پرکاربردترین الگوهای فارکس

روش‌های زیادی برای ترید کردن ارزها جفت ارزها در فارکس وجود دارد اما انتخاب یک روش درست به شما در صرفه‌جویی زمان، پول و انرژی کمک می‌کند.

یک تریدر با استفاده دقیق از الگوهای فارکس می‌تواند یک پلن تریدینگ ایجاد کند و با کمی تمرین به‌راحتی آن‌ها را تشخیص دهد.

این الگوها همگی سرنخ‌هایی درباره زمان درست انجام معامله می‌دهند. بااینکه روش تریدینگ می‌تواند بسیار پیچیده باشد اما روش‌های ساده‌ای هم برای این کار وجود دارد که از متداول‌ترین عناصر و الگوها استفاده می‌کنند.

بااینکه الگوهای پیچیده زیادی وجود دارد اما دو الگوی سرو شانه و مثلث به کرات در بازار فارکس رخ می‌دهند. در این مقاله این دو الگو و سایر الگوهایی که در بازارهای صعودی و نزولی فارکس ایجاد می‌شوند را بررسی خواهیم کرد.

نکات کلیدی

• آشنایی با الگوهای فارکس در پیش‌بینی روند آتی قیمت دارایی‌ها و تصمیم‌گیری درست برای خرید‌و‌فروش به تریدرها کمک می‌کند.
• الگوهای فارکس الگوهای متعددی هستند که برخی از آن‌ها ساده و برخی پیچیده‌تر به نظر می‌رسند. به‌همین‌دلیل تریدرهای تازه‌کار باید احتیاط بیشتری به خرج دهند.
• معروف‌ترین الگوهای فارکس، گپ، دو دره و دو قله، سرو شانه، کنج، فنجان و دسته، پرچم و مثلث هستند.

1. الگوی گپ (Gap)

استراتژی‌های گپ تریدینگ به معامله‌گران کمک می‌کند تا در گپ‌هایی که به دلیل نوسان قیمت در چارت‌ها ایجاد شده است، کسب سود کنند.

برای این منظور چهار نوع گپ داریم که باید با نحوه به‌کارگیری آن‌ها آشنا باشیم:

گپ چیست؟

گپ به ناحیه‌ای از چارت اشاره دارد که هیچ فعالیت معاملاتی در آن صورت نگرفته است.

در این نقاط قیمت دارایی به‌شدت بالا یا پایین می‌رود بدون اینکه چیزی در آن ناحیه رخ دهد. یعنی قیمت گشایش بازار با قیمت بسته شدن دیروز متفاوت است.

گپ رو به پایین و رو به بالا به جهت حرکت قیمت اشاره دارد.

گپ رو به پایین زمانی رخ می‌دهد که قیمت دارایی موقع باز شدن بازار کمتر از قیمت بسته شدن آن در روز گذشته باشد و گپ رو به بالا به برعکس آن اشاره دارد.

چهار نوع گپ در تریدینگ

به‌جز گپ رو به بالا و رو به پایین چهار نوع گپ براساس محل نمایش آن‌ها روی چارت داریم:

• گپ معمولی (common gap)
• گپ شکست (breakway gap)
• گپ فرار (continuation or runaway gap)
• گپ خستگی (exhaustion gap)

گپ معمولی (common gap) نشان‌دهنده گپ یا شکاف در عملکرد قیمت، مستقل از الگوهای قیمت است. این گپ فرصت معاملاتی هیجان‌انگیزی نیست.

گپ شکست (breakway gap) نشان‌دهنده یک روند قیمت جدید است و باعث شکست می‌شود.

اگر گپ شکست با افزایش حجم معاملات همراه باشد ممکن است ارزش آن را داشته باشد که یک موقعیت لانگ (برای گپ شکست رو به بالا) و شورت (برای گپ شکست رو به پایین) اتخاذ شود.

گپ فرار (continuation or runaway gap) نشان‌دهنده ادامه یک الگوی صعودی یا نزولی است.

این گپ ناشی از رویداد خبری است که باعث تحریک احساسات شده و روند را تقویت می‌کند. ممکن است تریدرها ترجیح دهند در این نقطه توقف داشته باشند.

گپ خستگی (exhaustion gap) برخلاف گپ معمولی جایی است که روند قیمت برمی‌گردد.

این تغییر معمولا به خاطر ذهنیت جمعی تریدرها شکل می‌گیرد که به سمت آن سهام هجوم می‌آورند و آن را به منطقه خرید بیش از حد می‌برند.

بنابراین تریدرهای با‌تجربه که منتظر معکوس شدن قیمت هستند موضعی مخالف با روند قبلی اتخاذ می‌کنند.

بیشتر بخوانید: گپ (Gap) چیست؟ + بررسی 4 نوع گپ قیمتی مهم و تحلیل آن‌ها!

پر شدن گپ

پر شدن گپ به این معنی است که بعد از رخ دادن گپ، قیمت به سطح قبلی خود برگردد.

این یعنی پرایس اکشن یا عملکرد قیمت در روزها و هفته‌های آینده از روزهای پیش از رخ دادن گپ پیروی می‌کند. چند فاکتور در هنگام پر شدن گپ اهمیت دارند:

• اصلاح قیمت: ممکن است یک جهش اولیه بیش‌از‌حد خوش‌بینانه یا بدبینانه باعث اصلاح شود.
• حمایت و مقاومت، قبل از زمانی که قیمت به صورت شارپی بالا و پایین می‌رود نیست.
• الگو: الگوی قیمت، احتمال پر شدن شکاف را دیکته می‌کند. مثلا معکوس شدن قیمت در گپ‌های خستگی می‌تواند نشان‌دهنده پایان روند قیمت باشد.

2. الگوی دو قله یا سقف دوقلو (Double Top)

الگوی دو قله، یکی از الگوهای فارکس است که می‌تواند شانس سود‌دهی در بازارهای را بهبود دهد. این الگو از نظر ماهیت تنوع زیادی دارد.

الگوی دو قله نشان‌دهنده قریب‌الوقوع بودن سیگنال برگشت نزولی است. بین این دو قله با کاهش قیمت مواجهیم که به‌خاطر مقاومت به بالاتر رفتن قیمت رخ می‌دهد.

پس از شکست قله اول، قیمت دوباره رشد می‌کند اما ازآنجایی‌که قدرت بازار در حال کاهش است نمی‌تواند به صعود ادامه دهد.

در این حالت ممکن است مومنتوم خفیفی روی نوسان‌گری مثل RSI مشاهده شود. همچنین ممکن است بازار در بالای اولین پیک حتی برای مدتی کوتاه مقاومت را بشکند.

شکست موقتی و جزئی بالای اولین پیک، حالت بهینه‌تری است چراکه می‌تواند تریدرها را برای معکوس شدن و کاهش روند تحریک کند.

نشانه‌های تغییر صعودی در احساسات تریدرها نشان‌دهنده قله دوم است. خط گردن نیز بین این دو نقطه پیک و نقطه دره آن شکل می‌گیرد.

شکستگی زیر خط گردن، الگوی دو قله را تایید می‌کند. حرکت نزولی روند با شکست سطح حمایت قیمت (خط گردن) که پایین‌تر از دو نقطه پیک قرار دارد تایید می‌شود.

بیشتر بخوانید: لیست الگوهای کلاسیک و بررسی کلیات آن‌ها

به‌همین‌شکل، الگوی دو دره (Double Bottom)، برعکس الگوی دو قله است که تغییر روند به جهت صعودی را نشان می‌دهد.

به‌جای اینکه نقطه تایید در شکست سطح حمایت باشد، در نقاط مقاومت بین دو دره اتفاق می‌افتد. در ادامه جزییات بیشتر این الگو را بررسی خواهیم کرد.

الگوهای دو قله و دو دره، الگوهای فارکس قوی هستند که در اکثر بازارهای مالی نظیر فارکس به کار می‌روند.

3. الگوی دو دره یا کف دوقلو (Double Bottom)

یکی از الگوهای فارکس، الگوی کف دوقلو است که بازگشت روند را به شفافی نشان دهند.

این الگو در پایان یک روند نزولی تشکیل می‌شود و نشان‌دهنده محل ورود بالقوه خریداران برای خرید لانگ است.

الگوی کف دوقلو، دو نقطه کف دارد که در یک سطح نسبتا افقی نسبت به هم شکل می‌گیرند و نشان‌دهنده سیگنال برگشت قیمت به صعود است.

پس از دره اول قیمت کمی تقویت می‌شود ولی دوباره برمی‌گردد و با برخورد به سطح حمایتی، مجددا به بالا برمی‌گردد.

الگوی نمودار دو دره، ظاهری شبیه حرف W دارد. قیمت تا سطح مشخصی افت می‌کند سپس کمی بالا می‌آید و قبل از صعود کامل، مجددا کمی کاهش می‌یابد. تایید حرکت صعودی با شکسته شدن خط گردن اتفاق می‌افتد.

الگوی دو دره، مشابه و معکوس الگوی دو قله است. اما به‌جای اینکه تایید روند در سطح حمایت رخ دهد در سطح مقاومت بین دو دره رخ خواهد دارد. این دو الگو در همه بازارهای مالی و بخصوص فارکس استفاده می‌شوند.

4. الگوی سر و شانه (Head and Shoulders)

الگوی سر و شانه از مهم‌ترین الگوهای فارکس است که هم تریدرهای تازه‌کار و هم با تجربه از آن استفاده می‌کنند.

مزیت این الگو داشتن مناطق تعریف شده برای تنظیم سطح ریسک و اهداف سود است.  الگوی سر‌و‌شانه (و معکوس آن) در بسیاری از معاملات استفاده می‌شوند.

این الگو نشان‌دهنده حرکت معکوس قیمت است و به تریدرها کمک می‌کند تا تشخیص دهند چه زمانی جریان قیمت برعکس می‌شود.

در الگوی سر و شانه، ابتدا روند قیمت صعودی است و پس از تشکیل این الگو، نزولی می‌شود.

این الگو از سه قسمت شانه چپ، سر و شانه راست تشکیل شده که همان‌طور که در شکل زیر می‌بینید خط گردن آن‌ها نیز مشخص است.

الگوی سروشانه معکوس نیز ساختاری مشابه الگوی اصلی دارد ولی در جهت عکس. در این روند الگوی صعودی را می‌بینیم که درنهایت تبدیل به نزولی می‌شود.

تشخیص الگوی سرو‌شانه در فارکس دقیقا شبیه شکل‌های بالا اتفاق می‌افتد با‌این‌حال برای شناسایی آن می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:

• روند کلی بازار را با استفاده از حرکت قیمت و اندیکاتورهای تکنیکال تشخیص دهید
• ساختار سر‌و‌شانه را در اندیکاتور مشخص کنید
• فاصله بین سر و شانه‌ها باید تا حد امکان برابر باشد
• خط گردن را در نقاط پایینی دو شانه مشخص کنید

این مراحل برای شناسایی الگوی سر‌و‌شانه معکوس هم به کار می‌رود.

شناسایی این الگو برای اکثر تریدرهای با‌تجربه ساده است و میزان ریسک و سود مشخصی دارد.

همچنین در همه بازارها علاوه بر بازار فارکس نیز می‌توان از آن استفاده کرد. اما در‌عین‌حال شناسایی آن برای معامله‌گران تازه‌کار دشوار است.

همچنین ممکن است کندل تایید آن زیر خط گردن ایجاد شود که در این صورت نیاز به بررسی بیشتر دارد. ممکن است قیمت پولبک کند و باعث گیج شدن تریدر شود.

بیشتر بخوانید: یک سر و گردن بالاتر با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال!

5. الگوی کنج

الگوی کنج یکی الگوهای فارکس است که ماهیتی قابل پیش‌بینی دارد و می‌تواند به معامله‌گران سرنخی درباره جهت حرکت قیمت بدهد.

به این الگو، گُوه نیز می‌گویند. گوه‌ها مرتبا در بازارهای مالی ظاهر می‌شوند و به‌خاطر سادگی شناسایی و به‌کارگیری مورد توجه معامله‌گران هستند. 

الگوی گوه صعودی در فارکس وقتی شکل می‌گیرد که قیمت بین دو خط صعودی به هم نزدیک شونده محدود شود.

الگوی کنج نزولی نیز زمانی شکل می‌گیرد که قیمت بین دو خط روند همگرا و شیب‌دار به سمت پایین گیر بیفتد.

از‌آنجایی‌که این الگو هم ادامه‌دهنده است هم برگشتی باید به‌جایی که در روند ظاهر می‌شود دقت زیادی داشت.

الگوی کنج صعودی برعکس الگوی کنج نزولی است و معمولا در بازارهای نزولی دیده می‌شود.

تفاوت الگوی کنج و مثلث در این است که معمولا الگوی کنج ضلع‌های بلندتری دارد و شیب خطوط در الگوی کنج، همگراست یعنی شکل‌گیری در راستای روند اما در الگوی مثلث ممکن است شیب خطوط برعکس روند قبلی باشد.

همچنین در الگوی کنج وجود دو نقطه برای رسم ضلع لازم است اما در الگوی مثلث نیازی به وجود نقاط واضح نیست.

زمانی که الگوی کنج نزولی یا صعودی ظاهر می‌شوند با توجه به شواهدی می‌توانیم تشخیص دهیم که پس از تشکیل آن‌ها، روند نزولی شکل می‌گیرد یا صعودی که در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.

الگوی کنج نقطه توقف، ورود و سطح محدودیت مشخصی دارد. اما برای استفاده از این الگو لازم است حتما توسط سایر الگوها تایید شود چراکه هم می‌تواند نشان‌دهنده امتداد الگوی فعلی و هم معکوس شدن آن باشد.

بیشتر بخوانید: لیست الگوهای کلاسیک و بررسی کلیات آن‌ها

6. الگوی فنجان و دسته

الگوی فنجان و دسته مرتبا در بازار دیده می‌شود. این الگو از نوع ادامه‌دهنده است که پس از یک روند صعودی یا نزولی رخ می‌دهد.

این شکل‌گیری موجب ایجاد ویژگی‌های متمایزی برای تریدرها می‌شود. معمولا در روند قیمت دارایی، فنجان به صورت یک کاسه و دسته به صورت خط کج روبه پایین شکل می‌گیرد.

شناسایی این الگو در مقایسه با سایر الگوها کمی دشوارتر و پیچیده‌تر به نظر می‌رسد بنابراین در ادامه یک راهنمایی ساده برای این کار آورده‌ایم:

• الگوی فنجان و دسته یک الگوی صعودی در نظر گرفته می‌شود بنابراین روند قبل از شکل‌گیری آن باید صعودی باشد. روند قبلی را می‌توان با توجه به قیمت یا شاخص‌های فنی مثل میانگین متحرک بررسی کرد.
• در الگوی فنجان که به شکل U است، برعکس حالت V، نقاط اوج دو طرف بالای آن باید در یک سطح نسبی باشند.
• دسته آن به صورت کلی شکل یک پرچم سه‌گوش را به خود می‌گیرد که باید به سمت پایین شیب‌دار باشد. اما گاهی اوقات هم شبیه الگوی مستطیل به صورت مستقیم به طرفین می‌رود.
• سیگنال شکست را می‌توان بسته به نظر معامله‌گر در جاهای مختلفی دید.

برخی تریدرها نگاهشان به سطح مقاومتی است که در قسمت افقی بین دو نقطه اوج تشکیل‌دهنده فنجان شکل گرفته است. وقتی این خط شکسته شود، ورود تایید می‌گردد.

برخی تریدرها هم می‌توانند از شکستن خط روند دسته فنجان بعنوان یک نقطه ورود برای پوزیشن لانگ استفاده کنند.

این الگو هم در بازار فارکس و هم سهام به کار می‌رود. همچنین سطح توقف و ورود واضحی دارد. اما گاهی تشکیل آن به درازا می‌کشد و نیاز است از اندیکاتورهای دیگر برای تایید آن استفاده شود.

7. الگوی پرچم

الگوی پرچم یکی از الگوهای فارکس است که برای پیش‌بینی حرکت آتی قیمت در بازار به کار می‌رود.

این الگو تا حدودی شبیه الگوی مثلث به نظر می‌رسد، اما تفاوت‌هایی با آن دارد.

این الگو شبیه مثلث متقارن کوچکی به نام Pennant است که بسته به جهت حرکت روندی که به آن وارد می‌شود می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.

اگر الگوی ادامه‌دهنده پرچم در حال شکل‌گیری باشد موارد زیر را مشاهده می‌کنید.

• میله پرچم: همیشه الگوی پرچم با میله شروع می‌شود که باعث تمایز آن از سایر الگوها مثلا مثلث می‌گردد. میله پرچم اولین حرکت قوی قبل از مثلث متقارن است.
• سطح شکست: دو سطح وجود دارد که یکی در پایان میله پرچم است و دیگری پس از همگرا شدن که در آن روند رو به بالا یا روبه پایین شکل می‌گیرد.
• خود پرچم: خود پرچم با همگرا شدن روند قیمت، بین میله و نقطه شکست ایجاد می‌شود.

الگوی پرچم می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.

در پرچم صعودی، جریان ورودی به الگو که دسته پرچم را می‌سازد صعودی است و پس از یک دوره تثبیت و شکل‌گیری پرچم، شکست رخ داده و مجددا روند به سمت بالا حرکت می‌کند.

الگوی پرچم نزولی نیز برعکس این است. ابتدا یک روند نزولی، میله پرچم را شکل می‌دهد و پس از شکل گرفتن خود پرچم، در نقطه شکست حرکت به سمت پایین ادامه می‌یابد.

برای تشخیص بین الگوی پرچم و مثلث دقت کنید که حتما دسته پرچم شکل گرفته باشد و طول پرچم کوتاه است (حدود 38 درصد میله) اگر بلندتر بود احتمالا الگوی مثلث در حال شکل‌گیری است.

همچنین الگوی مثلث ادامه‌دهنده است و شکل‌گیری آن بین 1 تا 2 هفته وقت می‌برد. در‌حالی‌که شکل‌گیری الگوی مثلث زمان بیشتری می‌گیرد.

8. الگوی مستطیل

الگوی مستطیل زمانی ایجاد می‌شود که قیمت بین یک ناحیه حمایت و مقاومت نوسان می‌کند.

در این الگو، تریدر منتظر است تا قیمت در همان روندی که به الگو وارد شده از آن خارج شود به این ترتیب مستطیل یک الگوی ادامه‌دهنده است. این الگو نشان‌دهنده توقف کوتاه در روند قیمت و تثبیت آن است.

زمانی که یک کندل بالای خط مقاومت یا زیر خط حمایت شکل بگیرد الگو می‌شکند.

معمولا زمانی که الگوی مستطیل در یک روند صعودی شکل می‌گیرد، معامله‌گران می‌خواهند به محض شکستن قیمت مقاومت در منطقه شکست یا breakout zone وارد یک موقعیت لانگ شوند.

اما زمانی که الگوی مستطیل در روند نزولی شکل می‌گیرد زمانی که قیمت در منطقه شکست، از سطح حمایت بگذرد وارد معامله شورت می‌شوند.

بیشتر بخوانید: الگوی الماس (Diamond) چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟

استفاده از این الگوهای فارکس نسبتا راحت است. با شکل‌گیری این روند منتظر دیدن نقطه شکست باشید و نسبت به آن پوزیشن شورت یا لانگ اختیار کنید.

9. الگوی مثلث

الگوی مثلث یکی دیگر الگوهای فارکس است. اگر روند نزولی وارد آن شود، نزولی خارج می‌شود و اگر صعودی وارد شود صعودی بیرون می‌رود.

این الگو به سه حالت نمایان می‌شود که شامل صعودی (افزایشی)، نزولی (کاهشی) و متقارن است. معمولا معامله‌گران محل شکست قیمت و خروج از الگو را سیگنالی برای ورود به پوزیشن شورت یا لانگ می‌دانند.

الگوی مثلث متقارن

همانطور که از نامش پیداست شکل آن شبیه مثلثی است که هر دو ضلع آن با شیب نسبتا برابر به یک نقطه همگرا می‌شوند.

تفاوت آن با سایر الگوهای مثلث این است که شیب مشخصی به سمت بالا یا پایین ندارد. اما روندی که وارد آن می‌شود پس از خروج، حالت قبلی خود را ادامه می‌دهد.

الگوی مثلث صعودی

این الگو نیز شبیه مثلث متقارن است اما خط بالایی الگو صاف و خط پایینی به‌صورت صعودی قرار می‌گیرد.

این الگو نشان می‌دهد فشار خرید نسبت به فروش بیشتر است. با نزدیک‌تر شدن قیمت به خط بالایی احتمال شکست آن و ادامه دادن روند بیشتر می‌شود.

برای تشکیل مثلث صعودی روند غالب باید در حالت صعودی باشد. سپس این روند شروع به همگرایی می‌کند و با وصل کردن نقاط اوج و کف این همگرایی، می‌توان یک روند غالبا صعودی را تشخیص داد.

خط بالای مثلث مثل مقاومت عمل می‌کند و با شکسته شدن آن روند به حالت صعودی قبلی ادامه می‌دهد.

معمولا تریدرها منتظرند که با شکست الگوی مثلث وارد پوزیشن لانگ شوند.

الگوی مثلث نزولی

در الگوی مثلث نزولی خط پایینی تشکیل‌دهنده مثلث به صورت افقی است و خط بالایی به آن همگرا می‌شود.

این الگو نشان می‌دهد که فروشندگان رفتار تهاجمی‌تری نسبت به خریداران دارند.

همانطور که از تصاویر پیداست شکل‌گیری مثلث نزولی، برعکس مثلث صعودی است.

در آن فشار فروشندگان بیشتر است بنابراین ضلع پایین مثلث به صورت افقی درآمده و ضلع بالایی به آن همگرا می‌شود. با شکستن آن، روند به حرکت نزولی خود ادامه می‌دهد.

نکته مهمی که در مثلث‌ها باید به آن توجه کرد تشخیص دقیق نقطه شکست برای ورود به پوزیشن لانگ یا شورت است. چرا‌که گاهی مدت زیادی طول می‌کشد تا خط روند از الگو خارج شود.

بیشتر بخوانید: الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال

سوالات متداول

جمع‌بندی

در بازار فارکس، معامله‌گران از الگوهای مختلفی استفاده می‌کنند تا روند آتی قیمت را حدس بزنند و براساس آن در موقعیت مناسبی وارد خرید یا فروش دارایی شوند.

این الگوها، الگوهای تحلیل تکنیکال هستند که برخی از آن‌ها علاوه بر فارکس در بازار سهام نیز استفاده می‌شوند.

در این مقاله پرکاربردترین الگوهای فارکس را معرفی کردیم که تریدرهای مبتدی تا حرفه‌ای می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.