پول باثبات یا پول سالم یک پیش‌نیاز ضروری برای یک جامعه مرفه و مکانیزم ثبات قیمت در اقتصاد بازارهای آزاد است.
این پول در یک سیستم بازار آزاد و در درازمدت، به‌خاطر مکانیسم‌های خود اصلاحی ذاتی‌اش مستعد افزایش یا کاهش ناگهانی قدرت خرید نیست.
بانکهای مرکزی در هر کشوری، پول را برای رشد، تثبیت و رسیدن به اهداف مداخله‌گر موردنظر خود در اقتصاد استفاده می‌کنند.
عناوین مطلب:
کنترل پول توسط بانک مرکزی پیامدهای منفی زیادی دارد. یکی از این پیامد‌ها قطع ارتباط بین عرضه و تقاضای پول است. زمانی که تغییرات تقاضای پول یا قانون‌گذاری خودکار در عرضه آن همراه نشود، رکود‌های اقتصادی آغاز خواهد شد.
بیشتر بخوانید: اقتصاد چگونه شکل می‌گیرد و چطور رشد می‌کند؟
پول باثبات یا همان پول آزاد می‌تواند سایه این کنترل را از سر جوامع اقتصادی جهان بردارد. به‌عبارت‌دیگر نظام پولی کنونی در ایالات متحده و کشورهای مشابه با پول باثبات یا سالم تضاد دارد.
به همین دلیل لازم است اطلاعات بیشتری درباره بیت‌کوین و آزادی اقتصادی که به دنبال آن می‌آید کسب کنید.
بیشتر بخوانید: بیت‌کوین جنبشی در جهت آزادی مالی است!
بیت‌کوین پول باثباتی است که راه را برای دسترسی آزاد و کوتاه‌کردن دست دولت‌ها برای کنترل پول در جهان هموار می‌کند. برای آشنایی بیشتر تا پایان همراه ما باشید.
تاریخچه پول باثبات یا سالم (Sound Money)
پول باثبات به‌صورت تحت‌اللفظی به ثروت واقعی اشاره دارد.
ریشه این اصطلاح در رم باستان است. تمدنی که سکه‌های کوچک نقره در تجارت روزمره آنها رایج بود. این‌ها سکه‌هایی بودند که برای پرداخت به سربازان رومی یا برای خرید کالاهای خارجی از گوشه‌وکنار جهان استفاده می‌شد.
آمریکایی‌ها دیگر مانند اجدادشان پول طلا، نقره و فلزات و سنگ‌های ارزشمند را در جیب خود حمل نمی‌کنند. بااین‌حال هنوز هم ردپا و حضور سکه‌های طلا و نقره در زندگی و روزمره آنها پررنگ است.
پول باثبات پیام واضحی دارد که قرن‌ها و سال‌هاست در سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است.
تاریخ اقتصاد همواره با مدل‌ها و تنوع‌های مختلفی از پول سالم روبه‌رو شده است، از سنگ‌های رای جزایر یاپ تا استاندارد طلا، از جمله مواردی است که به‌عنوان پول سالم می‌شناسند.
از طرفی تاریخ اقتصادی و بشریت پر از انحراف‌های اقتصادی مختلف است. انحراف‌هایی که از تقلب کردن پول توسط برنامه‌ریزان اصلی و ثروتمندان بزرگ اتفاق افتاده است. این اتفاق تا جایی است که امروز افزایش ارزش طلا و نقره دیگر مثل گذشته اهمیتی در افکار عمومی ندارد.
چهره‌های برجسته‌ای مانند فا هایک (FA Hayek)، لودویگ فون میزس (Ludwig von Mises) و کارل منگر (Carl Menger) دلایل ریشه‌ای مختلفی را برای دوره‌های رونق و رکود در دولت‌های مختلف بررسی کرده‌اند.
حتی هایک در سال 1984 پیش‌بینی کرد نوع جدیدی از ارز متولد خواهد شد. ارزی که از کنترل دولت‌ها خارج است و به‌عنوان تنها ابزار واقعی برای دستیابی به پول خوب و سالم شناخته می‌شود.
پول چیست؟
کارل منگر (Carl Menger) اقتصاددان اتریشی درباره پول می‌گوید که ریشه پول خودانگیخته است.
سیستم مبادله یا کالا به کالا دچار مشکلات مختلفی بود، تاجایی‌که این مشکلات به‌سرعت خودشان را در سیستم اقتصادی نشان دادند. برای مثال، در این سیستم یک کشاورز می‌تواند هزینه خدمات پزشکی را با ذرت و گندم بپردازد، اما اگر پزشک شهر ذرت و گندم موردنیاز خود را داشته باشد چه باید کرد؟
اینجا بود که بازیگران اصلی بازار فهمیدند که می‌توانند با پرداخت یک دارایی که تقاضای بیشتری دارد، کالای بیشتری هم به دست آورند. این افراد کالاهای قابل‌فروش خود را به‌عنوان واسطه‌های رایج مبادله در بازار تثبیت کردند.
ارزش دارایی‌ها با قابلیت عرضه آنها در بازار مشخص می‌شود. این شروعی برای شکل‌گیری رقابت پولی بود. همین اتفاق عامل دیگری برای تثبیت ارزش طلا و نقره محسوب شد. استفاده طلا و نقره به دلیل ویژگی‌های ذاتی خود به‌عنوان کالاهایی قابل‌فروش در بازار افزایش پیدا کرد. این فلزات قابل‌حمل، همگن، قابل تقسیم، بادوام و کمیاب هستند.
لودویگ فون میزس (Ludwig von Mises) اقتصاددان مشهور هم درباره پول می‌گوید: پول، بزرگ‌ترین دارایی قابل‌فروشی است که از طریق فرآیندهای بازار و معامله شناخته می‌شود. پول به‌خاطر حکم و دستور دولت تولید نمی‌شود، بلکه با گذر زمان و تحمل فشار نیروهای بازار و به خاطر حفظ ارزش آن به وجود می‌آید.
درک کافی پول باثبات پیش‌زمینه‌ای برای درک مزایای اساسی بیت‌کوین است. اینکه چرا پذیرش یا درک آن پس از یک دوره طولانی تسلط جهانی ارزهای فیات اغلب چالش برانگیز شده موضوعی است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
پول تقلبی چیست؟
صد سال بعد از کشف آمریکا یک جنگ داخلی بزرگ آغاز شد. جنگی که هزینه زیادی داشت و کم‌کم موجودی پول کاغذی با پشتوانه طلا و نقره کاهش پیدا کرد.
رئیس‌جمهوری لینکلن در سال 1862 و برای تأمین اعتبار جنگ داخلی قانون پول قانونی (Legal Tender Act) را امضا کرد. این قانون به دولت ایالات متحده اجازه می‌داد تا 150 میلیون دلار پول کاغذی بدون پشتوانه را چاپ کند.
در واقع دولت از قدرت خود استفاده کرد تا این پول‌های تقلبی و فیات را مشروعیت ببخشد.
پول باثبات یا سالم چیست؟
تاریخچه پول هم بر درک امروزی از ارزش و هم اینکه چگونه پول باثبات به طور طبیعی در یک تمدن پدیدار می‌شود، بسیار تأثیرگذار است.
نمونه‌هایی از این پول‌های با ثبات به جوامع باستانی بازمی‌گردد، از جمله سنگ‌های Yapese Rai و Solidus طلای امپراتوری بیزانس جزء معروف‌ترین نمونه‌ها است.
پول راه‌حلی برای برطرف‌کردن نیاز‌ها و خواسته‌ها است. همچنین پول را می‌توان یک ارزش واسطه در زمان و مکان قابل‌فروش دانست.
نظرهای مختلفی وجود دارد که معتقدند پول باثبات باید به‌جای آسان بودن، سخت باشد! پول آسان چیزی است که امروزه ارزهای فیات ملی را تشکیل می‌دهد. زیرا عرضه آنها به‌راحتی قابل‌افزایش است و ارزش آنها را در طول زمان به‌شدت کاهش می‌دهد و آنها را به یک ذخیره ارزش بسیار ناکارآمد تبدیل می‌کند.
برای مثال دلار آمریکا «پول آسان» است زیرا بانک مرکزی می‌تواند عرضه پول را از طریق تورم، آن‌طور که دولت صلاح می‌داند، گسترش دهد. عرضه بیشتر پول اعتبار هزینه‌های عمومی را افزایش می‌دهد یا باعث نجات صنایع در بحران‌های مالی می‌شود. بااین‌حال اثرات مخرب آن در تورم را هم نمی‌توان نادیده گرفت. یکی از نمونه‌ها، بحران مالی جهانی در سال 2008 بود.
بیشتر بخوانید: آیا بیت‌کوین می‌تواند سپری در برابر تورم باشد؟
برعکس، پول سخت شامل کالاهای دیگری مثل طلا است. موجودی آنها نسبت به جریان بازار بیشتر است.
به این معنی که عرضه ارزش موجود به طور قابل‌توجهی بالاتر است و به طور مداوم نسبت بالایی از مقدار موجود در گردش را در مقایسه با مقدار قابل تزریق حفظ می‌کند.
طلا، بهترین پول سخت
طلا علاوه بر کمیاب‌بودنش، به‌خاطر زمان و تلاشی که برای استخراج آن لازم است هم مهم تلقی می‌شود.
این موضوع ورود طلای بیشتر به عرضه جهانی طلا را نسبتاً ثابت و در مقایسه با مقدار کلی موجود در حال حاضر بسیار کم می‌کند. به‌این‌ترتیب، طلا را نمی‌توان به‌راحتی وارد بازار کرد و از آن طرف، ارزش آن را کاهش داد.
پول باثبات پول سختی است که به‌شدت قابل تقسیم بوده، قابل‌فروش در زمان و مکان است و به همین دلیل شرکت‌کنندگان تقاضای کمتری از این پول را در بازار آزاد مطرح می‌کنند. عرضه کم منجر به انباشت سرمایه از طریق پس‌انداز و شکوفایی نهایی تولید و پیشرفت فناوری می‌شود.
استاندارد طلا مکانیسم قیمتی پایداری را برای تجارت بین‌الملل فراهم می‌کند تا بدون نیاز به کاهش ارزش رقابتی ارزهای ملی شده که امروزه بسیار رایج است (مانند چین و ایالات متحده)، عمل کند.
کنترل پول باثبات
نهادی که عرضه پول را کنترل می‌کند، در همه کشورها دولت است.
یک نکته مهم در مورد بانکداری دولت مرکزی که به طور گسترده نادیده گرفته شده این است که بانکهای مرکزی به احتکار طلا ادامه می‌دهند. اگر آنها به ارزش ارزهای فیات خود به‌عنوان پول باثبات اعتقاد داشتند، نیازی به احتکار طلا نبود.
این در حالی است که نمی‌توان ارزش پول‌های فیات را در مقایسه با پول‌های سختی چون طلا، یکسان دانست.
البته، طلا نیز ابزار کاملی برای پول باثبات نیست. درحالی‌که ارزش آن در طول زمان حفظ می‌شود و همواره بهترین دارایی برای سرمایه‌گذاری و پس‌انداز است، انتقال آن بین طرفین آسان نیست. چه رسد به اینکه مردم معمولی و بدون توجه به امنیت و شرایط نگهداری آن، این پول سخت را پیش خود نگه دارند.
بیت‌کوین، بهترین پول باثبات
بیت‌کوین را به معنی واقعی کلمه می‌توان نشان‌دهنده پول سالم برای عصر دیجیتال دانست.
اگرچه این پول هنوز بسیار جوان است، راه‌حل غیرقابل‌انکار و جذابی برای شکل جدیدی از دارایی‌ها ارائه می‌دهد که در برابر تورم مقاوم است.
همچنین بیت‌کوین کاملا قابل تقسیم و انتقال است. تقریبا در هر نقطه‌ای از جهان می‌توان به این پول دسترسی پیدا کرد، بدون اینکه محدودیتی بتواند دسترسی مردم به این پول را از بین ببرد.
دلایل سالم بودن بیت‌کوین
سال‌های گذشته و به‌خصوص در یک قرن پیش، به‌راحتی می‌توان لزوم حضور یک پول باثبات مانند بیت‌کوین را بررسی کرد.
بیت‌کوین پول آزاد و سالمی است که نه فقط دولت‌ها بلکه هیچ‌کس نمی‌تواند آن را کنترل یا نابود کند. همچنین نمی‌توان مفهوم رقابت صنعتی که دهه‌هاست تحت سلطه سیاست‌های پولی کینزی است را در این پول پیاده کرد.
سقف عرضه بیت‌کوین به بازار 21 میلیون است. این عرضه توسط الگوریتمی کنترل می‌شود که نمی‌توان آن را به طور مقطعی تغییر داد تا بیت‌کوین بیشتری را با نرخی بیشتری نسبت به گذشته وارد بازار کرد. در واقع عرضه بیت‌کوین تقریبا هر چهار سال یکبار نصف می‌شود تا جایی که به سقف خود برسد.
به‌این‌ترتیب، نسبت سهام به جریان بیت‌کوین به‌تدریج افزایش پیدا می‌کند. به این معنی که با صدور آخرین بیت‌کوین‌ها از طریق استخراج، نسبت سهام به جریان آن در نهایت به سطح بسیار بالایی خواهد رسید.
بیشتر بخوانید: بیت‌کوین، میراث ارزشمند ساتوشی ناکاموتو!
این منطقی‌ترین تعریفی است که برای پول سخت می‌توان عنوان کرد.
ویژگی‌های بیت‌کوین به عنوان پول سخت
بیت‌کوین غیرمتمرکز است. به این معنی که تابع تصمیمات یا نیازهای خودسرانه سیاست‌های دولت‌ها، اشخاص ثالث یا بازیگران مخربی نیست.
علاوه بر این، بیت‌کوین توسط یک‌لایه اجماع اجتماعی اداره می‌شود. جایی که کاربران تعیین می‌کنند بیت‌کوین چیست و پروتکل آن فقط قوانین مورد توافق جامعه بیت‌کوین را اجرا می‌کند.
طراحی انگیزشی بیت‌کوین همچنین منجر به اقتصاد خود پایه ماینرها می‌شود. این طراحی که با الگوریتم سختی بیت‌کوین که یکی از مشخص‌ترین ویژگی‌های آن است، سازگار می‌شوند.
هرگز مکانیزمی برای انتقال پول، به‌خصوص در مبالغ بالا به دیگر نقاط جهان در عرض چند دقیقه وجود نداشته است. اما بیت‌کوین این اتفاق را واقعی کرده است.
در کنار این موضوع، دارندگان بیت‌کوین اگر به‌خوبی بتوانند از آدرس خصوصی کیف پول خود نگهداری کنند، هیچ‌کس نمیتوانند به دارایی‌های آنها دسترسی پیدا کند. این موضوع همچنین سانسور و کنترل دارایی را هم کاهش می‌دهد.
این مزیت اولیه‌ای است که بیت‌کوین نسبت به طلا دارد. زیرا به یک واحد ساتوشی تقسیم می‌شود که می‌تواند بدون خدمات نگهبانی به صلاحدید کاربران و بدون نیاز به شخص ثالث، منتقل شود.
حریم خصوصی همچنین تاثیر شگرفی برای کاهش کنترل اجباری دارد.
سایفرپانک ها (cypherpunks) رمزنگاری را به‌عنوان آخرین ابزار سالم برای حفظ حریم خصوصی در عصر دیجیتال تبلیغ می‌کردند. استفاده غیرعادی بیت‌کوین از رمزنگاری‌های اولیه گواهی بر تمایل زیاد کاربران برای انجام معاملات خصوصی و عاری از کنترل خارج است.
البته حریم خصوصی بیت‌کوین بی‌نقص نیست، به طور مداوم در حال تغییر است و جامعه تمایل زیادی به ارتقاء ویژگی‌های حفظ حریم خصوصی آن به طور مداوم نشان داده است.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره پرایوسی کوین (Privacy Coin) + معرفی 6 مورد از آنها
جمع‌بندی
پول باثبات پایه و اساس حاکمیت شخصی را فراهم می‌کند. حاکمیتی که تحت تاثیر سیاست‌های خارجی نیست، دولت‌ها و افراد نمیتوانند آن را کنترل کنند یا ارزش آن را از بین ببرند.
کاربران بیت‌کوین به‌جای تکیه بر طراحی‌های متمرکز و عجیب‌وغریب، آنچه را که متعلق به خودشان است حفظ می‌کنند.
پول سالم در طول تاریخ تکامل‌یافته است. نگاه‌کردن به فیات صادر شده توسط دولت به‌عنوان مقصد نهایی آنچه به منزله ارزش است، نادیده‌گرفتن ماهیت پویای فناوری و تمایل مردم برای محافظت از اصول اساسی است که به‌شدت به آن اعتقاد دارند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: