با ارزش‌ترین و کم ارزش‌ترین واحدهای پولی در جهان

ارزش یک ارز فاکتور مهمی در بررسی وضعیت اقتصادی یک کشور است.

ارزش ارز یک کشور نشان‌دهنده موارد زیادی از جمله میزان بدهی‌های دولت، فقر، بیکاری، قدرت خرید و موارد دیگر را نشان می‌دهد. اما ارزش برخی ارزها همیشه نسبت به ارز مرجع خود ثابت است.

لیست با ارزش ترین پول دنیا و کم‌ارزش‌ترین ارزهای جهان هر سال، براساس تغییر قیمت آن‌ها نسبت به دلار آمریکا به‌روز می‌شود.

در ادامه به بررسی با ارزش ترین پول دنیا و کم ارزش ترین آنها در سه‌ماهه اول 2023 بر اساس منبع معتبر Forbes پرداخته‌ایم.  

نکات کلیدی

• برخی ارزها شناور هستند یعنی ارزش آنها نسبت به عرضه‌و‌تقاضا تعیین می‌شود اما برخی ارزها نسبت ثابتی با یک ارز دیگر مثلا دلار یا یورو دارند.
• بالا بودن ارزش یک ارز نمی‌تواند معیاری از پیشرفت و توسعه یافتگی کشورها باشد چراکه فاکتورهای زیادی بر آن اثرگذار است.
• در سال 2023، کویت با ارزش ترین پول دنیا و ایران کم‌ ارزش‌ترین پول دنیا را دارند.

ارزش یک ارز چطور تعیین می‌شود؟

تعیین کم ارزش‌ترین و با ارزش ترین پول دنیا به صورت نسبی انجام می‌شود. ارزها می‌توانند شناور باشند یا ارزششان به یک ارز دیگر گره خورده باشد.

ارزش ارزهای شناور به میزان عرضه‌و‌تقاضا بستگی دارد. به عنوان مثال هرقدر میزان استفاده از دلار در روابط بین‌الملل بالاتر و تقاضا برای خرید آن در دنیا بیشتر باشد ارزش آن نیز افزایش می‌یابد.

اما دسته دوم ارزهایی هستند که ارزش آنها به صورت یک نرخ توافقی ثابت به یک ارز دیگر گره خورده است. به عنوان مثال از سال 2018 تعیین شد که دینار بحرین همیشه 0.38 دلار آمریکا ارزش داشته باشد.

ارزهای خارجی به شکل جفت ارز معامله می‌شوند، شبیه آنچه در بازار فارکس می‌بینید! مثلا یورو با یوآن چین.

یعنی مقداری یورو می‌پردازیم و یوآن می‌گیریم. در نتیجه ارزش ارزها، نسبت به هم تعیین می‌شود که به آن نرخ مبادله (exchange rate) می‌گویند. به‌این‌ترتیب نمی‌توان گفت ارزش دقیق و ثابت یک ارز چقدر است.

هر قدر نرخ مبادله‌ای دو ارز نسبت به هم تفاوت بیشتری داشته باشند هزینه‌ای که باید برای خرید اجناس یا خدمات با آن دو ارز بپردازیم هم متفاوت می‌شود.

مثلا اگر ارزش ین ژاپن در مقابل دلار آمریکا کاهش یابد، هزینه‌ای که باید برای خرید یک جنس به ین بپردازیم بیش از هزینه آن به دلار خواهد بود.

اما این اختلافات و تغییرات نرخ ارز فرصتی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود از طریق خرید‌و‌فروش آنها ایجاد کرده است. بازار فارکس بر همین اساس شکل می‌گیرد.

البته هر شکلی از سفته بازی می‌تواند خطرناک باشد و باید با نحوه تغییر قیمت ارزها کاملا آشنا باشید تا سرمایه شما از بین نرود. ورود بدون علم به این حوزه کار نادرستی است.

در ادامه به بررسی با‌ارزش‌ترین و کم‌ارزش‌ترین پول‌های حال حاضر دنیا می‌پردازیم. قبل از ادامه مطلب می‌توانید بخوانید: چرا پول بی‌ارزش می‌شود؟

با ارزش ترین پول جهان

مجله فوربس که یکی از معتبرترین مراجع مالی دنیاست به بررسی با لیست ده مورد از با ارزش ترین پول دنیا نسبت به دلار آمریکا تا ژوئن 2023 پرداخته و قیمت آنها را نسبت به Open Exchange در  اواخر آپریل 2023 بررسی کرده است.

طبق گزارش Forbes با‌ارزش‌ترین پول‌های جهان به صورت زیر هستند:

1. دینار کویت (KWD)

دینار کویت با ارزش ترین پول دنیا است. ارزش آن در مقابل دلار آمریکا 1 به 3.26 است یعنی یک دلار آمریکا حدودا 0.32 دینار کویت ارزش دارد.

دینار در سال 1960 معرفی شد و در ابتدا ارزش آن به پوند انگلیس گره خورده بود اما بعدها به صورت یک ارز شناور درآمد.

این کشور یک کشور عربی در همسایگی عربستان صعودی و عراق است که بیشترین سهم درآمد آن از صادرات نفت بدست می‌آید. همین ذخایر نفتی باعث ثبات اقتصادی و سیاسی این کشور شده است.

علاوه‌بر‌این، بانک مرکزی کویت این ارز را طوری مدیریت می‌کند که ارزش آن را ثابت نگه دارد و تورم را کاهش دهد. به‌این‌ترتیب دینار کویت تبدیل به ارز مورد علاقه سرمایه‌گذاران و تجار بین‌المللی شده است.

2. دینار بحرین (BHD)

ارزش دینار بحرین در مقابل دلار آمریکا، یک به 2.65 است یعنی 1 دلار آمریکا حدودا 0.38 دینار بحرین ارزش دارد و این دومین ارز قدرتمند و با ثبات دنیاست.

دینار بحرین در سال 1965 معرفی گردید که از نوع ارزهاییست که ارزش آن به دلار آمریکا گره خورده و همیشه همین نسبت را حفظ خواهد کرد.

بحرین نیز کشوری جزیره‌ای در همسایگی عربستان صعودی در خلیج فارس است که بیشتر درآمد آن از صادرات نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی به دست می‌آید.

3. ریال عمان (OMR)

ریال عمان سومین ارز در لیست  با ارزش ترین پول دنیا و نیز جز ارزهای غیرشناور است که ارزش آن به نسبت ثابت 2.6 به دلار آمریکا گره خورده است.

یعنی 1 دلار آمریکا حدودا 0.38 ریال عمان ارزش دارد. ریال عمان در دهه 1970 معرفی و به دلار آمریکا متصل گردید.

عمان در نوک شبه جزیره عربستان بین امارات متحده عربی و یمن قراردارد. اقتصاد آن به‌شدت به منابع نفتی متکی است و از صادرکنندگان بزرگ نفت و گاز جهان است.

اما دولت این کشور اقداماتی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر مثل متالوژی، گردشگری و غیره انجام داده تا وابستگی به نفت را کاهش و ثبات اقتصادی را بهبود دهد.

4. دینار اردن (JOD)

چهارمین مورد در لیست قویترین و با ارزش ترین پول دنیا دینار اردن است که با نسبت 1 به 1.41 با دلار آمریکا معامله می‌شود. در واقع هر دلار آمریکا 0.7 دینار اردن ارزش دارد.

این ارز در سال 1950 وارد شد و از همان ابتدا ارزش آن با همین نسبت به دلار آمریکا ثابت گردید. این ارز در اردن، کرانه باختری رود اردن و کنار واحد پولی اسرائیل نیز به کار می‌رود.  

اردن کشوری در همسایگی مصر، سوریه، عراق و عربستان صعودی است که مثل همسایگان خود صادرات نفت و گاز زیادی ندارد و رشد اقتصادی ضعیفی را تجربه می‌کند.

با‌این‌حال اقتصاد این کشور شامل بخش های متنوعی مثل تجارت، امور مالی، تولید و معدن است و ارزش بالای پول این کشور به دلیل همین تنوع است.

5. پوند انگلیس (GBP)

پوند انگلیس پنجمین ارز قدرتمند سال 2023 است. روزگاری پوند اولین و با ارزش ترین پول دنیا بود اما امروزه با 1 پوند انگلیس می‌توان 1.2 دلار آمریکا خرید. به عبارت‌دیگر 1 دلار آمریکا برابر با 0.83 پوند انگلیس است.

این ارز اولین بار در سال 1400 معرفی و در سال 1707 پس از اتحاد انگلستان و انگلستان به پول رسمی بریتانیا تبدیل شد. در سال 1971 نیز به صورت اعشار درآمد. پوند از ارزهای شناور است.

پوند قدیمی‌ترین ارز در گردش بریتانیا قبل از جنگ جهانی اول بود. اگرچه با‌ارزشترین ارز نیست اما هم‌چنان یکی از پرکاربردترین ارزها در امور مالی بین‌الملل است.

براساس گزارش بانک جهانی، بریتانیا از نظر تولید ناخالص داخلی (GDP) ششمین کشور بزرگ دنیاست.

6. دلار جزایر کیمن (KYD)

ششمین ارز با ارزش دنیا حدود 1.2 دلار ارزش دارد یعنی می‌توانید 1 دلار آمریکا بدهید و 0.83 دلار جزایر کیمن بگیرید. این ارز در سال 1970 معرفی شد و از همان ابتدا با همین نسبت به دلار آمریکا گره زده شد.

جزایر کیمن در بریتانیای کبیر و در قلمرو دریای کارائیب قرار دارد که یک مرکز مالی فراساحلی است. قدرت دلار جزایر کیمن را می‌توان به بخش خدمات مالی پررونق این کشور و ثبات اقتصاد آن نسبت داد.

به‌این‌ترتیب، این ارز در تجارت و امور مالی بین‌المللی بسیار مورد توجه است.

7. پوند جبل الطارق (GIP)

ارزش هر پوند جبل‌الطارق حدود 1.2 دلار است یعنی 1 دلار آمریکا برابر 0.83 پوند جبل‌الطارق ارزش دارد. این ارز اولین بار در دهه 1920 معرفی شد و ارزش آن از پوند انگلیس تبعیت می‌کند.

شاید دشوار باشد که حدس بزنیم این کشور دارای با ارزش ترین پول دنیا است اما دولت جبل‌الطارق مسئول مدیریت ارز و انتشار اسکناس و سکه در بریتانیا است.

جبل الطارق در منتهی‌الیه جنوبی اسپانیا قرار داد و جز قلمرو بریتانیا محسوب می‌شود. در واقع خارج از قلمروی مرزی بریتانیا قرار دارد.

اقتصاد آن به بخش‌های مختلفی مثل گردشگری و بازی‌های الکترونیکی متکی است و این کشور همچنان درحال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود است. رابطه نزدیک این کشور با بریتانیا نیز از دیگر عوامل اثرگذار بر اقتصاد پایدار آن است.

8. فرانک سوئیس (CHF)

فرانک سوییس هشتمین ارز قوی دنیاست که 1.07 دلار ارزش دارد. به این معنی که با 0.93 فرانک سوییس می‌توان 1 دلار آمریکا خرید.

این ارز، ارز رسمی سوئیس و لیختن اشتاین است که به دلیل ثبات سیاسی این کشور یک پناه‌گاه امن سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود.

فرانک سوییس در سال 1850 معرفی شد. مدت کوتاهی به یورو متصل شده بود و سپس به صورت یک ارز شناور درآمد.

سیاست‌های سخت‌گیرانه پولی و پایین بودن سطح بدهی این کشور باعث جذب سرمایه‌گذاران زیاد و ثبات پولی این کشور شده است.

فرانک سوییس تنها پولی است که در جهت عمودی چاپ می‌شود و قدرت آن بازتابی از ثبات اقتصادی و شهرت آن به‌عنوان یک محل امن برای سرمایه‌گذاری و با ارزش ترین پول دنیا است.

9. یورو (EUR)

یورو هشتمین ارز قدرتمند دنیاست که 1.07 دلار ارزش دارد. به‌این‌ترتیب با 1 دلار آمریکا می‌توان 0.94 یورو خرید. این ارز، پول رسمی 19 کشوری است که منطقه یورو را شکل داده‌اند و همگی عضو اتحادیه اروپا هستند.

یورو در سال 2002 معرفی گردید و یک ارز شناور است.

10. دلار آمریکا (USD)

دلار آمریکا دهمین پول قوی دنیاست و همه واحدهای ارزی دیگر کمتر از یک دلار ارزش دارند. این ارز در سال 1700 ایجاد شد که پول ایالات متحده و برخی کشورهای مستقل مثل پورتوریکو، اکوادور و زیمبابوه است.

ایالات متحده بیشترین نرخ تولید ناخالص داخلی را دارد و دلار آن پرمعامله‌ترین ارز دنیاست.

این ارز همچنین دارای بیشترین ذخیره ارزی دنیاست و در بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورها نگهداری می‌شود و از این نظر با ارزش ترین پول دنیا محسوب می‌شود حتی اگر ارزهای دیگری قبل آن آمده باشند.

همچنین برای قیمت‌گذاری بسیاری از کالاهای مهم مثل نفت، طلا و مس استفاده می‌شود.

کم ارزش ترین پول دنیا

در ادامه لیست کم‌ارزش‌ترین پول‌های جهان در سال 2023 را به نقل از مجله فوربس بررسی می‌کنیم که براساس نرخ‌های Open Exchange تا 26 می 2023 درج شده‌اند.

1. ریال ایران (IRR)

ریال ایران ضعیف‌ترین واحد پولی جهان است که ارزش آن در برابر دلار 0.000024 دلار است یعنی برای دریافت 1 دلار باید حدود 42300 ریال ایران خرج کرد.

قابل ذکر است که در سال 2023 این نسبت به بیش از 500 هزار ریال هم رسیده است.

از جمله دلایل ضعف پول ایران تحریم‌های اقتصادی سال 2018 ایالات متحده و سایر فشارهایی که اتحادیه اروپا بر  این کشور اعمال کرده بوده است.

ناآرامی‌های سیاسی و نرخ تورم سالیانه که بیش از 40 درصد است نیز به ضعف اقتصادی دامن زده است. از دیدگاه بانک جهانی اقتصاد ایران هم‌چنان در خطر بزرگی قرار دارد.

در ادامه توصیه می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید: 7 روش برای حفظ ارزش پول در برابر تورم ایران!

2. دونگ ویتنام (VND)

دونگ ویتنام دومین ارز ضعیف جهان است که 1 دونگ برابر 0.000043 دلار آمریکا است یعنی 1 دلار ارزشی برابر 23485 دونگ ویتنام دارد.

از دلایل ضعف ارز این کشور می‌توان به بازار بد املاک و مستغلات، محدودیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی، کند شدن صادرات و غیره اشاره کرد.

ویتنام در حال تغییر وضعیت از فقیرترین کشورهای جهان با درآمد متوسط به پایین به منطقه‌ای پویا در منطقه شرق آسیا است.

 3.  کیپ لائوس (LAK)

ارزش کیپ لائوس حدود 0.000057 دلار است یعنی 1 دلار ارزشی برابر 17962 کیپ دارد و سومین ارز ضعیف دنیاست.

این کشور در غرب ویتنام قرار دارد و به دلیل رشد اقتصادی پایین و بدهی‌های بسیار دچار مشکل شده است. تورم، بالا رفتن قیمت نفت و قیمت کالاهای جهانی نیز به کاهش ارزش پول ملی این کشور منجر شده است.

حتی تلاش‌هایی که دولت این کشور برای به کنترل درآوردن بدهی و کاهش سرعت سقوط پول ملی داشته موفقیت‌آمیز نبوده است.

4. لئون سیرالئون (SLL)

لئون سیرالئون چهارمین ارز کم  ارزش دنیاست که به صورت 1 به 0.000057 با دلار معامله می‌شود یعنی 1 دلار معادل 17665 لئون است.

تورم بالای 43 درصد، ضعف اقتصادی و بدهی‌های سنگین باعث کاهش ارزش پول این کشور شده است.

عوامل دیگر مثل شیوع بیماری های واگیر در دهه 2010 و جنگ داخلی، عدم ثبات سیاسی و فساد گسترده نیز اثرگذار بوده‌اند. توسعه اقتصادی این کشور به دلیل شوک‌های داخلی و خارجی با مشکل مواجه شده است.

5. پوند لبنان (LBP)

ارزش پوند لبنان نسبت به دلار حدود 0.000067 است. به‌این‌ترتیب 1 دلار آمریکا برابر 15012 پوند لبنان خواهد بود.

ارزش این پول در مارس 2023 به کمترین حد خود رسید که از دلایل آن می‌توان به رکود، بیکاری، بحران بانکی، هرج‌و‌مرج سیاسی و تورم بالا اشاره کرد.

قیمت‌ها در لبنان در طی یک سال از 2022 تا 2023 بیش از 171 درصد رشد کرده‌اند.

صندوق بین‌المللی پول در مارس 2023 عنوان کرد که اگر لبنان به دنبال اصلاحات سریع نباشد در یک بحران بی‌پایان غرق می‌شود. 

6. روپیه اندونزی (IDR)

روپیه اندونزی برابر با 0.000067 دلار است. بنابراین 1 دلار را می‌توان با 14985 روپیه عوض کرد. این ارز در رتبه ششم ضعیف‌ترین پول دنیا قرار دارد.

اندونزی به عنوان چهارمین کشور پرجمعیت دنیا نمی‌تواند از ارزش پول خود مراقبت کند. اگرچه ارزش آن در سال 2023 کمی رشد داشته اما در سال‌های قبل سقوط وحشتناکی را تجربه کرده است.

کارشناسان معتقدند انقباض اقتصادی جهانی می‌تواند باعث فشار بیشتر بر روپیه اندونزی شود.

7. سوم ازبکستان (UZS)

سوم، هفتمین پول کم ارزش دنیاست که ارزش آن به دلار حدود 0.000088 است یعنی با ارائه 1 دلار می‌توان 11420 سوم ازبکستان گرفت.

این کشور از سال 2017 در حال اصلاحات اقتصادی است اما هم‌چنان با رشد کم اقتصادی، تورم، بیکاری، فساد و فقر گسترده درگیر است.

با اینکه اقتصاد این کشور نسبت به وقایعی مثل جنگ اوکراین و تحریم‌های روسیه انعطاف‌پذیری نشان داده اما همچنان با مشکلات زیادی مواجه است.

8. فرانک گینه (GNF)

فرانک گینه در رتبه هشتمین ارز کم ارزش دنیاست و با یک فرانک گینه می‌توان 0.000116 دلار خرید. در واقع ارزش یک دلار برابر با 8650 فرانک گینه است.

گرچه این کشور منابع طبیعی زیادی مثل طلا و الماس دارد و پیش از این مستعمره فرانسه بوده است اما دارای تورم بسیار بالایی است.

ناآرامی های سیاسی و هجوم پناهجویان کشورهای همسایه مثل لیبریا و سیرالئون به کاهش ارزش پول این کشور دامن زده است.

گفته می‌شود بی‌ثباتی سیاسی و کاهش رشد جهانی این کشور باعث شده همچنان پایین‌تر از پتانسیل خود عمل کند. با‌این‌حال در بین کشورهای منطقه همچنان عملکرد خوبی دارد.

9. گوارانی پاراگوئه (PYG)

این ارز برابر 0.000138 دلار است و با یک دلار می‌توان 7241 گوارانی خرید. این کشور با مشکلات زیادی در تامین برق مواجه است.

تورم بالا در سال 2022، مسئله قاچاق و پولشویی و محصور بودن در خشکی باعث ضعف بیشتر این کشور شده است.

صندوق بین‌المللی پول در سال 2023 اعلام کرد که چشم‌انداز اقتصادی میان‌مدت این کشور مطلوب است اما مسائل جهانی و رویدادهای آب‌و‌هوایی می‌تواند بر آن اثر بگذارد.

10. شیلینگ اوگاندا (UGX)

شیلینگ دهمین ارز بی‌ارزش دنیاست که حدود 0.000267 دلار است و با 1 دلار می‌توان 3741 شیلینگ اوگاندا خرید.

علی‌رغم اینکه اوگاندا کشوری غنی از نفت، طلا و قهوه است ارزش پول ملی آن به دلیل بی‌ثباتی اقتصادی، بدهی‌های زیاد دولت و ناآرامی‌های سیاسی بسیار افت کرده است.

سیل پناه‌جویان کشور سودان نیز باعث مشکلات زیادی شده است. مسائلی مثل رشد انفجاری جمعیت، نبود زیرساخت، فساد، عدم توسعه نهادهای دموکراتیک و مشکلات حقوق بشر می‌تواند باعث بدتر شدن اوضاع پول این کشور شود.

جدول با ارزش ترین و کم ارزش ترین پول دنیا 2023

در ادامه لیست با ارزش ترین پول دنیا و نیز کم‌ارزش‌ترین آنها از نظر مجله فوربس و مقایسه ارزش آن را با دلار آمریکا می‌بینید:

سوالات متداول

جمع بندی

اگر با‌ارزش‌ترین و کم‌ارزش‌ترین کشورهای دنیا از نظر ارزش پولی را بررسی کنیم می‌بینیم عوامل مختلفی بر ارزش پول ملی آنها اثرگذار است.

از جمله اینکه ارزش برخی از آنها به صورت ثابت به یک ارز دیگر مثل دلار یا پوند گره خورده و به وضعیت داخلی و اقتصادی آن کشور بی ارتباط است.

از سوی دیگر کشورهایی که ارز شناور دارند، بخصوص آن‌هایی که ارزش پولی پایینی را تجربه می‌کنند با مشکلات اقتصادی و گاه سیاسی زیادی دست به گریبان هستند.

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

نام	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
نوبیتکس	خرید ارز دیجیتال با کارت بانکی شتاب بدون نگرانی از تحریم معامله با کارمزد و سرعت مناسب ترید ارز دیجیتال با دلار (تتر) و ریال
صرافی خارجی MEXC	پلتفرم ترید فیوچرز و اسپات ارز دیجیتال بدون مشکل با کاربران ایرانی کارمزد و سرعت مناسب ارزهای دیجیتال بسیار متنوع آموزش صرافی MEXC را اینجا بخوانید