ارزهای فیات هزاران سال است که توسط انسان‌ها ابداع و استفاده شده‌اند.
پس از گذر از دوره معاملات کالا به کالا، ارزهای فیات در قالب سکه‌های ساخته شده با فلزات گران‌بها وارد چرخه معاملات ما شده و سپس جای خود را به اسکناس‌های کاغذی دادند.
امروزه که به عنوان عصر تکنولوژی شناخته شده و همه چیز به سمت دیجیتالی شدن در حال حرکت است، با عرضه بیت‌کوین در سال 2009 و رشد چشم گیر آن پس از چندین سال گردش در بازار، این ارز به عنوان معروف‌ترین و موفق‌ترین ارز دیجیتالی بازار شناخته می‌شود.
عناوین مطلب:
پس از آن که قیمت هر واحد بیت‌کوین تقریباً از هیچ به ده‌ها هزار دلار رسید، سؤالات بسیاری حول ارزشمند بودن آن مطرح شد.
یکی از سؤالاتی که تا به امروز نیز به قوت خود باقی است و برای بسیاری از افراد همچنان گنگ و مبهم است، پشتوانه بیت‌کوین و دلیل ارزشمند بودن آن است.
ارزهای فیات در مقابل بیت‌کوین
قبل از آن که به دنیای ارزهای دیجیتال بپردازیم بد نیست مرور مختصری بر دنیای اقتصاد مبتنی بر ارز فیات و نحوه عملکرد آن نیز داشته باشیم.
اگرچه زمانی که ارزهای فیات در قالب سکه‌های طلا، نقره و برنز داد و ستد می‌شدند ارزش آن‌ها به دلیل کمیاب بودن این فلزات برای ما کاملاً روشن بود، اما امروزه ما از اسکناس‌های کاغذی استفاده می‌کنیم.
در ابتدا از استاندارد طلا برای تعیین ارزش پول ملی هر کشور استفاده می‌شد بدین صورت که کشورهای ثروتمند که خزانه‌های خود را پر از طلا کرده بودند می‌توانستند از آن برای پشتیبانی از ارزهای خود استفاده کنند. پس از فراگیر شدن قحطی در بسیاری از کشورهای سراسر کره زمین، به مرور در سال‌های 1329 الی 1971 میلادی این سیستم استاندارد طلا برداشته شد.
ارزهای فیات امروزی که در قالب ریال، دلار، یورو و … میان ما داد و ستد می‌شود ذاتاً هیچ ارزش و پشتوانه خاصی ندارند بلکه صرفاً مطابق یک توافق جهانی که سال‌های سال است پابرجا مانده، قیمت هر واحد از این پول‌های کاغذی مقدار معینی تعیین می‌شود.
بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف مطابق نیاز کشور به پول می‌توانند نسبت به چاپ آن اقدام کنند و با تنظیم یک سیستم عرضه و تقاضا، ارزهای فیات ارزشمند می‌شوند.
ناگفته نماند که قدرتمند بودن کشور مربوطه نیز روی ارزش پول آن تأثیرگذار است. از طرفی نیز از آنجایی که سیستم‌های مالیاتی با ارزهای فیات کار می‌کنند، پرداخت مالیات باعث می‌شود که ارز مربوطه ارزشمند تلقی شود.
در واقع به صورت کلی با وجود آن که ارزهای فیات هیچ پشتوانه‌ای ندارند، مقبولیت آن‌ها در جامعه باعث می‌شود که همه ما برای خرید‌های روزانه و انجام معاملات از آن‌ها استفاده کنیم بدون آن که به ارزش کاغذهایی که در دست داریم فکر کنیم.
با این وجود در زمان عرضه بیت‌کوین و وقتی که افراد بیشتر و بیشتری نسبت به خرید آن اقدام کردند، سرمایه‌گذاران نام آشنایی مثل وارن بافت (Warren Buffet) و رئیس‌جمهور قبلی ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ (Donald Trump) اعلام می‌کردند که بیت‌کوین فاقد پشتوانه بوده و هیچ ارزش مادی ندارد.
پشتوانه بیت‌کوین چیست؟
به دلیل ماهیت غیرمتمرکز بیت‌کوین بسیاری به اشتباه تصور می‌کنند که این دارایی دیجیتال از آنجایی که هیچ پشتوانه مادی ندارد، پس فاقد ارزش است اما در واقع بیت‌کوین به دلیل قابلیت‌های بی شماری که دارد دارایی کاملاً ارزشمندی محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید: ارزش بیت‌کوین چقدر است؟ چگونه بیت‌کوین را ارزش‌گذاری کنیم؟
آنچه بیت‌کوین به دنیای اقتصاد ما عرضه می‌کند چیزی فراتر از طلا یا کومودیتی‌های دیگر است. از جمله مزیت‌های این ارز که تحت عنوان پشتوانه بیت‌کوین از آن‌ها می‌توان نام برد می‌توان به این موارد اشاره کرد:
1. مقبولیت بیت‌کوین
مقبولیت یک ارز دیجیتال از طریق استفاده آن در سرتاسر جهان تشخیص داده می‌شود.
امروزه علی رغم تلاش سرمایه‌گذاران فعال در نظام اقتصادی قدیمی مبنی بر تخریب بیت‌کوین، این ارز دیجیتال در سرتاسر این کره خاکی شناخته شده و حتی بسیاری از کشور‌ها آن را به رسمیت شناخته‌اند.
در صورتی که ارزش هر واحد بیت‌کوین را در زمان نوشتن این مطلب 23 هزار دلار در نظر بگیریم، ارزش بیت‌کوین‌های بازار که در حال گردش هستند چیزی حدود 625 میلیارد دلار است که نشان می‌دهد بسیاری از جوامع این ارز دیجیتال را ارزشمند می‌پندارند.
2. مبتنی بودن بیت‌کوین بر ریاضیات
به صورت کلی آنچه از بیت‌کوین حمایت می‌کند، ریاضیات پیچیده و کنترل عرضه و تقاضا است.
بیت‌کوین از ساختار‌های پیچیده و معاملات ریاضی برای حفظ امنیت شبکه و جلوگیری از کنترل آن توسط افراد خاص استفاده می‌کند به طوری که کنترل آن در اختیار هیچ دولت یا کشوری نیست.
از طرفی نیز عرضه بیت‌کوین از طریق ماینینگ و تنها به میزان تقاضای بازار انجام می‌شود که باعث می‌شود ارزش خود را به خوبی حفظ کند.
3. آزادی عمل در شبکه بلاک‌چین
از آنجایی که بیت‌کوین ماهیت غیرمتمرکزی دارد، آزادی عمل بسیار بالایی در اختیار افراد قرار می‌دهد، آزادی عملی که در نظام‌های پولی کنونی بی‌همتا است.
آزادی عمل یکی از مولفه‌های بسیار مهم در نظام‌های پولی و به صورت کلی در اقتصاد محسوب می‌شود و بیت‌کوین به دلیل آزادی بالا به یک نظام پولی محبوب مبدل شده است.
بیشتر بخوانید: بیت‌کوین جنبشی در جهت آزادی مالی است!
4. قابلیت رمزنگاری بیت‌کوین
رمزنگاری یا کریپتوگرافی (Cryptography) رکن اصلی شبکه‌های بلاک‌چین و شالوده بیت‌کوین محسوب می‌شود.
رمزنگاری در حکم طلا برای بیت‌کوین محسوب می‌شود، پشتوانه‌ای که به آن ارزش بخشیده و قابلیت‌های منحصر به‌فردی به این ارز دیجیتال داده است.
5. قابلیت انتقال پول بین‌المللی
یکی از محدودیت‌های نظام‌های پولی مبتنی بر ارز فیات، قابلیت انتقال پول به صورت بین‌المللی است.
اگرچه سیستم‌های بسیاری به این منظور توسعه یافته‌اند اما انتقال پول از طریق این سیستم‌ها علاوه بر هزینه بالا بسیار زمان‌بر است. از طرفی نیز کنترل دقیقی روی مبالغ انتقال داده شده وجود داشته و محدودیت‌های بسیاری برای آن تعیین شده است.
بیشتر بخوانید: بیت‌کوین؛ پاسخی همه‌جانبه به فرسودگی مالی!
سخن آخر
بیت‌کوین با ارزهای فیات امروزی ما تفاوت‌های بسیار مهمی دارد و ارزش این ارز دیجیتال در دنیای امروزی ما غیر قابل چشم پوشی است.
امنیت بالا، تراکنش‌های سریع، آزادی عمل و مقبولیت سراسری از جمله برتری‌های بیت‌کوین نسبت به ارزهای فیات محسوب می‌شود.
بیت‌کوین اگرچه پشتوانه مادی ندارد اما به عنوان یک روش جدید برای انجام تراکنش‌های روزانه توانسته به پیشرفت بسیار خوبی دست یابد و همین به عنوان یکی از پشتوانه‌های این نسل جدید از نظام‌های پولی عمل می‌کند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: