها از یکدیگر دشوار باشد.

به عنوان نمونه هارامی کراس (Harami Cross) نوع خاصی از یک الگوی هارامی است که شباهت‌هایی به کندل دوجی دارد (Doji Candle) اما تفاوت‌هایی هم در استفاده از این دو وجود دارد.

اولین و مهم‌ترین تفاوت در میان این دو این است که هارامی کراس ترکیبی از الگوی هارامی و یک دوجی استار (star doji) است.

در هارامی کراس، شمع دوم یک ستاره دوجی شبیه علامت مثبت (+) است. در این الگو هم علامت ستاره باید کاملاً توسط کندل اول بلعیده شود.

الگوی کندل استیک دوجی (doji candlestick) تا حدودی هارامی کراس شباهت دارد. یک دوجی استار یکی از پنج نوع مختلف الگو‌های دوجی است.

الگوی دوجی یک الگوی یک کندلی است، در حالی که هارامی کراس یک الگوی دو کندلی است.

دوجی نوعی الگوی بی‌روند است و بر عدم اطمینان از اینکه روند بعدی چگونه خواهد بود اشاره دارد.

در مقابل، هارامی کراس به تغییر روند اشاره دارد؛ بنابراین ترکیب الگوی ستاره دوجی با کندل استیک هارامی، الگوی خاصی را به ما می‌دهد که نشان می‌دهد روند قیمت در شرف معکوس شدن است.

نحوه معامله با الگوهای هارامی

کندل‌های هارامی سیگنال‌های قدرتمندی برای تریدر‌ها تولید می‌کنند. این الگو‌ها همچنین به راحتی قابل تشخیص بوده و در مواقع ضروری کمک زیادی به افزایش بازده یا کاهش ضرر می‌کنند.

در ادامه در مورد نحوه معامله با دو نوع الگو هارامی صحبت خواهیم کرد:

نحوه معامله با کندل هارامی صعودی

در نیمه اول سال 2021، قیمت بیت‌کوین در حال سقوط بود.

دوره‌هایی از شیب‌های کوتاه وجود داشت که صرفاً نواحی تثبیت (consolidation zones) را برای راه‌اندازی رالی بعدی فراهم می‌کرد. سرانجام یک نقطه رنج با الگوی هارامی صعودی به پایان رسید.

در این تصویر در قسمتی که با شماره 1 مشخص شده است، در ژانویه 2021، بیت‌کوین پس از روند صعودی بلند مدت اخیر خود، طی اصلاح قیمت روند کاهشی در پیش گرفت. همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، یک روند نزولی، اولین قدم در ایجاد الگوی هارامی صعودی است.

در قسمت شماره 2، ژانویه، نمودار قیمت روند نزولی بزرگی را نشان می‌دهد که نشان می‌دهد تریدر‌ها ممکن است دارایی‌های خود را بفروشند یا به اصطلاح کاپیتالاسیون (capitulating) کنند. این شمع قرمز رنگ بزرگ که در تصویر می‌بینید اولین کندل یک الگوی هارامی است.

در قسمت شماره 3، روز بعد از این اتفاقات، قیمت بیت‌کوین کمی دیگر کاهش می‌یابد اما در پایان روز قیمت‌ها بالاتر می‌روند. حالا هم کندل اول تشکیل شده است و هم کندل دوم!

به علاوه، کندل اول کاملاً کندل دوم را در بر می‌گیرد.

این الگوی هارامی نشان‌دهنده شکل‌گیری یک روند صعودی است.

در این شرایط معامله بسیار راحت است! نقطه ورود لانگ (long entry) در این تصویر در قیمت نزدیک به 33800 دلار و بالای کندل دوم ایجاد می‌شود.

استاپ لاس (stop loss) نیز باید دقیقاً در قسمت پایین کندل هارامی (نقطه شماره 4) تنظیم شود.

در این مورد، اخیراً یک نوسان نزولی درست زیر همین منطقه قیمتی وجود داشت؛ بنابراین بهترین کار هم این است که استاپ لاس یا حد ضرر را هم دقیقاً زیر آن نقطه و در قیمت 27480 دلار قرار دهیم.

سپس فاصله بین دو نقطه ورود و حد ضرر را محاسبه می‌کنیم. در این مورد، فاصله بین این دو 6320 دلار است و این فاصله را دو برابر کرده و به قیمت 12640 دلار می‌رسیم.

برای محاسبه میزان سود برداشتی، مقدار دو برابر شده جدید را به قیمت ورودی اضافه می‌کنیم؛ یعنی قیمت ورودی 33800 دلار را به اضافه مقدار دو برابر شده 12640 دلار می‌کنیم و سطح سود 46440 دلاری به دست می‌آید (نقطه شماره 5).

این نمونه، نسبت ریسک به ریوارد ½ را تضمین خواهد کرد.

پس از چند کندل دیگر، ورود لانگ به بیت‌کوین آغاز می‌شود. سپس تریدر منتظر می‌ماند تا قیمت افزایش یابد یا استاپ لاس فعال شده و از بازار خارج شود.

نحوه معامله با کندل هارامی نزولی

با بررسی نمودار روزانه قیمت بیت‌کوین می‌بینیم که این ارز دیجیتال در مارس 2021 به بالاترین قیمت خود رسید.

در تصویر زیر، نشانه‌هایی از یک تغییر روند با یک کندل بزرگ سبز رنگ ظاهر می‌شود. این کندل سبز رنگ باید بزرگ‌تر از سایر کندل‌های موجود در نمودار آن دوره باشد.

بیت‌کوین در حالت رالی و در یک روند صعودی قرار دارد (نقطه شماره 1). همان‌طور که توسط کندل سبز بلند (کندل اول هارامی) نشان داده شده است رالی در 13 مارس به بالاترین حد خود می‌رسد که حاکی از فشار خرید است.

با باز شدن کندل بعدی یک اصلاح نزولی شروع می‌شود که تقریباً در نیمه‌های کندل اول متوقف می‌شود. سرانجام، این کندل قرمز تبدیل به دومین کندل الگوی هارامی (نقطه شماره V) می‌شود.

حالا در این وضعیت، تریدر منتظر می‌ماند تا کندل دوم شکسته شده و سیگنال نزولی ایجاد شود (نقطه IV).

در نهایت، قیمت بیت‌کوین در عرض چند هفته بدون توقف به هدف می‌رسد. این نمونه به خوبی نشان می‌دهد که چگونه یک الگو می‌تواند نسبت ریسک و سود خوبی ایجاد کند.

آیا استفاده از الگو‌های هارامی در معاملات همیشه مؤثر خواهد بود؟

معامله‌گری، به خصوص در بازاری پرنوسان مانند ارز‌های دیجیتال، همیشه با ریسک و حتی اشتباه همراه خواهد بود.

اگرچه استفاده از الگو‌های مختلف مانند کندل هارامی کمک زیادی به تریدر‌ها جهت سودآوری بیشتر و کاهش ضرر خواهد کرد اما به هر حال جای خطا و اشتباه وجود دارد.

کندل هارامی یکی از الگوهای ساده است که تشخیص آن نیز بسیار ساده بوده و می‌تواند نسبت ریسک به پاداش خوبی را برای تریدر فراهم کند اما تضمینی در اینکه هر کسی بتواند از این الگو به صورت مفید استفاده کند وجود ندارد.

سوالات متداول

جمع‌بندی

تریدر‌های ارز دیجیتال معمولاً از کندل‌های هارامی برای پیش‌بینی روند احتمالی بازار استفاده می‌کنند. این نوع کندل، غالباً در بازار‌های ارز‌های دیجیتال یافت شده و تشخیص و ترید با آن نیز راحت است.

تریدر‌ها علاقه زیادی به استفاده از کندل‌های هارامی دارند چرا که نسبت ریسک و پاداش خوبی را به آن‌ها ارائه می‌دهد.

با این وجود این الگو نیز مانند سایر ابزار‌های تحلیل تکنیکال، تضمینی جهت ریسک پایین و سود بالا ارائه نمی‌دهد.