متاورس مفهومی است که به یک دنیای سه‌بعدی دیجیتال اشاره دارد.
در متاورس می‌توانید یک آواتار بسازید و با آن، در فضاهای مجازی که متاورس از آن‌ها تشکیل شده است به گشت‌وگذار بپردازید.
در متاورس می‌توانید بازی کنید، به خرید بروید، با دوستانتان به یک کافی‌شاپ مجازی بروید، با همکارانتان در یک دفتر مجازی کار کنید و خیلی چیزهای دیگر را تجربه نمایید.
عناوین مطلب:
بعضی از بازی‌های ویدیویی و ابزارهایی که برای اجتماعی‌کردن محیط کار استفاده می‌شوند، در حال حاضر هم از عناصر مشخصی از متاورس را در اکوسیستم خود به‌کار می‌برند.
مطالب مرتبط با متاورس:
برخی پروژه‌های کریپتوکارنسی مثل Decentraland و The Sandbox در همین لحظه، دنیای دیجیتال خودشان را به‌راه انداخته‌اند.
در هر صورت، متاورس مفهوم نسبتاً تازه‌ای است؛ بنابراین بیشتر کارکردهای آن، هنوز در حال توسعه هستند. شرکت‌هایی مثل Facebook (که در حال حاضر اسمش به Meta تغییر یافته است)، Microsoft و Nvidia هم شروع به ساخت نسخه خودشان از متاورس کرده‌اند.
شرکت‌های تکنولوژی برای این که بتوانند تجربه مجازی غوطه‌ورکننده و درگیرکننده‌ای (immersive) در متاورس ارائه کنند، برای توسعه این دنیای سه‌بعدی، تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته و جدیدی را به‌کار گرفته‌اند.
این تکنولوژی‌ها شامل «بلاک‌چین (blockchain)»، «واقعیت افزوده (augmented reality) یا AR و واقعیت مجازی (virtual reality) یا VR»، «بازسازی سه‌بعدی (3D reconstruction)»، «هوش مصنوعی (artificial intelligence) یا AI» و «اینترنت اشیا (Internet of things) یا IoT» می‌شوند.
معرفی متاورس
ایده متاورس در سال 1992 از نیل استفنسون (Neal Stephenson) گرفته شد.
رمان علمی‌تخیلی او که سقوط برف (Snow Crash) نام داشت، دنیای آنلاینی را به تصویر می‌کشید که در آن مردم می‌توانستند از آواتارهای دیجیتال استفاده کنند تا از دنیای واقعی بگریزند و به جستجو و کاوش بپردازند.
دهه‌ها بعد، شرکت‌های بزرگ تکنولوژی شروع به ساخت نسخه خودشان از متاورس آینده کردند. متاورس چیست و چگونه شرکت‌های بزرگ با استفاده از تکنولوژی به‌سمت آن می‌روند؟
متاورس چیست؟
متاورس مفهومی است که شامل یک دنیای دیجیتال سه‌بعدی آنلاین با زمین و اشیای مجازی می‌شود. دنیایی را تصور کنید که در آن می‌توانید از راه دور کار کنید، برای دیدن آخرین آثار هنری از موزه‌های مجازی بازدید کنید یا در کنسرت مجازی گروه موسیقی موردعلاقه‌تان شرکت کنید. با متاورس به همه این‌ها در فضای راحت خانه خودتان دسترسی خواهید داشت.
در حال حاضر، اکسی‌اینفینیتی (Axie Infinity)، سندباکس (The Sandbox) و دیسنترالند (Decentraland)، برخی جنبه‌های متاورس را به‌کار گرفته‌اند تا چندین مورد از عناصر زندگی ما را به دنیای آنلاین بیاورند؛ هرچند که متاورس هنوز تحت توسعه است.
کسی نمی‌داند که قرار است فقط یک متاورس بزرگ همه‌جانبه داشته باشیم یا چندین متاورس وجود داشته باشند که اشخاص بین آن‌ها جابه‌جا شوند و در سفر باشند.
هرقدر که ایده متاورس توسعه بیشتری پیدا می‌کند، انتظار می‌رود که این فضا به چیزی فراتر از بازی‌های ویدیویی و پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی تبدیل شود و بیشتر از این‌ها گسترش یابد.
کار از راه دور، حکومت غیرمتمرکز و هویت دیجیتالی، تنها برخی از قابلیت‌های بالقوه‌ای هستند که متاورس می‌تواند از آن‌ها پشتیبانی کند. همچنین می‌توان با استفاده از هدست‌ها و عینک‌های واقعیت مجازی، خاصیت چندبعدی بیشتری به متاورس بخشید تا کاربران بتوانند واقعاً به‌صورت فیزیکی در متاورس قدم بزنند و در فضاهای سه‌بعدی کاوش کنند.
آخرین پیشرفت‌های متاورس
با تغییر نام فیسبوک به متا در اکتبر 2021، کلمه متاورس نقل محافل شد و توجه همه را به خود جلب کرد. این غول شبکه‌های اجتماعی، برای بازسازی برند (rebranding) خود، منابع گسترده‌ای را به بخش جدیدی به‌نام آزمایشگاه‌های واقعیت (Reality Labs) اختصاص داد تا در سال 2021، حداقل 10 میلیارد دلار برای آن هزینه شود.
ایده این است که محتوا و نرم‌افزار متاورس در این بخش توسعه یابد. همچنین قرار است به توسعه هدست‌های AR و VR پرداخته شود که مارک زاکربرگ، مدیر فیسبوک، معتقد است در آینده به‌اندازه گوشی‌های هوشمند (smartphones) فراگیر خواهند شد.
همچنین پاندمی کووید 19 هم باعث افزایش علاقه و توجه به توسعه متاورس شده است.
با افزایش آدم‌هایی که شروع به کار از راه دور و به‌صورت ریموت کرده‌اند، تقاضا برای راه‌های تعاملی‌تر برای ارتباط با دیگران افزایش یافته است.
فضاهای سه‌بعدی مجازی که امکان ملحق‌شدن به جلسات، تعامل و همکاری را برای همکارها فراهم کرده‌اند، با افزایش اقبال عمومی مواجه شده‌اند. پلتفرم The Microsoft Mesh که در نوامبر 2021 از آن رونمایی شد، مثالی از همین مسئله است. این پلتفرم، فضاهای غوطه‌ورکننده‌ای برای کاربران ایجاد می‌کند تا با استفاده از آواتارهایشان بتوانند با هم تعامل و ارتباط داشته باشند و جلسات گروهی از راه دور را جالب‌تر و سرگرم‌کننده‌تر کنند.
بعضی از بازی‌های آنلاین هم متاورس را در بر می‌گیرند.
بازی موبایل AR پوکمون‌گو (Pokémon Go) از اولین بازی‌هایی بود که این مفهوم یعنی متاورس را تا حدی در خود داشت. این بازی به بازیکنان اجازه می‌داد که پوکمون‌های مجازی را با اپلیکیشنی روی گوشی هوشمند خود، در دنیای واقعی شکار کنند.
فورت‌نایت (Fortnite) که یک بازی محبوب دیگر است، محصولش را در دنیای دیجیتال خود به اجرای فعالیت‌های مختلفی گسترش داده است. از جمله این فعالیت‌ها، میزبانی از رویدادهای برند و کنسرت‌هاست.
جدا از پلتفرم‌های شبکه اجتماعی و گیمینگ، شرکت‌هایی مثل Nvidia، فرصت‌های جدیدی در دنیاهای مجازی ایجاد کرده‌اند.
Nvidia Omniverse، یک پلتفرم آزاد است که طراحی شده تا فضاهای سه‌بعدی را به آن فضایی که به اشتراک گذاشته شده است، متصل کند. این کار برای تسهیل همکاری مجازی بین مهندسین، طراحان و سازندگان انجام می‌شود. این پلتفرم در حال حاضر در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به‌عنوان مثال، گروه BMW از Omniverse استفاده می‌کند تا با تولید هوشمند (smart manufacturing)، زمان تولید را کاهش دهد و باعث بهبود کیفیت تولید شود.
تکنولوژی‌های کلیدی در متاورس
برای این که کاربر در استفاده از متاورس، تجربه درگیرکننده‌تری داشته باشد و در این فضا بیشتر غرق شود، شرکت‌ها از پیشرفته‌ترین و جدیدترین تکنولوژی‌ها بهره برده‌اند. تکنولوژی‌هایی که جهان سه‌بعدی را شکل می‌دهند، شامل بلاک‌چین، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بازسازی سه‌بعدی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا می‌شوند.
1. بلاک‌چین و کریپتوکارنسی
فناوری بلاک‌چین، راه حل غیرمتمرکز و شفافی برای اثبات مالکیت به‌صورت دیجیتال، digital collectibility، انتقال ارزش، حاکمیت، دسترس‌پذیری و قابلیت مبادله اطلاعات فراهم می‌کند. کریپتوکارنسی‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که موقع کار و معاشرت در دنیای دیجیتال سه‌بعدی، ارزشی را انتقال دهند.
مثلاً کریپتو می‌تواند برای خرید زمین مجازی در دیسنترالند استفاده شود.
بازیکنان می‌توانند با رمزارز این بازی یعنی MANA، در قالب توکن‌های غیرمثلی یا NFTها، قطعه زمین‌های 16×16 متری بخرند. با حمایت و پشتیبانی فناوری بلاک‌چین، مالکیت این زمین‌های مجازی می‌تواند ثابت شود و محفوظ بماند. در آینده، کریپتو می‌تواند این انگیزه را به اشخاص بدهد که در واقع داخل خودِ متاورس کار کنند.
هر چه شرکت‌های بیشتری دفاتر خود را برای کار از راه دور، به‌صورت آنلاین در بیاورند، ممکن است که ایجاد شغل‌های بیشتری را شاهد باشیم که به متاورس مربوط هستند.
2. واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)
واقعیت افزوده و واقعیت مجازی می‌تواند تجربه سه‌بعدی درگیرکننده و غوطه‌ورکننده‌ای در اختیار ما بگذارد.
این‌ها نقاط ورود ما به دنیای مجازی هستند. اما تفاوت بین AR و VR چیست؟
AR از عناصر و شخصیت‌های دیداری دیجیتال استفاده می‌کند تا آن‌ها را به عناصر دنیای واقعی تبدیل کند. این تکنولوژی در دسترس‌تر از VR است و تقریباً در هر گوشی هوشمند یا دستگاه دیجیتالی که از دوربین برخوردار باشد قابل استفاده است.
در اپلیکیشن‌های AR، کاربران می‌توانند محیط خود را همراه با تصاویر دیجیتال قابل تعامل ببینند و این شبیه همان چیزی است که در بازی موبایل پوکمون‌گو داریم. وقتی بازیکنان دوربین گوشی‌شان را باز می‌کنند، می‌توانند پوکمون‌ها را در محیط دنیای واقعی ببینند.
اما نحوه کار VR متفاوت است.
تکنولوژی VR یک محیط مجازی را تولید می‌کند که تماماً توسط کامپیوتر ساخته شده است و این بسیار شبیه به ماجرای خود متاورس است. سپس کاربران می‌توانند با استفاده از هدست‌ها، دستکش‌ها و حسگرهای واقعیت مجازی، به گشتن درون این فضا بپردازند.
نحوه کار AR و VR، یک مدل اولیه از متاورس را به ما نشان می‌دهد.
واقعیت افزوده همین حالا هم می‌تواند یک دنیای دیجیتال بسازد که محتوای تصویری ساختگی و خیالی را ایجاد می‌کند. به‌مرور که این تکنولوژی به بلوغ بیشتری می‌رسد، می‌تواند تجربه متاورس را طوری گسترش دهد که شبیه‌سازی‌های فیزیکی با تجهیزات VR را شامل شود. در آن زمان، کاربران قادر خواهند بود که احساس کنند، بشنوند و با آدم‌هایی از جاهای دیگر دنیا تعامل داشته باشند.
با در نظر گرفتن جوّ و هیجانی که درباره متاورس وجود دارد، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که در آینده نزدیک، شرکت‌های متاورسی بیشتری برای توسعه تجهیزات AR و VR سرمایه‌گذاری کنند.
3. هوش مصنوعی (AI)
هوش مصنوعی در چند سال اخیر به‌طور گسترده‌ای در زندگی ما به‌کار رفته است.
استفاده از هوش مصنوعی، از برنامه‌ریزی برای استراتژی کسب‌وکار، تا تصمیم‌گیری، تشخیص چهره، تسریع محاسبات و… را شامل می‌شود. اخیراً متخصصین هوش مصنوعی، امکان استفاده از این تکنولوژی را برای ساخت متاورس‌های غوطه‌ورکننده و immersive، بررسی و مطالعه کرده‌اند.
هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که اطلاعات زیادی را با سرعتی فوق‌العاده بالا پردازش کند. وقتی الگوریتم‌های AI با تکنیک‌های یادگیری ماشین (machine learning) ترکیب شوند، می‌توانند از موارد تکراری که قبلاً از سر گذرانده‌اند چیز جدیدی یاد بگیرند. در این صورت این امکان برای آن‌ها فراهم می‌شود که با استفاده از داده‌های قبلی و تاریخی، به خروجی‌ها و بینش‌های منحصربه‌فردی برسند.
درون متاورس، AI می‌تواند برای شخصیت‌های غیر بازیکن (non-player characters) یا NPCها در سناریوهای مختلفی به‌کار برده شود. NPCها تقریباً در همه بازی‌ها وجود دارند. NPCها بخشی از محیط بازی هستند که طوری طراحی شده‌اند که به کارهای انجام‌شده توسط بازیکن‌ها، واکنش نشان داده و پاسخ دهند.
با قابلیت‌های پردازشی هوش مصنوعی، می‌توان NPCها را در فضای سه‌بعدی قرار داد تا شبیه به زندگی واقعی، با کاربران مکالمه داشته باشند و این امر را تسهیل کنند. همچنین می‌توان با قراردادنشان در این فضا، اجرای وظایف خاص دیگری را هم به آن‌ها محول کرد.
برخلاف کاربری که یک انسان باشد، یک NPC هوش مصنوعی می‌تواند بدون نیاز به هیچ چیزی برای خودش کار کند و اجرا شود و قادر است در آنِ واحد، توسط میلیون‌ها بازیکن استفاده گردد. این قابلیت همچنین می‌تواند به چندین زبان مختلف کار کند.
یک کاربرد بالقوه دیگر برای هوش مصنوعی، استفاده در ساخت آواتارهای متاورس است.
ماشین‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای تحلیل تصاویر دوبعدی و اسکن‌های سه‌بعدی به‌کار روند تا آواتارهای واقعی‌تر و دقیق‌تری بسازند. هوش مصنوعی همچنین می‌تواند برای ساخت حالت‌های مختلف چهره، مدل‌های مو، لباس و ویژگی‌های دیگر استفاده شود تا با ارتقای انسان‌های دیجیتالی (آواتارها) که ما می‌سازیم، این پروسه را پویاتر کند.
4. بازسازی سه‌بعدی
بازسازی سه‌بعدی، تکنولوژی جدیدی نیست اما استفاده از آن در پاندمی کرونا افزایش یافته است.
این مسئله به‌خصوص در صنعت املاک و مستغلات اتفاق افتاده است؛ چرا که به‌دلیل قرنطینه، خریداران بالقوه نمی‌توانستند شخصاً از آن ملک بازدید کنند. به همین دلیل، مشاوره‌های املاک از تکنولوژی بازسازی سه‌بعدی استفاده کردند تا برای دیدن املاک، تورهای مجازی درست کنند.
خریداران می‌توانستند همه‌جای خانه‌های جدید بالقوه را ببینند و به آن‌ها از موقعیت‌های مکانی مختلف، نگاهی بیندازند. سپس می‌توانستند بدون این که حتی پایشان را داخل خانه‌ای گذاشته باشند، آن خانه را بخرند. چنین چیزی، بسیار شبیه همان متاورسی است که تصورش را کردیم.
یکی از چالش‌های متاورس، ساخت دنیایی دیجیتالی است که تا حد امکان به دنیای واقعی ما نزدیک باشد.
به‌کمک بازسازی سه‌بعدی، می‌توان فضاهایی واقعی ساخت که کاملاً طبیعی به نظر برسند. به‌کمک دوربین‌های سه‌بعدی مخصوص، می‌توانیم دنیایمان را روی فضای آنلاین ببریم و این کار، با مدل‌های سه‌بعدی دقیق و شبه‌واقعی از ساختمان‌ها، مکان‌های فیزیکی و اشیا قابل انجام است.
سپس اطلاعات فضایی سه‌بعدی و تصاویر 4K HD به کامپیوترها داده می‌شود تا آن‌ها را پردازش کرده و عیناً برای تجربه کاربران در متاورس بازسازی کنند. می‌توان این نسخه‌های عینی اشیای دنیای فیزیکی را دوقلوهای دیجیتال آن‌ها دانست.
5. اینترنت اشیا (IoT)
مفهوم اینترنت اشیا برای اولین بار در سال 1999 معرفی شد.
به‌زبان ساده، اینترنت اشیا سیستمی است که هر چیزی را در دنیای فیزیکی ما، از طریق حسگرها و دستگاه‌ها به اینترنت وصل می‌کند.
این دستگاه‌ها پس از اتصال به اینترنت، شناسه منحصربه‌فردی خواهند داشت و از قابلیت ارسال و دریافت خودکار اطلاعات برخوردار خواهند بود. امروزه IoT، ترموستات‌ها، بلندگوهایی که به‌وسیله صدا فعال می‌شوند (voice-activated speakers)، دستگاه‌های پزشکی و بسیاری چیزهای دیگر را به گستره وسیعی از اطلاعات متصل می‌کند.
یکی از کاربردهای IoT در متاورس، جمع‌آوری و فراهم‌کردن داده‌ها از دنیای فیزیکی است. با این کار، دقت نسخه‌ای که به‌صورت دیجیتال در متاورس ارائه می‌شود، افزایش می‌یابد.
برای مثال، فیدهای دیتای IoT می‌توانند نحوه کارکرد اشیای مشخصی در متاورس را بر اساس وضعیت فعلی آب‌وهوا یا شرایط دیگر، تغییر دهند. با استفاده از IoT می‌توان به‌طور یکپارچه، دنیای سه‌بعدی را به تعداد زیادی از دستگاه‌های دنیای واقعی وصل کرد.
این کاربرد، ساخت شبیه‌سازی‌هایی از دنیای واقعی را در متاورس ممکن می‌کند. IoT همچنین می‌تواند از AI و یادگیری ماشین، برای مدیریت داده‌هایی که جمع‌آوری می‌کند، استفاده نماید و محیط متاورس را بهینه‌تر کند.
چالش‌های متاورس
متاورس هنوز در مراحل اولیه توسعه است.
بعضی از چالش‌های متاورس، احراز هویت و کنترل حریم شخصی هستند.
در دنیای واقعی، اغلب کار دشواری نیست که هویت کسی را تشخیص دهیم اما وقتی مردم با آواتارهای خود در دنیای دیجیتال سِیر می‌کنند، تشخیص یا اثبات هویت شخص، کار دشواری می‌شود. به‌عنوان مثال، آدم‌ها یا حتی ربات‌ها می‌توانند وارد متاورس شوند و از روی سوء نیت، وانمود کنند که شخص دیگری هستند. آن‌ها ممکن است از این موقعیت برای تخریب وجهه و شهرت اشخاص استفاده کنند یا با استفاده از آن، از سایر کاربران کلاهبرداری کنند.
یک چالش دیگر، حریم شخصی است. متاورس برای ارائه تجربه غوطه‌ورکننده یا immersive، بر دستگاه‌های AR و VR تکیه دارد. این تکنولوژی‌ها با قابلیت دوربین و شناسه‌های منحصربه‌فرد، می‌توانند در نهایت به نشت و لو رفتن ناخواسته اطلاعات شخصی منجر شوند.
جمع‌بندی
با این که متاورس هنوز تحت توسعه و پیشرفت است، بسیاری از شرکت‌ها از حالا دارند پتانسیل‌های آن را کشف می‌کنند.
در فضای کریپتو، دیسنترالند و سندباکس، پروژه‌های جالب توجهی هستند اما شرکت‌های بزرگی مثل مایکروسافت، انویدیا و فیسبوک هم دستی در کار دارند. با پیشرفت تکنولوژی‌های AR، VR و AI، احتمالاً شاهد قابلیت‌های هیجان‌انگیز جدیدی در این دنیاهای مجازی بدون مرز خواهیم بود.
برای آشنایی با حوزه ارزهای دیجیتال و کسب آموزش درباره بازارهای مالی مختلف، با بورسینس همراه باشید.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: