معایب استفاده از اهرم (Leverage) در ترید ارزهای دیجیتال

در چند سال اخیر، با افزایش ارزش بازار کریپتو، رقابت در این بازار نیز قوی‌تر شده است.

علاقه‌مندان به ارز‌های دیجیتال، دوست دارند در فرصت‌های طلایی سرمایه‌گذاری و ترید شرکت کنند اما از طرفی بسیاری از آن‌ها سرمایه کافی برای بازدهی قابل توجه ندارند.

در چنین مواقعی، leverage trading می‌تواند سرمایه مورد نیاز را در اختیار تریدر قرار دهد. 

لوریج یا اهرم در ارز دیجیتال، یکی از امکاناتی است که صرافی‌ها در اختیار تریدر‌هایی که سرمایه کمی دارند، قرار می‌دهند.

در واقع دریافت لوریج از صرافی تا حدی به دریافت وام از بانک شباهت دارد. 

لوریج تریدینگ چیست؟

لوریج تریدینگ مفهومی ساده است که در آن تریدر، سرمایه خود را به عنوان مارجین (Margin)، در صرافی مورد نظر قرار می‌دهد و در ازای مارجین، چند برابر سرمایه اولیه خود وام دریافت می‌کند.

لوریج یا اهرم در معاملات پرچوال فیوچرز ارزهای دیجیتال و سایر روش‌های ترید مانند مارجین تریدینگ استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: مارجین تریدینگ (Margin Trading) در بازار ارزهای دیجیتال

لوریج (leverage) یا اهرم در کریپتو تریدینگ به تریدر اجازه می‌دهد حتی تا 100 برابر بیشتر از سرمایه کنونی خود، معامله کند و در نتیجه چه خوب چه بد، سود یا زیان احتمالی نیز تقویت می‌شود.

بخش عمده‌ای از معاملات در بازار‌های مالی را ارز‌های خارجی که اغلب به اختصار فارکس خوانده می‌شود، تشکیل می‌دهد.

به عنوان مثال، معامله‌گران ارز، دلار آمریکا را نسبت به یورو یا پوند انگلیس نسبت به فرانک را تحلیل می‌کنند و بر اساس تحلیل و پیش‌بینی خود، این معاملات را انجام می‌دهند.

دامنه نوسان روزانه در این جفت ارز‌های ثابت بسیار کوچک و در واقع کسری از یک درصد است. برای اینکه سود حاصل از این معاملات بیشتر باشد، تریدر به سرمایه اولیه زیادی نیاز دارد.

اما بازار ارز دیجیتال بازار پر نوسانی است و حتی در حالت عادی نیز ممکن است درصد سود یا زیان بالا باشد.

باز هم در صورت تمایل، تریدر می‌تواند از leverage trading بهره ببرد که اساساً بازده بالقوه در یک معامله معین را به ضریبی ثابت، مثلاً 10 برابر و بدون نیاز به سرمایه معادل، تقویت می‌کند.

بیشتر بخوانید: چرا بازار ارزهای دیجیتال، نوسانات زیادی دارد؟

در این مواقع، تریدر باید مقدار معینی از سرمایه خود را به عنوان وثیقه در صرافی قرار دهد.

در صورتی که تحلیل‌های تریدر در ترید پرپچوال فیوچرز درست پیش بروند، بازدهی چند برابر خواهد شد.

اما اگر معامله خلاف تحلیل‌های اولیه پیش بروند، تریدر سرمایه خود را به کلی از دست داده (لیکوئید می‌شود) و قادر به تغییر لوریج نخواهد بود.

در ادامه چند اصطلاح رایج leverage trading ارائه شده است که آشنایی با آن‌ها جهت درک نحوه عملکرد این دسته از معاملات، لازم است.

• مارجین (Margin): مارجین به مقدار پولی که تریدر به عنوان وثیقه در صرافی، قرار می‌دهد تا سرمایه بیشتری را برای انجام معاملات دریافت کند.
• لوریج یا اهرم (Leverage): لوریج در واقع درجه‌ای است که صرافی برای تقویت مارجین ارائه می‌دهد که به صورت x2، x5، x10، x100 و … ارائه می‌شود.
• نسبت مارجین (Margin Ratio): Margin Ratio مقدار مورد نیاز مارجین صرافی، نسبت به پوزیشن (Position) است. نسبت مارجین برعکس سطح لوریج است. معاملات اسپات اساساً دارای مارجین 100 درصدی هستند چرا که برای انجام این معاملات باید به طور کامل پوزیشن را از موجودی حساب خود تأمین کنید.
• حداکثر پوزیشن (Maximum Position): در لوریج تریدینگ، مارجین تریدر، ضرب در لوریج می‌شود؛ بنابراین اگر تریدر 1000 تتر در حساب مارجین خود قرار داده و لوریج نیز x10 باشد، حداکثر پوزیشن 10000 تتر خواهد بود.
• مارجین کال (Margin Call): هنگامی که معامله‌گر پس از دریافت لوریج با ضرر مواجه می‌شود و میزان ضرر به میزانی که به عنوان مارجین قرار داده است نزدیک می‌شود، از طرف صرافی، کال مارجین دریافت می‌کند که مقدار بیشتری را مارجین کند یا سطح لوریج را کاهش دهد.
• لیکوییدیشن (Liquidation): در صورتی که معامله‌گر در یک ترید با ضرر فراوان روبرو شود و مقدار مارجین برای بازنگه داشتن ترید کافی نباشد، معامله وی توسط صرافی بسته می‌شود و همه مقدار سرمایه‌ای که به عنوان مارجین در آن ترید داشته از بین می‌رود. در اصطلاح به این اتفاق لیکویید شدن یا لیکوییدیشن می‌گویند.
• پوزیشن لانگ و شورت (Long/Short Position): در لوریج تریدینگ هنگامی که قیمت بالا می‌رود، معامله‌گر در پوزیشن لانگ و اگر قیمت کاهش یابد، در پوزیشن شورت قرار دارد.
• استاپ لاس (Stop Loss): Stop Loss یعنی حدی از ضرر در یک معامله تعیین شود که اگر مقدار ضرر از آن حد فراتر رفت، معامله به صورت خودکار بسته شود. با استفاده از Stop Loss، معامله‌گر از ضرر‌های احتمالی بیشتر جلوگیری می‌کند. عدم استفاده از Stop Loss ریسک بالایی را به سرمایه وارد می‌کند.

بیشتر بخوانید: حدضرر چیست و چگونه حد ضرر را تعیین کنیم؟

نمونه‌ای از Leverage trading

به عنوان مثال اگر با 10% از سرمایه 10000 تتری خود، یک معامله معمولی انجام دهید، سود 10 درصدی یعنی شما 100 تتر سود کرده‌اید. در نهایت معامله شما با 10100 تتر به پایان رسیده و کل وجوه خود را 1 درصد افزایش می‌دهید.

اما اگر معامله شما 10 درصد ضرر کند، 100 تتر از دست داده و در نهایت 9900 تتر برای شما باقی می‌ماند و 1 درصد از سرمایه اولیه خود را از دست خواهید داد.

در مقابل اگر از لوریج تریدینگ استفاده کرده و سطح لوریج x10 را انتخاب کنید، همان معامله را انجام می‌دهید اما با این تفاوت که 10000 تتر شما به عنوان مارجین عمل می‌کند و می‌توانید حداکثر پوزیشن 100،000 تتر را معامله کنید.

اکنون اگر قیمت افزایش یابد، سود 10 درصدی شما به 1000 تتر تبدیل خواهد شد و برعکس اگر قیمت کاهش یابد، زیان 10 درصدی به 1000 تتر ضرر تبدیل خواهد شد که سرمایه اولیه شما را به 9000 تتر کاهش می‌دهد.

حالا برای درک بهتر این مثال، نگاهی به سه معامله مختلف، بدون لوریج، با x10 و x100 و تأثیر آن‌ها خواهیم انداخت.

در مثال بالا با لوریج x100، پیش از اینکه زیان معامله به 10 درصد برسد، از جانب صرافی مارجین کال دریافت خواهید کرد و به این معنی است که به مارجین بیشتری نیاز دارید یا باید سطح لوریج را کاهش دهید.

بیشتر بخوانید:‌ توکن اهرم دار (Leveraged Token) چیست و چه کاربردی دارد؟

همان‌طور که می‌دانید بازار کریپتو، بسیار پر نوسان و بی‌ثبات است، بنابراین به راحتی ممکن است قبل از اینکه واکنشی برای margin call نشان دهید، سرمایه شما لیکویید شود. در این موارد، تریدر‌های با تجربه تر برای کاهش میزان ریسک و زیان از استاپ لاس یا حد ضرر استفاده می‌کنند.

لوریج در بازار‌هایی که قیمت‌ها نوسان کمتری دارند محبوب‌تر هستند؛ اگرچه در این بازار‌ها هم ممکن است به دلیل اتفاقاتی جهانی مانند وقوع جنگ، شیوع بیماری‌ها، بلایای طبیعی یا … نوسان‌های شدید روی بدهد.

معایب استفاده از Leverage trading در ارز دیجیتال

لوریج تریدینگ چه در بازار آتی (فیوچرز) باشد و چه سایر روش‌ها، یک رویکرد پرخطر در کسب درآمد از طریق ترید است!

برخی از معایب و مشکلات ترید با لوریج، مخصوصا با لوریج بالا را می‌خوانید:

نوسانات ارز دیجیتال در لوریج تریدینگ

نکته‌ای قابل توجه در مورد لوریج تریدینگ این است که این روش مزایای خود را دارد اما اگر تریدر تجربه و اطلاعات کافی در مورد روند بازار ارز دیجیتال و leverage نداشته باشد ممکن است در یک لحظه کل سرمایه خود را از دست بدهد.

بسیاری از صرافی‌ها، تنها در صورتی لوریج را برای شما فراهم می‌کنند که مارجین بالاتری داشته باشید. Margin بالاتر نیز به معنای ریسک بیشتر است. یکی دیگر از مشکلات لوریج تریدینگ، مارجین کال است که به طور مختصر صرافی به سرمایه‌گذار می‌گوید که عملکرد بدی داشته است.

ریسک و خطر بالا لوریج تریدینگ

با توجه به اینکه، بازار کریپتو اساساً حول محور غیرمتمرکز بودن می‌چرخد و هر کس به تنهایی مدیریت دارایی‌های خود را بر عهده دارد، اگر تمایل به پذیرش ریسک دارید، می‌توانید از لوریج استفاده کنید؛ اما لوریج ممکن است دارای اثرات جانبی باشد.

به عنوان نمونه برخی از محرک‌های خارجی مانند تحریم چین یا تأثیرات ایلان ماسک (elon musk) روی بیت‌کوین را در نظر بگیرید. این محرک‌های خارجی قیمت‌ها در بازار اسپات را پایین می‌آورند و در نتیجه معاملات لوریج نیز چند برابر از این نوسانات قیمتی ضرر می‌بینند.

در نهایت صرافی‌ها، دارایی‌های تریدر‌ها را لیکویید می‌کنند که باعث افزایش ناگهانی عرضه در بازار و در نتیجه کاهش بیشتر قیمت‌ها می‌شود.

بیشتر بخوانید: سوشیال تریدینگ (Social Trading) چیست و چه منفعتی می‌تواند داشته باشد؟

سطح بالا لوریج

پس از هر سقوط بزرگ قیمت، به خصوص در مواردی که leverage به عنوان بزرگ‌ترین عامل افت قیمت در نظر گرفته می‌شود، درخواست‌هایی برای ممنوعیت سطح بالا لوریج وجود خواهد داشت؛ اما علی‌رغم تمامی شواهد و دلایل، به محض اینکه بازار دوباره روند طبیعی خود را در پیش بگیرد، سطح لوریج دوباره در صرافی‌ها افزایش می‌یابد.

مشکل اصلی این است که بسیاری از معامله گران، بدون اینکه تجربه و آگاهی کافی در مورد خطرات لوریج تریدینگ داشته باشند، آن را به کار می‌گیرند؛ در نهایت، تمام دارایی‌های این افراد یک شبه از بین می‌رود.

با این حال، راه‌حلی برای کاهش تأثیرات منفی leverage وجود ندارد. اگرچه در بازار‌هایی که نوسان کمتر است تأثیر آن به حداقل می‌رسد اما باز هم سطح بالای leverage، می‌تواند کوچک‌ترین تأثیرات را نیز تقویت کند.

مبتدی‌ها هیچ شانسی در لوریج تریدینگ ندارند.

به طور کلی سرمایه‌گذاری‌های بزرگ برای افرادی که آگاهی کافی ندارند، مناسب نیست. جدای از اینکه بازار ارز دیجیتال، بسیار پر نوسان و بی‌ثبات است، لوریج تریدینگ همان‌طور که اشاره کردیم، کوچک‌ترین حرکتی را چند برابر تقویت می‌کند.

جمع‌بندی

لوریج تریدینگ اگرچه به راحتی می‌تواند سود و بازدهی معامله‌گر را چندین برابر کند اما به همان اندازه نیز خطرناک هستند. میزان ریسک در این‌گونه معاملات بسیار بالا است و معامله‌گران مبتدی کوچک‌ترین شانسی برای کسب درآمد در آن ندارند.

معامله‌گرانی که دوست دارند از لوریج در معاملات خود استفاده کنند، حتماً به خوبی تحقیق کنند و اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهند.

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره