پروتکل Uniswap (به فارسی یونیسوآپ) با انتشار توکن حاکمیتی (governance token) خود ثابت کرد در فضای پرسرعت DeFi (مالی غیرمتمرکز) میتوان مطابق با روند پیشروی کرد.
اما Uniswap چه کاربردی دارد و چگونه باید از Uniswap استفاده کرد؟
در میان پروژههای DeFi موجود، Uniswap یکی از بزرگترینها محسوب میشود و از نظر میزان سلطه، یکی از رهبران بازار DeFi بوده است.
در تابستان سال 99، این اکسچنج غیرمتمرکز توانست توجه تعداد زیادی از مشتاقان ارزهای دیجیتال را به خود جلب کند.
اما این صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند، قضیه توکن حاکمیتی آن چیست و روش استفاده از آن چگونه است؟ در ادامه این بخش از بورسینس بخوانید.
شیوه کارکرد Uniswap
شیوه کار Uniswap با صرافیهای متمرکز (مانند kucoin) متفاوت است.
Uniswap یک نرمافزار متنباز است که بر پایه بلاکچین اتریوم ساخته شده و کاربران را قادر میسازد بدون نیاز به واسطه، توکنهای ERC-20 را معامله کنند.
این اکسچنج علاوه بر کمک به کاهش کارمزد معاملات، میتواند مشکلات ناشی از سانسور و تحریم را برطرف کند.
تامینکنندگان نقدینگی (به انگلیسی Liquidity providers) نقش بزرگی در Uniswap دارند.
آنها با آوردن نقدینگی (موجودی ارزهای دیجیتالشان) به این اکسچنج، معاملات را بدون نیاز به وجود order book (لیست سفارشات خرید و فروشی که کاربران ارسال میکنند) تسهیل میکنند.
هرکسی که مقداری ارز دیجیتال دارد میتواند با وارد کردن مقادیر برابری از دو توکن (مثلا اتر و استیبلکوینهایی مانند USDT و DAI) در این استخرهای نقدینگی مشارکت داشته باشد.
مطلب مرتبط: استیبلکوین چیست؟
تامینکنندگان نقدینگی در ازای اینکار، توکنهای آن استخر را بدست میآورند و این توکنها میتوانند در سایر اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به کار برده شوند.
وقتی کاربری وارد یونیسوآپ میشود و در یک جفتارز، معاملهای انجام میدهد مقداری کارمزد تراکنش میپردازد. مقداری از این کارمزد تراکنش، به تامینکنندگان نقدینگی تعلق میگیرد. این مقدار از کارمزد تراکنش، بستگی به این دارد که تامین کننده نقدینگی، چه مقداری از توکن آن استخر را تامین کرده است.
استخرهای یونیسوآپ بر مبنای این معادل است:
x * y = k
در اینجا x نماینده ارز اتر، y نماینده ارز USDT است.
k نتیجهای است که با ضرب x در y بدست میآید و نشاندهنده میزان کل نقدینگی استخر است.
بازارسازان یا بازارگردانها (قراردادهای هوشمندی که نقدینگی استخرها را نگه میدارند) بر این اساس کار میکنند که k همواره و در هر زمان باید ثابت و پایدار بماند.
مثلا یک نفر از استخر نقدینگی برای خرید ETH در ازای پرداخت USDT استفاده میکند. با انجام این تراکنش، طبیعتا مقدار ETH موجود در استخر نقدینگی کاهش و USDT افزایش مییابد.
کسی که با پرداخت USDT در یک استخر نقدینگی مقداری ETH خریداری میکند، در نهایت باعث تاثیرگذاری روی بالانس دو دارایی در جفتارز مورد معامله میشود که در این موارد، افزایش قیمت ETH و کاهش قیمت USDT است. این لغزش در استخرهای نقدینگی بزرگ معمولا بسیار کمتر خواهد بود.
یکی از مهمترین مزایای یونیسوآپ، نبود پیچیدگی و سهولت استفاده از آن در مقایسه با سایر اکسچنجهای غیرمتمرکز است. به این معنی که در این اکسچنج، خریداران و فروشندگان نیستند که نقدینگی اکسچنج را (از طریق ارسال سفارش در order book) فراهم میکنند.
Uniswap از چه زمانی روی کار آمد؟
سایت اصلی این پروژه، Uniswap.org در تاریخ نوامبر 2018 راهاندازی شده و موسس آن Hayden Adams گفته این ایده را از مقالهی ویتالیک بوترین در مورد بازارگردانهای خودکار (automated market makers) گرفته است.
یکی از بزرگترین پیشرفتهای این پروژه DeFi با انتشار ورژن 2 یونیسوآپ حاصل شد. با انتشار نسخه 2، دیگر نیاز نبود ارز ETH یکی از دو دارایی موجود در یک استخر نقدینگی باشد.
در نتیجه، دو توکن ERC-20 را میتوان بطور مستقیم به همدیگر تبدیل کرد که بطور کلی باعث کاهش تعداد تراکنشها و هزینه تراکنش پرداختی در معامله میشود.
این تغییر، همچنین خبر خوبی برای بلاکچین اتریوم بود، زیرا مشکل ازدحام تراکنشهای تایید نشده و شلوغی شبکه کمتر خواهد شد.
سایر تغییراتی که در نسخه دوم یونیسوآپ اتفاق افتاد:
- قیمتهای ارائه شده on-chain که به میزان زیادی غیرمتمرکز هستند و دستکاری در قیمت را بسیار مشکل میکنند.
- بهبودهای فنی، به این معنی که قراردادهای هوشمند دیگر به زبان Solidity نوشته میشوند.
- مبادلههای سریع (Flash swaps) که کاربران را قادر میسازد توکن ERC-20 را خارج کرده و از آن برای آربیتراژ یا اهرم فوری استفاده کند.
توکن UNI چیست؟
در اواسط سپتامبر 2020 (شهریور 99) یونیسوآپ اعلام کرد یک ارز دیجیتال جدید با نام UNI ایجاد میکند. این توکن به عنوان یک توکن حاکمیتی، دارندگانش را قادر میسازد در خصوص مسیری که این پروتکل طی میکند رای دهند.
در زمان انتشار توکن، به هر شخصی که از اکسچنج یونیسوآپ استفاده کرد بود 400 توکن UNI پرداخت شد. این مقدار توکن، در برههی خاصی از زمان معادل 3,350 دلار ارزش داشت!
در ابتدا تعداد 1 میلیارد توکن UNI ضرب شد که 15 درصد آن به کاربران قبلی و فعلی اختصاص یافت. 40 درصد کل توکن نیز بین تیم پروژه که شامل کارکنان، سرمایهگذاران و مشاوران بود تقسیم شد.
این اعتقاد وجود دارد که انتشار توکن UNI به دلیل پاسخ به تصمیم SushiSwap مبنی بر کوچ 1 میلیارد دلار از مبالغ موجود در Uniswap به پلتفرم اکسچنج غیرمتمرکز خود بود.
Uniswap در واقع خیلی دیر اقدام به انتشار توکن حاکمیتی خود کرد و پروتکلهای دیگر شامل Maker، Aave و Yearn.finance خیلی زودتر دست به این کار زده بودند.
راهنمای قدم به قدم استفاده از UniSwap
چگونه باید از UniSwap برای تبدیل ارزهای دیجیتال به هم استفاده کنیم؟ راهنمای قدم به قدم را بخوانید:
1. وارد اپلیکیشن یونیسوآپ شوید: app.uniswap.org
2. با کلیک روی دکمه Connect to a wallet یک والت اتریوم (مانند metamask) را به سایت متصل کنید. این والت به عنوان یک افزونه روی مرورگر نصب میشود، توضیحات کامل والت metamask را اینجا بخوانید.
3. توکنی که قصد تبدیل آنرا دارید در منوی کشویی انتخاب کرده و توکنی که قصد دارید در ازای فروش توکن خودتان بدست آورید را نیز مشخص کنید.
4. بعد از کلیک روی Swap، پیشنمایش تراکنش را در پنجرهای که باز میشود ببینید و پس از کلیک روی Confirm Swap تایید نهایی معامله را در پنجرهای که کیف پولتان بطور خودکار باز میکند انجام دهید.
- Price: قیمت هر توکن در ازای ارز پرداختی شما
- Minimum received: حداقل تعداد توکنی که در این مبادله بدست میآورید
- Price Impact: تفاوت بین قیمت بازار و قیمتی که شما بدست میآورید (متناسب با حجم معامله تغییر میکند)
- Liquidity Provider Fee: کارمزدی که به تامینکننده نقدینگی میپردازید
5. در این مرحله باید مقدار صبر داشته باشید تا تراکنش روی بلاکچین تایید شود. برای پیگیری وضعیت تراکنش، میتوانید جزییات را در سایت Etherscan.io ببینید.
چالشهایی پیشروی Uniswap
صنعت مالی غیرمتمرکز (DeFi) بسیار رقابتی است. به همین دلیل Uniswap ممکن است فقط مدت محدودی پرطرفدار باشد و پروتکل دیگری با قابلیتهای خود بتواند گوی رقابت را برباید.
همانطور که اشاره شد، اتریوم به دلیل تعدد تراکنشهایی که در پروتکل DeFi وجود دارد با مشکلات کندی تراکنشها و افزایش کارمزدها مواجه شده و همین میتواند باعث شود بزرگان صنعت DeFi روی بلاکچین دیگری که سرعت تراکنش بالاتر و کارمزد کمتری دارند کوچ کنند.
البته اگر اتریوم 2.0 بتواند زودتر اعمال شود، مشکلات کندی تراکنشها تا حد زیادی رفع خواهد شد.
برخی نیز مدعی هستند به دلیل اتکای یونیسوآپ روی معاملات آربیتراژ، این پلتفرم همواره به سایر اکسچنجهای غیرمتمرکز مانند coinbase و binance متکی خواهد بود.
با این حال، به نظر نمیرسد تیم یونیسوآپ بیکار نشسته باشند و صحبتهایی از نسخه سوم این پروتکل به گوش میرسد. بنیانگذار Uniswap ادعا کرده که ورژن جدید “نسخه دوم را خواهد بلعید” و تجربه بسیار بهتری به کاربران ارائه خواهد کرد.
شاید این نسخه بتواند این پروتکل را در رقابت با سایرین جلو بیندازد.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت میتوانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:
نام | ویژگیها | امتیاز | لینک ثبتنام |
---|---|---|---|
نوبیتکس |
| ![]() | ![]() |
اگر مایل به مطالعه بیشتر درباره ارز دیجیتال هستید، پیشنهاد میکنیم کتاب "ارز دیجیتال، سیر تکامل طبیعی پول" را در اینجا دانلود کنید و بخوانید...
4 نظر
من مرحله 4 رو انجام می دم یعنی روی گزینه Confirm Swap می زنم اما تراکنش انجام نمی شه. کیف پول متاماسکم باز می شه تو این مرحله اما هیچ گزینه ای برای تایید تراکنش نداره! آخه نوشتید تایید نهایی معامله را در پنجرهای که کیف پولتان بطور خودکار باز میکند انجام دهید. کیف پولم به طور خودکار باز می شه اما گزینه تایید نمیاد.
فکر میکنم اگه باز نشه، باید خود شما روی آیکون متامسک کلیک کنید و تایید تراکنش رو انجام بدید.
ممنون. چرا ادرس https://app.uniswap.org/ برای من بازنمیشه و ارور میده؟ سایت فیلتره؟
ظاهرا آیپی ایران رو مسدود کرده.